کونتگاه‌های غیررسمی یا زاغه ها، تراکم جمعیتی بالا و خانه‌های ابتدایی و نامناسب دارند که عمدتاً توسط فقیرترین اقشار جامعه شهری اشغال شده است. طبق تعریف آژانس اسکان بشر سازمان ملل متحد (UN-Habitat)، مسکن در زاغه ها فاقد یک یا چند مورد از عوامل زیر است: زیرساخت‌های مقاوم در برابر شرایط جوی نامساعد، فضای زندگی کافی، دسترسی مقرون به صرفه به آب آشامیدنی سالم، بهداشت مناسب. به همین دلیل، زاغه نشین ها بیشتر درگیر بیماری‌های واگیردار بوده و از عدم وجود امکانات بهداشتی متداول رنج می برند.
بر اساس آمار سازمان ملل در سال ۲۰۲۰، نزدیک به ۱.۱ میلیارد نفر در جهان زاغه نشین بودند و یا در شرایط مشابهی زندگی می‌کردند. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰، نزدیک به ۲ میلیارد نفر دیگر نیز به چنین شرایطی سوق داده شوند. بحران مسکن در سطح جهانی رو به گسترش است. این امر بحرانی فزاینده را برای بسیاری از کشورها به ویژه در مناطق آسیا و آفریقا رقم خواهد زد که با معضلات عظیمی از جمله فقر شهری، نبود بهداشت، آلودگی و بیماری‌های واگیردار دست و پنجه نرم می‌کنند.
در تلاش برای مقابله با این چالش جهانی، سازمان ملل اهداف توسعه پایدار را طراحی نموده که یکی از بندهای آن (هدف ۱۱.۱) مستقیماً به ضرورت تأمین مسکن مناسب، ایمن و مقرون به صرفه برای همگان و ارتقای سکونتگاه‌های فقیرنشین اختصاص یافته است. با این حال، دستیابی به این هدف مستلزم تلاش جمعی، منابع مالی و برنامه‌ریزی دقیق است. در این راستا، برخی شرکت‌های بین‌المللی نیز در کنار سازمان‌های غیردولتی، تلاش‌هایی را برای کمک به مردم فقیر و ساکن در سکونتگاه‌های غیررسمی آغاز کرده‌اند. این اقدامات شامل ارائه راه‌حل‌های ساختمانی مقرون به صرفه، اعطای وام‌های خُرد، آموزش بهداشتی و ارتقای امکانات بهداشتی است که می‌تواند گامی مثبت در جهت تحقق هدف مذکور باشد.
۲۰ کشور با بیشترین جمعیت زاغه نشین در جهان:
۲۰. موزامبیک
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۱۱،۵۵۹،۰۲۰
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۵۵٪
۱۹. موریتانی
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۲,۴۸۸,۹۴۳
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۵۶٪
۱۸. پاکستان
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۸۴,۴۳۷,۶۶۹
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۵۶%
۱۷. اکوادور
کل جمعیت شهری (۲۰۰۶): ۸,۶۷۲,۵۸۹
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۰۶): ۵۸%
۱۶. میانمار
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۱۶۶۳۶۵۱۸
درصد جمعیت شهری ساکن در محله های فقیر نشین (۲۰۲۰): ۵۸%
۱۵. گینه بیسائو
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۸۹۰۹۱۵
درصد جمعیت شهری ساکن در محله های فقیر نشین (۲۰۲۰): ۶۱٪
۱۴. آنگولا
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۲۲,۳۳۸,۵۸۶
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۶۳%
۱۳. لیبریا
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۲,۶۵۰,۰۷۲
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۶۴%
۱۲. اتیوپی
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۲۵,۴۲۴,۵۶۸
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۶۴%
۱۱. نیکاراگوئه
کل جمعیت شهری (۲۰۱۰): ۳,۳۳۲,۹۰۸
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۱۰): ۶۷%
۱۰. ماداگاسکار
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۱۰،۸۷۶،۲۹۰
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۶۷٪
۹. بنین
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۶،۱۲۱،۱۶۸
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۲۰): ۶۸٪
۸. کومور
کل جمعیت شهری (۲۰۱۸): ۲۲۴,۸۵۹
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۱۸): ۶۹٪
۷. جمهوری آفریقای مرکزی
کل جمعیت شهری (۲۰۱۶): ۱,۹۹۱,۹۷۹
درصد جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۱۶): ۶۹%
۶. نیجر
کل جمعیت شهری (۲۰۱۸): ۳,۷۰۸,۲۸۲
درصد از جمعیت شهری ساکن در زاغه ها (۲۰۱۸): ۷۰%
۵. افغانستان
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۱۰,۱۴۲,۹۱۳
درصد جمعیت شهری ساکن در محله های فقیر نشین (۲۰۲۰): ۷۳٪
۴. سودان
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۱۵,۶۶۶,۶۰۵
درصد جمعیت شهری ساکن در محله های فقیر نشین (۲۰۲۰): ۷۴٪
۳. جمهوری دموکراتیک کنگو
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۴۲,۳۷۶,۳۲۷
درصد جمعیت شهری ساکن در محلات فقیر نشین (۲۰۲۰): ۷۸٪
۲. چاد
کل جمعیت شهری (۲۰۲۰): ۳,۹۱۴,۸۳۴
درصد جمعیت شهری ساکن در محله های فقیر نشین (۲۰۲۰): ۸۲٪
۱. سودان جنوبی
کل جمعیت شهری (۲۰۱۶): ۲,۱۱۲,۷۴۱
درصد جمعیت شهری ساکن در محلات فقیر نشین (۲۰۱۶): ۹۴%
