چند روز قبل وقتی لباس لیونل مسی در فینال جام جهانی ۲۰۲۲ به فروش رسید یک مرد پولدار، یک مولتی ملیارد، یک الیگارش کت و شلوار پوش یا یک شیخ عرب آنرا خریدند و با آن برای دیگران فخر فروختند. افرادی که فرق آنها با دیگران صرفاً اسکناسهای آنها است تا بتواند روی هم ۷.۸ ملیون دلار پول به این لباسها بدهند.
از اولین لباسهایی که از آنها در تصاویر تلویزیونی صرفاً چند نقش سفید و سیاه باقی مانده تا لباسهایی که هر فصل عوض میشوند... از لباس قرمز رنگ چلسی تا لباس آبی رنگ لیورپول و لباسهای سبز چلسی و لیورپول برای این فصل، تمام آنها داستان خاص خود را دارند. از اولین لباسی که مسی با آن برای آرژانتین به میدان رفت تا لباس و البته دشداشه عربی ای که مسی با آن جام را بالا برد، از لباس تیم ملی جیبوتی که ساشا دورکپ برای به دست آوردن آن دست به دامن یک تکاور آمریکایی شد تا پرشینا کوزوویی که در همان اولین بازی ملی تاریخ کوزوو رنگش از سفید تبدیل به سبز شد.
از کلکسیون لباس لیونل مسی که لباس ستارگان نام آشنایی مانند آنری، رائول، کاسیاس، توتی، پاول ندود، فیلیپ لام، آگوئرو و یحیی توره، در میان این کلکسیون خودنمایی میکنند. بگذریم.... از کلکسیون پائولو دیبالا نیز بگذریم. شاید تصور شما از لباسهای فوتبالی لباسهایی باشد که به حراج گذاشته میشوند و صدها دلار برای خرید آنها پرداخت میشود. یا شاید لباسهایی که در هر لباس ورزشی فروشی یافت میشوند. از لباس دست خدای مارادونا که به حراج گذاشته شد تا لباس قرمزی که امسال پرهام حمیدی از فروشگاه فنزو هدیه گرفت. لباس قرمز برای کلکسیون عالی است، لباس محمد صلاح، لباس لیونل مسی در فینال جامجهانی، بکن بائر و پائولو مالدینی نیز همینطور، بگذریم.
بازیکنان آرژانتین اولین بار در مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی ۱۹۸۶ مقابل اوروگوئه لباس آبی رنگ پوشیدند. لباس هایی که به عقیده کارلوس بیلاردو سرمربی وقت آرژانتین به دلیل وزن بالا در گرمای شدید مکزیکوسیتی، پایتخت مکزیک برای بازیکنان آزار دهنده بود. از این رو در فاصله ۳ روز تا شروع بازی آرژانتین برابر انگلیس موشلا تمام لباس ورزشی فروشیهای مکزیکوسیتی را زیر و رو کرد تا لباس ورزشی مناسب تیم ملی آرژانتین را پیدا کند. موشلا سرانجام با دو پیراهن آبی رنگ نزد بیلاردو رفت و گفت: کدام آنها مناسب است؟ بازیکنان در انتخاب بین دو لباس شک داشتند. اما دیگو مارادونا یکی از لباسها را برداشت و گفت: “این پیراهن خوبی است، ما انگلیس را با آن شکست خواهیم داد.” موشلا به فروشگاه برگشت و ۳۸ عدد از آن لباسهای آبی رنگ را سفارش داد. لباسهایی آرم فدراسیون فوتبال آرژانتین روی آن دوخته شد و شمارههای نقره ای رنگ نیز روی آنها درج شد. سه روز بعد آرژانتین در برابر انگلیس پیروز شد و به مرحله بعدی صعود کرد. صعودی که شاید بیشتر از گل دست خدا مدیون به پیراهنهای سبک و مناسب بازیکنان آرژانتین باشد. اما گرانترین لباس حراج شده قبل از لباس ال دیگو چه لباسی بود؟ خب، جواب این سوال تنها دو کلمه است. لباس پله. ۲۷ مارس ۲۰۰۲، پیراهن پله اسطوره فوتبال برزیل در یک حراجی به قیمت ۱۵۷۷۵۰ به حراج گذاشته میشود. پیراهنی که پله آنرا در فینال جام جهانی ۱۹۷۰ برتن داشت و هنوز لکه چمنی که بعد از زدن گل اول روی آن ایجاد شده بود، باقی مانده بود.
البته پله یک پیراهن حراجی دیگر نیز دارد. پیراهن دیگر اسطوره برزیلی فوتبال جهان که در جریان یک حراجی در شهر تورین ایتالیا به مبلغ ۳۰ هزار یورو فروخته شده بود نیز لباس معروفی است. لباسی که پله آخرین بار آنرا برابر یوگسلاوی به تن کرده بود. لباس بعدی نیز برای جف هرست است. بگذارید قبل از اینکه راجب آن توضیح دهم چیزی بگویم: انگلیس در حال حاضر تنها کشور اروپایی است که هنوز از سیستم شمارهگذاری یک تا یازده، به جای تعلق شمارههای دائمی به بازیکنان تیم استفاده میکند. بنابراین وقتی تغییری در سیستم رخ میدهد، باعث میشود که بازیکنان در پیراهنهای جدید خود احساس راحتی نداشته باشند. اما این برای جف هرست فرقی نداشت، حالا هم فرقی ندارد... حالا از آن تیم ملی انگلستان ۶۶ فقط سر جف هرست باقی مانده است. از تحقیر پلنگ موزامبیکی، اوزه بیو، از شکست قیصر در خانه ملکه، از تمام این خاطرات فقط سر جف هرست باقی مانده است... لباس او در جام جهانی ۱۹۶۶ قبل از حراج لباس فینال پله گرانترین لباس حراجی تاریخ فوتبال بود. آن لباس را هم یک عاشق انگلیس خرید. عاشقی که فرق خاصی با دیگران جز اسکناسهای درون جیبش ندارد.
اما شاید از بین لباسهای حراجی تاریخ فوتبال همان لباس آبی رنگ آلبی سلسته با همه فرق داشته باشد. یک کیت آبی رنگ با چند خط سفید در کناره آن، وقتی آن را در دست بگیری انگار در گوشت صدای گزارشگر بازی آرژانتین انگلیس میآید که میگوید: ماردونا....» لباسی که آدم را یاد گل دست خدای مارادونا، دریبلهای گابریل باتیبوسا و حرکات تکنیکی کانیجنا میندازد، و صد البته لباس مردی که با آن آخرین گل خود در تاریخ جامجهانی را زد و بعد از آن دیگر روی خوش در زندگی خود ندید.
بگذریم. به ساشا دورکپ آلمانی فکر کنید، مردی که برای به دست آوردن لباس جیبوتی دست به دامن تکاورهای ارتش ایالات متحده آمریکا شد، یا لباس ترکمنستانی که آن را به زحمت و با یک جفت دستکش بوکس به دست آورد.
بیشتر بخوانید: به خاطر یک تکه پارچه؛ حراج 10 میلیون دلاری لباس مسی و داستانهای ساشا دورکپ صاحب لباس تمام کشورهای عضو فیفا
باشگاهها هر فصل سه کیت رسمی در فروشگاههای خود میفروشند، از فروشگاه لیورپول گرفته تا پریماشاپ و فنزو در ایران، آنها صرفاً جایی برای برطرف کردن علایق عاشقان فوتبال هستند. اما از این که بگذریم کیتهای فوتبال همواره زیبا، دیدنی و جالب نیستند. باشگاههایی که در دستههای پایین بازی میکنند بیش از همه زشت ترین کیت ها را به دنیای فوتبال معرفی کردند. طرح های نامتعارف از جمله موادغذایی یا تعدد لوگوهای مختلف را می توان در این کیت ها دید. از لباس بروتو در فصل ۲۰۱۴-۲۰۱۳ که روی آن کلاج عکسهایی از شهر بوردو در فرانسه قرار داشت تا لباس فیورنتینا در فصل ۹۲ که شبیه سمبل رژیم نازی و آدولف هیتلر بود. لباسی که باشگاه به خاطر استفاده از آن مجبور به عذرخواهی از یهودیان شد.
در همان فصل نوریچ پیراهنی پوشید که هوادارانش آن را مدفوع پرنده نامیدند. لباسی که البته با یکی از موفقترین دوران باشگاه نوریچ پیوند خورد. نوریچیها در فصلی این لباس را پوشیدند که در لیگ برتر سوم شدند و در رقابتهای اروپایی نیز عملکرد خوبی داشتند، اما عنوان شگفت انگیزترین پیراهن تاریخ فوتبال به هیچ یک از این پیراهنها نمیرسد. این عنوان به پیراهنی رسید که باشگاه پالنسیا در پلی آف صعود به لالیگای ۲ از آن استفاده کرد. لباسی با طرحی از ماهیچهها و عضلات بدن. باشگاه اسپانیایی در مقطعی بر روی پیراهن خود فیلمهای مختلف را معرفی میکرد. یکی از عجیب ترین و جنجالیترین آنها نیز به فیلم اسپایدرمن تعلق داشت که یک عنکبوت و تارش روی پیراهن نقش بسته بود. البته که اتلتیکو مادرید یکی از موفقترین باشگاههای اسپانیا و اسپایدرمن یکی از موفقترین فیلمهای تاریخ است، اما پیوند آنها.... بگذریم.