توضیحات کتاب:
رمان «موش‌ها و آدم‌ها» (Of Mice and Men) نوشتهٔ جان اشتاین‌بک، نویسندهٔ برندهٔ جایزه نوبل ادبیات، یکی از شاهکارهای ادبیات جهان است که در سال ۱۹۳۷ منتشر شد. این اثر کوتاه اما عمیق، در بستری از رئالیسم اجتماعی، زندگی کارگران دورهٔ رکود بزرگ آمریکا را به تصویر می‌کشد و مفاهیمی چون تنهایی، امید، دوستی، و نابرابری طبقاتی را با نگاهی انتقادی بررسی می‌کند.
نکات کلیدی داستان:
1ـ شخصیت های به یاد ماندنی:
دو شخصیت اصلی، جورج و لنی، نماد دوستی نامتعارفی هستند که در تضاد ظاهری و درونی قرار دارند. جورج، فردی باهوش اما کم‌حوصله، مسئولیت مراقبت از لنی را برعهده دارد که با وجود جثهٔ قدرتمند، ذهنی کودکانه و علاقهٔ شدید به نوازش چیزهای نرم دارد. این رابطه، همدلی و تعهدی عمیق را نشان می‌دهد که در دنیای خشن کارگری نادر است.
2ـ نماد گرایی اثر:
عنوان کتاب از شعری اسکاتلندی الهام گرفته شده و موش‌ها را نماد کارگران درمانده و اسیر در چنگال نظام ستمگرانه می‌داند، در حالی که آدم‌ها نمایندهٔ طبقهٔ حاکم و بی‌اعتنا به رنج دیگران هستند .
رویای مشترک جورج و لنی برای خرید مزرعه، نمادی از «امید» در برابر واقعیت تلخ زندگی است، امیدی که همواره در معرض تهدید قرار دارد .
3ـ زمینه تاریخی و اجتماعی:
داستان در دههٔ ۱۹۳۰ و دوران رکود بزرگ آمریکا می‌گذرد، زمانی که کارگران مهاجر برای یافتن کار از مزرعه‌ای به مزرعهٔ دیگر کوچ می‌کردند. اشتاین‌بک با تجربهٔ شخصی از زندگی در مزارع کالیفرنیا، شرایط سخت اقتصادی، تبعیض نژادی، و انزوای اجتماعی را به شکلی تکان‌دهنده روایت می‌کند .
درونمایه های اصلی:
تنهایی: تمام شخصیت‌های داستان، از کارگر سیاه‌پوست (کروکس) تا همسر مغرور کرلی، درگیر تنهایی و جست‌وجوی ارتباط انسانی هستند. حتی دوستی جورج و لنی در این جهانِ بی‌رحم، استثنایی به نظر می‌رسد .
ناامیدی و جبر: نویسنده با تکرار نمادین مرگ حیوانات بی‌پناه (مانند موش‌ها و سگ پیر) و پیوند آن به سرنوشت شخصیت‌ها، بر بی‌عدالتی نظام حاکم تأکید می‌کند .
5ـ سبک روایی و زبان اثر:
روایت سوم شخصِ دانای کل در این کتاب، به نویسنده اجازه می‌دهد تا لایه‌های پنهان روان‌شناسی شخصیت‌ها و تضادهای جامعه را آشکار کند .
دیالوگ‌های طبیعی و لحن خشک و گاه اهانت‌آمیز شخصیت‌ها، واقع‌گرایی اثر را تقویت می‌کند. برای مثال، گفتگوی کروکس دربارهٔ تنهایی («آدم از تنهایی ناخوش میشه!») از صحنه‌های به‌یادماندنی کتاب است .
بریده هایی از کتاب:
| کسایی که مثل ما توی مزارع کار میکنن، تنهان، تنهای تنها که هیچ کس رو ندارن. اونا هیچ سرپناهی هم ندارن. به مزارع که میرن، کار میکنن تا یه دستمزد ناچیز بگیرن. اون وقت بدوبدو میرن شهر و هر چی که در آوردن، خرج می کنن تا یکم خوش بگذرونن. بی پول که شدن، دوباره دنبال یه کار می گردن. اونا هیچوقت فکر فرداشون نیستن. |
| آدمای کمی پیدا میشن که با هم سفر کنن. شاید دلیلش اینه که توی این دنیای لعنتی، مردم از همدیگه وحشت دارن |
| خوب بودن، هوش نمی خواد. انگار یه وقتایی بیشعور بودن، بهتره. کمتر پیش میاد که آدمای باهوش، آدمای خوبی باشن |
| من خیلی کتاب خوندم و اینو فهمیدم که هیچکس به اون بهشتی که توی رویا هاش میسازه، نمی رسه. این بهشت، فقط توی رویا هاشونه. |
