پادشاهی لحیان یا ددان پادشاهی قدرتمند و بسیار سازمان یافته عرب باستانی بود که نقش فرهنگی و اقتصادی حیاتی در منطقه شمال غربی شبه جزیره عربستان داشت.[1] لحیانیان بر قلمرو وسیعی از یثرب در جنوب و بخش‌هایی از شام در شمال حکومت می‌کردند.[2] این پادشاهی از قرن ۷ قبل از میلاد (۲۷۰۰ سال قبل) تا ۲۴ قبل از میلاد (۲۰۴۶ سال قبل) به مدت ۶ قرن بر حجاز تسلط داشت.[3]
ددان (لحیانیان) مرکز تجاری پر رونقی بود که در امتداد مسیر کاروانی شمال به جنوب در انتهای شمالی جاده عود قرار داشت و میزبان جامعه ای از معینیان بود.[4] به گفته حزقیال، در قرن هفتم، ددان با تایر تجارت می‌کرد و پارچه‌های زین صادر می‌کرد.[5]
لحیان‌ها ذوغابات را می‌پرستیدند و به ندرت برای نیازهای خود به خدایان دیگر روی می‌آوردند. خدایان دیگری که در پایتخت آنها ددان پرستش می شدند شامل خدای "ود" که توسط معینیان به آنجا آورده شد و "الکتبع" که احتمالاً با یکی از خدایان بابلی نسبت داشت و احتمالاً توسط پادشاه نبونئید به واحه معرفی شده بود، می‌باشد.[6]
پیشکش‌ها و رویدادهای مذهبی عموماً بر اساس سال‌های سلطنت پادشاه تاریخ‌گذاری می‌شدند. گاهی اوقات از عناوین سلطنتی استفاده می‌شد. مانند ذی اصلان (پادشاه کوه ها) و ذی منن (شاه مستحکم).[7] همچنین دین نقش مهمی ایفا کرد و همراه با شاه منبع قانونگذاری بود. در زمان پادشاه، یک روحانی مذهبی به ریاست افکل وجود داشت که به نظر می رسد ذاتاً دارای مقامی است. [8] این اصطلاح را نبطیان مستقیماً از لیحیانیان وام گرفته بودند.[9]
📚منابع:
1️⃣ Rohmer, Jérôme; Charloux, Guillaume (2015). "From Liḥyān to the Nabataeans: Dating the End of the Iron Age in Northwestern Arabia". Proceedings of the Seminar for Arabian Studies. 45: 297–320. P. 297
2️⃣ https://www.saudiarabiatourismguide....
3️⃣ https://www.britannica.com/place/Lihyan
4️⃣ Macdonald, Michael C. A. (2018). "Towards a Re-assessment of the Ancient North Arabian Alphabets Used in the Oasis of al-ʿUlā". In M. C. A. Macdonald (ed.). Languages, Scripts and Their Uses in Ancient North Arabia. Archaeopress. pp. 1–19.
5️⃣ Macdonald, Michael C. A. (1997). "Trade Routes and Trade Goods at the Northern End of the 'Incense Road' in the First Millennium B.C.". In Alessandra Avanzini (ed.). Profumi d'Arabia: Atti del Convegno. Rome: "L'Erma" di Bretschneider. pp. 333–349
6️⃣ Hoyland, Robert G. (2002). Arabia and the Arabs: From the Bronze Age to the Coming of Islam. Routledge. ISBN 9781134646340. p.141
7️⃣ نقوش لحيانية من منطقة العلا د. حسين بن علي. ص 328
8️⃣ Jawad Ali: The history of the Arabs before Islam - p. 425
9️⃣ Healey, J. 1993: p.36-37
