طرفداری | استقلال در طول تاریخ خود سرمربیان خارجی زیادی داشته که آنها به همراه خود، از مربیان مختلفی به ایران آوردهاند. استقلال با 9 سرمربی خارجی، 16 دستیار خارجی، چهار بدنساز و دو آنالیزور خارجی همکاری کرده است. مروری بر تمامی نامهای ثبت شده به عنوان اعضای خارجی کادر فنی در تاریخ استقلال:
سرمربیان
1- زدراوکو رایکوف (Zdravko Rajkov): رایکوف در زمان بازی، در پست مهاجم برای باشگاههای وویوودینا، لوزان و بیلبین سوئیس بازی میکرد. او سابقه 27 بازی ملی و 11 گل برای کشور یوگسلاوی را نیز در کارنامه داشت. او بعد از شروع کار مربیگری در باشگاه وویوودینا، در سال 1969 میلادی، اولین سرمربی خارجی تاریخ باشگاه استقلال (تاج سابق) شد. رایکوف در استقلال به افتخارات فراوانی رسید و برای نخستین بار، این باشگاه را به قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا رساند. او دو قهرمانی لیگ تهران و دو قهرمانی لیگ برتر ایران را نیز با استقلال تجربه کرد. پس از موفقیت در استقلال، رایکوف مدت کوتاهی در تیم ملی ایران و باشگاه سپاهان فعالیت کرد و سپس به عنوان مدیر فنی و سپس سرمربی تیم ملی الجزایر منصوب شد. آخرین باشگاه رایکوف، کوردوبای اسپانیا بود. رایکوف در سال 1983 بازنشست شد و در 30 جولای 2006 و در 78 سالگی در مکزیکوسیتی در کشور مکزیک درگذشت.
2- یانوش گیارماتی (János Gyarmati): گیارماتی اهل مجارستان بود و در سال 1941 مربیگری را شروع کرد. اولین باشگاه او، بوداپستی ویاِسسی مجارستان بود و او سپس در باشگاههای تاتبانیا و پچل (سه مقطع مختلف) مجارستان فعالیت کرد و مدتی نیز به باشگاه بوداپستی بازگشت. او در سال 1953، سرمربی تیم ملی جوانان آلمان شد و سپس در باشگاههای دیگر این کشور همچون دینامو درسدن و ووروارتس برلین فعالیت کرد. گیارماتی در سال 1955 به مدت دو سال هدایت تیم ملی آلمان شرقی را برعهده داشت و سپس در باشگاههای ژئول مجارستان، دینامو برلین آلمان، کوملوی و باشگاه اولیه خود، بوداپستی کار کرد تا در سال 1969 میلادی برای مدت کوتاهی هدایت باشگاه تاج در کشور ایران را برعهده داشته باشد. استقلال، آخرین فعالیت گیارماتی در مربیگری بوده است.
3- یوگنی سکوموروخوف (Evgeni Skomorokhov): بین آخرین حضور رایکوف تا سرمربی خارجی بعدی باشگاه استقلال، حدود 23 سال، فاصله وجود داشت. سکوموروخوف روسی در زمان بازیگری، در پست مدافع بازی میکرد و بعد از بازی در چند باشگاه از شوروی سابق همچون لوکوموتیو کراسنویارسک و پاختاکور، در سال 1970 از فوتبال خداحافظی کرد. او ابتدا در سال 1990 به عنوان دستیار سرمربی در باشگاه تورپدو مسکو حضور داشت و سپس در سال 1991، سرمربی این باشگاه شد. او در سال 1993، به عنوان سرمربی باشگاه استقلال منصوب شد. تنها موفقیت او با استقلال حضور در فینال جام حذفی فصل ۷۸-۱۳۷۷ بود که در فینال و در دقایق پایانی دو بر یک از پرسپولیس شکست خورد. او در ایران به نامهای گاسپادین (ترجمه روسی آقا) و «مرد یخی» نیز شناخته میشد. او در دو مقطع در استقلال حضور داشت که در این میان، مدتی در باشگاه تورپدو ولادیمیر روسیه فعالیت کرد. در سال 1997، مقطع دوم حضور این سرمربی روسی در استقلال شکل گرفت. لیائونینگ چین و بازگشت به تورپدو ولادیمیر، آخرین ماجراجوییهای این سرمربی در فوتبال بودند. او در 57 سالگی در تاریخ 2002، در روسیه درگذشت.
4- رولند کخ (Roland Koch): این سرمربی آلمانی، چهارمین سرمربی تاریخ باشگاه استقلال بود. او در دوران بازیگری در چند باشگاه ناشناس آلمانی بازی کرد و در سال 1981، فعالیت ورزشی خود را در عرصه مربیگری ادامه داد. شروع کار مربیگری کخ، از زیر 20 سالههای کلن آلمان بود. او سپس دستیار کریستوف دام و گئورگ کسلر در باشگاه کلن شد و مدتی نیز در تیم دوم این باشگاه فعالیت کرد. کخ مدتی سرمربی اوسنابروک آلمان شد و سپس به عنوان دستیار اول کریستوف دام، در دو مقطع متفاوت در بشیکتاش حضور داشت و در لورکوزن و اشتوتگارت نیز، این سرمربی مطرح را همراهی کرد. بعد از دومین مقطع حضور کخ در بشیکتاش، باشگاه استقلال او را به عنوان سرمربی جدید خود برگزید. او در 26 مسابقه هدایت باشگاه استقلال را برعهده داشت و به 12 پیروزی، شش تساوی و هشت شکست رسید. او بعد از باخت در هفته بیستم به برق شیراز و عدم صعود از مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا، از هدایت استقلال برکنار شد. بعد از جدایی در استقلال، کخ در دو مقطع متفاوت، استعدادیاب باشگاه فنرباغچه شد و مدتی کریستوف دام را در دو باشگاه کلن و فرانکفورت همراهی کرد. او سپس به عنوان دستیار کارلوس کاروالهال پرتغالی و تایفور هاووتچو به باشگاه بشیکتاش بازگشت و سپس حکمت کارامان را در ارچیز اسپور و ریزه اسپور همراهی کرد. حضور در ویل سوئیس به عنوان مدیر فنی و سپس سرمربی موقت و کار در آکادمی ویکتوریا کلن، آخرین تحرکات کخ در فوتبال بودند. او از سال 2020 دیگر در فوتبال حضور نداشته است.
دستیارها و کمک مربیان
6- هانس یورگن گده (Hans-Jürgen Gede): یورگن گده در دوران بازیگری، در پست مهاجم نوک بازی میکرد و سابقه بازی برای شالکه و فورتونا کلن را داشت و در سال 1991 از فوتبال خداحافظی کرد. او مربیگری را از سال 1992 و باشگاه فورتونا دوسلدورف آغاز کرد و سپس دستیار اودو لاتک در شالکه شد. او توسط باشگاه کشاورز، به فوتبال ایران معرفی شد و 15 مسابقه هدایت این باشگاه را برعهده داشت. گده در ابتدا به عنوان دستیار سرمربی و سپس سرمربی پرسپولیس، به کار خود در فوتبال ایران ادامه داد. گده در هشت بازی هدایت پرسپولیس را برعهده گرفت و به چهار پیروزی، سه تساوی و یک شکست رسید. او سپس به آلمان بازگشت و بعد از کار در دو باشگاه هزن کسل و لیپشتات، به عنوان دستیار الکساندر ریستیچ به اوبرهاوزن منتقل شد. او مدتی نیز به عنوان مربی تمرین دهنده در سال 1998، در تیم ملی ایران فعالیت کرد. گده در سال 2003، ابتدا به عنوان دستیار به تیم ملی ازبکستان پیوست و بعد از مدتی سرمربی این کشور شد. او سپس در شهید قندی یزد، الاهلی بحرین، نفتچی باکو، اوختار یونایتد میانمار و تحدی لیبی مربیگری کرد و سپس دستیار پرویز مظلومی در استقلال شد. گده 43 مسابقه در کنار پرویز مظلومی در استقلال حضور داشت. او بعد از ترک استقلال، به کادر فنی منصور ابراهیم زاده در ذوب آهن منتقل شد و سپس سرمربی آلومینیوم هرمزگان شد. او سپس در هدف اسپور ترکیه مربیگری کرد و سپس مدیر فنی تیم ملی ویتنام و باشگاه ویتل این کشور شد. گده مدتی سرمربی ویتل شد و سپس مدیر فنی بین دونگ تایلند شد.
7- میشائیل هنکه (Michael Henke): هنکه در دوران بازی به عنوان یک هافبک در چند باشگاه آلمانی کم نام و نشان بازی میکرد و در سال 1988 بازنشست شد. او بلافاصله مربیگری را شروع کرد و سرمربی گوترسلوی آلمان شد. بعد از آشنایی با هیتسفیلد، هنکه به عنوان دستیار او در دورتموند مشغول به کار شد. عملکرد هنکه مدیران دورتموند را تحت تاثیر قرار داد و بعد از جدایی هیتسفلد نیز از هنکه به عنوان دستیار هرست کوپل و نویو اسکالا بهره بردند و مدتی هدایت تیم دوم خودشان را نیز به این مربی واگذار کردند. هنکه سپس به همراه هیتسفلد به بایرن مونیخ پیوست و شش سال در این باشگاه حضور داشت. او با بایرن و دورتموند به افتخارات فراوانی رسیده بود و قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا، بوندسلیگا، جام حذفی، لیگ کاپ آلمان و سوپرکاپ آلمان را در کارنامه خود ثبت کرد. او بعد از ترک بایرن، مدتی سرمربی کایزرسلاترن و ساربروکن بود و بعد از بازگشت هیتسفلد به بایرن، او نیز به این باشگاه بازگشت. هنکه یک سال بعد از همکاری با هیتسفلد، مدتی آنالیزور کادر فنی کلینزمن و هاینکس نیز بود و سپس دستیار زوانیمیر سولدو در کلن شد. هنکه در سال 2011 به عنوان یکی از بمبهای علی فتح الله زاده به ایران آمد و دستیار پرویز مظلومی در استقلال شد. او یک سال در استقلال حضور داشت و بعد از تجربه 43 مسابقه در استقلال، به عنوان رئیس فوتبالی باشگاه استون ویلا منصوب شد. هنکه سپس کار در پستهای مختلف در باشگاه اینگولشتات آلمان را تجربه کرد و مدتی مربی موقت این باشگاه نیز بود. او مدتی نیز در چین و باشگاه شانگهای شنهووا دستیار جینگهوی وو بود. آخرین فعالیت فوتبالی هنکه، دستیار چند سرمربی در آرمینیا بیله فلد در سال 2022 بوده است.
8- جیری ساناک (Jiri Sanak): ساناک مربیگری را از ردههای پایه چند باشگاه از کشور جمهوری چک آغاز کرد و سپس دستیار یاروسلاو هربیک در تیم ملی زیر 18 سال این کشور شد. ساناک در تیمهای ملی زیر 19 سال و زیر 20 سال جمهوری چک و چند باشگاه دیگر نیز به عنوان دستیار حضور داشت و مدتی نیز دستیار یاروسلاو سیلهاوی، سرمربی سابق تیم ملی چک در باشگاه یابلونچ بود. او بعد از کار در ملادا بولساف چک، در سال 2017 دستیار وینفرد شفر در استقلال شد. او به مدت 30 بازی در استقلال حضور داشت و تاثیرات فنی مثبتی را در این باشگاه از خود نشان داد و به قهرمانی در جام حذفی ایران رسید. ساناک بعد از جدایی از استقلال، در سیگما و اسپارتا پراگ چک به عنوان دستیار حضور داشت و مدتی نیز سرمربی موقت سیگما بود. ساناک از سال 2024، سرمربی پاردوبیچ جمهوری چک شده است.
9- میگوئل کولی (Miguel Coley): این مربی جامائیکایی از سال 2010 به مدت هفت سال، مدیر فنی باشگاه باربیچان از کشورش بود. او در سال 2014 دستیار وینفرد شفر در تیم ملی جامائیکا شد و به همراه این مربی آلمانی، به قهرمانی جام کاراییب کاپ رسید. کولی سپس سرمربی تیم المپیک جامائیکا شد و پس از حضور شفر در استقلال، به ایران آمد و با شفر همکاری کرد. کولی 55 بازی، استقلال را همراهی کرد و بعد از جدایی شفر، از این باشگاه جدا شد و به همراه او، در بنی یاس و الخور قطر حضور پیدا کرد. کولی در سال 2021 دستیار ویسام ریزیک در ام صلال شد و پس از مدتی هدایت تیم ذخیرههای این باشگاه را نیز برعهده گرفت.
10- مارتین فورکل (Martin Forkel): فورکل در پست دفاع راست برای تیم ملی جوانان آلمان و چند باشگاه سطوح مختلف باشگاهی آلمان بازی کرد و در سال 2020 بازنشست شد و به مربیگری مشغول شد. فورکل در زمان بازی برای باشگاه ساربروکن، مربی تیم نونهالان، نوجوانان و ذخیرههای این باشگاه شد و در سال 2016 در اولین تجربه مهم مربیگری، مربی بدنساز تیم ملی ویتنام شد. او پس از کار به عنوان مربی بدنساز در هوشی مینه سیتی ویتنام، به عنوان دستیار وینفرد شفر، به باشگاه استقلال پیوست و مدت کوتاهی در ایران حضور داشت. او با شفر به باشگاه بنی یاس نیز منتقل شد و پس از جدایی از این باشگاه، به عنوان سرمربی باشگاه بربورگ آلمان انتخاب شد و از آن پس، مشغول به فعالیت در باشگاههای سطوح مختف آلمان به عنوان سرمربی است.
11- سباستین لتو (Sebastián Leto): لتو در زمان بازیگری، در باشگاههای مطرحی حضور داشت و در پست وینگر چپ بازی میکرد. لتو سابقه بازی در لیورپول، المپیاکوس، پاناتینایکوس، کاتانیا و لانوس را داشت و در سال 2017 و پس از بازی برای الامارات، از فوتبال خداحافظی کرد. لتو پس از حضور استراماچیونی در باشگاه استقلال، مربیگری خود را در این باشگاه شروع کرد. پس از جدایی استراماچیونی از استقلال، او نیز از ایران رفت و سپس در الغرافه با این مربی ایتالیایی همکاری کرد. لتو سپس در باشگاه کیفیشیاش یونان، ابتدا به عنوان دستیار فعالیت کرد و از سال 2024، سرمربیگری این باشگاه را در سطح دوم فوتبال یونان برعهده گرفت.
12- عمر دانسی (Omar Danesi): دانسی نیز از دیگر دستیاران استراماچیونی در استقلال بود. او به عنوان هافبک وسط در چند باشگاه ایتالیایی از جمله نوارا بازی کرد و در سال 1998 بازنشست شد. او ابتدا به عنوان مربی تمریندهنده در باشگاه پاناتینایکوس مشغول به کار شد و در این باشگاه با مارینوس اوزونیدیس و استراماچیونی همکاری کرد. او سپس در کادرفنی اسپارتا پراگ حضور داشت و بعد از حضور استراماچیونی در استقلال، به این باشگاه منتقل شد. او با استراماچیونی در الغرافه نیز همکاری کرد و از سال 2023، دستیار استفانو وچی در وینچنزای ایتالیاست.
13- نبویوشا میلیچیچ (Nebojsa Milicic): این مربی دورگه اسپانیایی-صربستانی توسط فرهاد مجیدی به استقلال پیوست. او پیش از حضور در استقلال، به عنوان مربی آکادمی رئال مادرید و دستیار تیمهای پایه این باشگاه، سابقه فعالیت داشت. میلیچیچ سابقه حضور در تیم زیر 19 سالههای قزاقستان و کار به عنوان سرمربی در باشگاه وِرِیا در کشور بلغارستان را نیز داشت و پس از حضور فرهاد مجیدی به عنوان جانشین استراماچیونی، دستیار او در استقلال شد. میلیچیچ بعد از جدایی از استقلال در سال 2020، در فوتبال حضور نداشته است.
14- آنجلو آلیسیو (Angelo Alessio): با وجود عدم حضور آلیسیو در ایران، نام باشگاه استقلال در کارنامه آلیسیو ثبت شده و مدت زمان تحت قرارداد بودن این مربی در استقلال، 21 روز عنوان شده است. آلیسیو به عنوان وینگر راست، در یوونتوس، بولونیا، باری و مودنا بازی کرده و در سال 1998 بازنشست شده است. او پس از پایان فوتبالش در سال 1998، سرمربی تیم نونهالان ناپولی شد و سپس در تیم اصلی ناپولی، به عنوان دستیار سرمربیانی چون لوئیجی سیمونی، فرانکو کولومبا، آندریا آگوستینلی و فرانچسکو اسکویلیو فعالیت کرد. او پس از حضور به عنوان سرمربی در سه باشگاه ایمولزه، ماسزه و اسپال، در سال 2010، دستیار آنتونیو کونته در سیهنای ایتالیا شد. او به همراه کونته به باشگاه سابقش یوونتوس نیز منتقل شد و حدود سه سال در این باشگاه حضور داشت. آلسیو در سال 2012 برای 9 مسابقه به عنوان سرمربی موقت یوونتوس منصوب شد. او به همراه آنتونیو کونته، حضور در تیم ملی ایتالیا و باشگاه چلسی را نیز تجربه کرد و مدتی سرمربی کیلمارناک اسکاتلند بود. در کارنامه آلیسیو، دو بازی حضور به عنوان دستیار فرهاد مجیدی در باشگاه استقلال ثبت شده است. آلیسیو در سال 2021 سرمربی باشگاه پرسیجای اندونزی شد و در 20 بازی این تیم را هدایت کرد.
15- گابریل پین (Gabriele Pin): پین به عنوان بازیکن در پست هافبک وسط بازی میکرد و تجربه بازی در یوونتوس، پارما و لاتزیو را در کارنامه خود داشت و در سال 1997 از فوتبال خداحافظی کرد. پین از سال 1999 مربیگری را به عنوان سرمربی تیم جوانان پارما آغاز کرد. او سپس به تیم اصلی پارما منتقل شد و دستیار مربیانی چون چزاره پراندلی، پیترو کارمیانی، رنزو اولیوری و دنیل پاسارلا در این باشگاه شد. پین بعد از مدتی کار به عنوان دستیار در رم، دستیار همیشگی پراندلی در تیمهای مختلف شد و حضور در فیورنتینا (دو دوره)، تیم ملی ایتالیا، گالاتاسرای، والنسیا، النصر امارات و جنوا را در کارنامه خود ثبت کرد. او بعد از جدایی پراندلی از فیورنتینا در سال 2021، سرانجام کار بدون پراندلی را تجربه کرد و دستیار فرهاد مجیدی در استقلال شد. در یک فصل حضور پین در ایران، استقلال قهرمان لیگ برتر ایران شد و یکی از عوامل این قهرمانی، حضور پین به عنوان دستیار عنوان شده بود. او به همراه فرهاد مجیدی به باشگاه الاتحاد کلبا منتقل شد و حتی بعد از جدایی مجیدی، در این باشگاه ماندگار شد.
16- روی موتا (Rui Mota): موتا مربیگری را از باشگاه جوانان آلچوچتنسه در سال 2009 آغاز کرد و بعد از فعالیت در دو باشگاه دیگر، به عنوان یکی از اعضای کمیته فنی باشگاه اسپورتینگ لیسبون منصوب شد. موتا در اسپورتینگ با ریکاردو ساپینتو همکاری کرد و بعد از آشنایی با او، در باشگاههای بعدی این سرمربی پرتغالی، به عنوان دستیار فعالیت کرد. موتا به همراه ساپینتو در الفاتح عربستان، آترومیتوس یونان، استاندارد لیژ، لژیا ورشو، براگا، واسکودوگاما، غازیانتپ و موریرنزه حضور داشت و در استقلال نیز حضور پیدا کرد. موتا بعد از حضور در استقلال، خود را از ساپینتو مستقل کرد و مدیر فنی باشگاه سیبنیک کرواسی شد. بعد از حضور در کرواسی، موتا سرمربی دیلای گرجستان و نوح ارمنستان شده است.
17- ماهیر داویدز (Maahier Davids)
مربیان بدنساز
1- فیلیپ فان مانستر (Philipp von Münster): این بدنساز آلمانی در کادرفنی وینفرد شفر در استقلال حضور داشته و به همراه این مربی حضور در بنی یاس امارات را نیز تجربه کرده است. او پیش از حضور در استقلال، در باشگاه نورنبرگ آلمان حضور داشت.
2- مارکو کاسر (Marco Caser): کاسر بدنساز ایتالیایی کادر فنی استراماچیونی در استقلال بود. او پیش از استقلال در باشگاههایی مثل نوارا، سالرنیتانا، والتای مالت، اسفاکسین تونس و بیرقیرکارای مالت حضور داشت و بعد از استقلال، در الغرافه قطر، تراکتور، نساجی و فولاد همکاری کرده است.
3- پائولو سانتوس (Paulo Santos): سانتوس بدنساز باشگاه بوآویشتا بود و در این باشگاه با مربیان مختلفی همکاری کرد. او سپس در سال 2021 به باشگاه التعاون پیوست و بعد از حضور در عربستان، مورد توجه ساپینتو قرار گرفت و به او در استقلال ملحق شد. او پس از جدایی از استقلال، در آپوئل نیکوزیای قبرس و فایرنزه فعالیت کرده است.
4- خوسو سسما (Josu Sesma): سسما توسط جواد نکونام، به کادر فنی فولاد اضافه شده بود و بعد از یک دوره همکاری به عنوان بدنساز و یک دوره به عنوان دستیار با نکونام در فولاد، در استقلال نیز به عنوان بدنساز فعالیت کرد.
5- کابلو رانگواگا (Kabelo Rangoaga)
آنالیزورها
1- ساشا شفر (Sascha Oliver Schäfer): ساشا پسر وینفرد شفر بود و به همراه پدرش بعد از حضور در تیمهای ملی تایلند، کامرون و جامائیکا، در استقلال نیز حضور پیدا کرد.
2- ژوائو آبرئو (João Abreu): آبرئو آنالیزور ریکاردو ساپینتو در استقلال بود و به همراه او به باشگاه آپوئل نیکوزیای قبرس نیز منتقل شد.
3- موسی مطلبا (Musi Matlaba): او به همراه پیتسو موسیمانه در باشگاههای الاهلی مصر، الاهلی عربستان، الوحده امارات و اَبهای عربستان همکاری داشته و در سال ۲۰۲۴ به استقلال پیوسته است.
4- کایل سولومون (Kyle Solomon): او نیز همانند مطلبا در باشگاههای الاهلی مصر، الاهلی عربستان، الوحده امارات و اَبهای عربستان با موسیمانه همکاری داشته و در سال ۲۰۲۴ به استقلال پیوسته است.