بغابوخششب چله یا شب یلدا ، برمیگرده به باورهای پیشا آریایی و چند خدایی و پاگانیسم ایرانی !
در این شب ایزد مهر یا میترا ، از آناهیتا که ایزد آب و زیبایی بود ، زاده میشه . جالبه بدونید که آناهیتا در باورهای اساطیری ایران دوشیزه بود که مهر یا میترا رو به دنیا میاره !
آیین مهر تا سده چهارم میلادی میان رومیان بسیار فراگیر بود و وقتی که کنستانتین رومی میاد و مسیحیت رو آیین رسمی میکنه ، بسیاری از باورهای آیین مهر هم به دین سامی مسیحی ، سرازیر میشه !
واژه چله هم از شماره چهل میاد که اشاره به چله بزرگ و کوچک زمستانی و تابستانی داره . چله بزرگ زمستانی میشه جشن سده و چله بزرگ تابستانی میشه جشن تموز .
جشن سده که همچنان پرشکوه در بسیاری از شهرهای ایران به ویژه میان زرتشتیان برگزار میشه .
جشن تموز هم در خراسان همچنان زندهست .
اگر ایران رو آزاد کنیم ، میشه در یکی دو سال ، همه جشنهای باستانی ایرانی مانند تموز و مهرگان و تیرگان و آذرگان و سپندارمذگان و ... ، بسیار فراگیر کرد .
همین اکنون هم بسیاری از این جشنها زندهست و مردم ایران ازش پاسداری میکنن ولی خب چون رسمی و توی تقویم نیست ، هنوز به صورت ملی برگزار نمیشه !
همین خود من هر ساله با بسیاری از دوستانم ، مهرگان و سپندارمذگان و تیرگان و ... جشن میگیریم .