شاید ۸ سال بعد که جام جهانی همین حوالی در قطر برگزار می شود پول داشته باشیم که یک سری به قطر بزنیم. البته اگر نرخ بلیت هواپیماها و هتلهایش ثابت بماند! اما میزبانی عنابی ها حالا دستخوش اتفاقاتی شده که ممکن است میزبانی جام جهانی را از دست بدهند. بر اساس گزارشهای تکان دهنده ای که منتشر شده که به صورت میانگین هفته ای ۵ تا ۱۰ کارگر در دوحه قطر جان خودشان را از دست می دهند و این یعنی فاجعه انسانی! این کارگران کسانی هستند که در پروژه های ساخت و ساز ورزشگاههای دوحه برای جام جهانی ۲۰۲۲ کار می کنند. ورزشگاههایی که البته رویایی هستند و نقشه هایی دارند که اجرایشان کار حضرت فیل است! سال گذشته بود که کميته اجرايي فيفا ، گزارش‌ها درباره وضعيت بد کارگران نپالي در قطر را بررسي کردند و به قطر هشدار دادند. اولین بار روزنامه گاردین بود که در این باره افشاگری کرد و نوشت که مرگ ده‌ها کارگر نپالي مشغول در پروژه‌هاي آماده‌سازي قطر، یک فاجعه انسانی است و اگر این ماجرا ادامه داشته باشد، باید میزبانی از قطر گرفته شود. روزنامه گاردین معمولا در این گونه موارد گزارشهای دقیقی منتشر می کند. گزارش هایی که معمولا تکذیب یا انکار نمی شود. البته تنها مرگ کارگران ي گاردین در گزارشي از شرايط نامناسب کاري و نقض حقوق هزاران کارگر نپالي خبر داده بود که در پروژه‌هاي عمراني قطر براي جام جهاني ۲۰۲۲ مشغول فعاليت هستند. این در حالی است که این کمیته برگزاری جام جهاني ۲۰۲۲ قطر نسبت به مطالب منتشر شده در روزنامه گاردين اعلام نگراني و شرايط ايمني و سلامت کارگراني که مشغول فعاليت در طرح‌هاي جام جهاني هستند را بسيار مهم عنوان کرد اما از عوض شدن میزبان چیزی نگفت.
داستان از چه قرار است؟
اما فکت هایی از گزارش گاردین را بخوانید که سال گذشته منتشر شده است. این فقط به یک بازه زمانی مرتبط است. در فاصله ۴ جون تا ۸ آگوست ۲۰۱۳ چهل وچهار نفر کشته شده اند که ۵۰ درصد این افراد در اثر سکته قلبی جانشان را از دست داده اند! این روزنامه آمارهای جدید را هم در اختیار دارد که در صورت عدم رسیدگی به وضعیت کارگران قرار است آنها را منتشر کند. اینکه این اتفاق چرا افتاده و چرا کارگران سکته قلبی کرده اند به عوامل مختلفی بستگی دارد اما علاوه بر سکته قلبی در هر حال پرتاب از ارتفاع، مسمومیت های غذایی و دیگر عوامل مرگ و میر هستند. کارگران نپالی و آسیای جنوب شرقی ماههاست حقوق نگرفته اند و این در حالی است که قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیاست و اتفاقاتی که در این کشور می افتد عجیب به نظر می رسد. گزارشهای دیگری نشان می دهد که کم آبی، گرمای هوا و اجبار کارگران به اینکه باید در ساعات گرم کشور ساحلی قطر کار کنند، از عوامل مرگ و میر کارگران عنوان شده است. کارفرمایان به شدت از کارگران کشورهای آسیای جنوب شرقی به خصوص نپال کار می کشند و برخی کار کردن در قطر با زمان ساختن اهرام ثلاثه در دوران فراعنه در مصر مقایسه می کنند. یک کارگر نپالی در این باره به گاردین گفته بود:« اینجا امنیت جانی نداریم، شرکتی که برایش کار می کنیم پاسپورتهای ما را گرفته و آنها را به ما پس نمی دهد تا از قطر خارج شویم. کسی هم نیست به دادمان برسد. اینجا به مرگ نزدیک هستیم. ۹۰ هزار کارگر برای ورزشگاه ۹۰ هزار نفری دوحه قطر که قرار است فینال آنجا برگزار شود در حال کارکردن هستند که جان همه آنها در خطر است.ما عصبانی هستیم، حقوق ما هفته ای ۴۵ دلار یا ۲۸ یوروست که کاملا خلاف مقررات است. همه گرمازده شده اند. وضعیت تغذیه ای مناسبی نداریم. نمی دانیم چه کس یا نهادی باید به داد ما برسد؟ ما هیچ شانسی برای زنده ماندن نداریم.» این حرفها تکان دهنده است و شاید به همین دلیل باشد که میشل پلاتینی می گوید میزبانی از قطر باید پس گرفته شود و البته سپ بلاتر هم به صورت غیر رسمی خبر از تعویض میزبانی قطر در جام جهانی ۲۰۲۲ می دهد.
۱۲ نفر در یک اتاق زندگی می کنند
همه اینها در حالی است که قرار بوده کارگران در ۵۰ هتل دو یا سه ستاره اسکان پیدا کنند اما نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه آنها را به کمپ هایی برده اند که هر ۱۲ نفر در یک اتاق قرار دارند که فاجعه به نظر می رسد! همه کارفرماها بر خلاف مفاد قراردادها با فیفا عمل می کنند و فیفا هم هیچ نظارتی بر روند ساخت و سازها ندارد. ادامه حرفهای کارگر نپالی را بخوانید تا بیشتر جگرتان بسوزد:« ۱۲ ساعت در روز کار می کنیم و شبها خبری از غذا نیست. زمانی که من به کارفرما و مدیر پروژه یا همان مدیر کارگاه به این مساله اعتراض کردم کتکم زد و مرا تهدید به اخراج کرد. من برای مدیران این وضعیت اسفناک را توضیح دادم اما آنها اصلا به ما توجه نمی کنند. این در حالی است که ما همه انسانیم و اول به ما گفته بودند که قرار است اینجا همه چیز مهیا باشد. گفتند قطر کشور ثروتمندی است اما اینجا قطری ها در حال برده داری هستند.» کارگر دیگری در این باره گفته است:«همه ما از نپالی ها گرفته تا مالزیایی ها و مالدیوی ها و هندی ها ضعیت خوبی نداریم. اصلا بر اساس قراردادها عمل نمی شود. اینجا آب برای خوردن نیست، بسیاری از تشنگی می میرند. در هوای ۵۰ درجه سانتی گراد کار کردن و آب کافی نخوردن باعث می شود تا بمیریم. فاجعه انسانی در قطر در حال اتفاق افتادن است اما هیچ کس حواسش نیست. به داد ما برسید.» عکسی که در گزارش گاردین منتش شده تصویر یک پدر و مادر مالزیایی است که دو پسران جوانشان- یکی ۲۲ ساله ویکی ۲۰ ساله- را در دوحه قطر و بر اثر حمله قلبی از دست داده اند و داغی بزرگ در دل دارند.
وقتی گاردین سند هم دارد
قطری ها زمانی که خبر فاجعه انسانی منتشر شد آن را تکذیب کردند اما خیلی سریع گاردین سند و مدرک رو کرد. این اسناد دال بر عدم رعایت حقوق کارگران نپالی و دیگر کشورهای آسیایی جنوب شرقی بود. این اسناد به اندازه کافی جنجال راه انداخت. اسنادی که نشان می دهد شرکت ها به کارگران حقوق کافی نمی دهند و کارگران هم به دلیل اینکه شغلشان را ازدست ندهند اعتراضی نمی کنند.در هر حال باید بدانید که قطر کشوری است که ۹۰ درصد کارگرانش مهاجران کشورهای خارجی هستند. در حال یک و نیم میلیون کارگر خارجی در قطر به سر می برند ودر پروژه های مختلف راه سازی، هتل سازی و در کل ساخت و ساز مشارکت دارند که ۴۰ درصد آنها را نپالی ها تشکیل می دهند. نپالی هایی که طبق آمار در دو سال گذشته حدود ۲۰۰ هزار نفرشان از قطر خارج شده اند و برای کار به امارات رفته اند که گفته می شود اماراتی ها برخورد بهتری با کارگران دارند.
۱۰۰ هزار میلیارد دلار هزینه جام جهانی قطر
اما هزینه ای که برای جام جهانی ۲۰۲۲ قرار است بشود آنقدر نجومی است که مطمئنا برای فیفا کار سختی است که میزبانی را از شیوخ قطری بگیرد. در همین حال فدراسیون فوتبال و دولت قطر اعلام کرده اند که برای جام جهانی ۲۰۲۲، ۱۰۰ هزار میلیارد دلار هزینه کنند.ریز دقیق هزینه ها به این شرح است که قرار است ۲۰ هزار میلیارد دلار هزینه راههای جدید و اتوبانهای جدید در قطر شود، ۴ هزار میلیارد دلار هزینه راه دریایی قطر به بحرین خواهد بود، ۲۴ هزار میلیارد دلار قرار است هزینه دکل های مخابراتی و تجهیزات اینترنتی شود و ۵۵ هزار اتاق هتلها و فرودگاه جدید و رویایی دوحه شود. فرودگاهی که البته می گویند در سال ۲۰۲۲ چشمها را خیره خواهد کرد و به شکل یک ایستگاه فضایی ساخته شود تا هوش را از سرها بپرانند.» درحال حاضر و در فاصله ۸ سال تا جام جهانی ۲۰۲۲ حدود ۴۲ درصد پروژه ها پیش رفته اند. پروژه هایی که از قطر کشور دیگری خواهد ساخت. کشوری که شرکت های اروپایی و آمریکایی و چینی برای انجام پروژه هایش از هم پیشی می گیرند و در مزایده ها و مناقصه ها رقابت جالبی دارند.
واکنشهای فیفا
فاجعه انسانی قطر که رسانه ای شد، فیفا هم وارد و حساس شد و در زمينه اين گزارش‌ها موضوع را در کمیته اجرایی بررسی کرد. کمیته ای تشکیل شد و البته در اين زمينه آنها خواهان همکاري سازمان ديده‌بان حقوق بشر، عفو بين الملل و مقامات دولتي و وزارتخانه‌هاي مربوطه قطر براي جلوگيري از تضييع حقوق اين کارگران شدند. همین عوامل باعث شده که شایعات گرفته شدن میزبانی از قطر مطرح شود و حتی بحث آب و هوای قطر در روزهای برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ سوژه شود. میشل پلاتینی چند روز پیش مصاحبه کرد و گفت که در دمای هوای ۵۳ درجه قطر نمی شود هیچ کاری کرد، چه برسد به فوتبال! پس دو راه می ماند. یا باید تاریخ بازیها را عوض کرد و به زمستان برد و یا اینکه میزبانی را عوض کرد. چون در تاریخ سنتی برگزاری جام جهانی، امکان برگزاری بازیها در قطر نیست.» اما برگزاری بازیها در زمستان ۲۰۲۲ می تواند تهدیدی جدی برای بازیهای المپیک زمستانی و رقابتهای فوتبال در اروپا، هم لیگ های اروپایی و هم لیگ های کشورهای اروپایی باشد. بحث انتقال مسابقات جام جهاني ۲۰۲۲ از تابستان به زمستان مستلزم تغییر تقویم رقابتهای لیگ های مختلف کشورها است.ولی با توجه به هزینه هایی سرسام آوری که قطر کرده است، گرفتن میزبانی از قطر، یکی از سخت ترین کارهای تاریخ فیفا باشد. قطر در حال هزینه های بیلیون دلاری است. ۱۰۰ هزار میلیارد دلار می دانید یعنی چه؟ اصلا می شود تعداد صفرهایش را شمرد؟ هرچند قطری ها هم اعلام کرده اند می توانند دمای ۵۰ درجه ای در روزهای تابستانی دوحه را با میلیون ها ایرکاندیشن میسر کنند اما هنوز فیفا در این باره راضی نشده است. قطری ها قول داده زیرپای تک تک افرادی که در ورزشگاهها حضور دارند، یک کولر گازی کوچولو روشن کنند که گرمای دوحه را احساس نکنند اما فیفا احتمالا گفته است اگر یکی از کولرگازیها خراب شوند، آن وقت تکلیف چیست؟
چندین تظاهرات در یک سال گذشته
در یک سال گذشته چندین تظاهرات برای کارگران نپالی برگزار شده است. اتحاديه‌هاي کارگري با برپايي تظاهرات در مقابل فيفا خواهان بازپس گرفتن ميزباني جام جهاني ۲۰۲۲ از قطر شده اند. صدها عضو اتحاديه کارگري با تظاهرات در مقابل مقر فيفا، خواهان بازپس گيري ميزباني جام جهاني از قطر به دليل تضييع حقوق کارگران شاغل در پروژه هاي زيربنايي شدند. اين تظاهرکنندگان بارها به دعوت يکي از بزرگترين اتحاديه هاي کارگري سوئيس در زوريخ و مقابل مقر فيفا تجمع کردند. معترضان خواهان حضور بازرسان فيفا در قطر براي بررسي شرايط دشوار کاري کارگران نپالي شده اند.
سفارت نپال هم سند دارد
اما اسنادي که در سفارت نپال در قطر موجود است نشان مي‌دهد هزاران کارگر نپالي با رفتار برده گونه نوين مواجه شده‌اند و تعدادي از آنها در دو سال اخیر جان خود را از اين رو از دست داده‌اند. سفارت نپال البته آمار جدیدی داده است اینکه ۴۰۰ هزار کارگر نپالی در قطر هستند و البته نپالی ها از هندی ها که ۶۰۰ هزار نفر هستند، بيشترين کارگر مهاجر در اين کشور به حساب مي‌آيند.در کنار مرگ و مير به وجود آمده البته منتقدان به میزبانی قطر عقیده دارند که قطري‌ها پاسپورت اين کارگران را مصادره کرده‌اند و براي دوره‌هاي طولاني دستمزد اين کارگران را پرداخت نکرده‌اند. در کنار اينها در اين دماي سوزان نه تنها آب آشاميدني لازم را در اختيار اين کارگران قرار نمي‌گيرد بلکه آنها را در اردوگاه‌هاي نامناسب اسکان داده‌اند.آخرین مصاحبه یک قطری مربوط است به علي المري، رئيس کميته حقوق بشر قطر با تکذيب اين ادعاها گفته است:« هيچگونه برده‌داري و کار اجباري در قطر صورت نگرفته است! » اما اگر اینطور نیست پس چرا فیفا خواهان همکاري سازمان ديده‌بان حقوق بشر، عفو بين الملل و مقامات دولتي و وزارتخانه‌هاي مربوطه قطر براي جلوگيري از تضييع حقوق اين کارگران شده‌اند؟
چیا فوادی- وب سایت برنامه نود
تصویر یک پدر و مادر نپالی که دو پسرشان را در قطر از دست داده اند
شاید ۸ سال بعد که جام جهانی همین حوالی در قطر برگزار می شود پول داشته باشیم که یک سری به قطر بزنیم. البته اگر نرخ بلیت هواپیماها و هتلهایش ثابت بماند! اما میزبانی عنابی ها حالا دستخوش اتفاقاتی شده که ممکن است میزبانی جام جهانی را از دست بدهند. بر اساس گزارشهای تکان دهنده ای که منتشر شده که به صورت میانگین هفته ای ۵ تا ۱۰ کارگر در دوحه قطر جان خودشان را از دست می دهند و این یعنی فاجعه انسانی! این کارگران کسانی هستند که در پروژه های ساخت و ساز ورزشگاههای دوحه برای جام جهانی ۲۰۲۲ کار می کنند. ورزشگاههایی که البته رویایی هستند و نقشه هایی دارند که اجرایشان کار حضرت فیل است! سال گذشته بود که کميته اجرايي فيفا ، گزارش‌ها درباره وضعيت بد کارگران نپالي در قطر را بررسي کردند و به قطر هشدار دادند. اولین بار روزنامه گاردین بود که در این باره افشاگری کرد و نوشت که مرگ ده‌ها کارگر نپالي مشغول در پروژه‌هاي آماده‌سازي قطر، یک فاجعه انسانی است و اگر این ماجرا ادامه داشته باشد، باید میزبانی از قطر گرفته شود. روزنامه گاردین معمولا در این گونه موارد گزارشهای دقیقی منتشر می کند. گزارش هایی که معمولا تکذیب یا انکار نمی شود. البته تنها مرگ کارگران ي گاردین در گزارشي از شرايط نامناسب کاري و نقض حقوق هزاران کارگر نپالي خبر داده بود که در پروژه‌هاي عمراني قطر براي جام جهاني ۲۰۲۲ مشغول فعاليت هستند. این در حالی است که این کمیته برگزاری جام جهاني ۲۰۲۲ قطر نسبت به مطالب منتشر شده در روزنامه گاردين اعلام نگراني و شرايط ايمني و سلامت کارگراني که مشغول فعاليت در طرح‌هاي جام جهاني هستند را بسيار مهم عنوان کرد اما از عوض شدن میزبان چیزی نگفت.
داستان از چه قرار است؟
اما فکت هایی از گزارش گاردین را بخوانید که سال گذشته منتشر شده است. این فقط به یک بازه زمانی مرتبط است. در فاصله ۴ جون تا ۸ آگوست ۲۰۱۳ چهل وچهار نفر کشته شده اند که ۵۰ درصد این افراد در اثر سکته قلبی جانشان را از دست داده اند! این روزنامه آمارهای جدید را هم در اختیار دارد که در صورت عدم رسیدگی به وضعیت کارگران قرار است آنها را منتشر کند. اینکه این اتفاق چرا افتاده و چرا کارگران سکته قلبی کرده اند به عوامل مختلفی بستگی دارد اما علاوه بر سکته قلبی در هر حال پرتاب از ارتفاع، مسمومیت های غذایی و دیگر عوامل مرگ و میر هستند. کارگران نپالی و آسیای جنوب شرقی ماههاست حقوق نگرفته اند و این در حالی است که قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیاست و اتفاقاتی که در این کشور می افتد عجیب به نظر می رسد. گزارشهای دیگری نشان می دهد که کم آبی، گرمای هوا و اجبار کارگران به اینکه باید در ساعات گرم کشور ساحلی قطر کار کنند، از عوامل مرگ و میر کارگران عنوان شده است. کارفرمایان به شدت از کارگران کشورهای آسیای جنوب شرقی به خصوص نپال کار می کشند و برخی کار کردن در قطر با زمان ساختن اهرام ثلاثه در دوران فراعنه در مصر مقایسه می کنند. یک کارگر نپالی در این باره به گاردین گفته بود:« اینجا امنیت جانی نداریم، شرکتی که برایش کار می کنیم پاسپورتهای ما را گرفته و آنها را به ما پس نمی دهد تا از قطر خارج شویم. کسی هم نیست به دادمان برسد. اینجا به مرگ نزدیک هستیم. ۹۰ هزار کارگر برای ورزشگاه ۹۰ هزار نفری دوحه قطر که قرار است فینال آنجا برگزار شود در حال کارکردن هستند که جان همه آنها در خطر است.ما عصبانی هستیم، حقوق ما هفته ای ۴۵ دلار یا ۲۸ یوروست که کاملا خلاف مقررات است. همه گرمازده شده اند. وضعیت تغذیه ای مناسبی نداریم. نمی دانیم چه کس یا نهادی باید به داد ما برسد؟ ما هیچ شانسی برای زنده ماندن نداریم.» این حرفها تکان دهنده است و شاید به همین دلیل باشد که میشل پلاتینی می گوید میزبانی از قطر باید پس گرفته شود و البته سپ بلاتر هم به صورت غیر رسمی خبر از تعویض میزبانی قطر در جام جهانی ۲۰۲۲ می دهد.
۱۲ نفر در یک اتاق زندگی می کنند
همه اینها در حالی است که قرار بوده کارگران در ۵۰ هتل دو یا سه ستاره اسکان پیدا کنند اما نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه آنها را به کمپ هایی برده اند که هر ۱۲ نفر در یک اتاق قرار دارند که فاجعه به نظر می رسد! همه کارفرماها بر خلاف مفاد قراردادها با فیفا عمل می کنند و فیفا هم هیچ نظارتی بر روند ساخت و سازها ندارد. ادامه حرفهای کارگر نپالی را بخوانید تا بیشتر جگرتان بسوزد:« ۱۲ ساعت در روز کار می کنیم و شبها خبری از غذا نیست. زمانی که من به کارفرما و مدیر پروژه یا همان مدیر کارگاه به این مساله اعتراض کردم کتکم زد و مرا تهدید به اخراج کرد. من برای مدیران این وضعیت اسفناک را توضیح دادم اما آنها اصلا به ما توجه نمی کنند. این در حالی است که ما همه انسانیم و اول به ما گفته بودند که قرار است اینجا همه چیز مهیا باشد. گفتند قطر کشور ثروتمندی است اما اینجا قطری ها در حال برده داری هستند.» کارگر دیگری در این باره گفته است:«همه ما از نپالی ها گرفته تا مالزیایی ها و مالدیوی ها و هندی ها ضعیت خوبی نداریم. اصلا بر اساس قراردادها عمل نمی شود. اینجا آب برای خوردن نیست، بسیاری از تشنگی می میرند. در هوای ۵۰ درجه سانتی گراد کار کردن و آب کافی نخوردن باعث می شود تا بمیریم. فاجعه انسانی در قطر در حال اتفاق افتادن است اما هیچ کس حواسش نیست. به داد ما برسید.» عکسی که در گزارش گاردین منتش شده تصویر یک پدر و مادر مالزیایی است که دو پسران جوانشان- یکی ۲۲ ساله ویکی ۲۰ ساله- را در دوحه قطر و بر اثر حمله قلبی از دست داده اند و داغی بزرگ در دل دارند.
وقتی گاردین سند هم دارد
قطری ها زمانی که خبر فاجعه انسانی منتشر شد آن را تکذیب کردند اما خیلی سریع گاردین سند و مدرک رو کرد. این اسناد دال بر عدم رعایت حقوق کارگران نپالی و دیگر کشورهای آسیایی جنوب شرقی بود. این اسناد به اندازه کافی جنجال راه انداخت. اسنادی که نشان می دهد شرکت ها به کارگران حقوق کافی نمی دهند و کارگران هم به دلیل اینکه شغلشان را ازدست ندهند اعتراضی نمی کنند.در هر حال باید بدانید که قطر کشوری است که ۹۰ درصد کارگرانش مهاجران کشورهای خارجی هستند. در حال یک و نیم میلیون کارگر خارجی در قطر به سر می برند ودر پروژه های مختلف راه سازی، هتل سازی و در کل ساخت و ساز مشارکت دارند که ۴۰ درصد آنها را نپالی ها تشکیل می دهند. نپالی هایی که طبق آمار در دو سال گذشته حدود ۲۰۰ هزار نفرشان از قطر خارج شده اند و برای کار به امارات رفته اند که گفته می شود اماراتی ها برخورد بهتری با کارگران دارند.
۱۰۰ هزار میلیارد دلار هزینه جام جهانی قطر
اما هزینه ای که برای جام جهانی ۲۰۲۲ قرار است بشود آنقدر نجومی است که مطمئنا برای فیفا کار سختی است که میزبانی را از شیوخ قطری بگیرد. در همین حال فدراسیون فوتبال و دولت قطر اعلام کرده اند که برای جام جهانی ۲۰۲۲، ۱۰۰ هزار میلیارد دلار هزینه کنند.ریز دقیق هزینه ها به این شرح است که قرار است ۲۰ هزار میلیارد دلار هزینه راههای جدید و اتوبانهای جدید در قطر شود، ۴ هزار میلیارد دلار هزینه راه دریایی قطر به بحرین خواهد بود، ۲۴ هزار میلیارد دلار قرار است هزینه دکل های مخابراتی و تجهیزات اینترنتی شود و ۵۵ هزار اتاق هتلها و فرودگاه جدید و رویایی دوحه شود. فرودگاهی که البته می گویند در سال ۲۰۲۲ چشمها را خیره خواهد کرد و به شکل یک ایستگاه فضایی ساخته شود تا هوش را از سرها بپرانند.» درحال حاضر و در فاصله ۸ سال تا جام جهانی ۲۰۲۲ حدود ۴۲ درصد پروژه ها پیش رفته اند. پروژه هایی که از قطر کشور دیگری خواهد ساخت. کشوری که شرکت های اروپایی و آمریکایی و چینی برای انجام پروژه هایش از هم پیشی می گیرند و در مزایده ها و مناقصه ها رقابت جالبی دارند.
واکنشهای فیفا
فاجعه انسانی قطر که رسانه ای شد، فیفا هم وارد و حساس شد و در زمينه اين گزارش‌ها موضوع را در کمیته اجرایی بررسی کرد. کمیته ای تشکیل شد و البته در اين زمينه آنها خواهان همکاري سازمان ديده‌بان حقوق بشر، عفو بين الملل و مقامات دولتي و وزارتخانه‌هاي مربوطه قطر براي جلوگيري از تضييع حقوق اين کارگران شدند. همین عوامل باعث شده که شایعات گرفته شدن میزبانی از قطر مطرح شود و حتی بحث آب و هوای قطر در روزهای برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ سوژه شود. میشل پلاتینی چند روز پیش مصاحبه کرد و گفت که در دمای هوای ۵۳ درجه قطر نمی شود هیچ کاری کرد، چه برسد به فوتبال! پس دو راه می ماند. یا باید تاریخ بازیها را عوض کرد و به زمستان برد و یا اینکه میزبانی را عوض کرد. چون در تاریخ سنتی برگزاری جام جهانی، امکان برگزاری بازیها در قطر نیست.» اما برگزاری بازیها در زمستان ۲۰۲۲ می تواند تهدیدی جدی برای بازیهای المپیک زمستانی و رقابتهای فوتبال در اروپا، هم لیگ های اروپایی و هم لیگ های کشورهای اروپایی باشد. بحث انتقال مسابقات جام جهاني ۲۰۲۲ از تابستان به زمستان مستلزم تغییر تقویم رقابتهای لیگ های مختلف کشورها است.ولی با توجه به هزینه هایی سرسام آوری که قطر کرده است، گرفتن میزبانی از قطر، یکی از سخت ترین کارهای تاریخ فیفا باشد. قطر در حال هزینه های بیلیون دلاری است. ۱۰۰ هزار میلیارد دلار می دانید یعنی چه؟ اصلا می شود تعداد صفرهایش را شمرد؟ هرچند قطری ها هم اعلام کرده اند می توانند دمای ۵۰ درجه ای در روزهای تابستانی دوحه را با میلیون ها ایرکاندیشن میسر کنند اما هنوز فیفا در این باره راضی نشده است. قطری ها قول داده زیرپای تک تک افرادی که در ورزشگاهها حضور دارند، یک کولر گازی کوچولو روشن کنند که گرمای دوحه را احساس نکنند اما فیفا احتمالا گفته است اگر یکی از کولرگازیها خراب شوند، آن وقت تکلیف چیست؟
چندین تظاهرات در یک سال گذشته
در یک سال گذشته چندین تظاهرات برای کارگران نپالی برگزار شده است. اتحاديه‌هاي کارگري با برپايي تظاهرات در مقابل فيفا خواهان بازپس گرفتن ميزباني جام جهاني ۲۰۲۲ از قطر شده اند. صدها عضو اتحاديه کارگري با تظاهرات در مقابل مقر فيفا، خواهان بازپس گيري ميزباني جام جهاني از قطر به دليل تضييع حقوق کارگران شاغل در پروژه هاي زيربنايي شدند. اين تظاهرکنندگان بارها به دعوت يکي از بزرگترين اتحاديه هاي کارگري سوئيس در زوريخ و مقابل مقر فيفا تجمع کردند. معترضان خواهان حضور بازرسان فيفا در قطر براي بررسي شرايط دشوار کاري کارگران نپالي شده اند.
سفارت نپال هم سند دارد
اما اسنادي که در سفارت نپال در قطر موجود است نشان مي‌دهد هزاران کارگر نپالي با رفتار برده گونه نوين مواجه شده‌اند و تعدادي از آنها در دو سال اخیر جان خود را از اين رو از دست داده‌اند. سفارت نپال البته آمار جدیدی داده است اینکه ۴۰۰ هزار کارگر نپالی در قطر هستند و البته نپالی ها از هندی ها که ۶۰۰ هزار نفر هستند، بيشترين کارگر مهاجر در اين کشور به حساب مي‌آيند.در کنار مرگ و مير به وجود آمده البته منتقدان به میزبانی قطر عقیده دارند که قطري‌ها پاسپورت اين کارگران را مصادره کرده‌اند و براي دوره‌هاي طولاني دستمزد اين کارگران را پرداخت نکرده‌اند. در کنار اينها در اين دماي سوزان نه تنها آب آشاميدني لازم را در اختيار اين کارگران قرار نمي‌گيرد بلکه آنها را در اردوگاه‌هاي نامناسب اسکان داده‌اند.آخرین مصاحبه یک قطری مربوط است به علي المري، رئيس کميته حقوق بشر قطر با تکذيب اين ادعاها گفته است:« هيچگونه برده‌داري و کار اجباري در قطر صورت نگرفته است! » اما اگر اینطور نیست پس چرا فیفا خواهان همکاري سازمان ديده‌بان حقوق بشر، عفو بين الملل و مقامات دولتي و وزارتخانه‌هاي مربوطه قطر براي جلوگيري از تضييع حقوق اين کارگران شده‌اند؟
چیا فوادی- وب سایت برنامه نود
تصویر یک پدر و مادر نپالی که دو پسرشان را در قطر از دست داده اند
شاید ۸ سال بعد که جام جهانی همین حوالی در قطر برگزار می شود پول داشته باشیم که یک سری به قطر بزنیم. البته اگر نرخ بلیت هواپیماها و هتلهایش ثابت بماند! اما میزبانی عنابی ها حالا دستخوش اتفاقاتی شده که ممکن است میزبانی جام جهانی را از دست بدهند. بر اساس گزارشهای تکان دهنده ای که منتشر شده که به صورت میانگین هفته ای ۵ تا ۱۰ کارگر در دوحه قطر جان خودشان را از دست می دهند و این یعنی فاجعه انسانی! این کارگران کسانی هستند که در پروژه های ساخت و ساز ورزشگاههای دوحه برای جام جهانی ۲۰۲۲ کار می کنند. ورزشگاههایی که البته رویایی هستند و نقشه هایی دارند که اجرایشان کار حضرت فیل است! سال گذشته بود که کميته اجرايي فيفا ، گزارش‌ها درباره وضعيت بد کارگران نپالي در قطر را بررسي کردند و به قطر هشدار دادند. اولین بار روزنامه گاردین بود که در این باره افشاگری کرد و نوشت که مرگ ده‌ها کارگر نپالي مشغول در پروژه‌هاي آماده‌سازي قطر، یک فاجعه انسانی است و اگر این ماجرا ادامه داشته باشد، باید میزبانی از قطر گرفته شود. روزنامه گاردین معمولا در این گونه موارد گزارشهای دقیقی منتشر می کند. گزارش هایی که معمولا تکذیب یا انکار نمی شود. البته تنها مرگ کارگران ي گاردین در گزارشي از شرايط نامناسب کاري و نقض حقوق هزاران کارگر نپالي خبر داده بود که در پروژه‌هاي عمراني قطر براي جام جهاني ۲۰۲۲ مشغول فعاليت هستند. این در حالی است که این کمیته برگزاری جام جهاني ۲۰۲۲ قطر نسبت به مطالب منتشر شده در روزنامه گاردين اعلام نگراني و شرايط ايمني و سلامت کارگراني که مشغول فعاليت در طرح‌هاي جام جهاني هستند را بسيار مهم عنوان کرد اما از عوض شدن میزبان چیزی نگفت.
داستان از چه قرار است؟
اما فکت هایی از گزارش گاردین را بخوانید که سال گذشته منتشر شده است. این فقط به یک بازه زمانی مرتبط است. در فاصله ۴ جون تا ۸ آگوست ۲۰۱۳ چهل وچهار نفر کشته شده اند که ۵۰ درصد این افراد در اثر سکته قلبی جانشان را از دست داده اند! این روزنامه آمارهای جدید را هم در اختیار دارد که در صورت عدم رسیدگی به وضعیت کارگران قرار است آنها را منتشر کند. اینکه این اتفاق چرا افتاده و چرا کارگران سکته قلبی کرده اند به عوامل مختلفی بستگی دارد اما علاوه بر سکته قلبی در هر حال پرتاب از ارتفاع، مسمومیت های غذایی و دیگر عوامل مرگ و میر هستند. کارگران نپالی و آسیای جنوب شرقی ماههاست حقوق نگرفته اند و این در حالی است که قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیاست و اتفاقاتی که در این کشور می افتد عجیب به نظر می رسد. گزارشهای دیگری نشان می دهد که کم آبی، گرمای هوا و اجبار کارگران به اینکه باید در ساعات گرم کشور ساحلی قطر کار کنند، از عوامل مرگ و میر کارگران عنوان شده است. کارفرمایان به شدت از کارگران کشورهای آسیای جنوب شرقی به خصوص نپال کار می کشند و برخی کار کردن در قطر با زمان ساختن اهرام ثلاثه در دوران فراعنه در مصر مقایسه می کنند. یک کارگر نپالی در این باره به گاردین گفته بود:« اینجا امنیت جانی نداریم، شرکتی که برایش کار می کنیم پاسپورتهای ما را گرفته و آنها را به ما پس نمی دهد تا از قطر خارج شویم. کسی هم نیست به دادمان برسد. اینجا به مرگ نزدیک هستیم. ۹۰ هزار کارگر برای ورزشگاه ۹۰ هزار نفری دوحه قطر که قرار است فینال آنجا برگزار شود در حال کارکردن هستند که جان همه آنها در خطر است.ما عصبانی هستیم، حقوق ما هفته ای ۴۵ دلار یا ۲۸ یوروست که کاملا خلاف مقررات است. همه گرمازده شده اند. وضعیت تغذیه ای مناسبی نداریم. نمی دانیم چه کس یا نهادی باید به داد ما برسد؟ ما هیچ شانسی برای زنده ماندن نداریم.» این حرفها تکان دهنده است و شاید به همین دلیل باشد که میشل پلاتینی می گوید میزبانی از قطر باید پس گرفته شود و البته سپ بلاتر هم به صورت غیر رسمی خبر از تعویض میزبانی قطر در جام جهانی ۲۰۲۲ می دهد.
۱۲ نفر در یک اتاق زندگی می کنند
همه اینها در حالی است که قرار بوده کارگران در ۵۰ هتل دو یا سه ستاره اسکان پیدا کنند اما نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه آنها را به کمپ هایی برده اند که هر ۱۲ نفر در یک اتاق قرار دارند که فاجعه به نظر می رسد! همه کارفرماها بر خلاف مفاد قراردادها با فیفا عمل می کنند و فیفا هم هیچ نظارتی بر روند ساخت و سازها ندارد. ادامه حرفهای کارگر نپالی را بخوانید تا بیشتر جگرتان بسوزد:« ۱۲ ساعت در روز کار می کنیم و شبها خبری از غذا نیست. زمانی که من به کارفرما و مدیر پروژه یا همان مدیر کارگاه به این مساله اعتراض کردم کتکم زد و مرا تهدید به اخراج کرد. من برای مدیران این وضعیت اسفناک را توضیح دادم اما آنها اصلا به ما توجه نمی کنند. این در حالی است که ما همه انسانیم و اول به ما گفته بودند که قرار است اینجا همه چیز مهیا باشد. گفتند قطر کشور ثروتمندی است اما اینجا قطری ها در حال برده داری هستند.» کارگر دیگری در این باره گفته است:«همه ما از نپالی ها گرفته تا مالزیایی ها و مالدیوی ها و هندی ها ضعیت خوبی نداریم. اصلا بر اساس قراردادها عمل نمی شود. اینجا آب برای خوردن نیست، بسیاری از تشنگی می میرند. در هوای ۵۰ درجه سانتی گراد کار کردن و آب کافی نخوردن باعث می شود تا بمیریم. فاجعه انسانی در قطر در حال اتفاق افتادن است اما هیچ کس حواسش نیست. به داد ما برسید.» عکسی که در گزارش گاردین منتش شده تصویر یک پدر و مادر مالزیایی است که دو پسران جوانشان- یکی ۲۲ ساله ویکی ۲۰ ساله- را در دوحه قطر و بر اثر حمله قلبی از دست داده اند و داغی بزرگ در دل دارند.
وقتی گاردین سند هم دارد
قطری ها زمانی که خبر فاجعه انسانی منتشر شد آن را تکذیب کردند اما خیلی سریع گاردین سند و مدرک رو کرد. این اسناد دال بر عدم رعایت حقوق کارگران نپالی و دیگر کشورهای آسیایی جنوب شرقی بود. این اسناد به اندازه کافی جنجال راه انداخت. اسنادی که نشان می دهد شرکت ها به کارگران حقوق کافی نمی دهند و کارگران هم به دلیل اینکه شغلشان را ازدست ندهند اعتراضی نمی کنند.در هر حال باید بدانید که قطر کشوری است که ۹۰ درصد کارگرانش مهاجران کشورهای خارجی هستند. در حال یک و نیم میلیون کارگر خارجی در قطر به سر می برند ودر پروژه های مختلف راه سازی، هتل سازی و در کل ساخت و ساز مشارکت دارند که ۴۰ درصد آنها را نپالی ها تشکیل می دهند. نپالی هایی که طبق آمار در دو سال گذشته حدود ۲۰۰ هزار نفرشان از قطر خارج شده اند و برای کار به امارات رفته اند که گفته می شود اماراتی ها برخورد بهتری با کارگران دارند.
۱۰۰ هزار میلیارد دلار هزینه جام جهانی قطر
اما هزینه ای که برای جام جهانی ۲۰۲۲ قرار است بشود آنقدر نجومی است که مطمئنا برای فیفا کار سختی است که میزبانی را از شیوخ قطری بگیرد. در همین حال فدراسیون فوتبال و دولت قطر اعلام کرده اند که برای جام جهانی ۲۰۲۲، ۱۰۰ هزار میلیارد دلار هزینه کنند.ریز دقیق هزینه ها به این شرح است که قرار است ۲۰ هزار میلیارد دلار هزینه راههای جدید و اتوبانهای جدید در قطر شود، ۴ هزار میلیارد دلار هزینه راه دریایی قطر به بحرین خواهد بود، ۲۴ هزار میلیارد دلار قرار است هزینه دکل های مخابراتی و تجهیزات اینترنتی شود و ۵۵ هزار اتاق هتلها و فرودگاه جدید و رویایی دوحه شود. فرودگاهی که البته می گویند در سال ۲۰۲۲ چشمها را خیره خواهد کرد و به شکل یک ایستگاه فضایی ساخته شود تا هوش را از سرها بپرانند.» درحال حاضر و در فاصله ۸ سال تا جام جهانی ۲۰۲۲ حدود ۴۲ درصد پروژه ها پیش رفته اند. پروژه هایی که از قطر کشور دیگری خواهد ساخت. کشوری که شرکت های اروپایی و آمریکایی و چینی برای انجام پروژه هایش از هم پیشی می گیرند و در مزایده ها و مناقصه ها رقابت جالبی دارند.
واکنشهای فیفا
فاجعه انسانی قطر که رسانه ای شد، فیفا هم وارد و حساس شد و در زمينه اين گزارش‌ها موضوع را در کمیته اجرایی بررسی کرد. کمیته ای تشکیل شد و البته در اين زمينه آنها خواهان همکاري سازمان ديده‌بان حقوق بشر، عفو بين الملل و مقامات دولتي و وزارتخانه‌هاي مربوطه قطر براي جلوگيري از تضييع حقوق اين کارگران شدند. همین عوامل باعث شده که شایعات گرفته شدن میزبانی از قطر مطرح شود و حتی بحث آب و هوای قطر در روزهای برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ سوژه شود. میشل پلاتینی چند روز پیش مصاحبه کرد و گفت که در دمای هوای ۵۳ درجه قطر نمی شود هیچ کاری کرد، چه برسد به فوتبال! پس دو راه می ماند. یا باید تاریخ بازیها را عوض کرد و به زمستان برد و یا اینکه میزبانی را عوض کرد. چون در تاریخ سنتی برگزاری جام جهانی، امکان برگزاری بازیها در قطر نیست.» اما برگزاری بازیها در زمستان ۲۰۲۲ می تواند تهدیدی جدی برای بازیهای المپیک زمستانی و رقابتهای فوتبال در اروپا، هم لیگ های اروپایی و هم لیگ های کشورهای اروپایی باشد. بحث انتقال مسابقات جام جهاني ۲۰۲۲ از تابستان به زمستان مستلزم تغییر تقویم رقابتهای لیگ های مختلف کشورها است.ولی با توجه به هزینه هایی سرسام آوری که قطر کرده است، گرفتن میزبانی از قطر، یکی از سخت ترین کارهای تاریخ فیفا باشد. قطر در حال هزینه های بیلیون دلاری است. ۱۰۰ هزار میلیارد دلار می دانید یعنی چه؟ اصلا می شود تعداد صفرهایش را شمرد؟ هرچند قطری ها هم اعلام کرده اند می توانند دمای ۵۰ درجه ای در روزهای تابستانی دوحه را با میلیون ها ایرکاندیشن میسر کنند اما هنوز فیفا در این باره راضی نشده است. قطری ها قول داده زیرپای تک تک افرادی که در ورزشگاهها حضور دارند، یک کولر گازی کوچولو روشن کنند که گرمای دوحه را احساس نکنند اما فیفا احتمالا گفته است اگر یکی از کولرگازیها خراب شوند، آن وقت تکلیف چیست؟
چندین تظاهرات در یک سال گذشته
در یک سال گذشته چندین تظاهرات برای کارگران نپالی برگزار شده است. اتحاديه‌هاي کارگري با برپايي تظاهرات در مقابل فيفا خواهان بازپس گرفتن ميزباني جام جهاني ۲۰۲۲ از قطر شده اند. صدها عضو اتحاديه کارگري با تظاهرات در مقابل مقر فيفا، خواهان بازپس گيري ميزباني جام جهاني از قطر به دليل تضييع حقوق کارگران شاغل در پروژه هاي زيربنايي شدند. اين تظاهرکنندگان بارها به دعوت يکي از بزرگترين اتحاديه هاي کارگري سوئيس در زوريخ و مقابل مقر فيفا تجمع کردند. معترضان خواهان حضور بازرسان فيفا در قطر براي بررسي شرايط دشوار کاري کارگران نپالي شده اند.
سفارت نپال هم سند دارد
اما اسنادي که در سفارت نپال در قطر موجود است نشان مي‌دهد هزاران کارگر نپالي با رفتار برده گونه نوين مواجه شده‌اند و تعدادي از آنها در دو سال اخیر جان خود را از اين رو از دست داده‌اند. سفارت نپال البته آمار جدیدی داده است اینکه ۴۰۰ هزار کارگر نپالی در قطر هستند و البته نپالی ها از هندی ها که ۶۰۰ هزار نفر هستند، بيشترين کارگر مهاجر در اين کشور به حساب مي‌آيند.در کنار مرگ و مير به وجود آمده البته منتقدان به میزبانی قطر عقیده دارند که قطري‌ها پاسپورت اين کارگران را مصادره کرده‌اند و براي دوره‌هاي طولاني دستمزد اين کارگران را پرداخت نکرده‌اند. در کنار اينها در اين دماي سوزان نه تنها آب آشاميدني لازم را در اختيار اين کارگران قرار نمي‌گيرد بلکه آنها را در اردوگاه‌هاي نامناسب اسکان داده‌اند.آخرین مصاحبه یک قطری مربوط است به علي المري، رئيس کميته حقوق بشر قطر با تکذيب اين ادعاها گفته است:« هيچگونه برده‌داري و کار اجباري در قطر صورت نگرفته است! » اما اگر اینطور نیست پس چرا فیفا خواهان همکاري سازمان ديده‌بان حقوق بشر، عفو بين الملل و مقامات دولتي و وزارتخانه‌هاي مربوطه قطر براي جلوگيري از تضييع حقوق اين کارگران شده‌اند؟
