اختصاصی طرفداری - بسیاری به اشتباه پرنده لوگوی لیورپول را لک لک یا ققنوس عنوان میکنند در حالی که هیچ کدام از این دو نیست و حتی به اشتباه لقب لیورپول را "لک لک ها" میدانند. علاوه بر اینکه این پرنده لک لک نیس و هیچ ربطی به لک لک ندارد، لقب تیم لیورپول هم قرمز هاست «Reds». علاوه بر گزارشگران صدا و سیما در خیلی از سایتها و مطبوعات نوشتاری هم این اشتباه رایج به چشم میخورد و پرنده روی لوگوی باشگاه لیورپول را با اسم لک لک میشناسند.
شهر لیورپول دارای قدمت تاریخی زیادی است و در سال 2007 جشن هشتصدمین سال قدمت خود را برپا کرد. شهر بندری لیورپول که در شمال انگلیس قرار دارد به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا در سال 2008 انتخاب شد. لیورپول بیش از 2500 بنا و ساختمان قدیمی با معماری باستانی دارد. آب نمای شهر که در لیست مکانهای باستانی یونسکو قرار گرفته است. موزه داک مملو از اشیای باستانی میباشد و این مستثنای 250 اثر دیگر آن است. سالها قبل از آن که باشگاه لیورپول تأسیس شود، پرندهای به عنوان نماد شهر لیورپول در نظر گرفته شده بود که نام آن لیوربرد یا LIVER Bird بود. این پرنده افسانهای در سال 1207 یعنی بیش از 815 سال پیش توسط پادشاه جان به عنوان نماد روستای لیورپول مقرر گردید. ایده بهره جستن از این نماد به قرون وسطی برمیگردد؛ اما در کل این پرنده یک موجود اسطورهای است که ریشه آن به اسطورههای کهن بریتانیا و منطقه مرسی ساید باز میگشت.
محل زندگی این پرنده در شمال غرب انگلیس "مرسی ساید و منطقۀ لانکاشایر" قرار دارد. پرنده لیوربرد جزء جدایی ناپذیر و همیشگی لوگو لیورپول بوده است. این نماد در سده هجدهم میلادی گاهی اوقات به صورت عقاب به تصویر کشیده میشد. این پرنده در طرحها و نقاشیها معمولا نوعی جلبک دریایی در منقارش دارد که نشان از آب و هوای خاص و شرایط اقلیمی بندر لیورپول است و البته ریشه در فرهنگ این خطه دارد. البته در بسیاری از نقاشیها و طرح های دیگر، گیاهی که در دهان این پرنده است، گیاهی است که در ایران به طاووسی معروف است و در انگلیس نماد خاندان پلانتاژه محسوب میشود، خاندانی که از از 1154 تا 1485 میلادی بر انگلستان حکومت کردند و لیورپول در زمان آنها به وجود آمد و توسعه پیدا کرد (به خصوص کینگ جان).
پرندهای در تیره باکلانیان (Cormorant) در سردهٔ Phalacrocorax. این سرده شامل 40 گونه مختلف میشود که یک گونه منقرض شده است. جانوران این تیره پرندگانی آبزی از راستۀ مرغسقاسانان هستند به رنگ سیاه صیقلی و گردن بلند که انگشتان پاهایشان با پردهای به هم متصل شده است. این پرنده جزو پرندگان ماهیخوار است. باکلان پاقرمز، باکلان ناپر، باکلان والبرگ، باکلان جزیره پیت، باکلان خالدار، باکلان برانت، باکلان لجهای، باکلان پالاس (منقرض شده)، باکلان صورت قرمز، باکلان دو سینه، باکلان صورت سیاه، باکلان هندی، باکلان صخرهای و... گونههای مختلف این سرده را تشکیل میدهند، باکلانها از مرغان دریایی میانجثه تا بزرگجثهاند. اندازه آنها از باکلان کوتوله که 45 سانتیمتر طول و 340 گرم وزن دارد آغاز میشود تا باکلان بیپرواز که 100سانتیمتر طول و 5 کیلوگرم وزن دارد. البته باکلان عینکی که به تازگی منقرض شده با میانگین وزن 6.3 کیلوگرم از همه دیگر گونهها بزرگتر بود. انتهای منقار این پرنده قلاب مانند و در بیشتر گونه ها بدنش رنگی سیاه دارد. این پرنده در کرانههای دریاها، خورها، دریاچههای کرانهای، و آبهای داخلی زندگی میکند و پاهایش شبیه به پاهی اردک است. کورمورانت (cormorant) نام دیگر باکلان یا قره غاز است، آب قنبل و دارغاز دیگر نامهای این پرنده هستند. غاق اسم عربی این جانور است که در بندر عباس هم رایج است. این پرنده برای پیدا کردن شکار و خوردن آن، شاید ساعتها انتظار بکشد.
در ایران هم، گونه باکلان گلو سیاه در مناطق جنوبی کشور، بومی و به نسبت فراوان است و در جزایر خلیج فارس، همانند جزیره شیدور، تولید مثل میکنند. باکلان ها در ایران بیشتر به قره غاز معروفند، این پرندهها می توانند تا عمیق 23 متر (75 پا) در آب فرو بروند و تا 2 دقیقه در زیر آب بمانند. زيستگاه های آبي پيرامون بندرتركمن و گميشان و همچنین برخی مناطق بوشهر مکان هایی هستند که این پرنده بصورت فصلی میزبان آنهاست. نقش این پرنده در مهر باستانی لیورپول که قدمتش به سال 1352 میلادی بر میگردد، مشاهده میشود. مهر و موم ذکر شده یک پرنده با یک شاخه گیاه را در منقار خود به همراه یک کتیبه حک شده (با حروف لرزان) "JOHIS" به تصویر می کشد. مخفف یوهانیس، برای "جان" که به پادشاه جان اشاره دارد، پادشاهی که نقش مهمی در توسعه دهکده لیورپول در آن سالها داشت. در این مهر و موم همچنین یک ستاره و هلال قابل مشاهده هستند که نمادهای شخصی پادشاه جان بودند. با این حال، دست و پا گیر بودن مهر و موم شده باعث ایجاد نظریههای دیگر شده است. ریچارد بروک باستان شناس لیورپولی در اظهار نظری عجیب گفته بود که این پرنده کبوتر با شاخه زیتون است. اما چیزی که قطعیت دارد و مسلم است این است که پادشاه جان نیاز به مهر منحصر به فردی داشت تا زیر مدارک و اسناد مهم قلمرو خود بزند و لیوربرد یا قره غاز یا کومورانت که به پرنده پرخور نیز مشهور است را برگزید.
تا قرن هفدهم، هویت واقعی پرنده فراموش شده بود. در نماد باستانی شهر لیورپول، دو بازو (دو مرد با ظاهر عجیب) به چشم میخورند، بر اساس اسناد در سال 1668 چارلز استنلی، نجیب زاده انگلیسی نقش تصویر این دو فرد را در کنار این پرنده که در آن زمان "lever" شناخته میشد را بصورت حکاکی شده کشف شده است. این کلمه از کلمه آلمانی lepler یا lefler اقتباس شده است که هر دو منسوب به نوعی پرنده به نام کفچه نوک اوراسیایی هستند که بجز برخی شباهت های ظاهری و لغوی ربطی به باکلان ها یا همان لیوربرد ندارد. در سال 1668 رندل هولم از آکادمی آرموری این تصویر را با عنوان بازوهای لیورپول روی یک دایره نقره ای حکاکی میکند و این نماد جنبه ای رسمی پیدا میکند. این دو مرد یا بازوهای لیورپول در واقع نپتون، خدای دریا و پسرش و هیرال تریتون هستند. شعار Deus Nobis Haec Otia Fecit هم که در زیر نماد نوشته شده است، نقل قولی از ویرژیل شاعر کلاسیک رومی است که ترجمه آن "خدا به ما این سهولت را بخشید" یا "خدا این نعمتها را به ما عطا کرده است" میباشد.
نمایندگیهای این پرنده را میتوان در سراسر لیورپول یافت، از جمله در بالای برجهای ساعت ساختمان سلطنتی لیور که دو مجسمه از این پرنده مشرف به مرسی در دو سمت ساختمان به چشم میخورد که نام آنها برتی و بلا است. "برتی نر است و به بالای شهر نگاه میکند و بلا ماده است و به دریا نگاه میکند." طبق افسانه رایج محلی، آنها یک زن و شوهر هستند، برتی و بلا به دلیل یک استدلال ساده با یکدیگر روبرو نمیشوند. زنی که به دریا نگاه میکند، زنهایی که به دنبال دریا می روند را تماشا میکند تا دریانوردان با خیال راحت به خانه برگردند و مردی که رو به شهر است، مراقب خانوادههای دریانوردان است. در واقع بلا از دریا دیدن میکند تا اطمینان حاصل کند که قایقها با اطمینان در هنگام ورود به بندر وارد میشوند در حالی که برتی با مراقبت از شهروندان لیورپول از شهر خود مراقبت میکند. این افسانهها اظهار دارند كه اگر بلا و برتی به یكدیگر روی بیاورند، لیورپول دیگر وجود نخواهد داشت. این پرندگان زیبا که از مس ساخته شدهاند را میتوان در جای جای شهر لیورپول به خوبی مشاهده کرد.
بالای ساختمان اداری منرس چمبرس در مجاورت کلیسای بانوی ما و سنت نیکلاس، پرندهای حک شده در صدر ساختمان اصلی بازار سنت جان، دانشگاه لیورپول، دانشگاه جان مورز، دانشگاه اج هیل و لیورپول اکو، (روزنامه محلی منطقه مرسی ساید) و دهها مکان دیگر از دیگر مکانهایی هستند که در آنها از نماد لیوربرد استفاده شده است. اگرچه امروزه این پرنده با باشگاه فوتبال لیورپول در ذهن عمومی جدایی ناپذیر است اما اولین باشگاهی که از آن به عنوان سمبل استفاده کرده در حقیقت اورتون بود که در دهه 1930 با یکی دیگر از نماد های لیورپول جایگزین شد. برخی از هواداران اورتون معتقدند که باید این نماد دوباره احیا شود و استدلال میکنند که به عنوان نمادی از کل شهر، به درستی به هر دو باشگاه تعلق دارد. در نوامبر 2008، باشگاه فوتبال لیورپول درخواستی را به دفتر مالکیت معنوی انگلستان ارسال کرد تا این پرنده که در نشان باشگاه مشخص شده است را به عنوان علامت تجاری خود ثبت کند. اما در جواب گفته شد: "لیوربرد متعلق به همه مردم لیورپول است و نه یك شركت یا سازمان." اما باشگاه در سال 2010 بالاخره موفق شد برای محافظت از کاربرد آن از محصولات تقلبی منسوب به باشگاه این نماد را در دفتر مارک تجاری اروپا ثبت کند.
لیوربرد بیش از 800 سال سمبل شهر بوده است. از زمانی که در سال 1207 سرچشمه گرفته است و در آن سال نشان سلطنتی از کینگ جان لیورپول را به یک بخش تبدیل کرد تا امروز که این نماد را در بیش از 100 نقطه شهر میتوان یافت و به نماد اصلی باشگاه لیورپول تبدیل شده است. امروز نماد باشگاه لیورپول، آرم شهرداری لیورپول، نماد پارلمان لیورپول و نام بسیاری دیگر از اماکن و بناها این پرنده اسطورهای است که بر فراز ساختمان رویال لیور لیورپول خودنمایی میکند.
ارسالی از کاربر طرفداری: جواد محمدپور