با درود
طرفداری_ در سلسله فرسته های پادشاهان اشکانی همانگونه که در گذشته به بررسی چهارده پادشاه اشکانی پرداختیم در این فرسته نیز به اختصار به بررسی پانزدهیم و شانزدهمین پادشاه اشکانی یعنی فرهاد پنجم (اشک پانزدهم) و ارد دوم (اشک شانزدهم) خواهیم پرداخت و سعی خواهیم کرد به بررسی حال و روز ایران در زمان اشک پانزدهم بپردازیم. با ما همراه باشید....
اشک پانزدهم (۲ ق.م _ ۱ پ.م)
ملکه موزا نخستین شاهِ زن تاریخ ایران
سردیس ملکه موزا (موزه ملی ایران)
فرهاد پنجم:فرهاد پنجم نیز همچون پدر خویش در زمره پادشاهان پدر کش می باشد او که با از میان برداشتن پدر، یعنی فرهاد چهارم (پس از ۳۵ سال شاهی) به اریکه قدرت رسید، هیچگاه نتوانست دیدگاه مثبت مجلس شاهی ( مجلس مهستان) را به سوی خویش جلب نماید. تنها سه سال فرمانروایی وی نیز شاهدی بر این مدعاست.
مادر فرهاد پنجم همانگونه که در فرسته پیشین اشاره شد یونانی بود. رومیان از آنجا که در سه نبرد نخست با پارتی ها از جمله نبرد حران و دو نبرد در زمان فرهاد پنجم متحمل سه شکست مفتضحانه شده بودند و دانستند که فلات ایران یا به پارتی آریان (aryān) همچون سایر مناطق فتح شده مانند مصر و آسیای صغیر و خاور نزدیک، آن حیاط خلوتی نبود که انتظارش را داشتند، فلذا در زمان فرهاد پنجم با تحریک مادر یونانی وی سعی در مداخله در امورات کشور کردند. فرهاد پنجم که پادشاهی خود را مدیون مادرمی دانست هیچ کاری را بدون مشورت با مادر خود انجام نمی داد، به گونه ای که در مدت سه سال شاهنشاهی مشترک با مادر، کاملا زیر سایه ملکه موزا بود و امپراتوری پارت توسط ملکه موزا اداره می شد. برای اولین بار بود که تصاویر ملکه بر روی سکه ضرب می شد.
سکه ای از زمان فرهاد پنجم
ضرب تصاویر ملکه موزا (راست) و فرهاد پنجم (چپ) بر روی سکه
از نکات جالب سکه های زمان فرهادک و ملکه موزا می توان به نشان کاملا ایرانی ماه و ستاره اشاره کرد که در تصویر بالا مشهود است. پیش از این خواندیم:ریشه نماد رایج ماه و ستاره در کشور های اسلامی
از آنجایی که فرهاد پنجم یا (فرهادک) به سبب مادر و نسب یونانی، جایگاه خود را در بین مردم و مجلس مهستان سست می دید و از سوی دیگر سایر برادران خود که نسب ایرانی داشتند و به دستور پدر و نقشه های مادر خویش (همانطور که خواندیم) به بهانه تقویت پایه های دوستی دو امپراتوری پارت و روم به سرزمین روم رفته بودند را خطری باقوه برای شاهنشاهی خویش می پنداشت و بیم آن داشت رومیان با تایید مجلس مهستان، برادرانش را بر مسند قدرت قرار دهند، وی برای تقویت پایه های شاهنشاهی، دست دوستی به سمت رومیان دراز کرد و در ازای اینکه برادرانش در روم بمانند و خطری برای وی به حساب نیایند و در زمان فرمانروایی خویش، رومیان به فکر دست اندازی به متصرفات پارتی نباشد، بدون در نظر گرفتن مجلس مهستان، ارمنستان را به رومیان بخشید و پیمان مصالحه ای را میان پارت و روم منعقد کرد.
(ارمنستان) مناطق زرد رنگ که ضمیمه خاک روم شد
اشکانیان از فرهادک ناراضی بودند و یکی از جهات نارضایتی مزبور این بود که او از ارمنستان صرف نظر کرد، در صورتی که از زمان مهرداد دوم دولت پارت نظر خاصی به این منطقه داشت و می‌خواست آن را مانند سنگری در مقابل روم، تحت نفوذ خود نگاه دارد.
در سال ۱ میلادی ملکه موزا به پسرش فرهاد گفت اگر اشکانیان دست از ارمنستان نکشند نبرد میان رومیان و پارتیان ادامه دار خواهد بود که به همین سببپیمان‌نامه فرهاد پنجم با امپراتوری روم منعقد می‌گردد. به موجب این پیمان قوای اشکانی از ارمنستان دست‌کشی و عقب‌نشینی می‌کنند.
پارتی ها که خود را مقتدر تر از رومیان می دانستند و سه بار پی در پی رومی ها را در عرصه نبرد شکست دادند و ترسی از آنان نداشتند، مجلس مهستان این رفتار خودکامه ملکه موزا و فرزندش را موجب تحقیر امپراتوری دانسته و این دخالت مستقیم رومی ها در امورات و متصرفات اشکانیان را بر نتابیدند. سر انجام مجلس مهستان به خواست نجبای ایرانی از سرتاسر امپراتوری (اشکانیان به صورت فدرالیسم اداره می شد و نجبای هر فدرال برای هماهنگی در سیاست های خارجی در مجلسی به نام مجلس مهستان یا همان مجلس سنا گرد هم می آمدند) دستور خلع شاه فرهاد و ملکه موزا را می دهد. فرهاد پنجم به گمان حمایت رومیان اعتنایی به این تصمیم مجلس شاهی نمی کند تا سرانجام به خواست مجلس ، وی در سال دوم پس از میلاد مسیح (پس از نزدیک به سه سال شاهی) در تیسپون کشته و ارد دوم جایگزین وی شد.
از اتفاقات مهم زمان فرهاد پنجم می توان به تولد عیسی مسیح اشاره کرد.
با مرگ فرهادك ( فرهاد پنجم) آشفتگی به دربار ایران افتاد. زیرا هیچ وارثی در دسترس نبود كه مجلس مهستان او را به شاهی برساند. . سرانجام مجلس مهستان به جای اینكه شاهزادگان اشکانی را از روم بخواند فردی به نام ارد دوم را به شاهی رساند كه هیچ اطلاعی از نسب او نداریم.
سکه ای از ارد دوم _ اشک شانزدهم (۲_۶ میلادی)
از دوران کوتاه سلطنت چهار ساله ارد دوم اطلاعات چندانی در دسترس نیست. سرانجام وی در سال ششم میلادی در حین شکار کشته شد. شاید در توطئه ای مقتول شده باشد چراکه فرزندان فرهاد چهارم_اشک چهاردهم کماکان در دربار روم بودند!.
ادامه خواهد داشت....
خرد و اندیشه نگهدارتان🌹🌹🌹
