امروز، اتحادیه فوتبالیست‌های حرفه‌ای، نیم قرن اهدای "*gong" ها به برترین بازیکن فصل فوتبال انگلستان را جشن می‌گیرد... و ارلینگ هالند، نه از دست التون جان و در قابی نه به ابهت دالگلیش، ایان راش و باب پیزلی، جایزه خود را دریافت خواهد کرد. جایزه‌ای به پاس درخشش در یک فصل فوتبال.
* (اصطلاح غیررسمی انگلیسی به معنای جایزه)
طرفداری | "هرکس به نقش فزاینده فوتبالیست‌های حرفه‌ای در جامعه شک دارد، کافیست به این مراسم از تلویزیون نگاه کند.... بهترین شب در تقویم سالانه‌ی ورزشی...."
درک دوگان، رئیس اتحادیه‌ی بازیکنان حرفه‌ای فوتبال، در سال 1973 و هنگام اعطای نخستین جایزه‌ی بهترین فوتبالیست انگلیس توسط اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای به نورمن هانتر، در هتل پارک لین جملات بالا را بر زبان می‌راند.
سنت اعطای جایزه به بهترین بازیکن فصل PFA از نخستین فصل فوتبال پس از جنگ جهانی دوم در سال 1947 و توسط انجمن فوتبال نویسان انگلستان FWA آغاز شده و در سال 1973، با پیگیری های مردانی چون جیمی هیل و دوگان، جایزه دیگری نیز توسط اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای اعطا می‌شود.
از همان لحظه‌ی بالا رفتن نورمن هانتر با کت و شلوارو پاپیون مشکی، تفاوت‌های انتخاب "بازیکنان حرفه‌ای" و "نویسندگان حرفه‌ای" در کنار نجواهای "این جایزه حق او نبود" عیان می‌شود. چیزی که با ماهیت جوایز انفرادی و انتخابی فوتبال عجین شده. در همان سال اتحادیه فوتبال نویسان جایزه خود را به ایان کالاهان از لیورپول می‌دهد. بازیکنی با گل‌های بیشتر از هانترِ مدافع، خوش اخلاقتر و البته خلاقتر. از طرفی برایان کلاف عقیده دارد بازیکنی با لقب "پاچه گیر" در تیم مافیایی دان ریوی مستحق این جایزه نیست.
متشکرم، باید مراسم را ترک کنم، الان بار بسته می‌شود...
نخستین جوایز به خوبی تفاوت‌های دو انتخاب نویسندگان و بازیکنان را نشان داد. کالاهان، مالری و کیگن، انتخابهای اتحادیه نویسندگان حرفه‌ای ، همگی بازیکنانی خوش قریحه و با استعداد ذاتی در ارائه‌ی بازی زیبا بودند. این در حالیست که 4 نفر از پنج انتخاب اول اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای، تا سال 1978، مدافع یا دروازه بان هستند: هانتر، کالین تاد، پت جنینگز و پیتر شیلتن.... به تدریج با فاصله گرفتن از فوتبال پربرخورد و فیزیکی دهه 70، سلیقه اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای نیز به سمت بازیکنان هنرمند میل پیدا کرد. انتخاب لیام بریدی هافبک تهاجمی آرسنال در سال 1979 گواه این ماجراست. بریدی، جادوگر هنرمند و ریزنقش آرسنالی ها، که از قضا اولین بازیکن غیر انگلیسی در لیست بهترین بازیکنان اتحادیه بازیکنان حرفه ایست...
احتمالا نخستین تصویر از چیپی (لقب بریدی به معنای فروشگاه چیپس و ماهی به علت علاقه‌ی وافر او به فست فود)، نمایش خیره کننده او در فینال اف ای کاپ 1979 برابر منچستریونایتد است. اما در حقیقت آرای اتحادیه، دو ماه پیش از آن بازی فینال جمع شده بود. زمانی‌که آرسنال با درخشش بریدی در طول فصل و در روز ولنتاین به رتبه دوم جدول نیز رسید اما و در پایان با 20 امتیاز کمتر از لیورپول هفتم شد. جایزه اتحادیه نویسندگان در آن سال، یک انتخاب بسیار راحت‌تر است: کنی دالگلیش!
دو سال بعد، بازهم جایزه ی PFA به یک استعداد خالص و ناب رسید. یک غیرانگلیسی دیگر، و اینبار از تیمی شگفت انگیز که طرفداران زیادی در سرتاسر انگلستان ندارد. جان وارک در پست هافبک دفاعی تیم ایپسوویچ تاون موفق به زدن 36 گل می‌شود. یک آمار خیره کننده و یک مجموعه عملکرد فوق‌العاده در طول فصلی که ایپسوویچ با مربی تازه نفسی به نام بابی رابسن به دنبال کسب سه گانه‌ی لیگ، جام حذفی و جام یوفاست. در پایان فصل، ترکیب کوچک ایپزویچ و رقبای بزرگ علیرغم دوندگی‌های مفرط وارک دست رابسن را از لیگ، پشت سر ویلای قهرمان و از اف ای کاپ با شکست در نیمه نهایی کوتاه می‌کند اما.... در فینال جام یوفا، با گل‌های وارک در هر دو بازی رفت و برگشت برابر ای زد آلکمار، ایپسوویچ به بزرگترین دستاورد تاریخ باشگاه خود می‌رسد.... وارک در مراسم دریافت جایزه خود با افسوس می‌گوید:
"می‌توانستیم به دستاوردی برسیم که ما را به اندازه من یونایتد و لیورپول در تمام کشور به تیم مهمی تبدیل می‌کرد...."
سپس جایزه اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای به انقیاد مرسی سایدی‌ها در می‌آید. همانطور که بردها در لیگ و جام‌های کوچک و بزرگ انگلستان و حتی اروپا....
تری مک درموت، نخستین لیورپولی فاتح جایزه، یک سال پیش از وارک است. همچنین اولین انتخاب مشترک میان اتحادیه نویسندگان و اتحادیه بازیکنان. مک درموت که برای جشن گرفتن در باشگاه شبانه کوری گرین لیورپول، شبانه از لندن به لیورپول پرواز می‌کند، هنگام دریافت جایزه با خنده می‌گوید:
"نمی‌دانم چرا شلخته ای مثل من باید این اولین نفر باشم؟"
پس از اعطای جایزه به کوین کیگان در سال 1982 که برای ساوتهمپتون بازی می‌کند، انتخاب اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای در پنج سال از شش سال آینده بازیکنان مرسی ساید است. از دالگلیش در سال 1983 تا جان بارنز در 1988 جوایزی برای دالگلیش، راش، آلن، لینه کر و بارنز که در FWA و PFA مشترک است و تنها لیام بریدی در سال 1985 است که با انتخاب اتحادیه نویسندگان حرفه‌ای تفاوت دارد.
تنها مورد غیر مرسی سایدی لیست، کلایو الن از اسپرز با 49 گل زده در طول فصل 1986/87 است. رکوردی که تا ورود هالند در فصل قبل و 52 گل او پشت سر دیکسی دین به عنوان نفر دوم برترین گلزن یک فصل پابرجا بود.... بله یک مرسی سایدی دیگر...
در سالهای 1990 و 1991، مارک هیوز نخستین بازیکنی شد که برای دو فصل پیاپی جایزه را به خانه می‌برد. شاهکاری که بعدتر توسط آلن شیرر، تیری آنری، کریستیانو رونالدو، گرت بیل، کوین دی بروین و محمد صلاح و همچنین هم تیمی‌های هیوز، گری پالیستر در سالهای 91 و 92 و اریک کانتونا در سال 93، 94 امپراطوری فرگوسن را به این قلمرو نیز کشاند.... کانتونا، هنگام دریافت جایزه، برای تثبیت پادشاهی شیاطین جملاتی را به سبک خود بیان می‌کند:
" می‌خواهم از الکس فرگوسن و هم تیمی هایم تشکر کنم و به بازیکنانی که به من رای ندادند، تبریک بگویم!
و در میان سالهای منچستری، پل مک گرات در لباس استون ويلا یکی از خواندنی‌ترین داستانهای فتح جایزه بهترین بازیکن فصل انگلیس را می‌نویسد. مدافع وسطی که در سال 1989 به خاطر مصدومیت‌های پیاپی زانو و اعتیاد به الکل در آستانه بازنشستگی بود اما با انتقال از منچستریونایتد به استون ویلا توسط گراهام تیلور، سرمربی آینده تیم ملی انگلستان احیا می‌شود. سپس با ورود ژوزف ونگلو، مربی اهل چکسلواکی و نخستین مربی غیر بریتانیایی / جمهوری ایرلندی تاریخ فوتبال انگلستان و سپس ران اتکینسون مربی سابق منچستریونایتد مسیری درخشان را برای انتخاب به عنوان بهترین بازیکن لیگ انگلیس طی می‌کند...
برخی جوایز قطعی است. آن هت‌تریک دنیس برکمپ برابر لستر و آن کلکسیون فاخر زیباترین گل‌های طول فصل، آمار 22 گل و 13 پاس گل و ورودی که منجر به کسب دوگانه فصل 1997/98 توپچی‌ها می‌شود، جایزه نقاش چیره دست هلندی را در موزه لندن تضمین می‌کند. یا در سال 2010، که جیمی گریوز هنگام اهدای جایزه به وین رونی می‌گوید:
"این قطعی‌ترین و پیش بینی شده‌ترین نتیجه در تاریخ فوتبال بود! "
افتخارات تیمی، لزوما جایزه را تضمین نمی‌کنند. بهترین نمونه، زمانی است که منچستريونايتد در سال 1999 فاتح سه گانه می‌شود و به جای یک بازیکن از پسران فرگی، جایزه به وینگر تیم یازدهم جدول که اولین گل خود را در ماه آوریل به ثمر رسانده رسانده و به خاطر غضب سرمربی تیم ملی خود به جام جهانی نرفته، می‌رسد. فرگوسن می‌گوید:
"تنها چیزی که ما نبردیم، این جایزه انتخابی لعنتی بود... آن‌ها جایزه را به دیوید ژینولا دادند!"
در حقیقت تقسیم آرا میان چهار ستاره من یونایتد و سرشکن شدن آن، باعث شده بود جایزه، به ستاره فرانسوی عاشق تبلیغ برای لورال برسد. و البته زننده آن والی معرکه برابر بارنزلی در اف ای کاپ!
ژینولا، در کنار لیام بریدی، تنها برندگان بودند که تیمشان در بین 4 تیم اول لیگ حضور نداشت. حتی تیم ژینولا در نیمه دوم جدول نیز حاضر بود اما هیچکدام به انتخاب FWA در سال 2011 نمی‌رسند. اسکات پارکر که پس از بردن جایزه اتحادیه نویسندگان به همراه وست‌هم سقوط کرد و البته در انتخاب PFA مغلوب گرت بیل شد.
یک دهه پس از جایزه ژینولا، سرانجام رایان گیگز به جایزه دست می‌یابد. در سال 2009 و در حالی‌که جایزه به خاطر تنها 12 بازی گیگزی در لیگ برتر مورد بحث قرار می‌گیرد. جایزه‌ای که بیشتر به نظر می‌رسد به دلیل عملکرد و ثبات رایان در لیگ قهرمانان و در طول دوران فوتبال خود به او می‌رسد. گیگزی با لبخند می‌گوید:
"من خوش شانس بودم که جام‌های فراوانی بردم... ولی این یکی بسیار با ارزش است...." *
8 ماه بعد، گیگز جایزه‌ی یک عمر دستاورد ورزشی را از بی بی سی نیز می‌برد و البته با دریافت جایزه PFA از جو کالزاگه، بوکسور تازه بازنشسته قهرمان جهان، اجازه نمی‌دهد کسی بیشتر از آن راجع به جایزه رایان گیگز بحث کند!
رقابتی تر شدن لیگ برتر، بزرگتر شدن حلقه رقابت قهرمانی و بسط آن به 6 تیم بزرگ، خریدهای بزرگ داخلی و خارجی و.... پس از سال 2010، باعث شده تا از 13 برنده قبلی تنها 4 مورد آن‌ها (هازارد 2015، محرز 2016، کانته 2017 و دی بروین 2021) از تیم قهرمان باشند. چه کسی می‌تواند به انتخاب صلاح در فصل 44 گله 2017/18 علیرغم قهرمانی من سیتی خرده بگیرد؟ و همچنین برابری دی بروین با رکورد 20 پاس گل آنری و درخشش در سال 2020 با وجود قهرمانی لیورپول؟
خوش آمدی آقای هارولد ویلسن
یافتن استعدادها، همیشه در دل اهدای چنین جوایزی نهفته است. به همین دلیل است که دان، در کنار انتخاب جایزه‌ی اصلی، جایزه دیگری تحت عنوان بهترین بازیکن جوان را نیز می‌گنجاند.
مصدومیت، چیزی بود که باعث شد برنده اولین جایزه جوان در سال 1973، کوین بیتی در مراسم غایب باشد. گری شاو و استیو مورای، نفرات دیگر سالهای آغازین این انتخاب بودند. جایزه‌ای که بررسی تاریخی آن نشان می‌دهد، اغلب به آینده درخشان بازیکنان کمک نکرده... در سال 1977، اندی گری از ویلا، اولین کسی است که جایزه بهترین بازیکن جوان، و بهترین بازیکن را همزمان می‌برد. اتفاقی که فقط کریس رونالدو و گرت بیل موفق به تکرار آن می‌شوند. گری می‌گوید:
"ران ساندرز اجازه نداد برای دریافت جایزه به آن مراسم بروم. خودم هم معتقد بودم این موفقیت نتیجه یک تیم موفق در آن سا‌‌ل‌هاست".
دو دهه بعد، یک پسر جوان دیگر هم از حضور در مراسم امتناع می‌ورزد. نیکلاس آنکلای جوان و پر شور و شر در آوریل 1999 برای دریافت جایزه خود به سالن نمی‌رود و مجبور می‌شود عذرخواهی مفصلی انجام دهد:
"متاسفانه من از اهمیت این جایزه اطلاعات کاملی نداشتم.... "
اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای از هر ترفندی برای بیشتر و بیشتر دیده شدن پسران جوان روی صحنه استفاده می‌کند. در سال 94، اندی کول جوان پس از درخشش در نیوکاسل جایزه را از پیتر بردزدلی می‌گیرد. و در سال بعد. ترکیب رابی فاولر با چهره‌ای معصوم (بله در جوانی اینطور بوده!) در کنار ایان راش... در سال 2001، استیو جرارد جایزه خود را از دست سرمربی تیم ملی انگلیس اسون گوران اریکسون می‌گیرد و اگر به نامهای خارج از دنیای فوتبال هم علاقه مندید، در سال 1985 التون جان خواننده بی‌نظیر انگلیسی به عنوان رئیس واتفورد جایزه را به مارک هیوز می‌دهد.... هنوز یک چهره‌ی مهم تر هم مانده، هارولد ویلسن، نخست وزیر انگلستان در سال 1975 در کنار مروین دی از وست‌هم!
در سال 2018، آمار حیرت انگیز رحیم استرلینگ باعث تغییر در قانون سنی این جایزه شد. تا پیش از آن بازیکن جوان کسی بود که در روز افتتاحیه 23 سال یا کمتر داشت. در آن سال استرلینگ با احراز این شرط و ورود به 24 سالگی، سابقه‌ی 7 سال بازی در لیگ برتر و 369 بازی به عنوان بهترین بازیکن جوان انتخاب شد. پس از استرلینگ و مطابق قانون جدید، بازیکن جوان، کسی است در تاریخ 1 جولای تابستان آغاز فصل جدید، 21 سال یا کمتر داشته باشد.
تو شایسته آن هستی پادشاه
به جز این دو جایزه، چیزهای دیگری هم در شب مراسم اهدا می‌شود. نشان لیاقت PFA و نشان افتخار که به مردان بزرگ فوتبال، روسا، داوران و مدیران افتخاری اعطا می‌شوند. بدون شک سر بابی چارلتون، بابی رابسون، تام فینی، و استنلی متیوز به عنوان دارندگان این جایزه نیازی به توضیح ندارند. همانطور اوزه بیو به عنوان نخستین برنده غیر بریتانیایی جایزه و پس از او پله در سال 1996. ده سال بعد، رایان گیگز با بردن این جایزه، کلکسیون سه گانه تمام جوایز PFA خود را به پاس یک دوران بی‌نظیر در لیگ برتر تکمیل می‌کند. یک سال پیش از گیگز، این جرارد و لمپارد هستند که پس از یک دهه درخشان بازی در قلب میدان، جایزه مشترکی را دریافت می‌کنند.
با این حال نامهای ناشناخته‌ای نیز در این فهرست به چشم می‌خورد: جان ترولوپ در سال 1981 به خاطر رسیدن به رکورد شگفت انگیز 770 بازی فقط برای یک تیم و در لباس سوییندون تاون. در سال 1999، تونی فورد رکورد خارق العاده دیگری را ثبت و جایزه را از آن خود کرد. رکورددار بیشترین بازی به عنوان یار تعویضی با 941 بار حضور در زمین فوتبال! سگای رکوردشکنی‌ها، جایزه لیاقت و شایستگی، به فوتبالیست‌های با فعالیت اجتماعی اهدا گردیده. نایل کوئین به خاطر مراقبت از کودکان بیمار، گری مابوت به خاطر حمایت از دیابتی‌ها، سیریل رجیس برای مشارکت در پروژه جوانان محروم، و در سالهای اخیر، مارکوس رشفورد به خاطر همکاری با سیاست‌های دولتی برای وعده‌های غذایی رایگان در مدارس...
با وجود تمام این داستانهای مهم و خاطره‌انگیز، در سال 2014، جایزه شایستگی و افتخار یک داستان خاص برای تمام دوران‌ها دارد. جایزه، به دانلد بل، مدافع سابق نیوکاسل و برادفورد که به عنوان اولین فوتبالیست حرفه‌ای، در جنگ جهانی اول حاضر شد می‌رسد. کسی که در نبرد سم، یک توپچی آلمانی را اسیر کرد و شرح آن واقعه را برای مادرش در نامهای اینطور نوشت:
"من فقط یک شلیک کردم.... و آن نیز موفق بود..."
5 روز بعد، بل، در جبهه جنگ جان خود را از دست می‌دهد و سپس در سال 2014، جایزه‌ای نمادین به او تعلق می‌گیرد...
