زندگینامه هایده
معصومه دَدِه بالا نام یکی از بهترین خوانندگان سبک پاپ و سنتی ایرانی است که شما او را با اسم هنری هایده میشناسید. به اعتقاد بسیاری از افراد صدای او بهترین صدای تاریخ موسیقی ایران بود. در این مطلب به زندگی نامه هایده، از زمان کودکی تا شروع و پیشرفت فعالیتش در موسیقی و در نهایت هنگام مرگ و علت آن را برسی کنیم. احتمالا شما هم از طرفداران این شخصیت دوست داشتنی و صدای دلنشین او هستید. برای این که بیشتر با این شخصیت آشنا شوید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
زندگی شخصی هایده
همانطور که در مقدمه اشاره کردیم، اسم او معصومه دَدِه بالا بود و کمتر کسی است که این اسم را شنیده باشد، اکثر افراد او را به اسم هایده میشناسند. او متولد ۲۱ام فروردین سال ۱۳۲۱ در تهران است. وی محله عین الدوله که امروزه به نام خیابان ایران شناخته میشود متولد شد.
صدای قدرتمند
صدای هایده بسیار پر قدرت، آلتو و اپرایی داشت، این استعداد باعث شد تا با مقداری تمرین و کسب مهارت به یکی از بزرگ ترین خواننده ها تبدیل شود. در زمان خودش بسیاری عقده داشتند که آوای صدای هایده به دلکش شباهت دارد، البته در یکی از مصاحبه ها، خود هایده هم به این نکته اشاره کرد که به خاطر علاقه زیادی که به دلکش داشت، خوانندگی را آغاز کرد.
خانواده
پدرش محمد دَدِه بالا و مادرش زینت بلغاری نام داشت. به گفته افراد او اصالتا کاشانی میباشد. اما بیشتر به نام خانوادگی او میخورد که ترک تبار باشد و مادر هایده هم از ترک های بلغارستان است. شنیده ها حاکی از این است که مادر هایده ملودی خوان حرفه ای بوده و صدای فوق العاده مهستی و هایده از مادرشان به ارث رسیده است. هنوز هم شک و شبه هایی درباره محل تولد هایده هست، برخی از خبرگزاری ها میگویند که وی در روستایی نزدیکی کرمانشاه به دنیا آمد. اطلاعات دیگر زندگی شخصی او به ازدواج در سن ۳۶ سالگی بعد از ازدواج اول و جدایی با منوچهر خانلری برمیگردد، که این ازدواج حاشیه های زیادی داشت که در ادامه این مطلب آنها را برسی میکنیم.
شروع خوانندگی
قبل از این که هایده وارد حوضه موسیقی شود، خواهر کوچک تر او مهستی وارد حوزه موسیقی شده و با خوانندگان به نام آن دوره ارتباط داشت. هایده برای آموزش آواز به کلاس استاد علی تجویدی رفت، وقتی استادش استعداد بی نظیر و صدای زیبای او را دید، به آموزش کامل موسیقی آوازی ایرانی برای هایده پرداخت. هایده با انتشار آهنگ آزاده در سال ۱۳۴۷ فعالیت حرفه ای خود را در حوزه موسیقی آغاز کرد.
که آهنگ سازی آن را استادش علی تجویدی انجام داده و شعر آهنگ آزاده متعلق به رهی معیری بود. این آهنگ توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرد و شروعی بر محبوبیت هایده بود. مهستی و هایده را به عنوان خواننده های درباری هم میشناسند. این دو در دوران حکومت محمد رضا پهلوی به اجرا در مراسم خصوصی دربار میپرداختند.
گفته میشود که پای این دو خواهر به همراه مادرشان توسط ندیمه مادر شاه به کاخ باز شده است. هایده و مهستی از دوران نوجوانی در مراسم خصوصی آنجا اجرا داشته و به کاخ رفت و آمد میکردند و بعد از این بود که استعدادشان توسط اساتیدی که به آنها مراجعه میکردند کشف شده و مشهور شده اند. خواهر کوچک هایده، با نام شناسنامه خدیجه که همگان به نام مهستی او را میشناسند اول شروع به خوانندگی کرد. سپس بعد سه سال هایده وارد حوزه موسیقی شد، گفته میشود علت این وقفه به خاطر مخالفت همسر هایده بوده است.
اوج شهرت و مهاجرت از ایران
بعد از ورود رسمی هایده به عرصه موسیقی به شهرتی حتی بیشتر از خواهرش دست پیدا کرد. هایده به همراه مادر و خواهرش در ۷ام شهریور سال ۱۳۵۷ بعد از اتفاقی که در سینما رکس آبادان افتاد به لندن رفت و با انقلاب ایران دیگر نتوانست به کشور بازگردد. او یک سال در لندن ماند و بعد از آن به آمریکا رفت و تا آخر عمر در لس آنجلس ماند.
هایده به جز اجرای برنامه در کشورهای مختلف، به اجرا کردن کنسرت در دانشگاه UCLA کالیفرنیا و تالار های مشهوری مثل موزیک هاله و رویال آلبرت هال لندن پرداخت. در سال های قبل از انقلاب بیشتر ترانه های هایده در تلویزیون ملی ایران و بعد از انقلاب در تلویزیون جام جم لس آنجلس و در دیگر شبکه های مربوط به ایرانیان مثل جنبش ملی ایران در جنوب کالیفرنیا به شکل موزیک ویدئو پخش میشد.
مطلب مشابه: بیوگرافی پروانه میرافشاری (حمیرا خواننده قدیمی) درباره زندگی شخصی و مصاحبه با وی
آهنگ های هایده
همه آهنگ هایی که از این خواننده منتشر شده مورد توجه طرفداران قرار گرفته و امروزه بسیار از افراد با این آهنگ ها خاطره دارند. با این که هایده از مهاجرتش به بریتانیا به عنوان تلخ ترین خاطره زندگی خود یاد میکند، ولی در خارج از ایران با همکاری آهنگ سازان معروف، فعالیت هنری هایده خیلی حرفه ای تر و قوی تر شده و افراد بیشتر به طرفداران هایده اضافه میشدند. در آن روزها آلبوم بزن تار از هایده مورد استقبال شدید مردم قرار گرفت و به عقیده بسیاری از ایرانیان این آلبوم یک شاهکار واقعی بود.
عنوان پرفروش ترین آلبوم دهه شصت متعلق به آلبوم شب عشق هایده میباشد که توسط شرکت ترانه منتشر شده و از آثار پر طرفدار وی به شمار میرود. در زمان مهاجرت هایده چندین آهنگ خواند که آنها به عنوان غمیادانه معروف شده اند، این ترانه ها برای کسانی که مثل خود هایده مجبور به تبعید و مهاجرت به خارج از کشور شده بودند، مایه تسکین بود. از مهم ترین آثار هایده میتوان به فرار از بهشت در سال ۱۳۵۳ ، رانده شده در سال ۱۳۵۴ ، میهمان اثر سال ۱۳۵۵ ، دو آهنگ کی میدونه و زندگی در سال ۱۳۶۱، زمونه در سال ۱۳۶۲، دل من در ۱۳۶۳، یا رب و هم نفس و گلریز در سال ۱۳۶۶ اشاره کرد.
مطلب مشابه: بیوگرافی معین خواننده و تصاویر معین + معرفی آهنگ ها و آلبوم های معین
حواشی، ازدواج و فرزندان هایده
همانطور که در قسمت زندگی شخصی اشاره کردیم، ازدواج هایده با منوچهر خانلری، باعث به وجود آمدن حواشی های زیادی برای این خواننده شد. قبل از این که این دو با هم ازدواج کنند، به گفته همسر قبلی منوچهر خانلری، هایده و منوچهر، رابطه نامشروعی با یکدیگر داشتند و همین موضوع بود که زندگی زناشویی قبلی منوچهر را از هم پاشاند و به طلاق منجر شد.
بعد از این ماجرا منوچهر خانلری در بیانیه ای گفت که از روی اجبار با همسر اولش ازدواج کرده، او گفت که در قرارداد ازدواج آنها این بند ذکر شده که در صورت به وجود آمدن هر مشکلی، منوچهر خانلری حق طلاق را دارد و بدون دردسر میتواند جدا شود. او میخواست از این اظهارات این نتیجه را بگیریم که این ازدواج به اجبار مادر همسر سابقش بوده و وقتی که مخالفت منوچهر خانلری را دیده، از او میخواهد که چند وقت با هم ازدواج کنند و بعد از آن در صورت بروز هرگونه مشکلی، از هم دیگر جدا شوند، برای جلب اعتماد خانلری این موضع را در سند ازدواج هم می آورند.
او در ادامه هر گونه رابطه ای با هایده در زمان ازدواج قبلی اش را تکذیب کرده و یا از آنها طرفه میرفت و هیچ کدامشان را تایید نکرد. هایده سه فرزند به اسامی کامران، کیوان و نوشین دارد. اولین فرزند خود، یعنی کامران را در سن ۱۴ سالگی به دنیا آورد. سن هایده آنقدر کم بود که مادربزرگش برای بزرگ کردن کامران به او کمک میکرد.
جوایز و افتخارات هایده
افتخارات بزرگی در زندگی نامه هایده وجود دارد که هر کدام از آنها باعث افتخار تمام ایرانی ها، مخصوصا طرفداران این هنرمند بزرگ میباشد. یکی از این افتخارات قرار گرفتن ستاره ای به اسم بانو هایده در میان هنرمندان بزرگی در بلوار مشاهیر لس آنجلس است. این اتفاق در فروردین سال ۱۳۹۸ توسط شهرداری لس آنجلس صورت گرفت. همچنین شهرداری لس آنجلس نام او را به عنوان بخشی از هویت و میراث هنری ایرانی به ثبت رساند.
علت مرگ هایده
در تاریخ ۳۰ام دی ماه سال ۱۳۶۸ شهر سانفرانسیسکو، در روز قبل از اجرای کنسرت هایده در باشگاه کازابلانکا، هایده به خاطر سکته قلبی در سن ۴۷ سالگی فوت کرد. بیماری دیابت و فشار خون را به خاطر مسائل ارثی و ژنتیکی، هایده را درگیر کرده بود که در مرگ وی تاثیر داشتند. او در شب قبل از وفاتش کنسرتی در شمال کالیفرنیا هم اجرا کرده بود. بسیار از افراد مثل مهدی ذکایی بر این باورند که هایده درست در اوج دوران هنری موسیقی اش بین خوانندگان ایرانی و زمانی که رقیبی نداشت، در گذشت. مراسم دفن او در قبرستان وست وود لس آنجلس با حضور ایرانیان مقیم آمریکا و در مراسمی با شکوه صورت گرفت. همچنین نام هایده در تقویم لس آنجلس هم به ثبت رسیده است.
مستند هایده
مستندی درباره آثار و فعالیت های هنری هایده در سال ۲۰۰۹ توسط پژمان اکبرزاده در آمستردم اکران شد. این مستند صد دقیقه بود و سخن از هایده نام داشت. گزیده ای از اجراهای هایده در سبک های مختلف و برسی فعالیت ها و دوستان و همکاران نزدیک او در این مستند صورت گرفت. این اثر در جشنواره فیلم نور لس آنجلس برای بهترین مستند نامزد دریافت جایزه شد. اما به گفته بی بی سی برخی از بستگان هایده به نحوه پرداختن بی پرده به مسایل در این مستند اعتراض داشتند. در نهایت در سال ۲۰۱۰ همزمان با بیستمین سالگرد وفات هایده، شبکه ایرانیان هلند این مستند را پخش کرد و از شبکه فارسی صدای آمریکا، نسخه کوتاه آن هم پخش شد.
کاری از حزب منچستر کبیر
برای دیدن بقیه مطالب ما روی برچسب حزب منچستر کبیر کلیک کنید.
