بررسی یک به یک پست های تیم منتخب قرن و برگزیدگان این نظرخواهی از روز یکم فروردین 1401 آغاز شد. من (سامان خدائی) به همراه مهدی حدادپور در نوروز 1401 با شما خواهیم بود تا نقطه نظرهای کارشناسان درخصوص برگزیدگان را بار دیگر مرور کنیم و همچنین مرور تاریخی کوتاهی بر دوران درخشان اساطیر فوتبال ایران داشته باشیم.
برنامه سوم به یکی از دو دفاع وسط تیم قرن اختصاص دارد. پرویز قلیچ خانی یک از آرای بسیار قاطع این نظرخواهی بزرگ را مال خود کرد و اولین دفاع وسط تیم منتخب قرن است. اما رزرو او هم بازیکنی است که آرای بسیار بالایی داشت و هنوز هم در فوتبال حرفه ای توپ می زند. سید جلال حسینی بعد پرویز قلیچ خانی و محمد پنجعلی بیشترین آرا را در این پست به دست آورد. برنامه امروز به پرویز قلیچ خانی و سید جلال حسینی اختصاص دارد و برنامه فردا به محمد پنجعلی و مدافعانی که بعد از سید جلال حسینی، آرای زیادی را به دست آوردند.
برنامه سوم برای اولین دفاع وسط تیم قرن؛ این برنامه را می بینید و همچنین متن آن را در ادامه می خوانید:
سلام امروز سوم فروردین 1401 و همانطور که شب گذشته اعلام کردیم، امروز نوبت به یکی از دو دفاع وسط تیم قرن می رسد. پرویز قلیچ خانی که از میان 260 برگه رای یکی از قاطع ترین آرای نظرخواهی را به خود اختصاص داد، چه در بخش تیم منتخب و چه در بخش برترین فوتبالیست های قرن.
برویم آلبوم پرویز قلیچ خانی را ببینیم و برگردیم.
آقای مهدی حدادپور سلام مجدد بر شما. پرویز قلیچ خانی به شکلی رای آورد که هیچ حرف و سخنی باقی نگذاشت.
سامان عزیزم سلام عرض دارم خدمت تو دوست من و مخاطبان خوب مان. در مورد پرویز قلیچ خانی می شود یک قصه گفت. خود پرویز قلیچ خانی، شخصیتش و رفتارش یک قصه است. حتی نسل من، یعنی نسل بچه های 45 تا 50 ساله امروز هم آخر فوتبال قلیچ خانی را ندیدند. ارتباط ما با قلیچ خانی به چند فیلم معدودش، محدود می شود. قلیچ خانی یک بازیکن عجیب بود و یک شخصیت عجیب داشت. بازیکن بسیار تنومند و عضلانی، صاحب قدرت بازی در دفاع میانی، هافبک وسط و خط حمله. هرجا بازی می کرد بهترین بود. هرجا و هر تیمی حضور داشت یک تکیه گاه ذهنی برای همبازیانش بود. هرجا حضور داشت موفقیت آن تیم و آن مجموعه تضمین شده بود. پرویز قلیچ خانی رفتارهای عجیبی در تمرینش داشت. تا آخرین روزهای فوتبالش زودتر از همه به تمرین می آمد و دیرتر از همه می رفت.
محمد نوری روایت می کند زمانی که در باشگاه برق بودیم، یک بار زمین شماره 3 حضور داشتیم و برف آمده بود. قلیچ خانی عادت همیشگی اش بعد از تمرینش را ترک نکرد. یک عادتی داشت که همیشه شلنگ آبی که کنار زمین بود را می گرفت روی سرش و خودش را می شست. آن موقع رختکن های ما دوش و امکانات کامل نداشتند، بازیکنان یا می رفتند هتل یا خانه، یا مثلا پرسپولیسی ها به باشگاه بولینگ شان می رفتند و آنجا دوشی می گرفتند. پرویز قلیچ خانی در برف زمستان این کار را می کند. پرویز قلیچ خانی هم دوش گرفتنش با آب سرد و در برف عجیب بود و هم ضربات مهلکش!
ورزشگاه امجدیه یک ساعت در ضلع شمالی دارد که بعد از پیست و سکو ها است. یک بار از 20 متری آخر زمین شوت می زند و توپ به ساعت امجدیه می خورد. یک بار این را گفته بودم. در واقع اگر یک بازیکن فانتزی را شاعر فوتبال بدانیم، قلیچ خانی فیزیک هسته ای فوتبال بود.
بهتاش فریبا و اصغر مدیر روستا هم چنین روایت هایی را بازگو کرده بودند. می گفتند ما می رفتیم و شوت زدن پرویز قلیچ خانی را تماشا می کردیم. فرامرز ظلی گفت پرویز قلیچ خانی تنها بازیکنی است که می تواند در تمام تاریخ فوتبال ایران در تمام تیم ها حضور داشته باشد.
ما وقتی این نظرخواهی را برگزار می کردیم، آقای حدادپور وقتی با پیشکسوتان تماس می گرفتند و آنها می گفتند انتخاب سخت است، مهدی حدادپور پاسخ می داد شما فرض کنید تمام این بازیکنان فوتبال ما را 25 تا 28 ساله کرده اید. یعنی اوج دوران فوتبال شان را در نظر بگیرید و آن موقع انتخاب کنید. و فرامرز ظلی در این خصوص خیلی تعبیر قشنگی داشت که گفت فلیچ خانی در هر تیمی از تاریخ فوتبال ما می توانست باشد. چه استقلال و پرسپولیس امروز را بگوییم چه تیم های قدیمی فوتبال ما. قلیچ خانی سبکی داشت که می توانست در تمام این تیم ها بازی کند. و مهدی مناجاتی هم گفت که یک تاریخ بود و یک قلیچ خانی!
از علی کفاشیان هم یک جمله اش را بگویم، گفت من در نوجوانی و جوانی علاقه مند به بازی پرویز قلیچ خانی بودم. نگاه که می کنیم از هر قشر و طبقه، پیشکسوت، رییس فدراسیون، مدیر فوتبال، همه و همه از پرویز قلیچ خانی گفته اند. سعید آذری گفت او بهترین بازیکن تاریخ فوتبال ما است. داریوش مصطفوی گفت من ضمانت می دهم و شما به همه بگویید به ضمانت من به قلیچ خانی رای بدهند.
حالا برویم بخشی از این نقطه نظرات را ببینیم و برگردیم.
آیتم | جهانگیر کوثری:
انصافا قلیچ خانی یک استثنا در فوتبال کشورمان بود. یک روز نزدیک به 30 سال پیش با علی پروین در یک برنامه تلویزیونی صحبت می کردم. گفتم به نظر شما بهترین فوتبالیست کشورمان کیست؟ حتی می توانی خودت را بگویی. گفت من؟ پرویز قلیچ خانی که با هم در کیان بودیم. اگر او فوتبالیست است، پس من چه هستم.
من او را دفاع وسط گذاشتم، می توانستم هافبک دفاعی هم قرارش بدهم، ولی در هر پستی او را به جز دروازه بان قرار دهیم، از همه بهتر است.
آیتم | مهدی محمدنبی:
آقای پرویز قلیچ خانی جزو کسانی هستند که در این لیست قرار می گیرند.
بازی پرویز قلیچ خانی را از نزدیک دیده بودید؟
بله، بله، هر ران ایشان اندازه دو تا ران من شما بود ماشاالله.
آیتم | علی اصغر مدیرروستا:
... بعد از گرم کردن توپ را وسط زمین می گذارد و دروازه بان هم توی دروازه، روی قوس نیمه زمین می گذاشت توپ را و شوت که می زد، دروازه بان نمی توانست توپ را بگیرد یا توپ با شدت از کنار دروازه رد می شد. از بزرگتر های تیم پرسیدم که ایشان چه کسی هستند؟ گفتند ایشان را نمی شناسی؟ گفتم سنم قد نمی دهد. گفتند این پرویز قلیچ خانی است. همانجا با ایشان عکس هم انداختیم و عکسش را هم دارم. از آن موقع من پرویز خان قلیچ خانی را دنبال کردم و خود آقای پروین هم در اردوهایی که بودیم از پرویز خان به عنوان یک بزرگ فوتبال یاد می کند.
چه بزرگانی درخصوص پرویز قلیچ خانی صحبت های جذابی داشته اند. مثلا رسول گربکندی گفت قلیچ خانی مثل یک بولدوزر بود. و جهانگیر کوثری یک خاطره جالب دیگری داشت. گفت یک بار مربی مرا به داخل زمین فرستاد و گفت برو این را بگیر. تکل زدیم روی پای هم و من فکر کردم یک تانک به من خورده است.
تازه قامت جهانگیر خان بزرگ تر از پرویز قلیچ خانی بود. سامان می خواستم یک روایتی را بگویم. محمد پنجعلی می گوید روزی که من ابومسلم بودم... اصلا اول این اسم ها را گوش کن، محمد پنجعلی، اکبر میثاقیان، علیرضا گیله عرب، مرحوم مجید تشرفی، ... اینها هرکدام یک قصاب بودند برای خودشان. محمد پنجعلی می گفت دارایی روی دروازه ما سانتر می کرد ما تمام هد ها را می زدیم. گفت یک جا کرنر شد، دیدیم پرویز خان دارد از دور می آید. کرنر را زدند، ما به هوا پریدیم که توپ را بزنیم، عسگرخانی هم دروازه بان ما بود، می گوید انگار من در فضای ذهنم صحنه را اسلوموشن دیدم. دیدم گرد و خاکی به پا شد، گیله عرب یک طرف افتاد، تشرفی یک طرف، من یک طرف، میثاقیان یک طرف، پرویز قلیچ خانی با 1.70 قد بلند شده و با سر توپ را وارد دروازه ما کرده!
اعجوبه است پرویز قلیچ خانی. اعجوبه از چه می آید؟ از عجیب، از اعجاب، از شگرف بودن یک فرد می آید.
و بارها این نقل قول را در برنامه شنیدیم. شاگردان علی آقای پروین می گفتند علی پروین می گوید اول پرویز قلیچ خانی، بعد من.
می گه در فوتبال ایران، مادر نزاد، اول پرویز قلیچ خانی، دوم علی پروین...
آیتم آخر را هم ببینیم و بعد با بخش پایانی برنامه در خدمت شما هستیم.
آیتم | محرم نویدکیا:
سید جلال حسینی در فوتبال ما ثبات خوبی داشته. از 15 سال پیش تاکنون در فوتبالی که مرتبا در حال تغییر است، در تیم ملی بوده و او توانسته خودش را وفق دهد. با احترام به همه عزیزان، به نظرم حق سید جلال حسینی است در این لیست باشد.
سید جلال با گل های سه امتیازی ای که می زد، تیم شما را هم در کورس قهرمانی اذیت می کرد.
بالاخره حقش است در این تیم باشد. جدای بحث های باشگاهی، دلم می خواهد چیزی که واقعیت است را بنویسم. اینکه در باشگاهی چه شرایطی دارد، خیلی برایم مهم نیست.
از بازیکنان دیگری که می تواستند در این پست رای داشته باشند... البته رای هم آوردند، ولی پرویز قلیچ خانی رای بسیار بالایی آورد و بازیکنان رزرو او چه کسی است؟ سید جلال حسینی!
رسول گربکندی گفت راز تداوم سیدجلال در سلامت اوست. یا رضا وطنخواه گفت سخت است مثل سید جلال 20 سال در اوج باشی. محرم نویدکیا سید جلال حسینی را در تیم منتخب قرنش قرار داد، در همان برنامه هم به او گفتم، سید جلال با گل های سه امتیازی که زد شاید قهرمانی را از شما گرفت، گفت حقیقت را باید بگویم، سید جلال این همه سال در اوج بوده است.
ببین سامان، سلامت زندگی کردن رمز تداومش است و تداومش علت حضورش در بین بزرگان تاریخ فوتبال ما است. خیلی از کسانی که هم سن و سال سید جلال بودند یا حتی کوچکتر از او، سالها است که از فوتبال رفته اند. یکی سرمربی شده است، یکی مدیر شده است. ولی سید جلال حسینی هست و هنوز از بهترین هاست. هرچند سید جلال امروز سید جلال سال 90 نیست. از اوجش فاصله گرفته اما تجربه اش را ببینید. همین سال گذشته در لیگ برتر و لیگ قهرمانان 6 گل حساس برای پرسپولیس زد. صدالبته سید جلال حسینی صاحب این شخصیت، کلاس و اعتبار هست که در این تیم تاریخی قرار بگیرد.
پشت سر سید جلال در ادوار تیم های ملی ما محمد خاکپور، سهراب بختیاری زده، حسین گازرانی و مردان دیگری از این دست از سلاله نیکان فوتبال ایران بودند. اما پرویز قلیچ خانی را در دفاع میانی آوردیم، چرا؟ چون بیشتر کارشناسان ترجیح دادند در این پست انتخابش کنند. ولو اینکه بسیاری او را بهترین هافبک دفاعی تاریخ فوتبال ایران هم دانستند.
اتفاقا چه خوب که این را گفتید. پرویز قلیچ خانی تقریبا در همه پست ها رای آورد، به جز گلر، دفاع کنار و مهاجم. جهانگیر کوثری گفت به جز پست دروازه بان، در هر پستی قلیچ خانی را بگذاریم از تمام بازیکنان آن پست بهتر است. پرویز قلیچ خانی بیشترین رای را در دفاع وسط آورد. حالا آرا را دیده اید دیگر، سخت بود برای رای دهندگان کریم باقری را از تیم حذف کنند، ترجیح دادند پرویز قلیچ خانی را به دفاع وسط بیاورند.
خیلی ها هم گفتند چرا 1 3 2 4 ترکیب را نچیدید؟ به دو دلیل:
- اینکه ما در چینش 2 4 4 تمام پست ها را داریم. تاریخ فوتبال ما می گوید 2 4 4.
- اگر ما 1 3 2 4 می چیدیم، احتمال زیاد پرویز قلیچ خانی و کریم باقری کنار هم قرار می گرفتند، یک دفاع دیگر به ترکیب اضافه می شد و در حق این همه مهاجم فوق العاده ای که در تاریخ فوتبال مان داشتیم، اجحاف می شد.
پرویز قلیچ خانی در پست دفاع وسط رای آورد و روز سوم فروردین ما هم اختصاص پیدا کرد به پرویز قلیچ خانی.
تمام است برنامه آقا سامان؟
بله!
پرویز قلیچ خانی عزیز، مراتب معنوی این برنامه را از طرف طرفداری تقدیم می کنم به شما که لقبت سردار فوتبال ایران بود. همیشه پرویز قلیچ خانی قلب های مشتاقان فوتبال خواهی بود، از نسل خودت و علی پروین تا نسل ناصر محمدخانی و حمید علیدوستی، نسل من، نسل سامان و تا نسل همه دوستان ما، همین دوستانی که پشت دوربین هستند، علیرضا ابراهیمی و علیرضا منوچهری عزیز و همه کسانی که در این مجموعه یاری رسان هستند.
خدا یار و یاورتان!
