جام جهانی فوتبال به عنوان بزرگترین رویداد فوتبالی جهان همواره شاهد شگفتیهای بزرگی بوده است. کامرون با صعود به مرحله یک چهارم نهایی شیرهای رام نشدنی جام جهانی ۹۰ شد. دوازده سال بعد، سنگال در گروهی که دو قهرمان پیشین جام جهانی را در خود داشت دوم شد و به دور بعد راه یافت. در فینال جام جهانی ۱۹۵۰ اروگوئه برزیل را در حضور بیش از ۱۷۰ هزار هوادار در ریودوژانیرو شکست داد. این نتیجه دنیای فوتبال را شوکه کرد، به خصوص رکورد بالای تماشاگران در یک بازی فوتبال.
اینها فقط گوشهای از شگفتیهای تاریخ جام جهانی بوده است که قصد داریم به معرفی ۱۰ مورد آن بپردازیم.
۱. اروگوئه ۲-۱ برزیل (۱۹۵۰، فینال)
جام جهانی ۱۹۵۰ یکی از بیادماندنیترین دورههای جام جهانی محسوب میشود. فرمت مسابقات به گونهای بود که دیدار فینال برگزار نشد و قهرمان این مسابقات به صورت امتیازی مشخص شد که در نهایت اروگوئه موفق شد در فینال با برتری ۲ بر یک برابر برزیل در ورزشگاه ماراکانا قهرمانی در جام جهانی را جشن بگیرد. ایتالیا قهرمان جام جهانی ۱۹۳۸ که در جام جهانی ۱۹۵۰ مدافع عنوان قهرمانی بود، در همان دور نخست حذف شد.
تیم برزیل در دیدار با تیم اروگوئه تنها به یک تساوی نیاز داشت تا به قهرمانی دست یابد اما در برابر ۱۷۴ هزار تماشاگر در استادیوم ریوماراکانا بازی را با نتیجه ۲ بر یک به حریف خود واگذار کرد. میزبان(برزیل) با کسب یک پیروزی پرگل ۴ بر صفر مقابل مکزیک به یک باره مقابل تیم سوئیس به نتیجه تساوی ۲ بر ۲ رضایت داد. به این ترتیب تیم برزیل به همراه سه تیم اسپانیا، اروگوئه و سوئد به مرحله بعدی صعود کرد. در این مرحله غیبت تیمهای انگلیس و ایتالیا بسیار تعجب انگیز بود. تیم برزیل بعداز یک هفته استراحت تیم سوئد را ۷ بر یک و تیم اسپانیا را ۶ بر یک مغلوب ساخت. همه مطمئن بودند که این تیم مقابل تیم اروگوئه نیز پیروزیهای خود را تکرار میکند. اما با نتیجه ۲ بر یک مغلوب تیم اروگوئه شد. برزیل قهرمانی خود را از دست داد و ملتی به عزای این شکست نشستند. مسوولان ورزشی کشور برزیل حتی فراموش کردند که در جشن جام جهانی فیفا حضور یابند.
۲. کامرون ۱-۰ آرژانتین (۱۹۹۰، مرحله گروهی)
کامرون در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا با شکست آرژانتین مدافع عنوان قهرمانی، همه را شگفت زده کرد و در ادامه این رقابتها توانست قدرت خود را به همه نشان دهد. جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا با دیدار آرژانتین و کامرون آغاز شد. آلبی سلسته قهرمان جهان شده بود و در حالی پا به این رقابتها گذاشت که به عنوان تیم قهرمان چهار سال پیش در مکزیک یاد میشد. این تیم با دیگو آرماندو مارادونا به عنوان ستارهاش، برخی از قهرمانان چهار سال پیش خود مانند پومپیدو، روجری، بوروچاگا را در اختیار نداشت.
پیروز این دیدار کامرون شد. قوای بدنی بازیکنان آفریقایی بر بازی آرژانتین غلبه کرد. مارادونا با خطاهای متعدد متوقف و در نهایت کامرون، ۹ نفره شد. کانا در دقیقه ۷۵ و ماسینگ در دقیقه ۸۸ کارت قرمز دریافت کردند. با این حال کامرون توانست بازیکنان آلبی سلسته را کنترل کند و حتی در دقیقه ۶۷ به گل برسد. "شیرهای رام نشدنی" آفریقا قدرت خود را به همه جهان نشان دادند و همه از هوش و قدرت میلا آگاه شدند.
۳. آمریکا ۱-۰ انگلیس (۱۹۵۰، مرحله گروهی)
واضح است که ایالات متحده یک قدرت فوتبالی در جهان نیست. با وجود کسب مقام سوم در اولین دوره جام جهانی، این کشور را نمیتوان کشوری فوتبالی دانست. در جام جهانی ۱۹۵۰ تیمی به نمایندگی از ایالات متحده به مصاف انگلیس رفت و توانست یکی از شگفتیهای بزرگ تاریخ جام جهانی را ثبت کند.
۴. آلمان غربی ۳-۲ مجارستان (۱۹۵۴، فینال)
آلمان موفق شد در فینال جام جهانی ۵۴ شگفتی بیافریند و مجارستان مدعی را شکست دهد و به قهرمانی برسد. تیم ملی مجارستان (جادوگران) که از جام جهانی ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۴، ۳۳ دیدار پیدرپی خود را بدون شکست انجام داده بود، بخت نخست قهرمانی شمرده میشد اما باز هم پیشگوییها درست نبود و همانگونه که اروگوئه در بازی پایانی ۱۹۵۰ برزیل را ناباورانه شکست داده بود، در پایانی جام جهانی ۱۹۵۴ نیز آلمان باوجود شکست ۸ بر ۳ در دور نخست از مجارستان، در دیدار پایانی به برتری ۳ بر۲ در برابر همین تیم دست یافت.
مجارستان در مرحله گروهی کره جنوبی را با ۹ گل تحقیر کرد و آلمان را ۸ بر ۳ شکست داد اما به علت قوانین رقابتها در آن زمان با ترکیه بازی نکرد. با این حال به عنوان تیم نخست صعود کرد و در یک چهارم نهایی برابر برزیل قرار گرفت. این دیدار به جنگ برن مشهور است که با پیروزی ۴ بر ۲ مجارستان به پایان رسید. مجارها در نیمه نهایی باید برابر تیم تاریخی اروگوئه قرار میگرفتند. با این حال مجارستان توانست در وقتهای اضافه از خستگی بازیکنان اروگوئه بهره ببرد و حریفش را ۴ بر ۲ شکست دهد. در طرف دیگر آلمان شگفتیساز شد و توانست با پیروزی ۲ بر صفر برابر یوگسلاوی و ۶ بر یک مقابل اتریش به فینال صعود کند و کار بزرگی را برابر مجارستان در فینال انجام دهد.
۵. کره شمالی ۱-۰ ایتالیا (۱۹۶۶، مرحله گروهی)
کره شمالی برای صعود به جام جهانی ۱۹۶۶ تنها باید استرالیا را شکست میداد چون تنها پنج تیم از آسیا به جام جهانی صعود میکردند، که کره شمالی موفق به این کار شد.
در مسابقات جام جهانی، ایتالیا یکی از بختهای نخست قهرمانی بود و شکست برابر کره شمالی را کسی تصور نمیکرد. به همین خاطر سرمربی ایتالیا یکی از بازیکنانش را در این بازی استفاده نکرد تا آسیب دیدگیاش کاملا بهبود یابد.
ایتالیا با ترکیب آلبرتوسی، لاندینی، گوارنری، جانیک، فاکتی، بولگارلی، فویلی، پرانی، ماتزولا، ریورا و باریسون به میدان رفت. کره در ترکیبش از بازیکنان ناشناخته بهره میبرد و تنها پاک دو ایک مشهور بود. او توانست با گلی که برابر ایتالیا به ثمر رساند شهرت خود را بیشتر کند. ایک تنها گل بازی را به ثمر رساند. رسانههای ایتالیا به شدت از عملکرد تیم ملی انتقاد کردند و حذف این تیم را خجالتآور عنوان کردند. بازگشت بازیکنان ایتالیا از جنوا بود که باعث شد تیفوسیها استقبال بدی از آنها بکنند و با پرتاب گوجه فرنگی به آنها خوشآمد بگویند.
۶. آلمان شرقی ۱-۰ آلمان غربی (۱۹۷۴، مرحله گروهی)
آلمان شرقی و آلمان غربی در جام جهانی ۱۹۷۴ برابر هم قرار گرفتند و خاصترین دیدار تاریخ این رقابتها را برگزار کردند. در جریان مرحله گروهی جام جهانی ۷۴ در ورزشگاه فولکس پارک استادیوم هامبورگ، آلمان شرقی برابر آلمان غربی قرار گرفت. این بازی تنها دیداری بود که دو کشور تقسیم شده پس از جنگ جهانی دوم به مصاف هم رفتند. دو تیم پیش از این دیدار صعودشان به دور بعد مشخص شده بود اما "جنگ داخلی" برای تعیین صدرنشین گروه یک بود. بازی هیجان بالایی داشت و به علت تنش سیاسی موجود، بازیکنان در پایان دیدار پیراهنهایشان را با هم عوض نکردند.
تک گل بازی در دقایق پایانی به ثمر رسید، زمانی که همه تصور میکردند بازی با تساوی به پایان خواهد رسید. در دقیقه ۷۷ یورگن کروی، دروازهبان آلمان شرقی پس از مهار توپ، آن را بلافاصله به اریش هامان رساند و یک ضد حمله از سمت راست آغاز شد. او سپس با یک ارسال بلند، توپ را به اسپارواسر رساند و او با یک ضربه زیبا آن گل تاریخی را به ثمر رساند. این گل اسپارواسر را به محبوبترین ورزشکار کشورش تبدیل کرد. بازیکن ۲۶ ساله در مجموع ۵۳ بازی برای تیم ملی آلمان شرقی انجام داد و ۱۵ گل به ثمر رساند. آلمان شرقی پس از آن دوره هرگز نتوانست دوباره به جام جهانی صعود کند. این در حالی بود که آلمان غربی در همه دورهها حضور داشت و در سال ۱۹۹۰ توانست سومین عنوان قهرمانی را به دست آورد.
۷. بلغارستان ۲-۱ آلمان (۱۹۹۴، یک چهارم نهایی)
این جام پرگل سرشار از هیجان، غم، شادی و شگفتی بود. بلغارستان که در ۱۶ دیدار قبلی خود در جام جهانی طعم پیروزی را نچشیده بود، با شکست آلمان مدافع عنوان قهرمانی راهی مرحله نیمه نهایی شد. در طول یک ماه رقابتهای جام جهانی، با وجود گرمای طاقت فرسا، میزان تماشاگران به رکورد بیش از ۳ میلیون ۵۸۹ هزار نفر رسید. بلغارستان در نهایت در این دوره چهارم شد.
۸. الجزایر ۲-۱ آلمان غربی (۱۹۸۲، مرحله گروهی)
در جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا، تعداد تیمهای جام افزایش یافت و برای اولین بار ۵۲ دیدار برگزار شد. تیمهای فرانسه، آلمان و ایتالیا برخلاف عملکرد نه چندان مطمئنی که در مرحله نخست داشتند، انسجام تیمی خود را بازیافته و تمام دیدارهای مرحله دوم را با شکست دادن حریفان پشت سر گذاشتند. یکی دیگر از شگفتیهای بزرگ جام جهانی در شروع این دوره رخ داد که الجزایر ۲ بر یک آلمان را شکست داد و رباح ماجر توانست به قهرمان کشورش تبدیل شود.
۹. سنگال ۱-۰ فرانسه (۲۰۰۲، مرحله گروهی)
وقتی نام سنگال به گوش میرسد همه به یاد حضور قدرتمند این تیم در جام جهانی ۲۰۰۲ و شکست فرانسه در بازی افتتاحیه میافتند. سنگال در جام ملتهای آفریقا افتخار چندانی ندارد و تنها یک نایب قهرمانی در سال ۲۰۰۲ داشته است.
برونو متسو، سرمربی فقید فرانسوی هدایت این تیم را در جام جهانی ۲۰۰۲ بر عهده داشت. سنگال در بازی افتتاحیه توانست فرانسه را با یک گل شکست دهد. این تنها حضور سنگال در جام جهانی بود که با صعود این تیم به دور دوم همراه شد. این تیم در دور دوم نیز موفق شد سوئد را با نتیجه ۲ بر یک شکست دهد ولی در یک چهارم نهایی با یک گل مغلوب ترکیه شد تا سالی رویایی در جام جهانی داشته باشد.
۱۰. سوئیس ۱-۰ اسپانیا (۲۰۱۰، مرحله گروهی)
قهرمان یورو ۲۰۰۸ که در اوج دوران تیکی تاکا بود در شروع جام جهانی غافلگیر شد و با نتیجه یک بر صفر به سوییس باخت ولی در ادامه توانست روحیه خود را باز یابد و حتی قهرمان جام جهانی شود. اسپانیا در ادامه قهرمان یورو ۲۰۱۲ نیز شد تا سه قهرمانی پیاپی بزرگ را به دست بیاورد.
)-