محمود محمدی،رسول عسگری_طی چند روز گذشته مطرح شدن نام برخی متخلفان و ممنوعیت فعالیت آنها در فوتبال، باعث شد که ستاد منشور اخلاقی مجددا درصدر اخبار ورزشی قرار گیرد.
حجت الاسلام علیپور در گفت و گوی مفصل با خبرنگاران اوج درباره مسائل مختلف پیرامون منشور اخلاقی صحبت کرده است.
اظهارات وی در ادامه می آید.
طرح اولیه
از سال 79 تشکیلاتی خارج از فدراسیون فوتبال به دنبال اجرای منشور اخلاقی بود.
این تشکیلات که نامش جامعه اسلامی ورزش بود از تعدادی مدیران ارزشی ورزش از جمله سردار عزیزمحمدی، مصطفی آجورلو، محمدرضا یزدانی خرم ، محمدرضا ساکت، محمد پولادگر ، محمود خسروی وفا، محمدرضا داورزنی و ... تشکیل شده بود که توجه ویژه ای به مسائل فرهنگی و اخلاقی داشتند. طرح اولیه منشور اخلاقی به مدت 5 سال در باشگاه فجر شهید سپاسی به عنوان تحقیقات بالینی و میدانی پیاده شد. پس از آن با موافقت فتح‌الله‌زاده 2 سال نیز در استقلال پیاده شد تا ما شرایط کار را در یک باشگاه حرفه ای بسنجیم.
کارت سبزی که ناکام ماند
نام منشور اخلاقی به شکل نسبتا ضعیف از سال 83 و در زمان مدیریت دادکان بر سر زبان ها افتاد. در همین سال سپ بلاتر رئیس فیفا به ایران آمد و ما نسخه ابتدایی این طرح را که کارت سبز نامش داشت به خدمت ایشان ارائه کردیم. متاسفانه با برکناری دادکان این طرح نافرجام ماند. دیگر خبری از منشور اخلاقی نبود تا اینکه در سال 86 که هیات رئیسه جدید فدراسیون فوتبال انتخاب شد، منشور اخلاقی را نیز جزو برنامه های خود قرار داد. در گام نخست نسخه منشور اخلاقی بازنویسی و مرامنامه و آئین نامه جدید برای آن در نظر گرفته شد. پس از طی کردن این پروسه مقرر گردید منشوراخلاقی به شکل آزمایشی در لیگ 88-87 اجرا شود.
توجه فیفا و ای اف سی به مسایل اخلاقی
به موازات شروع فعالیت های ستاد منشور اخلاقی در ایران ، فیفا هم کارش را از آگوست 2006 شروع کرد. از سال 2007 هم منشور اخلاقی در ای اف سی اجرایی شد. همه این فعل و انفعالات منجر به آن شد که آئین نامه ای تحت عنوان "آئین نامه اخلاقی رفتاری و رفتار حرفه ای" در باشگاه های بزرگ دنیا مصوب شود.
زیر نظر گرفتن بازیکنان
منشور اخلاقی به زندگی خارج از مستطیل سبز افراد کاری ندارد اما بررسی برخی موارد سبب می شد که زندگی خارج از زمین بازیکنان فوتبال نیز مورد توجه قرار گیرد. ارائه بازی جوانمردانه و مسایل اخلاقی در زمین فوتبال مربوط به مستطیل سبز است اما بخش دیگری از رفتارهای حرفه ای بازیکن که همان فیرپلی مالی است خارج از زمین فوتبال است که در ورژن سال 2012 فیفا نیز موجود است. فیرپلی مالی می گوید که حساب و کتاب های مالی یک بازیکن فوتبال باید صاف و بدون مشکل باشد. بخش دیگری از رفتارهای حرفه‌ای بازیکنان در مناسبات رفتاری است. به عنوان نمونه بازیکن به باشگاه تعهد می دهد که ساعت 22 بخوابد؛ خب برای اینکه مشخص شود بازیکن به تعهداتش عمل کرده یا نه، باید زندگی خارج از مستطیل سبز او را هم زیر نظر گرفت.
جریمه سنگین برای مواد مخدر
از جواد نکونام، کریم باقری، علی دایی، وحید هاشمیان، مسعود شجاعی و همه بازیکنانی که در اروپا فوتبال بازی کرده اند، بپرسید که آیا شما چنین تعهداتی داده اید؟!
تازه بازیکنان در قرارداد حرفه ایشان باید متعهد شوند که تحت هیچ شرایطی مواد مخدر مصرف نکنند. اگر متوجه شوند که مصرف کرده جریمه های سنگینی برای او در نظر می گیرند. تمام این کارها را باشگاها انجام می دهند اما زمانی که ساز و کار در ایران مشخص نباشد، فدراسیون فوتبال می‌شود متولی منشور اخلاقی.
مخالفت های سازماندهی شده
از همان روزی که منشور اخلاقی به فوتبال ایران آمد، مخالفت ها با آن آغاز شد.
افراد مخالف را می شد به دو دسته تقسیم کرد، دسته اول افرادی بودند که از دلسوزان ورزش به حساب می آمدند و رویکرد اصلاحی داشتند. دسته دوم هم افرادی بودند که عالمانه و عامدانه انتقاد می کردند زیرا وجود منشور اخلاقی را تهدیدی برای منافع خود قلمداد می کردند. عقبه این افراد به پدرخوانده فوتبال ایران برمی گشت. این گروه با همکاری افراد پیاده نظام خود که مدیر، خبرنگار، مربی و ... بودند، هجمه وسیعی علیه ما به راه انداختند، اما از پا ننشستیم و با قدرت به کارمان ادامه دادیم. البته هر جا هم که نیاز به اصلاح و تغییر رویه بود، گوش فرا دادیم و تصمیم درست را اتخاذ کردیم.
حق برخورد داریم
اعتقاد ما بر این است که اگر تخلف فردی در جامعه فوتبال منجر به هتک حرمت این جامعه شود، باید با او برخورد شود.
به عنوان نمونه وقتی بازیکنی را در یک محفل شبانه دستگیر می کنند، پرونده ای برای او تشکیل می شود و محاکم قضایی به تخلفش رسیدگی می کنند، اما در جامعه فوتبال چون حرکت ناشایست آن بازیکن باعث خدشه دار شدن حیثیت فوتبال شده، ما نیز حق برخورد با او را داریم و محرومیتی را برایش در نظر می گیریم.
محرومیت با حکم قضایی
تمام بازیکنانی که محروم شدند، حکم قضایی داشتند و فدراسیون فوتبال نقشی در محرومیت آنها نداشت. این بازیکنان چون محروم از فعالیت های اجتماعی بودند نمی توانستند در فوتبال هم حاضر باشند. به عنوان نمونه "ع .ن" به واسطه حکم قضایی یک سال دور از فوتبال بود.
فدراسیون مربیان را محروم کرد
برخی مربیان و مدیران با تصمیم فدراسیون محروم شدند.
مربی به عنوان مسئول فنی باید بازیکن را تایید یا رد کند وکاری به مسائل مربوط به قراردادش نداشته باشد. اما وقتی مربی می آید می گوید باید قرارداد بازیکن را من ببندم و پول باید به فلان حساب واریز شود، یک جای کار اشکال پیدا می کند.
ما وقتی این شرایط را می بینیم محرومیتی برای مربی درنظر می گیریم. چند سال قبل بازیکنی آمد و گفت قرارداد من 80 میلیون بوده اما فقط 15 میلیون دریافت کرده ام.
ما آمدیم از باشگاه استعلام گرفتیم و متوجه شدیم که باشگاه هم 80 میلیون پرداخت کرده اما این وسط یک مربی با همکاری دلالی 65 میلیون بازیکن را به جیب زده اند. موضوع دوم در محرومیت برخی مربیان، این است که در سال های گذشته خیلی از نتایج بازی تیم های آنها با زدوبند و تبانی رقم خورده بود. خب ما متوجه این موضوع شدیم و عرصه را برای فعالیت شان تنگ تر کردیم.
دقت کنید از سال 1370 پول وارد چرخه فوتبال شده است. بازیکنانی که روزگاری قیمتشان 6 میلیون تومان بود حالا بالای یک میلیارد دریافت می کنند اما آیا به اندازه ای که پرداختی های ما رشد داشته در بعد فنی هم پیشرفت داشته ایم؟!
مسلما پاسخ منفی است. چرا الان کی روش مجبور می شود برای پیدا کردن یک گلزن سراغ قوچان نژاد برود؟ چون فوتبال افتاده بود دست این مربیان و آنها هم توجه ای به پرورش بازیکن نداشتند.
من صراحتا می گویم حلقه مربیانی که از دهه 70 تا دهه 80 کار می کردند، توجهی به پرورش بازیکن نداشتند. این مربیان تحت حمایت آقای پدرخوانده از باشگاه "الف" در می آمدند و به باشگاه "ب" می رفتند. منشور اخلاقی آمد این چرخه معیوب را از بین برد و حالا می بینیم که دیگر اثر و نشانه ای از موفقیت آن مربیان نیست.
2500 ساعت علیه منشور اخلاقی
ما سال هاست با جریان فاسد رسانه ای که متاسفانه به تلویزیون هم رسوخ پیدا کرده، مبارزه می‌کنیم. وزارت فرهنگ و ارشاد رسما اعلام کرد که 2500 ساعت برنامه در رسانه های دیداری و شنیداری علیه منشور اخلاقی ساخته شده است. علت این حملات آن بود که آنها می خواستند ما را از راه به در کنند تا منافعشان در فوتبال حفظ شود.
حمله به جریان های ارزشی مطبوعات
این جریان فاسد رسانه ای حتی به جریان ارزشی مطبوعات ما نیز حمله ور شد، آنها در سال های گذشته تصمیم به راه اندازی روزنامه "خ" ، "ن" و "ا" گرفتند تا رسانه های ارزشی را از دور خارج کنند که اتفاقا موفق هم بودند. ما با این جریان هم مبارزه کردیم، هر چند که اسلحه مان ضعیف تر بود اما چون صداقت داشتیم، موفق شدیم.
حمایت نشدیم
در این مبارزه هیچ سازمانی از ما حمایت مستقیم نکرد. شما در برنامه 90 دیدید که آقایان حاج رضایی و شاه حسینی آمدند و از عزیزمحمدی خواستند حرفش را پس بگیرد و بساط منشور اخلاقی را جمع کند، ولی بازهم عقب نشینی نکردیم.
ناکامی برخی مربیان خاص
دقت کنید که در این چند ساله چرا مربیان خاص موفق نمی شوند، چرا دیگر تیم بالا نمی آورند؟! اگر معدود موفقیتی نیز بدست آید ما ثابت می کنیم که در پشت پرده اش تبانی صورت گرفته است. به همین پرونده تبانی شهرداری تبریز توجه کنید، کشف این تبانی مهر تاییدی بود به تمام آنچه ما در سال های گذشته گفتیم. در حالی که جریان فاسد رسانه ای برای انکه ما را بکوبد عامدانه تذکر ما به ریش لنگری برخی بازیکنان را در بوق و کرنا می کرد تا اذهان را منحرف کند.
اجرای منشور توسط باشگاه ها
بهتر است منشور اخلاقی توسط باشگاه ها اجرا شود، فصل دوم آئین نامه هم همین را نوشته اما این کار نمی شود. چون مدیریت باشگاه التماسی است و آقای مدیرعامل نمی تواند سر وقت پول بازیکنش را بدهد، با این حساب نمی تواند از بازیکنش هم حساب پس بکشد. به همین خاطر پای فدراسیون فوتبال به میان آمد.
ارتباطی با وزارت اطلاعات نداریم
برخلاف مطالب مطرح شده باید بگویم منشور اخلاقی هیچ ارتباطی با وزرات اطلاعات ندارد و شاید تنها ارتباط ما استعلام هایی باشد که برای برخی از افراد از این وزارت خانه می گیریم. امسال بخش نامه‌ای توسط وزارت ورزش و جوانان صادر شده که طبق آن پست مدیرعاملی، سرمربی و سرپرستی جزو مشاغل خاص به حساب آمد و باید برای آنها استعلام های 5گانه گرفته شود. صراحتا می گویم طرف ما در ستاد منشور اخلاقی حراست فدراسیون فوتبال و حراست وزارت ورزش و جوانان است.
محرومیت بر اساس تخلفات فوتبالی
کلیه کسانی که تا به الان محروم شدند به واسطه عملکرد فوتبالی خودشان محروم شده اند. روند کاری ستاد منشور اخلاقی به گونه ای است که هر کس شکایتی از افراد فوتبالی دارد، به ما مراجعه می کند و ما پرونده اش را به دادسرای شهر مربوطه ارسال می‌کنیم تا رسیدگی نهایی صورت پذیرد.
چند ماه پیش در جریان رسیدگی به همین پرونده ها برای یکی از مربیان حکم بازداشت صادر شد، ما او و شاکیانش را صدا زدیم تا بیایند. از طرف دیگر هماهنگ کردیم اکیپ بازداشت نیز حضور داشته باشند تا نسبت به دستگیری فرد متخلف اقدام شود. فرد خاطی دستگیر شد اما این پایان ماجرای او نبود. ما در پرونده فوتبالی این مربی تخلف را ثبت کردیم و به همین علت او یک سال محروم شد. در پایان دوران محرومیت اگر این مربی اصلاح شد، به سیستم برمی گردند و اگر نشدند مثل 101 مربی ای می شود که دیگر حق فعالیت ندارند.
ماجرای 17 مربی محروم
17 مربی ای که حق فعالیت در لیگ را ندارند یا برایشان احکام قضایی صادر شده و یا در مرحله صدور حکم هستند. تخلفات آنها برای ستاد منشور اخلاقی اثبات شده و فعلا آنها حق مربیگری در لیگ را ندارند.
دلیل محرومیت "ف. ک"
علیه آقای "ف. ک" حکم قضایی صادر نشده است، ایشان به همراه برخی دیگر از مربیان در سال‌های گذشته محرومیت داشتند. بررسی سوابق این افراد نشان می دهد که آنها در سه محور سوء جریان مالی، استفاده از مواد نیروزا و زد و بند در کسب نتایج دست داشتند. این موارد به تایید کمیته حقیقت یاب ما رسید و به همین دلیل برای آنها حکم محرومیت صادر شد.
شناسایی دلالان خبرنگارنما
ما تمام دلالان خبرنگار نما را شناسایی کرده ایم و هر کدام از آنها نزد ما پرونده ای دارند. فعالیت های آقایان "آ. ز"، "ع .خ" ، "ا .ه" ، "ا .ع" ، "م. خ" و برخی دیگر از آنها زیر ذره بین است. ما حتی اطلاع داریم که این آقایان با کدام یک از بازیکنان ارتباط دارند. به همین دلیل کافی است بازیکنان توسط آنها به تیمی انتقال پیدا کنند تا قراردادشان به ثبت نرسد.
به عنوان مثال وقتی یکی از باشگاه های لیگ برتری آقای "ل. ب" را به عنوان سرمربی انتخاب کرد ما این مربی خارجی را به دفترمان آوردیم و اعلام کردیم که اگر این انتقال توسط "ا .ع" و "م. خ" صورت پذیرفته باشد، محروم می شوی.
اطلاعاتی که از دلالان گرفته می شود
ما بسیاری از اطلاعاتمان را از طریق خود دلالان بدست می آوریم. آنها در تماس های متعدد با ما، ریز آخرین فعالیت های رقیبان خود را اطلاع می دهند. علی رغم تمام برخوردهایی که با آنها شده ، هنوز تعداد زیادی از دلالان به کارخود ادامه می دهند. علتش آن است که سیستم جایگزین برای آنها در نظر نگرفته‌ایم. باید سیستم "ایجنت پلیر داخلی" جایگزین شود تا دیگر دلالی در فوتبال ایران نباشد. کاری که 16 سال در فوتبال ایران رواج داشته ، یک شبه برچیده نمی شود.
صدور شناسنامه موقت
خود من پیشنهاد داده ام در مقطع کنونی برای دلالان شناسنامه موقت صادر شود و بازیکنان میان آنها تقسیم شوند. این درست نیست دلالانی چون " آ. ز"، "ح. م" و "غ .گ" نزدیک به 240 بازیکن داشته باشند.
وساطت برای یک فرد خاص
تا به حال مربی، بازیکنی و دلالی نبوده که زورمان به او نرسد. من به شخصه اجازه بازداشت ندارم ولی سیستم ما اجازه بازداشت دارد. مربی سرشناس فوتبال کشورمان برای گرفتن مجوز یکی از اطرافیان خود آقای "م. ر" که از رجل سیاسی شناخته شده و محترم کشور است را واسطه کرده بودند . ایشان با من تماس گرفت تا مجوز این فرد را بگیرد اما زمانی که شرایط را برایش تشریح کردیم و تخلفات "م .ع" را شرح دادم، خودش عقب نشینی کرد.
چرا "ع .پ" سرمربی نشد؟
فصل گذشته مدیرعامل یکی از پرطرفدارترین و محبوب ترین تیم های باشگاهی به ما زنگ زد و گفت می خواهم آقای "ع. پ" که اسطوره باشگاه است را به عنوان سرمربی تیم معرفی کنم اما ما اجازه ندادیم و گفتیم که مدارکی برای تخلفات او وجود دارد.
مشکل شخصی نداریم
من هیچ مشکل شخصی با "ف .ک" های فوتبال ایران ندارم . دشمنی با آنها چه منفعتی برای بنده دارد؟ آیا علی دایی و فرکی خدمتی به ما کرده اند که ما دوستشان داریم؟ غلام پیروانی، مایلی کهن، یاوری چه پول و امتیازی به ما داده اند که ما کاری با آنها نداریم؟!
هشدار به باشگاه پیکان
سال گذشته محکم ایستادیم و گفتیم نباید از آقای "ف. ک" استفاده شود.
من اطلاعات دقیقی از باندی که پشت جریان او بود، داشتم. برخی مدیران به حرف ما گوش نکردند و حتی علیه ام به دادگاه ویژه روحانیت نیز شکایت بردند. ولی نهایتا چه شد؟ با آن همه هزینه شهرداری تبریز بالا نیامد. امروز هم اگر ما به پیکان تذکر می دهیم، اطلاعاتی در رابطه با مربی مورد نظر آنها داریم.
