دو عامل ژنتیک و محیط , اصلی ترین عوامل تعیین کننده میزان قد هستند. از بین این دو عامل، ژنتیک نقش مهمتری را ایفا میکند. تغذیه مناسب، تمرینات ورزشی و سلامت عمومی فرد با میزان رشد قد ارتباط مستقیم دارند. رشد قد فرایندی طبیعی و عمدتاً موروثی است که میتوان از طرق مختلف به پیشرفت این روند کمک کرد اما این را هم باید به یاد داشت که افزایش قد فرایندی یک شبه نیست. فرد باید این روشهای طبیعی را روزانه و بطور مداوم به کار گیرد تا در دراز مدت به نتیجه مطلوب برسد. رشد قد از زمان تولد تا پایان دوران بلوغ ادامه دارد. در طول این مدت از طریق رژیمهای غذایی مناسب و تمرینات خاص ورزشی میتوان میزان رشد را افزایش داد. در پسرها بیشترین میزان افزایش قد از سن ۱۳ تا ۲۰ سالگی و در دختران از ۱۱ تا ۱۸ سالگی است. از آنجا که میزان ترشح هورمون تستسترون در پسرها بیشتر است، رشد استخوانها در آنها بیشتر بوده و در نتیجه آنان در مقایسه با دختران قد بلند میشوند.
تمرینات ورزشی
تمرینات ورزشی مخصوص افزایش قد باید صبح زود انجام شود. این تمرینات شامل حرکات کششی، یوگا، آویزان شدن از بارفیکس، شنا و… است.
یوگا
یوگا یکی از ورزشهایی است که علاوه بر اینکه سلامت فرد را تقویت میکند به رشد قد در او کمک میکند (در شرایطی که فرد در مرحله رشد باشد) از طریق تمرینات یوگا ستون فقرات کشش پیدا میکند و در نتیجه ماهیچههای ستون فقرات تقویت میشود. این حرکات باعث میشود مایع میان دیسکهای ستون فقرات افزایش پیدا کند.
حرکات کششی
یکی از مؤثرترین تمرینات برای افزایش قد حرکات کششی است که هر کس بدون نیاز به لوازم ورزشی میتواند آنها را انجام دهد. به کمک این حرکات ماهیچهها تقویت میشوند، غضروف ستون فقرات ضخیمتر شده و در نهایت باعث افزایش قد میشود.
بارفیکس
فرد بایست روزانه چند مرتبه و هر بار ۱۰ تا ۲۰ ثانیه از بارفیکس آویزان شود. جاذبه زمین باعث به هم فشرده شدن ستون فقرات میشود و بافتهای اطراف آن را نازکتر میکند و در نتیجه قد کوتاهتر میشود. آویزان شدن از بارفیکس برعکس جاذبه زمین عمل میکند و باعث افزایش قد میشود.
شنا
از میان انواع شنا، شنای قورباغه بیشتر از بقیه به کشش ستون فقرات کمک میکند. از طرفی نیز شناور بودن در آب اثر جاذبه زمین را خنثی کرده و از این رو در افزایش قد مؤثر است.
تغذیه
در کنار ورزش، تغذیه مناسب نیز در رشد قد مؤثر است. یک رژیم غذایی مناسب باید هر ۶ گروه غذایی (میوه جات، سبزیجات، پروتئینها، حبوبات، چربیها و غلات) را شامل شود. تحقیقات نشان داده ویتامین آ، پروتئین و روی بیشترین تأثیر را در افزایش قد دارند.
ویتامین ها
ویتامین آ علاوه بر اینکه برای رشد بدن ضروری است، برای بینایی و دستگاه ایمنی و پوست نیز مفید است. کمبود این ویتامین جلوی رشد استخوانها را میگیرد. با این حال باید توجه داشت مصرف بیش از حد این ویتامین عوارض جانبی به دنبال دارد. مواد غذایی نظیر هویج، پرتقال، لیموترش، جگر، ماهی قزل آلا، گوجه فرنگی و… سرشار از ویتامین آ است. پروتئینها به رشد بدن و بازسازی بافت های بدن کمک میکند. مصرف روزانه ۴۵ تا ۵۵ گرم پروتئین در سن رشد توصیه میشود. ویتامین دی نیز به رشد افراد کمک زیادی میکند، از این رو مصرف این ویتامین برای کودکان ضروری است. کمبود ویتامین دی در کودکان میزان رشد را پائین می آورد. ریزمغذی روی به رشد، سلول سازی و بازسازی بافتهای بدن کمک میکند. کمبود روی مشکلاتی نظیر مشکلات گوارشی را به دنبال دارد. این ماده در شیر، تخم مرغ، سبزیجات، غلات و غذاهای دریایی موجود است. مصرف روزانه ۱۵ میلیگرم از این ماده برای نوجوانان در حال رشد توصیه میشود.
- منبع: asemooni.com