جمعیت: 242,945
بوردو، مرکز منطقه آکیتین، در دنیا به شرابش شهره است. رومانیایی ها اولین باغ های انگور را بیش از 2000 سال پیش در این شهر کاشتند و حالا بوردو به خاطر آب و هوای معتدل و خاک مملو از کلسیومش به یکی از مناطق بزرگ تولید شراب بدل شده است. با تولید حدود 800 میلیون بطری در سال و فروشی 3 ملیارد یورویی بوردو یکی از مدعیان کسب عنوان پایتخت شراب دنیاست.
بوردو همچنین به معماری کلاسیک و نئوکلاسیکش شهرت دارد، معماری که برای 200 سال عملاً دست نخورده باقی مانده است. با اینکه بوردو بعد از پاریس بیشتر از هر شهر دیگری ساختمان ثبت شده دارد، شهر باز هم سرزنده است و به دلیل جایگاه استراتژیکش در حاشیه رود گاروُن* یکی از مفاصل اصلی تجارت است. یک نظرسنجی در سال 2013 نشان می داد که مردم فرانسه بعد از پاریس، بوردو را بهترین محل برای زندگی می دانند.
*رودی 600 کیلومتری در جنوب غربی فرانسه و شمال اسپانیا که از رشته کوه پیرنه سرچشمه می گیرد، از بوردو می گذرد و به اقیانوس اطلس می ریزد.
تاریخ بوردو به شکلی تنگاتنگ با تولید شراب گره خورده است، شرابی که شهر شهرت و ثروت خود را از آن به دست آورده است. بوردو که یکی از شهر های مهم دوران روم است، اولین عصر طلایی اش با دومین ازدواج الینور از آکیتین با شاه هنری دوم انگلستان رقم خورد. قلمرو دوشس آکیتین برای سه قرن زیر سلطه انگلیسی به شکوفایی می رسید. تا قرن هجدهم، بندر بوردو به راه ارتباطی اصلی فرانسه به اقیانوس اطلس بدل شده بود.
با تکامل شهر، ساخت خانه ها و بناهای تاریخی، بوردو را به شکلی که امروزه آن را می شناسیم شکل داد؛ به شکلی که یونسکو آن را به رسمیت می شناسد. شهر دومین دوران طلایی خود را در قرن نوزدهم و در زمانی که انقلاب صنعتی و اقتصادی در اروپا در اوج خودش بود از سر گذراند. از روی محبت به بوردو می گویند 'زیبای خفته'، اما شهر در طی یک دهه اخیر خودش را بدون وارد آوردن آسیبی به میراث، معماری و یا تاریخش با استایلی مدرن بازسازی کرده است.
بوردو و محیط آن با تاسیسات صنعتی فضایی و هوانوردی و همچنین مهندسی عمران نیز معروف است، در منطقه ای که به نامAerospace Valley/دره هوافضا شناخته می شود.
- میشل دو مونتنی، فیلسوف اومانیست (92-1533): شهردار بوردو، اثرش به نام ‘تتبّعات’ بعد تر راه را برای عصر روشنگری هموار کرد.
- مونتسکیو (1755-1689): فیلسوف عصر روشنگری، از پیشگامان جامعه شناسی مدرن
- اوژن دلاکروا، نقاش (1863-1798): از پیشگامان رمانتیسم، وی آثار متعددی را به 'موزه هنر های زیبای بوردو'’ اهدا کرد.
- فرانسوا موریاک (1970-1855): برنده نوبل ادبیات در سال 1952، عضو فرهنگستان فرانسه
- Jacques Chaban Delmas، سیاستمدار (2000-1915): از اعضای نیروهای مقاومت، ورزشکار بین المللی (تنیس، راگبی)، شهردار و عضو پارلمان برای 48 سال
- Rive Droite: درست مثل پاریس بوردو هم کرانه های غربی و شرقی خودش را دارد. کرانه شرقی یا همان Rive Droite که اخیراً بازسازی شده است منظره ای شگفت‌انگیز از شهر و شاختمان های مشهورش را در خود دارد. شب که از راه می رسد، نمای نورانی خانه ها و برج ناقوس کلیسای Grosse Cloche و منار مخروطی تور پِی-بِرلند چشم‌اندازی تماشایی خلق می کنند.
- Old Town: این محله تا پائین Placede la Bourse/میدان بورس بوردو گسترش می یابد و یکپارچه زیبایی سحرانگیز ستون های سفید ساختمان ها و خیابان های سنگفرش شده و مجموعه ای از رستوران ها و کافه تراس ها با هم ادغام می کند. نتیجه سفره ای هوس‌انگیز از اغذیه محلی و غذاهایی از سرتاسر دنیاست.
- Les Quais: غرور بوردو. کاملاً نوسازی شده و تنها در دسترس عابرین پیاده. این تفرجگاه های حاشیه گاروُن به زیبایی قلب شهر را به تصویر می کشند و میدان بورس هم افتخار محله است، انعکاس معروفش در آب (Miroir d'Eau/آینه آب) منظره ای دیدنی هم برای بازدیدکنندگان و هم برای مردم محلی است.
- Stade Chaban-Delmas: واقع شده در مرکز شهر، استادو شابان-دلماس که سابقاً با نام Parc Lescure شناخته می شد، به عنوان بخشی از تاریخ قرن 20 بوردو شناخته می شود. این اولین استادیوم در دنیا بود که سکوهای کاملاً پوشیده داشت، بدون آنکه ستون های سازه دید تماشاگران را محدود کند.
- مسیرهای دوچرخه سواری: بسیاری از مردم بوردو با دوچرخه رفت و آمد می کنند. در سال 2012 بوردو لقب شهر و منطقه گردشگری دوچرخه سواری را به خود اختصاص داد. حدود 160 کیلومتر راه آسان دوچرخه سواری در مجموع 7 مسیر دوچرخه سواری که از شهر می گذرد وجود دارد. از ساختمان های ثبت شده در یونسکو تا نماهای شگفت‌انگیز شهر نورانی در شب، گشت و گذار در بوردو با دوچرخه 'نهایت سادگی' است. سازمان Vélo Ville de Bordeaux/دوچرخه شهر بوردو 5000 دوچرخه برای اجاره در سطح شهر ارائه می کند. این شامل ماشین های نوآورانه Pibal هم می شود، ترکیبی از دورچرخه و اسکوتر.
- Trinagle: ناحیه به نام Trinagle/مثلث بین میدان گامبتا و تئاتر بزرگ و میدان تورنی، بورس بوتیک های مد روز در بوردو است و میدان Place des Grands Hommes هم در قلب آن قرار دارد. خیابان سنت کاترین هم در همان نزدیکی واقع شده است، طولانی ترین خیابان پیاده رو در تمام اروپا به طول 1.25 کیلومتر.
خیابان سنت کاترین در 1905
به عنوان پایتخت اقتصادی جنوب غربی فرانسه بوردو همیشه برای مسافرین شهری استراتژیک بوده است. شهر در دوراهی راه های شما/جنوب قرار دارد.
فرودگاه Bordeaux-Mérignac به 32 شهر پرواز دارد (با بیش از 60 مقصد چارتر) که به تمام مناطق اصلی فرانسه و شهر های اروپایی متصل می شود، به علاوه 24 مقصد دارای مسافت طولانی. روزانه حدوداً 20 پرواز بوردو را به مقصد پاریس ترک می کنند.
با قطار تنها ده دقیقه با مرکز تاریخی شهر فاصله است، ایستگاه متروی Saint Jean/سنت ژان برزگترین ایستگاه منطقه آکیتین است. این خط شلوغ روزانه حدود 260 قطار را جا به جا می کند که 25 تای آن از و به پاریس سفر می کنند. 5 قطار سریع السیر به فرودگاه شارل دو گل، 4 قطار به لیل و سه قطار سریع السیر از و به استراسبورگ در رفت و آمد هستند.
بندر بوردو هم در حال رشد است و دومین بندر بزرگ ساحل اقیانوس اطلس محسوب می شود. کشتی های باربری و تفریحی می توانند هم برای توقف های کوتاه و هم طولانی مدت در قلب شهر و در بندر نوسازی شده Port de la Lune پهلو بگیرند.
فاصله با سایر شهرهای میزبان یورو در فرانسه
تولوز – 245 کیلومتر
سنت اتین – 540 کیلومتر
لیون – 555 کیلومتر
پاریس – 590 کیلومتر
سنت دنیس – 600 کیلومتر
مارسی – 650 کیلومتر
لنز – 790 کیلومتر
لیل – 850 کیلومتر
نیس – 810 کیلومتر
شبکه حمل نقل داخلی
تراموا، اتوبوس، قایق و دوچرخه – بوردو را از طریق سیستم حمل و نقل عمومی اش کشف کنید. از 5 صبح تا 1.15 دقیقه نیمه شب، سه خط اصلی تراموا که از مرکز شهر عبور می کنند ستون اصلی شبکه حمل و نقل عمومی این شهر تا حومه آن هستند. حدود 65 خط اتوبوس هم مسافرین را به مرکز شهر و اطراف می برند. یک بلیت جهانی (universal) هم امکان دسترسی به قایق های BatCub را می دهد که به شمال و جنوب رود گاروُن در رفت و آمدند. دوچرخه های آماده به کرایه VCub را هم نباید فراموش کرد که مسافرین و مردم محلی را مثل هم به اقصا نقاط شهر می رساند.
باشگاه FC Girondins de Bordeaux که در سال 1881 به عنوان باشگاهی چند ورزشه تاسیس شد در سال 1920 تمرکز کامل خود را روی فوتبال گذاشت و در سال 1937 حرفه ای شد. جنگ داخلی اسپانیا و ساخت Parc Lescure برای جام جهانی 1938 باشگاه را قدمی بزرگ رو به جلو هل داد. '‘جن گیر' باسکی بنیتو دیاز سرمربی تیم شد و پناهندگان اسپانیایی همچون سانتیاگو اورتیزبریا را به تیم آورد. بوردو اولین قهرمانی خود در جام حذفی را در سال 1941 به دست آورد و در سال 1943 هم فینالیست شد، با این حال باید تا سال 1950 صبر می کرد تا با بازیکنانی مثل دو هاردر، گالیس و سوئیاتک به اولین قهرمانی در لیگ فرانسه دست یابد.
در طی 20 سال بعدی Girondins پستی بلندی های متعددی را متحمل شد اما نتوانست دوباره قهرمان لیگ شود. آنها 5 بار به فینال جام حذفی رسیدند و همه آنها را باختند. اگرچه در دهه هستاد بوردو به یکی از قدرت های فوتبال فرانسه و اروپا بدل شد. رئیس آنها کلود بِز مردی پر انرژی بود و در حرکتی شوک اور امه ژاکه را سرمربی تیم کرد.
بوردو بدل به باشگاه دهه می شد، در سال های 84 و 85 و 87 چمپیونشیپ را برد و در سال های 86 و 87 جام حذفی را، به علاوه دو بار رسیدن به نیمه نهایی اروپا. اما بعد از 8 سال، خروج ژاکه منجر به افول تیم شد. مشکلات مالی منجر به سقوط باشگاه در سال 91 شد. تنها یک سال بعد زین الدین زیدان از باشگاه کن به این تیم پیوست. وی به همراه بیسنته لیزارازو و کریستوف دوگاری، تیم را به فینال جام یوفا 96 رساند. آنها در مسیر رسیدن به فینال میلان را در مرحله یک چهارم نهایی از پیش رو برداشتند.
انتصاب ژان لویی تریاد به ریاست باشگاه مقدمه ای شد برای قهرمانی در لیگ در سال 99 که با سه قهرمانی در لیگ کاپ در سال های 2002 و 2007 و 2009 دنبال شد.با لوران بلان روی نیمکت تیم آنها در سال 2009 به یک دبل تاریخی دست یافتند. بعد در سال 2013 و بعد از 26 سال، بوردو دوباره قهرمان جام حذفی شد. پیوستن ویلی سانیول به عنوان مربی به تیم و نقل مکان به ورزشگاه جدید عصری جدید را در این باشگاه آغاز کرد.
- آلن گیرِسه (-1952): عضو تیم قهرمان یوروی 84. گیرسه هنوز با 158 گل زده برترین گلزن تاریخ جیرودینز است.
- پاتریک باتیستون (-1957): او در سال های 84 و 85 و 87 قهرمان چمپیونشیپ شد و در سال 86 هم قهرمان جام حذفی.
- زین الدین زیدان (-1972): در طی سال های 92 تا 96 با بوردو به بالاترین سطوح رسید و اولین بازی ملی اش را انجام داد. در فینال جام یوفای 96 عضو تیم بود.
- کریستوف دوگاری(-1984): یک محصول آکادمی، وی عضوی از تیم ملی در سال های 98 و 2000 بود.
- ریو مائئدا (-1984): او که از 8 سالگی با باشگاه بود در سال 2007 قهرمان لیگ کاپ شد و برای تیم ملی هم به میدان رفت.
آیا می دانید؟
باشگاه بوردو با 21 بازیکن بیشتر از هر تیم دیگری در جام جهانی در تیم ملی فرانسه بازیکن داشته است.
بوردو به عنوان شهر راگبی هم شناخته می شود. Union Bègles Bordeaux که تحت هدایت کاپیتان سابق تیم ملی رافائل ایبانز است، یکی از قدرت های لیگ Top 14 به حساب می آید. هاکی هم در بوردو هم برای مردان و هم برای زنان سنتی برجسته است و باشگاه های آنها بیش از 100 سال را عمر کرده اند.
بوری دیاو، قهرمان NBA با سن آنتونیو اسپرز و کاپیتان تیم ملی بسکتبال در حال حاضر رئیس باشگاه بسکتبال JSA Bordeaux است. دو و میدانی، هندبال، موتورسواری و هاکی روی یخ هم ورزش هایی محبوب هستند. بوردو اولین ماراتن خود را در سال 2015 میزبانی کرد.
