امروزه رسانههای اجتماعی منبع مهمی برای دریافت اطلاعات محسوب میشوند خصوصا زمانی که افراد در موضع تردید و و عدم رضایت از منابع اطلاعاتی موجود قرار دارند. با گذشت زمان، رسانههای اجتماعی و کانالهای مختلف شبکههای مجازی دلیلی برای فعالیت افراد در فضای مجازی شناخته شد و این فعالیت، هم افزایش حمایت اجتماعی و هم کاهش ناراحتی افراد را ایجاد نموده است که در دوران بحران و میزان تاب آوری افراد، مهم تلقی میشود.
در اینجا به طور مختصر به اثرات مثبت و منفی استفاده از رسانههای
اجتماعی بر روی تاب آوری میپردازیم.
اثرات مثبت:
اثرات مثبت استفاده گسترده از رسانههای اجتماعی بر روی سلامت افراد بیان شده است. در ابتدا باید بگوییم که رسانههای اجتماعی، احتمال انزوای اجتماعی را کاهش داده همانطور که افزایش در ارتباط، حس تعلق را افزایش میدهد و حس تنهایی افراد را کم میکند. دوم، رسانههای اجتماعی میزان ناراحتی افراد را نیز کم کرده است چون باعث افزایش پتانسیل ارتباط کلامی گردیده است خصوصا که این ارتباطِ رو در رو در پاندمی کرونا محدود شده است. سوم، رسانههای اجتماعی میزان حمایت اجتماعی از طرف گروهها، اعضای خانواده، حلقه دوستان وجامعه را افزایش داده است زیرا در زمانی زندگی میکنیم که با دنیای بیرون ارتباط کمتری داریم. حمایت مثبت اجتماعی، افراد را در برابر استرس مصون داشته و در رشد تاب آوری آنها در مقابله با مشکلات موثر است. چهارم، مطالعات نشان داده است که استفاده از رسانههای اجتماعی همراه با کاهش افسردگی و حس تنهایی و افزایش عزت نفس بوده است.
در نتیجه، فعالیت در فضای مجازی تاب آوری را به خوبی ارتقاء داده است. رسانههای اجتماعی شامل فعالیتهای مختلف مجازی مثل استفاده افراد از پروفایلها، گذاشتن نظرات و به اشتراکگذاری تصاویر و ویدئو هاست که بر عمق و میزان ارتباط اثرگذار است و افراد را قادر میسازد تا شبکهها و صفحات اجتماعی خود را ایجاد نموده و میزان حمایت اجتماعی از همدیگر را بهبود بخشند.
اثرات منفی:
در کنار اثرات مثبت استفاده از رسانههای اجتماعی و مجازی قطعا اثرات منفی نیز وجود دارد. این موضوع که استفاده از رسانههای اجتماعی در بین تمامی سنین محبوب بوده مورد بحث است چون اغلب تحقیقات آکادمیک بر نوجوانان و جوانان متمرکز است. نمونههای پژوهشی به نحوه استفاده از رسانههای اجتماعی و ارتباط آن با نتایج سلامتی میپردازند. برای مثال یک بررسی طولی اخیر نشان داده است که استفاده از شبکه اجتماعی فیسبوک اثر منفی بر سلامت روان دارد. مطالعهای دیگر در همین زمینه به تاثیر استفاده از فیسبوک بر تضعیف سلامت ذهنی به مرور زمان در بین جوانان پرداخته است. در نتیجه نمیتوان منکر نتایج منفیِ استفاده از شبکههای مجازی و نشانههای سلامت روان بین نوجوانان و جوانان شد.
یا در تحقیقات دیگری از سمت خود نوجوانان و والدینشان گزارش شده است که به دلیل استفاده از فضای مجازی دچار ناراحتیهای چون ترس از دست دادن، تنهایی، بیش فعالی، اضطراب و افسردگی شدهاند.
آگاهی افراد در استفاده از فضای مجازی
باید دانست که افراد در چنین فضاهایی به دنبال تبادل اجتماعی، نظیر تبادل اطلاعات و نظرات میباشند و شبکههای اجتماعی به صورت تصادفی، عمدی و یا خود به خودی میزان تاثیرگذاری بر دیگران را در روابط میان فردی افزایش میدهد.
به صورت واضح میتوان گفت تاثیرات مثبت استفاده از رسانههای اجتماعی در بین افرادی است که با این شبکه ها آشنا بوده و از آنها برای اهداف مختلف و معین به درستی استفاده میکنند. این افراد نسبت به تفاوتهای شبکهها آگاه بوده و به گونهای از این فضا استفاده مینمایند تا تشکیل ارتباطات جدید که از پیوندهای ضعیف به سوی پیوندهای قویتر میرود را تسهیل نمایند.
اما اثرات منفی در بین اشخاصی خصوصا نوجوانان است که به صورت افراط گونه از این فضا استفاده میکنند که موجب کاهش تاب آوری شان به دلیل عدم آگاهی لازم در بکارگیری این فضا میباشد.
کاری از حزب دارک