آغاز
این آهنگ از آلبوم "ساخت ایران" قاف در تاریخ 6 اسفند 92 با آهنگسازی سعید دهقان منتشر شده است.
متن آهنگ:
[همخوان: قاف]
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
دنبال یه ذره دیگه
دنبال یه ذره دیگه
تا گشاد شه جیبش
تا خوشحال بمیره
(میگه همه دنبال پولن تا وقتی که میمیرن از دنیا لذت برده باشن)
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
دنبال یه ذره دیگه
دنبال یه ذره دیگه
تا گشاد شه جیبش
تا خوشحال بمیره
[قسمت ۱: قاف]
بیا تو هم، یه تیکه از پازل شهر باش
میدونم اینجا سیاهه شب‌هاش
نور نمیاد
(میگه اینقدر چهره شهر کثیفه که توی شب نوری ازش رد نمیشه و دیده نمیشه)
مداد، تو مدادتراش
(مردم رو به یه مداد تشبیه میکنه که به جای اینکه اثری از خودشون بذارن درگیر محدودیت شدن و باید تراش بشن)
آسمونو خریدن، آسمون‌خراش
(اینجا آرایه ایهام تناسب داره، میگه کسایی که توی اوج و رفاه زندگی میکنن حتی آسمون رو هم خریدن و اینکه معنی دوم آسمون خراش همون برج هست که با آسمون تناسب داره)
گفتن خیر، تو شَر باش
گفتن بله، گوش فرمان
آخرین نفری که گوش نداد
رفت بیمارستان، چون گوش نداشت
(گوشش بریده شده چون گوش نداده)
گفتم چشم، جناب سروان
ما در خدمتیم، یه مشت سرباز
(شاید اشاره داره به آهنگ یه مشت سرباز از هیچکس)
بعضی وقتا باس صبر کرد
تا بشه حرف زد
بعضی وقتا هشت سال
(اشاره داره به دوره 8 ساله ریاست جمهوری احمدی نژاد و اینکه میگه منتظر بودیم تا تموم بشه تا بتونیم حرفامون رو بزنیم)
بعد اینکه ریختن اشکا
بعد اینکه ریختن گاز اشک آور
بعد اینکه ریختن پشمات
(اشاره به اعتراضات 88)
سه هزار میلیارد، چند تا صفر دارد؟
(اشاره به اختلاس 3 هزار میلیاردی مه‌آفرید امیرخسروی که در سال 1390 کشف شد)
هر کی یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی بکنه، زیرنگه دیگه
بحث فرهنگیه، سیاسیش نکن
یه یاس هم زیادیه
(اینجا قاف میگه بحث رو سیاسی(30 یاسی) نکنید یک دونه یاس هم زیادیه. اینجا سیاسی آرایه ایهام داره)
می‌کَنه پسر از پدر، دختر از پسر
حالا یه سر هم بزن به سطح شهر
ببین دست‌کم از هر سه تن
دو تا فکر رفتنن، یکی فکر موندنه
که اونم عشق پول داره یا پولداره
گردنِ دولت ننداز
(میگه همه چیز تقصیر دولت نیست و مردم هم مقرصن)
خواستی جمع کن برو غربت الان
شاید رسید نوبت قرعه‌ت
فردا پس‌فردا
اما
(اشاره به قرعه کشی های لاتاری برای اقامت)
[همخوان: قاف]
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
دنبال یه ذره دیگه
دنبال یه ذره دیگه
تا گشاد شه جیبش
تا خوشحال بمیره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
دنبال یه ذره دیگه
دنبال یه ذره دیگه
تا گشاد شه جیبش
تا خوشحال بمیره
[قسمت ۲: صفیر]
گذاشتی پا به سن
(پا به سن گذاشتن دو معنی میده یکی بالا رفتن سن و سال یکی هم وارد شدن به سن(صحنه نمایش) که اینجا به معنی صحنه نمایش زندگیه با بیت های بعدی ارتباط داره)
روسیاه یا روسفید
(اشاره به رنگ پوست سفید و سیاه و اینکه رو سیاهی و روسفیدی به ترتیب به معنی شرمندگی و سربلندیه و اینجا ایهام دارن این کلمه ها)
آسمون ریسمون نباف
(اشاره به ضرب‌المثل آُمون ریسمون بافتن که به معنی بهونه آوردنه و طفره رفتن از کاره و میگه بهونه نیار)
مار گزیده، فکر پونه نیست
(اشاره به دو ضرب‌المثل مار از پونه بدش میاد در لونش سبز میشه و مارگزیده از ریسمان سیاه سفید میترسه که اینجا به معنی اینکه کسی که شکست خورده دیگه دنبال اون اشتباهشو تکرار نمیکنه)
این نمایش عمریه برقراره
(تناسب بین نمایش و سن که در بیت اول هم اومده بود و میگه نمایش زندگی همچنان برقراره)
وقت طلاس
اما اُنس نگرفت
(انس با طلا در مصرع قبل تناسب داره)
اونی که نخ نداد
فبها
لباس میسازه شخصیت
بی چون و چرا
(توی این بیت بین نخ و لباس تناسب وجود داره و اینکه میگه کسی که به زندگی و گذر زمان پا نداده زندگی براش دیر میگذره)
چک و چونه نزن
خمیر ورزیده هم نباشه
با یه دست کت و شلوار، وزیره
صاحب چونه‌ی نونه
(کسی که اندازه ی یه خمیر ورزیده نباشه با پوشیدن یه دست کت‌و‌شلوار صاحب مقام میشه. با بیت بعد ارتباط داره این بیت)
پرچونگی نکن
طرف حساب، رئیس جمهوره
(چونه و خمیر و نون توی این دو سه تا بیت تناسب قشنگی ساختن)
هرکی از راه رسید
یه تیکه‌شو کَند
(ایهام داره اینجا. 1: کندن یه تیکه نان که توی مصرع بالا ذکر شده. 2:سو استفاده ار پست و مقام هایی که مسئولان دارن و دزدی هایی که رخ میده)
اسمشو گذاشت میهن و رفت
کلاه گذاشت، کلاه برداشت
چه حقیقی، چه حقوقی
حالا دایه، عزیزتر از مادره
(دایه عزیزتر از مادر کنایه از دلسوزی بیجا و بی‌مورد و الکی داره که میگه هر کی یه چیزی از ایران کنده و رفته داره الکی دلسوزی میکنه)
این در و تختش
اونی که میکنه باورش
(میگه کسی که الکی دلسوزی میکنه مثل دره و اونی که حرفشو باور میکنه تخته‌ست. اشاره به اصطلاح عامیانه در و تخته با هم جوره و اینکه بین در و تخته تناسب وجود داره)
چه از جزء، چه از کل
چشماتو باز کن
نگو غُدم، سرطان هم میشه ریشه‌کن
(نگو غدم ایهام داره. 1: غد به معنای مغرور و کسی که به حرف بقیه گوش نمیده. 2: غده سرطانی. میگه سرطان با اینکه غده بوده تقریبا ریشه‌کن شده)
گوش‌ت بدهکار نباشه
حساب نمی‌بری، به خرجت نمیره
بنابراین عقلت
دست رشته میشه
(میگه علاوه بر پولی که ازت کندن مغز و افکارت رو هم بازی میدن و ازت میکَنن)
[پل: قاف، بیداد]
(شعر این بخش رو مهدیار آقاجانی نوشته و توسط بیداد اجرا میشه)
دنیای خراب
پُره نان حرام
دهان غنی، کباب
دل فقیر، کباب
(میگه افراد پولدار کباب و میخورن و دل افراد فقیر کباب میشه)
دنیا فانی‌ست دریاب
موجی نه دریا
شدی محو سراب
ز یاد نبر، خاک سراست
(میگه همه در آخر میمیرن و جایگاه نهایی انسان ها خاکه)
بنگر به دار دنیا
ببین ظالم چه ساده افتاد
بنگر به دار دنیا
ببین ظلم را بسان مرداب
(اگه به تاریخ جهان نگاه کنی میبینی که ظلم و ظالم موقتی و مثل سراب بوده و از بین رفته)
همه عالَم طماعند
تک باش، به فکر خلق باش
همه عالَم گمراهند
فقط عالِم به فکر فرداست
آن‌که حق‌الناس خورده
حتما با دلش وداع گفته
(میگه کسی که پول مردم رو خورده حتما پا روی دل و انسانیتش گذاشته)
اگه باور نداری
بپُرس از بابک زنجانی
(اشاره به بابک زنجانی که یکی از بزرگترین اختلاس گران ایران بوده)
[همخوان: قاف]
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
دنبال یه ذره دیگه
دنبال یه ذره دیگه
تا گشاد شه جیبش
تا خوشحال بمیره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
هر کی، یه تیکه می‌کَنه، میره
دنبال یه ذره دیگه
دنبال یه ذره دیگه
تا گشاد شه جیبش
تا خوشحال بمیره
پایان
