طرفداری | «داشتن چنین نامی، برای ما خیلی مبارک و گرمابخش است.»
این حرفِ روی موتا، یعنی خیلی طولی نکشید تا احساس ارتباط خاصی میان این سرمربی پرتغالی با باشگاه فوتبال ارمنستانی اف‌سی نوآ (نوح) ایجاد شود. با گذشت پنج ماه از هدایت تیمی که در رده 308 رده‌بندی باشگاه‌های یوفا قرار دارد، حالا موتا و شاگردانش مقابل چلسی، تیمی که 300 رده از آن‌ها بالاتر است، در قالب یک بازی لیگ کنفرانس اروپا در استمفوردبریج مقابل هم قرار می‌گیرند و شاید تصور شود که آن‌ها به همه آرامشی که باید تجربه می‌کرده‌اند، رسیده‌اند.
جای تعجبی نیست که از این حریف چلسی در لیگ کنفرانس اروپا شناختی نداشته باشید زیرا این باشگاه فقط 7 سال است که فعالیت می‌کند. در ابتدا، نام این باشگاه «اف‌سی آرتساخ» بود که در سال 2019 نام‌شان را به «اف‌سی نوآ» (انگلیسی شده نوح) تغییر دادند. تنها جام‌هایی که آن‌ها کسب کرده‌اند، جام حذفی و سوپرکاپ ارمنستان در سال 2020 هستند.
اگر فکر می‌کنید قصد از نامگذاری باشگاه به نام «نوح» به دلیل ارتباط با شخصیت یاد شده در انجیل است، درست فکر می‌کنید. داستان کشتی نوح در بخش پیدایش - فصل اول کتاب مقدس - با برخورد کشتی عظیم ساخته‌ی نوحِ پیامبر برای نجات از سیل بزرگ فراگیر به کوه آرارات پایان می‌یابد. با وجود جابه‌جایی مرزها در سال 1921 و قرارگیری این کوه در قلمروی کنونی ترکیه، هنوز هم آرارات نماد ملی ارمنستان محسوب می‌شود و بر نشان ملی ارمنستان نقش بسته است. این کوه بر فراز ایروان، پایتخت ارمنستان سایه افکنده است.
کوه آرارات، نماد ملی ارمنستان که اکنون در قلمروی ترکیه قرار دارد
واهه گاسپاریان، عضو گروه هواداری جبهه اول ارمنستان در این خصوص می‌گوید:
ارمنستان با داستان نوحِ پیامبر پیوندی قوی دارد. کشور ما ارتباطی قوی با معنویات دارد. مسیحیت دین رسمی ما است و کوه آرارات، مکانی خاص در تاریخ ارمنستان محسوب می‌شود. آرارات فراتر از یک مکان معمولی است و نمادی بزرگ برای کشور ما محسوب می‌شود. باور دارم خیلی از مردم جهان نمی‌دانند ارمنستان کجا است اما پیشینه تاریخی ما غنی است. ما کشور بزرگی نیستیم اما ملتی مفتخر هستیم. این مسابقه مقابل چلسی، چیزی است که ارمنی‌ها آرزوی دیدنش را دارند؛ فرصتی برای تاریخ‌سازی ارمنستان از طریق فوتبال و این بی‌نظیر است.
اف‌سی نوآ با پیروزی در هر 4 دور مقدماتی، به اولین باشگاه تاریخ ارمنستان تبدیل شد که برای نخستین بار از سال 2021، زمان تشکیل لیگ کنفرانس اروپا، به مرحله گروهی این مسابقات راه می‌یابد. مهم‌ترین برد آن‌ها در این مسیر، پیروزی 3-2 مقابل آاک آتن در دور سوم مقدماتی بود. شروع کار نوآ در لیگ کنفرانس اروپا، 11 ژوئیه 2024 بود؛ یعنی زمانی که حتی چلسی اولین بازی پیش‌فصلش را انجام نداده بود، نوآ توانست بر اشکندیا، نماینده مقدونیه شمالی غلبه کند.
روی موتا خیلی سریع باید در نقل و انتقالات، تیمش را تقویت می‌کرد. این سرمربی 45 ساله در ژوئن هدایت نوآ را برعهده گرفت؛ پیش از آن، او توانسته بود دیلا گوری گرجستان را به صدر جدول لیگ این کشور برساند. نوآ از برخی جهات با چلسیِ تحت مالکیت بولی-کلیرلیک شباهت پیدا کرد چرا که آن‌ها در عرض سه هفته، 16 بازیکن که اکثر آن‌ها خارجی بودند را به خدمت گرفتند. خلاف هزینه‌های بی‌انتهای مالکان چلسی که بیش از 1 میلیارد پوند در دو سال گذشته برای خرید بازیکن هزینه کرده‌اند، همه بازیکنان اف‌سی نوآ با قرارداد آزاد به این تیم آمدند. در حالی که ریس جیمز، پردرآمدترین بازیکن چلسی حدودا 250 هزار پوند در هفته دستمزد می‌گیرد، کل بازیکنان اف‌سی نوآ در هفته دستمزدی کمتر از 5 هزار یورو دارند.
اف سی نوا و اولین حضور در لیگ کنفرانس اروپا
روی موتا با خودش سه بازیکن پرتغالی از لیگ‌های پرتغال، رومانی و قبرس به تیمش آورد تا آن‌ها کنار دو ملی‌پوش ارمنستانی، تیم باتجربه‌ای بسازند. او کسی است که طی سال‌ها در نقش‌های فوتبالی مختلفی کار کرده است؛ از جمله آنالیزور عملکردی اسپورتینگ لیسبون طی سال‌های 2012 تا 2016. او در خصوص فعالیت‌های نقل و انتقالاتی نوآ گفت:
رئیس باشگاه به من گفت با توجه به پولی که داریم، می‌توانیم تیم خاصی بسازیم؟ من گفتم همه تلاشمان را خواهیم کرد. تلاش بزرگی هم کردیم. فقط سه هفته برای آماده‌سازی زمان داشتیم. من و اعضای باشگاه، کار زیادی انجام دادیم. بازیکنانی را می‌خواستم که عطش داشته باشند. بازیکنانی به من پیشنهاد شدند که شاید کیفیت بهتری داشتند اما به‌نظر می‌رسید در دوران حرفه‌ایشان اکثر کارهای خود را کرده‌اند و صرفا فوتبال بازی می‌کردند که آمادگی بدنی‌شان حفظ شود. چنین چیزی نمی‌خواستم؛ من کسانی را می‌خواستم که مثل من، عطش موفقیت داشته باشند.
واردگس واردانیان که سال گذشته اف‌سی نوآ را خرید، بیش از هرکسی جاه‌طلبی دارد. او نه‌تنها از موتا در بازار نقل‌وانتقالات حمایت کرد، بلکه سرمایه‌گذاری مهمی برای ساخت زمین تمرین جدید داشته و برنامه‌هایی برای ساختن یک استادیوم جدید هم دارد:
هدفم این است اف‌سی نوآ قدرت اول فوتبال ارمنستان شود، به‌طور مداوم در لیگ ارمنستان موفق شود و با افتخار، نماینده ارمنستان در رقابت‌های اروپایی باشد. اهداف بلندمدت ما فراتر از موفقیت باشگاهی است بلکه هدفمان ارتقای فوتبال ارمنستان از طریق جذب و توسعه استعدادهای جوانی است که بتوانند به دستاوردهای فوتبال ملی کمک کنند. من نوآ را به‌عنوان پایه فوتبال نوین ارمنستان می‌بینم چون استعدادهایی داریم که می‌توانند در عرصه بین‌المللی نماینده ما باشند.
برای توسعه آکادمی، مربیان و متخصصان سطح بالای پرتغالی، به‌خصوص از آکادمی مشهور اسپورتینگ لیسبون را دعوت کرده‌ایم تا بتوانیم نسل جدیدی از فوتبال ارمنستان را بسازیم. همچنین می‌خواهیم استادیومی جدید با ظرفیت 15 الی 20 هزار نفر ظرفیت بسازیم و با یک شرکت برجسته بریتانیایی در حال مذاکره هستیم که استادیوم‌های مطرحی در سراسر جهان ساخته است. می‌خواهیم استادیومی طراحی کنند که نمایانگر میراث ملی ارمنستان باشد. این یکی از مهم‌ترین ابتکارهای اف‌سی نوآ است که تعهد ما به پیشرفت فوتبال ارمنستان را نشان می‌دهد.
باید اشاره داشت باشگاه اف‌سی نوآ در حال حاضر بازی‌های خانگی‌اش را در شهر «آبوویان» انجام می‌دهد که استادیومش فقط ظرفیت 3100 تماشاگر را دارد. در حال حاضر نوآ که برای کسب اولین عنوان قهرمانی لیگ ارمنستان تلاش می‌کند، 7 امتیاز کمتر از اورارتو در صدر جدول دارد اما آن‌ها سه بازی کمتر انجام داده‌اند. از نظر تاثیرگذاری در فوتبال اروپا، باشگاه نوآ از قره‌باغ جمهوری آذربایجان الگوبرداری می‌کند. قره باغ برای پانزدهمین فصل متوالی است که در رقابت‌های یوفا شرکت می‌کند.
نوآ این الگو را دنبال می‌کند تا نشان دهد قصدش ساختن تیمی خاص است و ماجراجویی کنونی آن‌ها فقط به لیگ کنفرانس اروپای امسال محدود نمی‌شود. گودموند تورارینسون، ملی‌پوش ایسلندی که تجربه بازی در نیویورک سیتی MLS را هم دارد، یکی از 16 بازیکنی بود که در این فصل راهی نوآ شد:
وقتی اولین بار با من تماس گرفتند، مجذوب ایده درازمدت باشگاه شدم. پیشرفت در یک پروژه بلندمدت زمان‌بر است اما نتایج خوبی داشته‌ایم و این را در اروپا هم نشان داده‌ایم. ما بهتر از انتظارات مردم کار کرده‌ایم و پیروزی مقابل آاک آتن در دو بازی، دستاوردی بزرگ برای ما بود.
آن‌ها در حال ساختن یک زمین تمرین جدید درست کنار زمین تمرین کنونی هستند. در نیویورک سیتی بازی کرده‌ام، جایی که گروه فوتبال سیتی امکاناتی باورنکردنی داشت اما به‌نظر می‌رسد زمین تمرین جدید ما حتی بهتر از آنجا خواهد بود. می‌خواهیم منظم در اروپا بازی کنیم. وقتی با من صحبت کردند و گفتند تیمی در حد قره باغ می‌خواهند داشته باشند، از جاه‌طلبی باشگاه مطلع شدم.
بازی با چلسی برای ارمنی‌ها چگونه خواهد بود؟ درخواست خرید بلیت ارمنی‌هایی که مقیم سایر کشورهای اروپا هستند، فراوان بوده است. گاسپاریان که از ارمنستان به لندن می‌رود، در این خصوص گفته:
پیام‌های زیادی از ارمنی‌های مقیم مناطق دیگر دنیا دریافت کرده‌ایم، پیام‌هایی که از آلمان، فرانسه و صربستان به دست ما می‌رسد و برای سفر جهت دیدن بازی ابراز تمایل می‌کنند. این‌جا در لندن هم انجمن ارامنه بزرگی داریم. هم‌اکنون لحظه افتخارآمیزی را تجربه می‌کنیم، چرا که این یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای تاریخ فوتبال ارمنستان است.
موتا حین مصاحبه با اتلتیک، اشاره کرد با مربیان پرتغالی شاغل در لیگ برتر از جمله مارکو سیلوای فولام و نونو اسپیریتوی ناتینگهام فارست صحبت کرده و از آن‌ها برای چگونگی مهار چلسی، مشورت خواسته است. خود موتا از چگونگی بازی در استمفوردبریج، آگاهی دارد چون یک دهه پیش و زمانی که در اسپورتینگ آنالیزور بود، در جریان شکست 3-1 این تیم مقابل چلسی در استادیوم این تیم حضور داشت.
روی موتا، سرمربی اف‌سی نوآ
واردانیان نیز نمی‌تواند بیش از این برای دیدن تیمش صبر کند:
این بزرگ‌ترین بازی تاریخ یک تیم ارمنستانی در رقابت‌های اروپایی آن هم مقابل یکی از قدرتمندترین حریفان است. در کنار هواداران‌مان، آماده هستیم یک روز فراموش‌نشدنی بسازیم.
با وجود این‌که انتظار می‌رود انزو مارسکا 10 الی 11 تغییر در ترکیب تیمش برای این مسابقه ایجاد کند، همه از وظیفه سخت اف‌سی نوآ در این بازی آگاه هستند. تورارینسون در خصوص این بازی، جمله‌ای از ژوزه مورینیو با هدف کسب نتیجه از طریق خوب دفاع کردن را با اندکی تغییر بیان کرد:
سعی می‌کنیم فوتبال خودمان را بازی کنیم اما شاید در مواقعی مجبور به پارک کردن «کَشتی» شویم!
یادداشت سایمون جانسون از وبسایت اتلتیک
