مسلماً بزرگترین فوتبالیست برزیلی تاریخ، پله است. پله مملو از جامهای مختلف است و لحظات بهیادماندنی را در دوران حرفهای باشکوه خود تجربه کرده است. در دنیای فوتبال، آمریکای جنوبی بهعنوان منطقهای شناخته میشود که استعداد در آن در حال افزایش است. یکی از این کشورها برزیل است. هرساله چند هزار نفر از برزیل بهعنوان فوتبالیست معرفی میشوند و هر کدامشان دارای استعدادهای بینقصی و بینظیر هستند. از نیمار تا رونالدینیو و رونالدو برزیلی و.... . اما جایگاه پله در میان تمام فوتبالیستهای برزیلی دستنیافتنی است. او نماد و اسطوره فوتبالیستهای برزیلی است و همه بهخاطر کارهایی که پله انجام داده است، او را راهنما و پیشوا خود میدانند. به همین دلیل قرار است در این مطلب به احترام اسطوره پله، ماندگارترین لحظاتش را مرور کنیم.
اولین بازی حرفه ای در رده بزرگسالان |
ادسون آرانتس دو ناسیمنتو، متولد 1940 که او را با نام "پله" میشناسید، در دوره نوجوانی فوتبال خود را در رده بزرگسالان آغاز کرد. در سال 1956 دی بریتو، پله را به سانتوس، شهری صنعتی در نزدیکی سائوپائولو برد تا برای باشگاه حرفهای سانتوس اف سی امتحان بدهد. مدیران سانتوس بعد از ارزیابی گفتند: این بازیکن ۱۵ساله "بزرگترین بازیکن فوتبالیست جهان" خواهد شد. پله مربی سانتوس (لولا)، را تحتتأثیر قرارداد و در ژوئن 1956 قراردادی حرفهای خود را با این باشگاه امضا کرد. یکی از بهترین لحظات پله، زمانی بود که او اولین بازی خود را برای تیم بزرگسالان در 7 سپتامبر 1956 در سن 15 سالگی مقابل کورینتیانس سانتو انجام داد. آندره پله عملکرد چشمگیری در پیروزی 7-1 در آن مسابقه داشت و اولین گل دوران حرفهای پربار خود را در طول بازی به ثمر رساند.
_________________________________________________________
ده ماه پس از امضای قرارداد حرفه ای با سانتوس اف سی، پله نوجوان به تیم ملی برزیل دعوت شد. اولین بازی بین المللی پله شکست 2-1 مقابل آرژانتین در 7 ژوئیه 1957 در ماراکانا بود. در آن بازی، پله اولین گل خود را برای برزیل در سن 16 سال و 9 ماهگی به ثمر رساند و همچنان جوانترین گلزن تاریخ کشورش برای کشورش باقی مانده است.
_________________________________________________________
قهرمانی در جام جهانی 1958 |
آیا یک ستاره ۱۷ساله میتواند روی بزرگترین صحنه جهان اجرا کند؟ پله بااستعداد بهسادگی این کار را انجام داد. برزیل که هشت سال قبل در مرحلهٔ نهایی جام جهانی شکست خورد، سرانجام در سال 1958 با یک سلاح مخفی در قالب یک نوجوان ۱۷ساله، اولین جام جهانی خود را به دست آورد. در نسخه 1958 پله جهان را تحتتأثیر قرار داد و در دوران نوجوانی اثری بینقص در تاریخ فوتبال به جا گذاشت. پله اگرچه دو بازی اول مسابقات را به دلیل مصدومیت از دست داد، اما در آخرین بازی گروهی به ترکیب اصلی برزیل بازگشت و تأثیر قابلتوجهی در مرحله حذفی گذاشت، تا اولین عنوان جام جهانی را برای تیم ملی خود به دست آورد. پله نوجوان در مرحله یکچهارم نهایی گل پیروزیبخش تیمش را مقابل ولز به ثمر رساند و یک هتتریک خیرهکنندهای مقابل فرانسه در مرحله نیمهنهایی انجام داد تا برزیل به مرحلهٔ نهایی برسد. در ۲۹ ژوئن ۱۹۵۸، پله با ۱۷ سال و ۲۴۹ روز به جوانترین بازیکنی تبدیل شد که در مرحلهٔ نهایی جام جهانی بازی کرده است. او در آن فینال دو گل به ثمر رساند و برزیل در استکهلم، سوئد را ۵-۲ شکست داد. ابتدا ضربه پله به تیرک دروازه برخورد کرد و سپس واوا دو گل به ثمر رساند تا برزیل پیش بیفتد. گل اول پله، جایی که او توپ را بر روی یک مدافع بالا آورد و سپس به گوشه دروازه شوت کرد، تا یکی از بهترین گلهای تاریخ جام جهانی را به ثمر برساند.
پس از گل دوم پله، سیگوارد پارلینگ بازیکن سوئدی بعداً اظهار کرد: "وقتی پله گل پنجم را در آن فینال بهثمر رساند، باید صادق باشم و بگویم که دلم میخواهد دست بزنم." پله که در آن روز فقط هفده سال داشت، جوانترین بازیکنی است که تا به حال در فینال جام جهانی شرکت کرده و گلزنی کرده است. با این تفاسیر می توان به این نتیجه رسید، بازی فینال 1958 یکی از بهترین لحظات پله در جام جهانی است.
_________________________________________________________
موفقیت در کوپا لیبرتادورس با سانتوس |
سانتوس پس از کسب عنوان قهرمانی لیگ برزیل در سال 1961، به کوپا لیبرتادورس 1962 راه یافت. رقابتی که قبلاً هرگز قهرمان نشده بودند. همه چیز در حال تغییر بود. سانتوس از دور ابتدایی عبور کرد و در مرحله بعد از سد یونیورس کاتولیکا گذشت. تیم پنیارول اروگوئه در انتظار برزیلیها در مرحلهٔ نهایی بود و آنها در یک پلیآف دراماتیک، سه بازی به رقابت یکدیگر پرداختند. سانتوس به لطف گلزنی پله در دیدار پایانی، برنده کل نبرد شد. پله در کل رقابتها ۴ گل به ثمر رساند و یکی از بهترین عملکردهایش را در کوپا لیبرتادوس ارائه داد. او باعث شد باشگاهش اولین جام لیبرتادورس خود را در تاریخ کسب کند.
_________________________________________________________
قهرمانی در جام جهانی 1962 |
تیم ملی برزیل بهعنوان مدافع عنوان قهرمانی به هفتمین دوره جام جهانی شیلی راه یافت. اگرچه سال 1962 بهاندازه دوره قبلی جام جهانی برای برزیل و پله خاطرهانگیز نشد. زیرا او در بازی برابر چکسلواکی مصدوم شد و بقیه مسابقات را از دست داد. اما مهمترین چیز موفقیت آنها در تکرار پیروزی و پیروزیهای پشتسرهم در جامهای جهانی بود. این دستاورد، بازی مرحلهٔ نهایی جام جهانی 1962 را به یکی از بهترین لحظات پله تبدیل کرد. آنها کاری کردند که قبلاً فقط ایتالیا انجام داده بود و هیچ تیم دیگری بعد از آنها هنوز به آن نرسیده است. برزیل بدونه فوقستاره (پله) خود با شکستدادن چکسلواکی در دیدار پایانی دومین قهرمانی خود را در بزرگترین رقابت فوتبال جهان جشن گرفتند. این قهرمانی میتوانست بهترین هدیه ممکن برای پله باشد.
_________________________________________________________
قهرمانی در جام جهانی 1970 |
این مورد را میتوانیم کلی مطلب جداگانه در موردش بنویسیم. پله فوقستاره که در ابتدا از بازی برای تیم ملی برزیل در سال 1969 امتناع کرد، به سلسائو کمک کرد تا دوباره قهرمان جام جهانی 1970 شوند. این مسابقات چیزی کمتر از نمادین نبود و در روز پایانی، یکی از بهترین لحظات جام جهانی برای پله اتفاق افتاد. تیم برزیل برای این مسابقات تغییرات عمدهای در ترکیب خود نسبت به تیم ۱۹۶۶ داشت. بازیکنانی مانند گارینشا، نیلتون سانتوس، والدیر پریرا، جالما سانتوس و گیلمار قبلاً بازنشسته شده بودند. با این حال، تیم برزیل در جام جهانی ۱۹۷۰ که شامل بازیکنانی مانند پله، ریولینو، جرزینیو، ژرسون، کارلوس آلبرتو تورس، توستائو و کلودالدو بود، اغلب بهعنوان بزرگترین تیم فوتبال در تاریخ در نظر گرفته میشدند. پنج نفر جلویی جرزینیو، پله، ژرسون، توستائو و ریولینو با هم یک حرکت تهاجمی ایجاد میکردند و پله نقشی مرکزی در راه برزیل به مرحلهٔ نهایی داشت.
تمام بازیهای برزیل در این مسابقات (به جز فینال) در گوادالاخارا برگزار شد و در اولین بازی مقابل چکسلواکی، پله با کنترل پاس بلند ژرسون با سینه و سپس گلزنی، برزیل را ۲-۱ جلو انداخت. برزیل در بازی با چکسلواکی با نتیجه ۴-۱ پیروز شد. در مقابل رومانی، پله دو گل به ثمر رساند که شامل یک ضربه ایستگاهی ۲۰ قدمی بود و برزیل ۲–۱ پیروز شد.
در مرحله یکچهارم نهایی مقابل پرو، برزیل ۴–۲ پیروز شد و پله به توستائو برای گل سوم برزیل پاس گل داد. در نیمهنهایی، برزیل برای اولینبار از بازی دور نهایی جام جهانی ۱۹۵۰ به مصاف اروگوئه رفت. جرزینیو برزیل را ۲–۱ جلو انداخت و پله به ریولینو کمک کرد تا بازی را ۳–۱ کند. در آن مسابقه پله یکی از بهترین عملکردهای خود را انجام داد. برزیل در مرحلهٔ نهایی در ورزشگاه آزتکا در مکزیکوسیتی به مصاف ایتالیا رفت. پله پس از پرش تارسیزیو بورگنیچ مدافع ایتالیایی، گل ابتدایی را با ضربه سر به ثمر رساند. صدمین گل برزیل در جام جهانی، پرش شادی پله در آغوش همتیمیاش (جرزینیو) در جشنگرفتن این گل بهعنوان یکی از نمادینترین لحظات تاریخ جام جهانی تلقی میشود.
سپس پله برای گل سوم برزیل که توسط جرزینیو به ثمر رسید و گل چهارم توسط کارلوس آلبرتو به پایان رسید، پاسگل داد. برزیل در این مسابقه ۴–۱ پیروز شد تا رکورد تازهای در تاریخ ثبت شود. پله بهعنوان بهترین بازیکن مسابقات انتخاب شد. به نقل از بورگنیچ که عکسی از پله را در فینال نشان داد: "قبل از بازی به خودم گفتم، او هم مانند بقیه از پوستواستخوان ساخته شده است. اما اشتباه کردم." درحالیکه 50 سال از آخرین قهرمانی پله در جام جهانی میگذرد، او هنوز تنها مردی در تاریخ فوتبال است که موفق به کسب سه مدال جام جهانی شده است.
_________________________________________________________
باور کنید یا نه ادسون آرانتس دو ناسیمنتو بیش از 1000 گل در دوران حرفهای خود به ثمر رساند و پس از رسیدن به این شاهکار بزرگ، جرقه حمله به زمین را زد و داور بازی مجبور شد و پس از رسیدن به این شاهکار بزرگ، جرقه حمله به زمین را زد و بازی تا ۲۰ دقیقه به طور کامل متوقف شده بود. خوب، این دقیقاً همان چیزی است که اتفاق افتاده است و کدام مکان برای رسیدن به نقطه عطفی مانند آن بهتر از ماراکانا است؟ در سال 1969، پله روی گل 999 گیر کرده بود. پس از ناکامی در رسیدن به عدد ویژه 1000 در دو مسابقه، بالاخره گل مورد انتظار در ماراکانا مقابل واسکو د گاما رقم خورد. اگرچه پله قبلاً ادعا کرده است که "پنالتی یک راه بزدلانه برای گلزنی است"، پله این احساسات شدید را پشت سر گذاشت و توپ را وارد دروازه کرد و شماره 1000 را ثبت کرد. پله فقط وقت داشت توپ را ببوسد، قبل از اینکه همتیمیها، مخالفان و هواداران به سمت او هجومآورند و او را در دامان افتخاری در اطراف استادیوم حمل کنند. در میان بهترین لحظات پله در تمام دوران، آن لحظه کاملاً تأثیرگذار بود.
_________________________________________________________
واقعیت دیگر این است که طبق گزارش مجله فرانس فوتبال، که توپ طلا را برگزار می کند، پله باید صاحب هفت توپ طلا بود تا در کنار لیونل مسی جزء بیشترین دارندگان توپ طلا نامیده شوند. اما تا سال 1995 فقط فوتبالیست های اروپایی واجد شرایط بردن توپ طلا بودند. بسیار ناعادلانه است، بنابراین فرانس فوتبال این قانون را تغییر داد و جایزه را برای قدردانی از بهترین های جهان باز کرد. فرانس فوتبال حتی یک جلد مجله از پله با جوایز طلایی او و تیتر: "پله 7 توپ طلا" چاپ کرد.
اشتباه نیست اگر بگوییم بازیکنانی مانند پله و مارادونا نمادهای منحصربهفرد تاریخ فوتبال هستند و دستاوردها و مهارتهای آنها برای اکثر بازیکنان یا حتی سوپراستارها برای مادام العمر دست نیافتنی خواهد بود. اعتقاد همه بر این است که آخرین لحظه به یاد ماندنی پله، بازی افسانه ای او برابر مارادونا در بهشت است.