طرفداری- بیست روز پس از رویارویی تیم های ملی فوتبال شیلی و آرژانتین در مرحله گروهی کوپا آمریکا 2016، این بار شاهد جدال تکراری دو تیم در فینال همین رقابت ها بودیم. قضاوت بازی بر عهده هبر لوپز داور برزیلی با ابهت و کم اشتباهی بود که در میان اشتباه های نقل و نباتی داوران حاضر در این تورنمنت، یک داور با ثبات و مقتدر نشان می داد. در آخرین قهرمانی آرژانتین در سال 1993 نیز یک داور برزیلی قضاوت بازی فینال کوپا آمریکا را بر عهده داشت و از همین رو، طبق معمول برخی رو به خرافات آورده و انتخاب این داور برزیلی را به فال نیک گرفتند.
چیدمان دو تیم
جراردو تاتا مارتینو سرمربی آرژانتین پس از نمایش با شکوه تیمش در بازی نیمه نهایی مقابل آمریکای میزبان و برتری 4 گله، دو تغییر را در ترکیب اصلی ایجاد کرد. انخل دی ماریا پس از بازگشت از مصدومیت جانشین ازکوئل لاوتزی مصدوم شد و از طرف دیگر، لوکاس بیلیا هم جای آگوستو فرناندز مصدوم را خز هافبک آلبی سلسته گرفت. خوان آنتونیو پیتزی سرمربی آرژانتینی تیم ملی فوتبال شیلی همچون همتای خویش، دو تغییر را در ترکیب اصلی شیلی ایجاد کرد.
آرتورو ویدال که بازی نیمه نهایی را به علت محرومیت از روی سکوها تماشا می کرد، دوباره به ترکیب اصلی شیلی برگشت و مارسلو دیاز نبض تپنده «لا روخا» جانشین پابلو هرناندز شد. مسی پس از 3 باخت در 3 فینال کوپا آمریکا 2007، 2015 و جام جهانی 2014 و عدم گلزنی و درخشش در آن سه فینال، آمده بود تا همه آن نقاط تاریک کارنامه اش را پاک کند. البته مسی در فینال المپیک 2008 هم بازی کرد و در آن مسابقه فینال هم گل نزد. آخرین بار که این فوق ستاره آرژانتینی در تیم ملی کشورش موفق به گلزنی در بازی فینال شده، به سال 2005 باز می گردد که با تیم ملی زیر 20 ساله های آرژانتین در فینال جام جهانی جوانان گلزنی کرد.
ورزشگاه «مت لایف» نیوجرزی مملو از تماشاگر شده و فینال کوپا آمریکا 2016 که تکرار فینال کوپا آمریکا 2015 بود، آغاز شد و هر دو تیم با آرایش اولیه 3-3-4 به میدان رفتند. برای دومین بار در تاریخ کوپا آمریکا چنین اتفاقی رخ داد و دو تیم مشابه در دو دوره متوالی به بازی فینال رسیدند. (اولین بار در سال های 2004 و 2007 که در هر دو دوره، برزیل موفق به شکست دادن آرژانتین شد) گونسالو هیگواین در مرکز خط حمله سه نفره آلبی سلسته قرار داشت و از راست مسی و از چپ دی ماریا وی را همراهی می کردند. باز هم فوئنسالیدا پس از تجربه موفق در بازی مقابل کلمبیا، به عنوان وینگر راست، یک نقش کاملاً هجومی را بر عهده گرفت و حضور الکسیس سانچز در ترکیب شیلی، یک امنیت روانی را در ذهن هواداران این تیم ایجاد کرد.
روایت نیمه اول
بازی از همان ابتدا بوی خشونت، درگیری و یک فوتبال ناب از جنس آمریکای جنوبی را می داد. جالب اینکه اولین بازیکن اخطاری بازی در دقیقه 16 بود. داور برزیلی که از ظاهر با ابهتی برخوردار بود، در عمل هم تلاش می کرد تا با حرکات و رفتار خود درون زمین به بازیکنان هر دو تیم بگوید که قاطعیت بالایی دارد. میزان دوندگی و جانفشانی بازیکنان شیلی به ویژه برای مهار لیونل مسی خیره کننده و ستودنی بود. آن طور که به نظر می رسید، خوان آنتونیو پیتزی مربی آرژانتینی تیم ملی شیلی به خوبی می دانست که مهار کردن و از کار انداختن مسی به معنای خاموش کردن موتور محرک آرژانتین است. او به هر قیمتی از بازیکنان خود خواسته بود که چشم از مسی برندارند. در بسیاری از صحنه ها دیدیم که هر گاه توپ به مسی پاس داده می شد، 3 الی 4 بازیکن از اطراف، او را محاصره کرده و اجازه هیچ حرکتی به او نمی دادند. حتی اگر خود مسی هم پا به توپ می شد، دو حالت بیشتر وجود نداشت، یا این که توپ مسی را می زدند و یا این که در صورت عبور توپ، خود مسی را می زدند.
بازیکنان شیلی در این بازی برای تک تک دقایق مسابقه برنامه داشتند و به ویژه برنامه ریزی آنها در امور تدافعی، بسیار آموزنده بود. تنها فرصت خوب در نیمه اول، همان موقعیت تک به تکی بود که هیگواین از دست داد و گری مدل به شدت با تیر دروازه برخورد کرد. این اتفاق در دقیقه 23 افتاد و حرارت این بازی ناب را افزایش داد. فقط 5 دقیقه لازم بود که مارسلو دیاز طی برخوردی که در میانه زمین هم بود، به طرز ناشیانه ای، کارت زرد دوم را طی 12 دقیقه بگیرد و شیلی ده نفره شود. پس از اخراج دیاز، امیدها برای آرژانتین بیشتر شد و با اینکه شیلی بلافاصله هیچ تغییر تاکتیکی نداد و همان 3-2-4 را درون زمین نگهداشت، اما مسئولیت و میزان دوندگی الکسیس سانچز و خوزه فوئنسالیدا افزایش یافت.
آن قدر پرسینگ شیلی و میزان برخورد میانه میدان بالا بود که به ندرت یک موقعیت درون محوطه جریمه ایجاد می شد و یا کوچک ترین فضایی در اختیار بازیکنان کلیدی و تکنیکی آرژانتین همچون دی ماریا و مسی قرار می گرفت. در آخرین دقایق نیمه اول، همان اتفاقی که نباید می افتاد، در زمین رخ داد و مارکوس روخو به علت تکلی که روی پای آرتورو ویدال رفت، از زمین اخراج شد. علاوه بر مشکوک بودن این تصمیم داور، باید این صحنه را یکی از کلیدی ترین صحنه های بازی فینال دانست. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، هیچ کدام از دو کارت قرمز داور صحیح نبود و جای مماشات بیشتری با بازیکنان وجود داشت. شاید هم کارت قرمز دوم لوپز برزیلی برای جبران کارت قرمز نخست داده شد.
روایت نیمه دوم
بازی در نیمه دوم هم به همین منوال پیش رفت و گره کور میانه میدان، باعث سردرگمی تاتا مارتینو و یارانش شده بود و اوج این سردرگمی با بیرون کشیدن دی ماریا در دقیقه 57 به منصه ظهور رسید. دی ماریا هم که از تعویض عصبانی شد، لگدی به بطری آب زد! حتی شیلی در همین شرایط و در حالی که حدود 50 درصد بازیکنانش مشغول یارگیری نفر به نفر یا منطقه ای با مسی بودند، نیم نگاهی هم به ضد حملات برق آسا داشت و چند بار هم با سرعتی خیره کننده، موفق شدند که توپ را وارد محوطه جریمه آرژانتین کنند هر چند که موقعیت گل ایجاد نشد. وقتی مارتینو دید که باز هم هیگواین یک فینال بد را سپری می کند، در 20 دقیقه پایانی مسابقه، وی را با سرخیو آگوئرو جایگزین ساخت.
هر چه به پایان بازی نزدیک تر می شدیم، درجه محافظه کاری هر دو تیم افزایش می یافت و دیگر خبری از عطش آرژانتینی ها برای رسیدن به گل نبود. به هر حال آرژانتین به خوبی می دانست که یک غفلت کوچک از شیلی به معنای خوردن گل و از دست رفتن جام خواهد بود. حضور آگوئرو در زمین، به خط حمله آرژانتین جان تازه ای بخشید و او با دوندگی هایش، موجب آزار و اذیت مدافعان حریف می شد اما به طور واضحی با روزهای اوج فاصله داشت و شاید به همین دلیل، میزان لو دادن توپ توسط او بالا رفته بود.
خطرناک ترین موقعیت گل شیلی در دقیقه 80 بود که یک پاس قطری عالی از الکسیس سانچز به ادواردو وارگاس رسید اما ضربه وارگاس که در یک زاویه تنگ قرار گرفته بود، توسط رومرو مهار شد تا شیلی با تدارک این حمله، ترس بیشتری را در دل بازیکنان حریف انداخته و آنها را از حملات بی مهابا باز دارد. به میدان فرستادن ادسون پوچ بازیکن دونده شیلی نیز در ادامه همین سیاست های خوان آنتونیو پیتزی برای تدارک ضد حملات برق آسا بود. پوچ چند بار از جناح چپ با دوندگی بی امان خود موجب تهدید خط دفاعی حریف شد. بازیکنان شیلی با هوشمندی تمام، سعی کردند که هیچ گاه در نقاط خطرناک زمین مرتکب خطا نشده و ضربه آزاد در موقعیت های خوب را به مسی تقدیم نکنند.
روایت وقت اضافه
در نهایت هم شیلی به هدف خود رسید و با اتخاذ همان تاکتیک فینال 2015، بازی را به وقت اضافه کشاند. آگوئرو که تازه نفس به نظر می رسید، بهترین موقعیت گل در کل بازی را با یک ضربه سر زیبا ایجاد نمود ولی باز هم کلودیو براوو نشان داد که چرا یکی از دروازه بان ها برتر دنیاست. کاپیتان تیم ملی شیلی، توپ را از زیر تاق دروازه بیرون کشید تا یک تساوی بدون گل 120 دقیقه ای، 8 کارت زرد و 2 کارت قرمز، حاصل فینال کوپا آمریکا 2016 شده و برای سومین بار در 5 فینال اخیر، سرنوشت قهرمان جام توسط ضربات پنالتی مشخص گردد.
روایت ضربات پنالتی
لیونل مسی و لوکاس بیلیا دو ضربه پنالتی را خراب کردند و شیلی با برتری 4-2 در ضربات پنالتی، برای دومین بار متوالی به عنوان قهرمانی کوپا آمریکا دست یافت. شیلی برای ضربات پنالتی هم برنامه داشت. به زمین فرستادن نیکولاس کاستیو که پیش از فینال، حتی یک دقیقه در این جام بازی نکرده بود، گواه همین مدعاست. او به زمین رفت تا فقط در ضربات پنالتی پشت توپ قرار گرفته و یکی از ضربات پنالتی را تبدیل به گل نماید.
بدین ترتیب آرژانتین برای چهارمین بار در 5 دوره اخیر کوپا آمریکا به بازی فینال رسید و برای چهارمین بار باخت. دو باخت متوالی به برزیل و دو باخت متوالی به شیلی و این پایانی شد بر یک نسل طلایی دیگر از فوتبال آرژانتین. خداحافظی مسی، ماسکرانو و چند ستاره بی همتای آرژانتینی و پرپر شدن آرزوهای بزرگ نسل های مختلف آلبی سلسته یکی پس از دیگری! برعکس، این نسل فوتبال شیلی به قول آرتورو ویدال، برای همیشه جاودانه شد و به تاریخ پیوست.
برترین های جام
تیم منتخب جام با نظر مسئولان برگزاری را مشاهده می کنید. ادواردو وارگاس جایزه کفش طلایی (آقای گل)، الکسیس سانچز جایزه توپ طلایی (بهترین بازیکن)، کلودیو براوو جایزه دستکش طلایی (بهترین دروازه بان) را به خود اختصاص دادند و بی خاصیت ترین جایزه جام یعنی جایزه بازی جوانمردانه به آرژانتین رسید. در این که کلودیو براوو یکی از 5 دروازه بان برتر دنیاست کسی شکی ندارد اما در 4 گل دریافتی شیلی در مرحله گروهی کوپا آمریکا مقصر مستقیم بود و شاید هیچ کس به اندازه داوید اوسپینا برای جایزه بهترین دروازه بان شایستگی نداشت. در مورد سایر جوایز و انتخاب برترین ها، جای شک و تردیدی وجود ندارد.
