مطلب ارسالی کاربران
حل معمای پنجاه ساله مهاجرت یک پرنده
مهاجرت‌های طولانی پرندگان چیز عجیبی نیست. مثلا پرستوهایی که هر بهار در اکثر شهرهای ایران می‌بینیم در فصل پاییز به جنوب آفریقا سفر می‌کنند. اما شیوه مهاجرت و مسیر پروازی برخی از پرندگان به قدری عجیب است که دانشمندان را به حیرت وا می‌دارد.
چرخ‌ریسک سرسیاه پرنده آشنایی برای کانادایی‌هاست که ابتدای پاییز به طرز مرموزی ناپدید شده و سر از آمریکای جنوبی در می‌آورد. تاکنون هیچکس مسیر مهاجرت آن‌ها را نمی‌دانست، تا اینکه سال گذشته محققان دانشگاه انتاریو برای تشخیص مسیر مهاجرت این پرنده دست به ابتکار جالبی زدند؛ یک دستگاه ردیاب ساخته شد که فقط نیم گرم وزن داشته باشد و این پرنده دوازده گرمی بتواند آن را حمل کند و آن را بر پشت ۳۷ چرخ‌ریسک وصل کردند. این دستگاه فقط اندازه نور خورشید را ثبت می‌کرد و همین کافی بود تا طول و عرض جغرافیایی مسیری که پیموده مشخص شود. اما دستگاه توان ارسال اطلاعات را نداشت و باید بازیابی فیزیکی می‌شد تا اطلاعات آن قابل دسترسی شود. مشکل‌ترین بخش کار همینجا بود. پیدا کردن این پرنده‌ها که به جستجوی سوزن در انبار کاه شباهت داشت. بالاخره پنج عدد از پرنده‌های حامل نورسنج پیدا شدند و نتیجه شگفت‌انگیز بود:
آن‌ها به طور میانگین ۲۵۴۰ کیلومتر بدون وقفه در اقیانوس اطلس پرواز کرده‌اند (یکی از آن‌ها ۲۷۷۰ کیلومتر). پروازی که ۶۲ ساعت طول کشیده و هیچ توقفی برای استراحت یا غذا خوردن نداشته‌اند تا اینکه به جزایری در دریای کارائیب رسیده‌اند. چند رو در این جزایر توقف کرده و دوباره مسیر خود را به جنوب ادامه داده‌اند تا به خانه زمستانیشان در ونزوئلا برسند.
اما هنوز همه اسرار مهاجرت این پرنده‌های کوچک مشخص نشده است. این ردیابی روی چرخ‌ریسک‌های شرق کانادا انجام شده که از مسیر اقیانوس اطلس به ونزوئلا رفته‌اند. اما زیستگاه این چرخ‌ریسک در سراسر کانادا تا سواحل اقیانوس آرام در غرب کانادا ادامه دارد. آیا پرنده‌های غرب کانادا مهاجرت خود را از مسیر اقیانوس آرام که مسیر بسیار طولانی‌تری است انجام می‌دهند یا آن‌ها هم به شرق آمده و از مسیر اقیانوس اطلس استفاده می‌کنند؟ و چرا آن‌ها مثل همه پرندگان دیگر از مسیر زمینی به آمریکای جنوبی نمی‌روند؟ مسیری که می‌توانند در طول آن برای خوردن غذا و استراحت و خوابیدن توقف کنند.
رایان نوریس رهبر این تحقیق می‌گوید: این پرواز بی‌وقفه شاید برای این باشد که در طول مسیر خطر کمتری از بابت شکارچیان آن‌ها را تهدید کند. از طرف دیگر این سفر سریع‌السیر به آن‌ها این امکان می‌دهد تا بهترین مناطق زمستان‌گذرانی را قبل از رسیدن پرنده‌های مهاجر دیگر به دست آورند؛ مثلا مناطقی که غذای بیشتری برای آن‌ها وجود دارد.
۶۲ ساعت پرواز بدون وقفه بدون غذا خوردن بسیار عجیب به نظر می‌رسد. چرخ‌ریسک سرسیاه پرنده‌ای عمدتا حشره‌خوار است و گاهی هم حشرات پرنده را در هوا شکار می‌کند. اما مشخص نیست که در مسیر مهاجرت آن‌ها بر فراز اقیانوس حشره‌ای وجود داشته باشد که بتوانند از آن‌ها تغذیه کنند.
