پیت پتیسون نویسنده روزنامه گاردین در تازه ترین گزارش منتشر شده از وضعیت حقوق بشر در قطر این سوال را مطرح کرده که کسی نیست این جنایت آشکار را در قطر تقبیح کند؟
جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در راه است و تیمهای راه یافته به این تورنمنت بزرگ خود را برای مبارزهای تاریخی و مهم آماده میکنند. در کنار این کاروانهای فوتبالی رسمی، مردم از سراسر جهان برای تماشای این بازیها راهی قطر میشوند.
هتلهای زیبا و مثال زدنی، استادیومهایی که گفته میشود کشورهای پیشرفته در اروپا نیز نظیر آنها را در اختیار ندارند و خیابانهای اطراف استادیوم شامل مراکز خرید رویایی و مراکز تفریحی در نظر گرفته شده برای شهرواندان.
همه اینها ویترین زیبایی برای مردم مهیا کرده اما آیا همه چیز در همین ویترین زیبا خلاصه میشود؟ آیا مردم تنها برای خوشگذرانی راهی قطر خواهند شد و هیچ نهاد حقوق بشری یا خبرنگار مستقلی برای کشف حقیقت وارد قطر نمیشود؟
نویسنده گزارش گاردین درباره حقوق بشر در قطر با اشاره به مرگ بیش از ۶۰۰ کارگر از کشورهای نپال، پاکستان، بنگلادش و هند مینویسد: «حتی یک مرگ نیز گزارش نشده و قطر اعلام کرده که فقط چند نفر از کارگران که شناسنامه هم نداشتهاند دست به خود کشی زده و یا تصمیم گرفتهاند راهی کشور دیگری شوند و پناهندگی برای خود و خانواده خود بگیرند.»
طبق ادعای مطرح شده در گزارش جدید سازمان دفاع از حقوق بشر، کارگران مهاجری که برای جام جهانی در قطر در ساخت استادیوم و هتل حضور داشتهاند، با «نقض حقوق کارگری مداوم و گسترده» مواجه بودند.
در این میان البته قطر همکاری نسبتا خوب اما مقطعی با نیروهای سازمان ملل داشته و گزارش روشنی ارائه کرده است اما این اتفاق تنها برای ۳ ماه شکل گرفت و بعد از آن دیگر خبری از همکاری قطر نبوده است.
قطر مدعی است در زمینه مراقبتهای بهداشتی و رعایت نکات سلامت کار و ایمنی بسیار پیشتاز بوده و هیچ نهادی نمیتواند در این زمینه به قطر اتهامی وارد کند.
همزمان بسیاری از خبرنگاران معتقدند که قطر اصولا اجازه ارائه گزارش و سر کشیدن به مناطق و محل زندگی کارگران را نمیدهد، برای همین است که با اطمینان میگوید که کسی مدرکی برای اتهامات وارد شده ندارد. اصولا هیچ کسی نتوانسته حتی یک عکس از محل زندگی این کارگران بگیرد و با خودش از قطر خارج کند و یا آن را به ایمیل فردی خارج از قطر ارسال کند.
در گزارش گاردین آمده است: بیش از ۵ کارگر نپالی و هندی با رسانههای اروپایی مصاحبه کردهاند و همه این کارگران بعد از مصاحبه چند روز بعد پاداشی قابل توجه دریافت کرده و به کشور خود بازگشتهاند. کارگرانی که تا کنون از وضعیت کار خود شکایت کردهاند یا مفقود هستند و هیچ خبری از آنها نیست و یا به کشور خود برگردانده شدهاند.
در یکی از همین مصاحبهها کارگر نپالی به خبرنگار میگوید: به همه ما واکسن کرونا زدند و همه ما به سرویس بهداشتی دسترسی داشتیم و حمام میکردیم، او اما در پاسخ به سوال خبرنگار که واکسن چیست و برای چه بیماری بوده، سکوت میکند و در تصویر مشخص است که به پشت صحنه اشاره دارد و میگوید: نگفته بودید اینجا چه بگویم!
جالب است که هیچکدام از این کارگران، قراردادی برای کار خود ندارند و هیچ امضایی یا سند مهر شدهای رویت نکردهاند، آنها تنها به صدها مورد تعهد یک طرفه اثر انگشت زده و قبول کردهاند که حتی پیش از شروع پروژه تمام حق و حقوق خود را دریافت کردهاند.
ساعت کاری این کارگران از ۶ صبح تا ۶ عصر عنوان شده در حالی که قطر معتقد است که این هرگز صحت ندارد و آنها فقط ۸ ساعت در طول روز کار میکنند و به همه آنها ناهار و صبحانه داده میشود.
همچنین براساس آمار منتشره هیات توسعه اشتغال برون مرزی نپال، در فاصله ۱۶ جولای ۲۰۱۹ تا ۱۵ جولای ۲۰۲۰ (یعنی یک سال)، ۱۰۴ مرگ به ثبت رسیده است.
یک مقام دولتی نپال میگوید از ابتدای ساخت استادیوم جامجهانی قطر ۱۴۰۰ کارگر نپالی در فرایند ساخت و ساز کشته شدهاند؛ تقریبا ۴۴ نفر به ازای هر تیم حاضر در جام جهانی.
سخنگوی وزارت کار نپال نیز گفته: در سالهای گذشته کارگران نپالی زیادی در قطر کشته شدهاند. اما من آمار دقیقی ندارم. ممکن است ۱۲۰۰، ۳۰۰ یا ۴۰۰ نفر باشند.