دینورنیس یا موآ نام پرنده ای غول پیکر در جزیره شمالی و جنوبی نیوزلند است، بزرگترین پرنده بدون پرواز. موآ ها، سر کوچک، منقار پهن و چشمان کوچک، گردنی بلند و بدنی تنومند داشتند که توسط پاهای ضخیم حمایت می شد. آنها سوراخ‌های بینی و استخوان‌های بینی خوبی داشتند، بنابراین احتمالاً حس بویایی بسیار خوبی داشتند. موآ در بین پرندگان بدون پرواز منحصربه‌فرد است، زیرا هیچ اثری از بال‌های خود را از دست داده‌اند - حتی استخوان‌های کوچک بال یا استخوان جناغی باقی نمانده است.
Dinornis giganteus در جزیره شمالی نیوزلند و D. robustis در جزیره جنوبی زندگی می کردند.
محتویات موجود در معده غول پیکر موآ نشان می دهد که آنها شاخه هایی از گیاهانی مانند گل مروارید، اولئاریا را جدا کرده و آنها را خوردند. آنها همچنین توت و برگ می خوردند. مانند بسیاری از پرندگان، آنها مجبور بودند سنگها را ببلعند تا غذای سنگدان را آسیاب کنند. سنگ هایی که با مالش دادن به هم در سنگدان صاف شده اند، اغلب با اسکلت موآ یافت می شوند. آنها معمولاً در فاصله 2 متری از زمین غذا می گشتند. اگر به عقب خم می‌شدند و گردن خود را دراز می‌کردند، می‌توانستند تا ارتفاع 3 متری غذا بچینند.
موآ هر بار فقط یک یا دو تخم می گذاشت. تکه‌های پوسته تخم‌مرغ در بسیاری از مکان‌ها، از جمله در سکونتگاه‌های مائوری‌های ماقبل تاریخ، جایی که پخته شده و خورده شده‌اند، پیدا شده است. تخم‌های گیگانتئوس دینورنیس 240 میلی‌متر طول و 178 میلی‌متر عرض داشتند.
اخیراً، دو تیم از دانشمندان در نیوزیلند و بریتانیا، که اولین "جنسیت مولکولی" یک گونه منقرض شده را انجام دادند، ثابت کردند که تنها دو گونه ژنتیکی متمایز از دینورنیتید موآ وجود دارد، یکی در جزیره شمالی و دیگری در جزیره شمالی. در جزیره جنوبی.
پروفسور دیوید لمبرت از دانشگاه ماسی و دکتر کریگ میلار از دانشگاه اوکلند و تیمی به رهبری دکتر آلن کوپر نیوزیلندی مقیم آکسفورد دریافتند که تمام موآهای غول پیکر در واقع ماده بودند و این موضوع را با غربال کردن تکه های کوچک DNA که از آنها خارج شده بود ثابت کردند. استخوان های قدیمی موآ آنها با مشاهده DNA میتوکندری، بخشی از یک سلول که از نسل مادری منشا می گیرد، به این کشف خارق العاده دست یافتند.
تعیین اولیه سه گونه از جنس Dinornis بر این فرض استوار بود که سطح تفاوت اندازه تشخیص داده شده در جنس برای نشان دادن یک گونه بسیار زیاد است، بزرگترین ماده ها حدود 1.5 برابر قد و 2.8 برابر وزن جنس بودند. بزرگترین نرها عدم توازن جنسیتی بزرگ ترین گونه پرنده یا پستاندار است که تاکنون یافت شده است.
موآ غول پیکر - که اکنون ثابت شده است که همه ماده هستند - یکی از بزرگترین پرندگان جهان بودند. آنها بین 76 تا 242 کیلوگرم وزن داشتند که سه برابر انسان ها بود و قد آنها 1.2 تا 1.9 متر در پشت بود. نرها که قبلا تصور می‌شد گونه‌ای جداگانه به نام Dinornis struthoides بوده‌اند ، تنها 34 تا 85 کیلوگرم وزن داشتند - به اندازه کودکان یا بزرگسالان انسان. آنها از 0.9 تا 1.2 متر در عقب ایستاده بودند.
ماده ها بیشترین استخوان‌های موآ را تشکیل می‌دهند که در باتلاق‌ها نگهداری شده و در موزه‌ها ذخیره شده‌اند. این نشان می‌دهد که ماده‌ها به دنبال غذا بودند و شاید نرها مانند کیوی نر روی تخم‌ها نشسته بودند. گروه دکتر کوپر پیشنهاد کردند که ماده‌های بزرگ برای تولید تخم‌های بزرگ برای بقای بچه‌هایشان در جنگل‌ها مورد نیاز هستند.
گونه های Dinornis giganteus و Dinornis struthoides اکنون در مترادف Dinornis novaezealandiae قرار می گیرند . در مجموع تنها 10 (—11 تا سال 2012—) گونه موآ که در دوران تاریخی روی این سیاره زندگی کرده اند، باقی مانده است.
این پرنده زیبا که بی خطر هم بود توسط شکار بی رویه ی مائوری هایی که به این جزایر آمدند منقرض شدند.
