طرفداری | دوم آگست 2022؛ این روزی است که انزو فرناندز برای اولین بار پیراهن بنفیکا را پوشید و در دور سوم مقدماتی لیگ قهرمانان اروپا مقابل میتیولن دانمارک بازی کرد. او پیش از انتقالش به پرتغال، برای تیم ملی آرژانتین بازی نکرده بود و در واقع آن مسابقه، اولین بازیاش در فوتبال اروپا هم به حساب میآمد.
138 روز بعد، این هافبک جوان خلاق با آرژانتین قهرمان جام جهانی شد و توانست عنوان بهترین بازیکن جام جهانی قطر را کسب کند. او در صدرنشینی بنفیکا در لیگ برتر پرتغال و صعود به یکهشتم نهایی لیگ قهرمانان اروپا بالاتر از پاری سن ژرمن و یوونتوس، نقشی کامل ایفا کرده است. انزو تاکنون با بنفیکا شکست نخورده و بیراه نیست بگوییم که درخشش او چیزی از یک شهاب نورانی کم ندارد.
برخی در سراسر جهان فکر میکنند عملکرد این هافبک همهکاره در جام جهانی 2022 یک جرقه بوده اما کسانی که لیگ پرتغال را دنبال میکنند، میدانند که این پسر استثناییِ سن مارتین، در لیسبون تا چه اندازه خاص بوده است. با ورود به فصل نقلوانتقالات زمستانی، فرناندز به یکی از خواستنیترین هافبکهای فوتبال اروپا تبدیل شده و فرم عالیاش در بنفیکا، این باور را به وجود آورده که او بهترین بازیکن لیگ پرتغال است. داستان پشت پیشرفت فوقالعاده فرناندز دلیلی است که باشگاههای بزرگ اروپا حاضر هستند گاوصندوقشان را برای خرید او باز کنند.
بنفیکا چگونه انزو را جذب کرد؟
به ژوئن 2022 برگردیم، زمانی که اوضاع میتوانست برای فرناندز خیلی متفاوت رقم بخورد. پس از نمایشهای تاثیرگذار در ریورپلاته، وولورهمپتون برای خرید این استعداد جوان اعلام آمادگی کرد و این باشگاه حتی مدیر ورزشی خود را به آرژانتین فرستاد تا معامله را نهایی کند. میلان و بنفیکا هم خیلی به فرناندز علاقه نشان میدادند اما در آن مقطع به نظر میرسید وولوز بیشترین شانس را برای بستن این قرارداد دارد. مشکل بزرگی در راه وولوز وجود داشت. فرناندز روشن ساخته بود که میخواهد تا پایان کوپا لیبرتادورس در ریورپلاته بماند و بعد به تیمی اروپایی برود. اگر ریورپلاته میتوانست به فینال کوپا لیبرتادورس برسد، او تا نوامبر باید در تیمش میماند و به همین علت وولورهمپتون از رقابت برای جذب او کنار کشید. میلان هم شارل دکتلار را ترجیح داد و راه برای بنفیکا باز شد.
یک روز بعد، فرناندز قصد خود را در یک نشست خبری تایید کرد و گفت به بنفیکا خواهد رفت اما تا دسامبر 2022 در ریورپلاته خواهد ماند تا برای قهرمانی لیبرتادورس بجنگد. اوضاع طبق برنامه انزو و ریور پیش نرفت. دو هفته بعد از قطعی شدن فروش او به بنفیکا، ریورپلاته به شکل تعجبآوری در مرحله اول حذفی مقابل ولزسارسفیلد شکست خورد و کنار رفت. بنفیکا هم هافبک خوشآتیهاش را در جولای به لیسبون برد.
تواناییهای انزو فرناندز همهکاره
به طور مختصر، انزو فرناندز میتواند هر کاری در زمین انجام دهد و به همین علت است که او به بخشی جدانشدنی از بنفیکای شکستناپذیر تبدیل شده است. استاد پاس، هافبک باکستوباکس، بازیساز عقبنشین و هافبک جنگنده سرسخت؛ انزو میتواند هر یک از این بازیکنان باشد و این را در بنفیکا نشان داده است. درست است که فوتبالیستهای آمریکای جنوبی در پرتغال جواب میدهند اما همهشان خیلی سریع جا نمیافتند. در مورد انزو، او خیلی سریع با نمایشهای عالی و ثبات خود نشان داد که کاملا مناسب فوتبال پرتغال است.
فرناندز در سیستم 1-3-2-4 روجر اشمیت به عنوان یکی از هافبکهای محور دوگانه به کار گرفته میشود و معمولا فلورنتینو لوئیس زوج او است. از نظر فوتبالی، انزو فرناندز را میتوانیم به یک آفتابپرست تشبیه کنیم؛ کسی که خودش را با هر وضعیتی وفق میدهد. در حالت بدون توپ، او در دفاع به خوبی جایگیری میکند و غریزهاش اغلب اوقات به تهاجم برای بازپسگیری توپ تبدیل میشود. اگرچه کیفیت عالی او در کار با توپ یعنی این جوان آرژانتینی حین مالکیت توپ میتواند خطرناک باشد و در واقع هافبکی است که میتواند بنفیکا را به یک سوم دفاعی حریف هدایت کند. گستره پاسهای او این موضوع را ثابت میکند.
با دیدن بازی انزو فرناندز، اینطور به نظر میرسد که او همیشه توپ را دارد، همیشه در حال حرکت است و همیشه پویایی به تیم تزریق میکند. جای تعجبی نیست که این ویژگیهای قابل دیدن، در دادهها هم مشخص است. او دارنده بیشترین لمس توپ در لیگ پرتغال است و تا اینجای فصل 1390 بار لمس توپ داشته است. انزو 1067 پاس سالم در جریان بازی ثبت کرده و با با ثبت 212 پاس سالم بیشتر نسبت به نفر دوم لیگ پرتغال، با اختلاف بهترین پاسدهنده این مسابقات است. او همچنین 79 پاس پیشبَرَنده ارسال کرده که نشان میدهد او پاس موثر میدهد، نه اینکه رفع تکلیف کند.
میانگین پاسهای صحیح انزو فرناندز در هر مسابقه، 96.4% است؛ او نسبت به هر بازیکن دیگری در لیگ پرتغال که حداقل 800 دقیقه بازی کرده باشد، 20% پاس صحیح بیشتری ارسال کرده است؛ فلورنتینو لوئیس با 76.3% پاس صحیح بعد از انزو، نفر دوم لیگ پرتغال است. برای فهم این موضوع که آمار انزو در این زمینه چهقدر استثنایی است، باید بگوییم از فصل 19-2018 فقط مارکو وراتی در میان هافبکهای پنج لیگ معتبر اروپایی که حداقل هزار دقیقه بازی کرده باشند در فصول 21-2020 و 23-2022 توانسته به ترتیب 97.7% و 96.6% پاس صحیح ثبت کند.
نکته فقط خلوص پاسهای صحیح فرناندز نیست بلکه توانایی او در ارسال پاس درست در مکان درست چیزی است که بیش از همهچیز جلوه مییابد. او از پاسهای کوتاه برای به پیش بردن و تحرک بنفیکا استفاده میکند؛ بنفیکا معمولا در لیگ پرتغال مقابل حریفانی سرسخت با دفاع عقب زمین قرار میگیرد که برای باز کردن دفاع آنها به صبوری نیاز دارد و انزو در این شرایط، با پاسهایش به باز کردن دفاع حریف کمک میکند. اگر فرصتش وجود داشته باشد، این قهرمان جهان مستقیم بازی میکند و منطقه بازی را عوض میکند تا سازمان دفاعی حریف به هم بریزد.
فرناندز یک پاس خاص هم دارد که به امضای بازیاش تبدیل شده است. تعویض منطقه بازی از سمت چپ زمین به جناح راست که معمولا برای دیوید نرس فرستاده میشود، از پاسهای خاص فرناندز است. این ابزاری است که بنفیکا برای راهاندازی دیوید نرس در مقابل دفاعهای چندلایه استفاده میکند؛ این وینگر برزیلی پس از دریافت پاس میتواند یا سانتر کند و یا پاس کاتبک بفرستد. در 22 تعویض منطقه بازی از سوی انزو، 18 پاس به مقصد رسیده و درصد صحت تعویض منطقه بازی او آمار بسیار خوب 82% بوده است. نقشه پاس زیر، امضای فرناندز با ارسال پاس از سمت چپ به راست زمین را نشان میدهد.
در مسابقه بنفیکا و ریوآوه در ماه اکتبر 2022، انزو فرناندز که از ابتدا به میدان رفت توانست 72 پاس سالم ارسال کند و حتی یک پاسش در این مسابقه هم اشتباه نبود. اگرچه نکته عملکرد او در آن بازی فقط پاسهای سالم و امنش نبود بلکه تاثیرگذاری آن پاسها تفاوت را رقم زد. فرناندز مقابل ریوآوه شش موقعیت ساخت که چهار موقعیت کاملا خطرناک بودند. او هفت پاس بلند هم فرستاد که یکیشان به گل منجر شد.
با توجه به اینکه انزو عقب زمین بازی میکند، تعداد پاس گلهای او خیلی بالا نبوده و فقط دو مرتبه برای همتیمیهایش گل ساخته است اما با این وجود، او نقش پررنگی در بیلدآپ موقعیتهای منجر به گل دارد. معمولا انزو پاسهایی کشنده و عمقی در زمین برای مهرههای پیشرونده چون رافا سیلوا، دیوید نرس و ژوائو ماریو میفرستد تا آنها بتوانند موقعیت یا پاس گل بسازند. میانگین xA انزو فرناندز در جریان بازی، 0.32 در هر مسابقه است و این آمار برای اینکه او از این حیث در لیگ پرتغال دوم باشد به قدر کافی خوب است. این نشان میدهد کیفیت پاسهای انزو برای ساخت موقعیت بالا است و او بدشانس بوده که فقط دو پاس گل به نامش ثبت شده است. اگرچه مسئله جالبتر آنجایی است که در لیگ پرتغال، انزو فرناندز بیشترین سهم مشارکت در سکانسهای تهاجمی در هر بازی را دارد. او 16 مرتبه پاس ماقبل ساخت موقعیت را ساخته و فقط همتیمیهایش یعنی ماریو و سیلوا بهتر از او بودهاند.
مطالبی که ذکر شد، تمام تواناییهای انزو نیست. او مهارتهای دفاعی ویژهای هم دارد؛ در لیگ پرتغال، بنفیکا قدرتمندترین تیم بوده اما در لیگ قهرمانان اروپا، بنفیکا مقابل رقبایی قدرتمندتر به میدان رفت و در بازی مقابل پاری سن ژرمن، بنفیکا مجبور بود برای مدتی طولانی بدون مالکیت توپ بازی کند و منتظر ضدحمله باشد. فرناندز در لیگ پرتغال میانگین تکل 2.2 در هر مسابقه دارد اما آمار او در لیگ قهرمانان اروپا، 4 تکل در هر بازی است. در توپرباییها هم او وضعیت مشابهی دارد؛ 1.1 در هر بازی لیگ پرتغال و 2 در هر بازی لیگ قهرمانان.
انعطافپذیری انزو فرناندز در دفاع و حمله یکی از دلایلی است که به او اینچنین بها داده میشود؛ یافتن هافبکی که حین داشتن مالکیت توانا باشد و بدون توپ هم بتواند آن را خیلی سریع از چنگ حریف در بیاورد، خیلی سخت است. عملکرد دفاعی انزو فرناندز در خانه تیمی قدرتمند مثل پاری سن ژرمن را میتوانیم یک سنگ محک قابل اتکا بدانیم. فرناندز در آن مسابقه خیلی عقب قرار گرفت و دقیقا جلوی دو مدافع مرکزی دیده میشد. او سه توپربایی، سه تکل و سه دوئل موفق ثبت کرد و اکثر اقدامهایش در زمین خودی بود. بنفیکا در آن بازی فقط 38% مالکیت داشت و طبیعی است که باید با داشتن مالکیت کم، نهایت استفاده را از آن برد. فرناندز از هفت اقدام پاس بلند، شش پاس را سالم رساند (صحت 91%) و در نهایت بنفیکا با یک امتیاز ارزشمند از پارکدوپرنس بیرون آمد.
هوش بالای انزو فرناندز در بازی بدون توپ به ندرت باعث میشود او در زمان اشتباه اقدام به تکل یا توپربایی کند. وقتی او شروع به تعقیب توپ و حریف کند، جنگندگیاش باعث میشود یک کابوس در انتظار حریف باشد. در برد 2-1 بنفیکا مقابل یوونتوس در تورین، او بازهم در هر دو جنبه بازی تیمش عالی ظاهر شد. فرناندز در آن مسابقه با هفت تکل، بیشترین تکل موفق در بازی را داشت و ثبت 71 پاس سالم با درصد صحت 95.7% بیشترین دقت پاس در میان بازیکنان آن مسابقه را داشت. در واقع این نخستین آزمون انزو فرناندز مقابل یک تیم بزرگ بود که با سربلندی از آن بیرون آمد.
او تا اواخر سپتامبر 2022 برای تیم ملی آرژانتین بازی نکرده بود اما از آن پس به دنبال رشد سریعش به یکی از مهرههای مهم لیونل اسکالونی در ادامه سال تبدیل شد. انزو در مسابقه با مکزیک به عنوان یار تعویضی به بازی آمد و اولین گل ملیاش را هم زد تا مسیر قهرمانی آرژانتین در جام جهانی پس از 36 سال شروع شود.
در فینال جام جهانی مقابل فرانسه، فرناندز یک عملکرد حیرتآور در مرکز خط هافبک سه نفره آرژانتین به نمایش گذاشت. تعویض منطقه بازی همچون نمایشهای بنفیکا به آرژانتین کمک کرد تا ریتم بازی را حفظ کنند. این هافبک 21 ساله با 18 لمس توپ، بیشترین لمس توپ بازی را ثبت کرد؛ او 91 پاس صحیح و 10 تکل موفق زد که بیشترین در مسابقه بود و 5 پاس بلند هم فرستاد که دومین بازیکن میدان از این حیث لقب گرفت.
چه آیندهای در انتظار انزو فرناندز است؟
درخشش انزو فرناندز در جام جهانی 2022 باعث شد چندین تیم مطرح اروپایی توجهشان به او جلب شود. رئال مادرید، منچستریونایتد، لیورپول و البته چلسی او را در لیست خریدشان قرار دادهاند و گفته میشود چلسی در آستانه جذب انزو فرناندز است. این در حالی است که روی کوشتا، رییس بنفیکا تاکید کرده میخواهند او را تا پایان فصل حفظ کنند. دلیل کوشتا هم جالب به نظر میرسد؛ پروژه بنفیکا ورزشی است نه مالی و این باشگاه مشکل مالی ندارد.
بنفیکا که در مرحله حذفی لیگ قهرمانان با بروخه روبهرو شده، شانس بالایی برای حضور در هشت تیم برتر این مسابقات دارد. این تیم میخواهد انزو فرناندز را برای درخشش اروپایی حفظ کند اما بند فسخ 120 میلیون یورویی که چلسی مایل به فعالسازیاش است، پیشنهادی است که نمیتوان ردش کرد.
ترجمه یادداشت آرون بارتون از وبسایت TheAnalyst