اختصاصی طرفداری- قصه ورود سامانه های تبلیغاتی و پیامکی به فوتبال ایران، قصه ی تازه ای نیست. وقتی عشق و علاقه مردم به تیم های مورد علاقه شان بهترین فرصت برای سودآوری های مختلف در عرصه تبلیغات رسانه ها باشد، چه کسی می تواند از تراکنش مالی بالا در پشت پرده این عشق و علاقه ساده، چشم پوشی کند؟
خبر کوتاه بود و تامل برانگیز. خبرگزاری مهر در گزارشی خبر داد که باشگاه پرسپولیس21 میلیارد تومان از اسپانسرش طلب دارد! رقمی نزدیک به بودجه یک فصل باشگاه. ظاهرا این گونه که از شواهد پیداست اسپانسر از آقای طاهری، خواسته است که پرسپولیس نیز مانند استقلال و تراکتورسازی طلب خود را ببخشد و با همکاری به اسپانسر در فصل آینده ادامه دهد. به نظر می رسد خبر استعفای آقای طاهری نیز بی ربط به این موضوع نباشد!
"شرکت نگاه پردازان امین سیما کیش" یا به شکل خودمانی همان 3090، اسپانسر مشترک باشگاه های پرهوادار فوتبال ایران است. پرسپولیس، استقلال و تراکتورسازی در دو سال گذشته با اسپانسری مشترک سعی در جبران هزینه های جاری و نسبتا زیاد باشگاه داری در فوتبال ایران داشتند. اما سوال مهم از همان روزهای نخستین حضور 3090 و اسپانسر های سامانه ای مانند این برای ورزش نویسان و مخاطبان ورزش در ایران، شفافیت مالی این قرارداد ها و فرایند چگونگی تزریق پول از این سامانه ها به باشگاه های طرف قرارداد بود.
ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که اوایل حضور سامانه های پیامکی، حتی به شکل صحیح به مخاطب توضیح داده نمی شد که هزینه ارسال پیام کوتاه به این سامانه ها چه مقدار است. صدا و سیما که اصلی ترین مکان حضور تبلیغاتی این سامانه ها بود با حضور مجریان خوش صحبت و بذله گو در برنامه های ورزشی و به شکلی غیر متعارف، سعی در ترغیب هواداران ورزش در ایران به فرستادن پیام کوتاه و حمایت مالی هواداران از ورزش محبوب و تیم محبوبشان می کرد.
وب سایت طرفداری، که از همان اوایل حضور چنین سامانه های در ورزش کشور، با نگاهی نقادانه سعی در شفاف ساختن موضوع برای مخاطبان خودش بود، در چندین مورد یادداشت ها و مقالات مختلفی کار کرد.
در مطلبی در اوایل کار این گونه سامانه ها، طرفداری به حضور سامانه 9090 در راستای حمایت از تیم ملی فوتبال ایران برای حضور در جام ملت های آسیا در سال 2015، واکنش نشان داد.در جایی که آورده شد: "ساختار این گونه قرعه کشی ها چندان تفاوتی با بخت آزمایی ها و لاتاری های رایج در کشورهای غربی ندارد، کاربر هزینه ای می پردازد و منتظر شانس می نشیند و اگر برنده نشد عملاً دچار وضعیت برد-باخت شده است که حتی ممکن است از دید برخی مراجع جایز هم نباشد و قطعاً نیازمند پرسش و استفتا است." بخشی از مطلبی بود که به عنوان اولین پرسش ها از سوال های متعدد و تقریبا بدون جواب در آن زمان مطرح شد.
در ادامه، پای این گونه سامانه ها به والیبال باز شد، وقتی که والیبال برای مردم ایران به ورزشی ملی تبدیل شده بود و قدرت نمایی والیبالیست های ایرانی در مسابقات لیگ جهانی و جام جهانی، نگاه ها را به خود جلب کرده بود، طرفداری در مطلبی در این مورد به یک سوال اساسی اشاره کرد؛ آیا اطلاع رسانی برای شرکت در این مسابقات به درستی از سوی صداوسیما شکل می گیرد؟
این وسط حتی پای شکایت یکی از این سامانه ها از فدراسیون فوتبال به دلیل تضییع حقوق باشگاه استقلال و پرسپولیس نیز مطرح شد و عابدینی، عضو هیئت رئیسه سازمان لیگ اعلام کرد که به اسم دو باشگاه استقلال و پرسپولیس 110 میلیارد تومان درآمد زایی شده است و فدراسیون فوتبال به دنبال اعاده حیثیت است.
حتی قبل تر از این جریان، و در راستای کسب درآمد از طریق پیام کوتاه، سوالات گاها عجیب و زیرنویس شده در زمان پخش مسابقات زنده از صداوسیما نیز سروصدا به پا کرده بود. سوالاتی مانند این که دربی شهر لیورپول بین لیورپول و کدام تیم برگزار می شود؟ 1) اورتون 2) منچسترسیتی؟!!
در ادامه باید گفت جریانی که از همان ابتدا، سایت طرفداری برای شفاف سازی میان مخاطبانش به آن پرداخته بود، این روز ها حسابی خبرساز شده است. بسیاری از کاربران در صفحات مجازی ضمن حمایت از آقای طاهری، انتقادهایی را از وزیر ورزش و معاونش آقای داورزنی داشته اند. آن ها که آرامش این روز های پرسپولیس و قدرت سرخ ها را در آسیا دیده اند، نگران بر هم خوردن آرامش تیم شان به دلیل اختلافات اسپانسر و سرپرست باشگاه هستند.
البته بعضی از هواداران فوتبال و ورزش نویسان در حمایت از اسپانسر دیدگاه های خود را اعلام کرده اند. یکی از مجریان ورزشی شبکه ورزش در صفحه مجازیش به انتقاد از برخی هجمه های ایجاد شده بر علیه سامانه 3090 پرداخته است و نوشته است که با وجود این سامانه پرسپولیس و استقلال در این سال های اخیر بدون مشکل مالی و در بالای جدول رده بندی فوتبال ایران دیده شده اند.
هر آن چه که هست، همان گونه که سایت طرفداری، پیش تر نیز در مورد های مشابه، سوالاتی در راستای شفافیت مطرح کرده است؛ این بار نیز به دنبال شفاف سازی این موضوع است و در این میان دو سوال اصلی طرح می شود:
1- آیا به واقع استقلال و تراکتورسازی از طلب خود از سامانه 3090 گذشته اند؟ و اگر جواب مثبت است به چه دلیل؟ مگر غیر از این است که قرار بود دریافتی های این سامانه از هواداران این دو تیم برای حمایت مالی از باشگاه های مورد علاقه هواداران خرج شود؟ آیا مدیران این دو باشگاه حق این گذشت را از جیب هواداران داشته اند؟
2- سهم سود این سامانه و این سامانه ها، چقدر است؟ و چقدر سهم باشگاه ها می شود؟ چقدر از مبلغ پرداختی هواداران از طریق پیام کوتاه، مستقیما به جیب باشگاه می رود؟