|
عمر سیووری، برنده توپ طلای 61-1960 یکی از اسطوره‌های تاریخ‌ساز اما فراموش‌شده‌ی فوتبال است.
|
تاکنون نام عمر سیووری یا ال کاربزون به گوش شما نخورده است؟ جای تعجبی ندارد! این اسطوره، از ستاره‌هایی است که تنها سالمندان و کلسیونرهای عکس‌های سیاه‌وسفید، او را به یاد دارند؛ بااین حال این مهاجم سایه دریبل‌زن و گل‌زن ماهر اصالتاً آرژانتینی را می‌توان «مارادونای دهه 1960» نامید.
بسیاری فوتبالِ سیووری را با کلمات «بیباکانه و درخشان» توصیف می‌کنند؛ سبک فوتبال بازی کردن سیووری و مهارت او در دریبل‌زنی مدافعان حریف، فوتبال او را در دوران خود از دیگران متمایز می‌کرد؛ تخصص سیووری، عبور دادن توپ از بین دو پای حریف و جای گذاشتن مدافع پیش روی خود بود و بااینکه او بازیکنی چپ‌پا بود، بسیاری از گل‌های خود را با استفاده از پای راست و سر به ثمر رساند که او را مهاجمی غیرقابل پیش‌بینی می‌کرد.
عمر انریکه سیووری در دوم اکتبر 1935 در سن نیکلاس د لوس آرویوس - شهری میان بوینس آیرس و روزاریو - چشم به جهان گشود؛ ال کاربزون (به معنای خودرأی) در ابتدای ژانویه 1954 و در 19 سالگی، اولین قرارداد حرفه‌ای خود را با ریورپلاته به امضاء رساند.
این مهاجم 163 سانتی‌متری در ریورپلاته خوش‌قدم بود و میلیونرها در هر سه سال نخست حضور او (1955-1956-1957)، قهرمان لیگ آرژانتین شدند؛ نکته‌ای که با توجه به ناکامی 18 ساله آن‌ها در قهرمان شدن پس از فروش عمر سیووری، قابل توجه است.
عکسی از عمر سیووری در پیراهن ساده‌ی ریورپلاته
این عملکرد پر سر و صدای سیووری، به سرعت در ورودی تیم ملی آرژانتین را به روی او باز کرد؛ سیووری در 21 سالگی همراه با آلبی‌سلسته به قهرمانی کوپا آمریکای 1957 دست یافت؛ هرچند او پس از انتقال به یوونتوس و مهاجرت به ایتالیا، هم‌مانند سایر بازیکنانی که در آن دوره راهی اروپا شدند دیگر هرگز پیراهن سفید و آبی آسمانی‌ها را بر تن نکرد.
شروع دورانِ طلایی در ایتالیا
در سال 1957، یوونتوس همراه با پیشنهاد رکوردشکن 91 هزار پوندی برای سیووری، ریورپلاته - که برای نوسازی استادیومش شدیداً به پول احتیاج داشت - را مجبور به فروش ستاره‌اش کرد.
در آن دوران، ایتالیا به‌تازگی از شر فاشیسم وحشتناک رها شده و در دوران رونق اقتصادی قرار داشت؛ در حالی که آرژانتین پس از سرنگونی رئیس جمهور خوان پرون در کودتای 1955، هنوز در آشفتگی سیاسی بود. به همین دلیل، پیشنهاد دستمزدی بالا در ایتالیا ستارگان آرژانتینی را به سری آ می‌برد و در همان فصل به غیر از عمر سیووری، دو ستاره‌ی دیگر آلبی‌سلسته در کوپا آمریکای 1957 نیز به ایتالیا منتقل شدند؛ آنتونیو آنجلیلو توسط اینتر و هامبرتو ماسکیو توسط بولونیا به خدمت گرفته شدند. این سه بازیکن که مجموعاً 299 گل سری آ را در 660 بازی به ثمر رساندند، به دلیل نگرش شجاعانه و مهارت بالای تمام‌کنندگی‌شان، لقب «مثلت مرگ» را گرفتند.
هامبرتو ماسکیو، آنتونیو آنجلیلو وعمر سیووری در پیراهن تیم ملی آرژانتین
یوونتوس همزمان با جذب عمر سیووری، ستاره‌ی سرشناس ولزی لیدزیونایتد (157 گل در 297 بازی با پیراهن لیدز) یعنی جان چارلز را نیز با 65000 یورو جذب کرد؛ این دو ستاره در کنار جیامپیرو بونیپرتی، مهاجم وفادار ایتالیایی بیانکونری «تریو مجیکو» یا «مثلث جادویی» را تشکیل دادند. با تشکیل این مثلث جادویی در یووه، آن‌ها پس از شش سال، بالاخره دوباره فاتح اسکودتو شدند؛ بانوی پیر بخش بزرگی از این اسکودتوی دهم و تاریخی - که ستاره‌ی اول را روی پیراهن سفید و سیاه‌پوشان قرار داد – را به عمر سیووری 22ساله مدیون است؛ سیووری که به‌آسانی خود را با محیط اروپا تطبیق داد، در 32 بازی سری آ، 22 بار دروازه‌ی حریفان را گشود و نقش مهمی در قهرمانی تیمش - با اختلاف 8 امتیاز بالاتر از فیورنتینا - ایفا کرد. البته او در کوپا ایتالیا نیز خوش درخشید و طی 8 بازی 9 گل به ثمر رساند؛ هرچند این عملکرد درخشان، مانع حذف یووه مقابل لاتزیو در نیمه‌نهایی نشد.
عمر سیووری کوچک‌جثه با توانایی بالای لایی‌زنی، دریبل‌زنی، سرعت بالا و اخلاقیات شیطنت‌آمیزش مکمل جان چارلز عظیم‌الجثه 188 سانتی‌متری با شخصیتی آرام بود؛ این دو معمولاً توسط بونیپرتی - که کمی عقب‌تر از آن‌ها بازی می‌کرد - صاحب توپ می‌شدند و سپس گل‌زنی می‌کردند.
مثلث جادویی یووه؛ عمر سیووری، جان چارلز و جیامپیرو بونیپرتی
قهرمانیِ دهم، شروع تسلط بانوی پیر بر سری آ بود؛ با وجود اینکه گورخرها در فصل 59-1958 نتوانستند از عنوان قهرمانی‌شان دفاع کنند، آن‌ها فاتح کوپا ایتالیا شدند. در فصل بعدی (60-1959) نیز یووه فاتح دوگانه‌ی داخلی شد؛ ال کابزون در آن فصل طی 31 بازی لیگ 28 بار گل‌زنی کرد و برنده کفش طلای سری آ شد.
دعوت شدن به تیم ملی ایتالیا و کسب توپ طلا
اگرچه سیووری در سال 1957 تابعیت ایتالیا را گرفته بود، چهار سال طول کشید تا این ستاره‌ی آرژانتینی‌تبار برای نخستین بار به تیم ملی ایتالیا دعوت شود؛ عمر سیووری در سال 1961 برای نخستین بار پیراهن آتزوری را بر تن کرد و طی 5 بازی‌اش در این سال، 8 مرتبه گل‌زنی کرد (که 2 گل او مقابل تیم ملی آرژانتین با حاشیه‌های زیادی همراه شد) تا در عرصه‌ی ملی هم توانایی‌هایش را به نمایش بگذارد.
سیووری در بازی‌های باشگاهی آن فصل هم درخشان ظاهر شد؛ سیووری طی 27 بازی در رقابت‌های سری آ 25 گل به ثمر رساند و پس از سرجو بریگنتی (مهاجم سمپدوریا با 27 گل در 33 بازی) برترین گل‌زن این رقابت بود که نقشی مهم در دفاع از اسکودتوی یوونتوس ایفا کرد. همچنین سیووری در دیدار 16 آوریل 1961 یووه مقابل اینتر، دبل هت‌تریک (6 گل) کرد و با این درخشش نام خود را در پیروزی 9-1 تاریخی بانوی پیر مقابل نراتزوری در دربی ایتالیا، پررنگ نوشت.
پیروزی 9-1 تاریخی یوونتوس مقابل اینتر با دبل‌هتریک سیووری
در حالی که بسیاری از بازیکنان دیگر از نظر موفقیت در لیگ با سیووری برابری می‌کردند، نمایش‌های او برای تیم ملی ایتالیا استثنایی بود؛ این درخشش عمر سیووری در سراسر جهان دیده شد و این مهاجم ایتالیایی‌آرژانتینی، در 26 سالگی با کسب رأی اکثریت بالاتر از لوئیز سوارز میرامونتس اسپانیایی، جانی هاینز انگلیسی و لو یاشین روس، برنده‌ی توپ طلای سال 1961 شد.
عمر سیووری، هنگام دریافت جایزه توپ طلای سال 1961
پیروزی مقابل رئال مادرید در سانتیاگو برنابئو و حضور در ناپل
پس از اسکودتوی دوازدهم یوونتوس، مثلث جادوییِ گورخرها با خداحافظی بونیپرتی از دنیای فوتبال از هم پاشید و در فصل پس از آن، جان چارلز نیز به لیدزیونایتد بازگشت؛ بااین حال سیووری در تورین ماند و توانست گل پیروزی‌بخش مقابل رئال مادرید را به ثمر برساند تا یوونتوس با پیروزی 1-0 اولین تیم ایتالیایی‌ای باشد که در سانتیاگو برنابئو پیروز شده است.
سیووری تا فصل 65-1964 با پیراهن سفید و سیاه‌پوشان تورین به میدان رفت و با به ثمر رساندن 165 گل در 254 بازی، به دومین گل‌زن وقتِ یووه (اکنون پنجمین گل‌زن برتر تاریخ این باشگاه است) تبدیل شد؛ او در فصل آخر حضورش در یوونتوس همراه با این تیم فاتح کوپا ایتالیا شد و سپس به علت اختلاف با هریبرتو هررا، تورین را به مقصد ناپل ترک کرد.
در ناپولی، سیووری همراه با ژوزه آلتافینیِ برزیلی‌ایتالیایی، زوج دونفره‌ی قدرتمندی تشکیل داد و پارتنوپی با این زوج و درخشش دینو زوف درون دروازه، به مقام دوم سری آ دست یافت.
قابی از کانه، آلتافینی و سیووری در پیراهن ناپولی
هرچند طی چهار سال حضور سیووری در ناپولی، این ستاره به علت بی‌نظمی و مصدومیت‌های متعدد نتوانست آن‌چنان درخشش خود را تکرار کند و در بیستم دسامبر 1968 از فوتبال خداحافظی کرد؛ یکی از حواشی مشهور او در ناپولی، حمله به بازیکن یوونتوس و لگد زدن به او بود که موجب محرومیت شش هفته‌ای سیووری شد؛ این ستاره در مجموع دوران حرفه‌ای‌اش 33 کارت قرمز دریافت کرد که به تنهایی میزان خشونت او را آشکار می‌سازد.
بازگشت به فوتبال در قامت سرمربی
عمر سیووری پس از آویختن کفش‌هایش، دوباره به سرزمین مادری‌اش بازگشت و پس از 3 سال در قامت سرمربی روساریو سنترال به فوتبال بازگشت؛ در سرمربی‌گری باشگاه‌ها، سیووری عملکرد خوبی نداشت و دوران سرمربی‌گری او در روزاریو سنترال، استودیانتس و ریسینگ کلاب از یک فصل گذر نکرد.
عمر سیووری، سرمربی جوان روزاریو سنترال
بااین حال، او عملکرد قابل تحسینی روی نیمکت تیم ملی آرژانتین داشت و آن‌ها را راهی جام جهانی 1974 به میزبانی آلمان غربی کرد و طی 13 بازی تنها سه بار و در بازی‌هایی دوستانه مقابل مکزیک، اسپانیا و شیلی مغلوب شد.
نظر بزرگان فوتبال در مورد عمر سیووری
بدون شک، هر ستاره مورد تحسین ستارگان دیگری قرار می‌گیرد؛ عمر سیووری نیز در این قاعده مستثنی نبود و فوتبالیست‌های بزرگی او را توصیف کرده‌اند.
جامپیرو بونیپرتی، اسطوره وفادار باشگاه یوونتوس (443 بازی و 179 گل) که برای مدتی با سیووری هم‌تیمی بود و بعدتر مدیریت یوونتوس را برای مدتی بر عهده گرفت، در مورد این ستاره این‌طور صحبت کرده بود:
«بازی در کنار او، یک سرگرمی خالص بود. چارلز Target-Man (مهاجم هدف) بود؛ در حالی که عمر از فضا برای ایجاد مشکل برای مدافعان حریف استفاده کرد. او برای اینکه نشان دهد از مدافعان نمی ترسد، بدون هیچ‌گونه محافظ با جوراب‌های پایین‌تر از مچ پا بازی می کرد. او ذهنیت برنده‌ی باورنکردنی‌ای داشت.»
مارچلو لیپی، سرمربی افسانه‌ای ایتالیایی نیز تعصب سیووری به یوونتوس را مطرح کرد:
«هرگاه در مورد یوونتوس صحبت می‌کردیم، چشمان او می‌درخشید.»
رناتو سزارینی، یکی از سرمربی‌های سیووری در یوونتوس در تمجید از توانایی‌های او گفته بود:
«من تیمی با 10 بازیکن ناشناخته می‌خواهم؛ سپس سیووری را صدا می‌کنم و آماده‌ی قهرمانی خواهیم بود!»
آلفردو دی‌استفانو، اسطوره‌ی نامدار رئال مادرید، نیز سیووری را توصیف کرده و تنها نقض او را یاغی بودن دانسته بود:
«او یک نابغه است؛ تنها عیب او این است که اشتیاقش برای ثبت آمار فردی، گاهی او را به بیراهه می‌کشاند.»
تصویری از عمر سیووری و آلفردو دی‌استفانو در کنار هم
افتخارات فردی عمر سیووری
- آقای گل مسابقات پان‌آمریکن 1956 (آرژانتین)
- بازیکن برتر کوپا آمریکای 1957 (آرژانتین)
- کفش طلای 60-1959 سری آ (یوونتوس)
- توپ طلای 1961 (یوونتوس)
- عضوی از لیست 100 بازیکنان برتر به انتخاب پله (Fifa100)
- رتبه سی‌وششم برترین بازیکنان قرن 20 بر اساس آمار فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال (IFFHS)
- عضوی از تیم «ب» ترکیب برتر آرژانتین در طول تاریخ بر اساس فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال (IFFHS)
- پنجمین بازیکن برتر تاریخ یوونتوس به انتخاب گل
- پنجمین بازیکن برتر تاریخ آرژانتین بر اساس فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال (IFFHS)
افتخارات تیمی عمر سیووری
- 3 قهرمانی لیگ برتر آرژانتین (1955، 1956 و 1957)، ریورپلاته
- 3 قهرمانی سری آ ایتالیا (58-1957، 60-1959 و 61-1960)، یوونتوس
- 3 قهرمانی کوپا ایتالیا (59-1958، 60-1959 و 65-1964)، یوونتوس
- قهرمانی کوپا دله آلپی (1963)، یوونتوس
- قهرمانی کوپا دله آلپی (1966)، ناپولی
- نایب‌قهرمانی سری آ ایتالیا (68-1967)، ناپولی
- قهرمانی کوپا رائول کولومبو (1956)، آرژانتین
- قهرمانی مسابقات پان‌آمریکن (1956)، آرژانتین
- قهرمانی کوپا آمریکا (1957)، آرژانتین
عمر سیووری پس از بازنشستگی کامل از فوتبال، این ورزش را کنار نگذاشت و به عنوان یک مفسر بازی‌های این ورزش برای مدتی طولانی در تلویزیون حضور یافت؛ در نهایت، سیوری در فوریه‌ی 2005، در سن 69 سالگی، به علت سرطان پانکراس (لوزالمعده) در زادگاه خود دار فانی را وداع گفت.
نگارش کامل و جمع‌آوری اطلاعات این یادداشت، تماماً توسط سوشیانت نجات‌پور انجام شده و انتشار با ذکر منبع اصلی مجاز است.
