اختصاصی طرفداری / پیش تر گفتیم تیم ملی فوتبال کشورمان که در مرحله اول انتخابی جام جهانی 1990 ایتالیا با تیم های چین، بنگلادش و تایلند هم گروه شده بود در سه دیدار ابتدایی خود در برابر تایلندی ها در خانه حریف به برتری 3-0 دست یافت و موفق شد در دو بازی رفت و برگشت با نتایج 2-1 و 1-0 برابر بنگلادش به پیروزی دست یابد و حالا در چهارمین قدم باید در تهران میزبان تایلند می بود. بعد از اینکه تیم ملی تایلند به علت ناتوانی در سفر به تهران درخواست به تاخیر افتادن مسابقه اش با تیم ملی ایران را داد، مسئولان فدراسیون فوتبال ایران با هماهنگی با فدراسیون جهانی فوتبال تاریخ نهم خرداد ماه سال 68 را برای برگزاری دیدار برگشت ایران و تایلند در ورزشگاه آزادی انتخاب کردند. بنابراین تیم ملی که به دلایل ذکر شده در قسمت قبلی، تغییراتی را روی نیمکت خود تجربه می کرد فرصت کافی برای آماده سازی را در اختیار داشت. با کناره گیری قطعی پرویز دهداری از سمت مربیگری تیم ملی، سکان هدایت ملی پوشان کشورمان به دست مهدی مناجاتی سپرده شد. پرویز دهداری که بعد از ماجرای گلوله های برفی در بازی دوستانه ایران و ژاپن، دیگر علاقه ای به نشستن روی نیمکت تیم ملی نداشت، به کار خود برنگشت و مهدی مناجاتی حکم سرمربیگری تیم ملی را از فدراسیون فوتبال گرفت. تیم ملی در حد فاصل بازی با تایلند دو اردوی تدارکاتی برگزار کرد. اردوی اول سفری ده روزه به دشت مغان در استان اردبیل بود که به منظور ارتقای سطح آمادگی جسمانی بازیکنان برگزار شد و اردوی دوم سفر به کشور شوروی و برگزاری چهار دیدار دوستانه در این کشور بود. اردوی دشت مغان به خوبی انجام شد اما سفر تیم ملی به شوروی حواشی فراوانی داشت. سفری که بدون برنامه ریزی و بدون کوچکترین هماهنگی های اولیه انجام شد و به جای بازی با چهار تیم درجه یک در شوروی تیم ملی ایران بعد از چند روز سردرگمی در این کشور تنها با تیمی به نام اولگا بازی کرد که به گفته کارشناسان تیمی محلی به شمار می رفت.
به هر ترتیب تیم ملی با تدارکی نصفه و نیمه به مصاف تایلندی ها رفت. این بازی سومین میزبانی فوتبال کشورمان در سه سال گذشته از تیم های خارجی بود و در حضور حدود 50 هزار هوادار مشتاق فوتبال، سبزپوشان کشورمان به مصاف حریف شرقی رفتند. در این بازی با تصمیم کادر فنی رضا حسن زاده جوان جایگزین مرتضی فنونی زاده در قلب دفاع تیم ملی شد و فرشاد پیوس که عنوان آقای گلی فوتبال باشگاه های قطر را یدک می کشید، به ترکیب تیم ملی اضافه شد.
ترکیب تیم ملی برای این بازی خانگی کاملا هجومی انتخاب شده بود اما در تمام طول بازی ناهماهنگی در خط هافبک و ضعف مفرط در کارهای دفاعی به خوبی به چشم می آمد. در همان اولین دقیقه بازی علی افتخاری با یک شوت سرکش گلر تایلندی ها را به واکنش واداشت و این نوید یک بازی هجومی از جانب ملی پوشان ایران را می داد. تا دقیقه 30 چهار بار مهاجمان کشورمان با شوت های راه دور محرمی، پیوس، قایقران و نامجو مطلق شانس گلزنی داشتند اما هر بار به نوعی موقعیت از دست رفت تا اینکه سرانجام در دقیقه 34 روی پاس در عمق گروسی، فرشاد پیوس با یک بغل پای زیبا و دقیق گل اول بازی را به ثمر رساند.
این گل شیرازه تیم میهمان را از هم پاشید و بعد از اینکه یک دقیقه بعد ضربه ایستگاهی زیبای فرشاد پیوس با دخالت دروازه بان راهی کرنر شد، در دقیقه چهل و دوم تیم ملی کشورمان به گل دوم رسید. در این لحظه در ادامه همکاری زیبای نامجو مطلق با قایقران، ضربه بغل پای نامجو با دخالت دروازه بان در برابر محسن گروسی قرار گرفت تا مهاجم فرصت طلب کشورمان دروازه تایلندی ها را برای بار دوم باز کند. این گل پایان کار در نیمه اول نبود و یک دقیقه بعد کریم باوی با یک ضربه سر زیبا روی ارسال گروسی از جناح چپ روی دروازه تایلند خطر آفرین شد اما اینبار ویلاست نومچارون، گلر تایلندی ها، موفق تر عمل کرد تا نیمه اول با همان دو گل به سود ایران پایان یابد.
اولین موقعیت خطرناک نیمه دوم برای ایرانی ها گل سوم را به همراه داشت. در دقیقه 63 فرشاد پیوس این بار روی پاس در عمق انصاری فرد و حرکت پا به توپ خودش درون محوطه جریمه تایلندی ها، موفق شد گل سوم ایران را به ثمر برساند. بعد از این گل تیم ملی موقعیت های خوب گلزنی دیگری هم داشت که نتوانست از آنها سودی ببرد مثل ضربه سر شیرجه ای پیوس در دقیقه 68 و دو موقعیت تک به تکی که جواد زرینچه در دقایق 76 و 80 از دست داد.
در پایان بازی مهدی مناجاتی، سرمربی تیم ملی در جمع خبرنگاران گفت: «بازیکنان ما در این بازی تنها پنجاه درصد از توانایی های خود را به نمایش گذاشتند و این نیمی از قدرت تیم ملی ایران بود. با توجه به این نمایش خوب و با دانستن این نکته که ما همیشه در خارج از خانه عملکرد بهتری داریم امیدوارم در بازی بعدی برابر چین در جانه حریف بتوانیم حریف را شکست دهیم.»
بعد از برتری برابر تایلند، طبق برنامه تعیین شده قرار بود تیم ملی روز هفدهم خرداد راهی پکن شود تا چهار روز بعد به مصاف جدی ترین حریفش در این گروه برود اما اتفاقی ناگهانی برنامه ها را بر هم زد. سه روز قبل از اعزام کاروان تیم ملی، رهبر انقلاب اسلامی ایران، آیت الله خمینی درگذشت. با اعلام این خبر فیفا به درخواست ایران بازی حساس ایران برابر چین را یک ماه به تاخیر انداخت و اردوی تیم ملی به مدت ده روز تعطیل شد.
بعد از گذشت این زمان و جمع شدن دوباره ملی پوشان کشورمان در محل اردو، تیم ملی در دیدارهایی تدارکاتی درون اردویی برای حفظ آمادگی بازیکنان به مصاف تیم های باشگاهی بانک سپه، آرارات، وحدت، ژاندارمری، گسترش، عقاب و بانک صنعت و معدن رفت و بعد از اتمام این بازی ها مجددا اردویی را در دشت مغان اردبیل برپا کردند تا لیست نهایی تیم ملی جهت اعزام به چین آماده شود.
بعد از اردوی دشت مغان صمد مرفاوی، صادق ورمزیار و حمید استیلی از تیم ملی خط خوردند و با اضافه شدن دوباره سید مهدی ابطحی به درخواست کادر فنی، به تیم ملی لیست بازیکنان برای مصاف حساس برابر چین در خاک حریف تکمیل شد.
در بازی برابر چین با تشخیص کادر فنی، محمد خاکپور اولین بازی خود را با لباس تیم ملی تجربه کرد، آن هم در پست دفاع کناری که پست غیر تخصصی این بازیکن بود. همچنین ملی پوشان کشورمان در برابر چینی ها از ابتدای بازی به سمت دروازه حریف یورش بردند و این موضوع باعث شد تا در نیمه دوم توان بدنی مناسبی برای مواجهه با رقیب شرقی را نداشته باشند. در سی دقیقه اول توپ و میدان در اختیار ایران بود و حتی یک بار دقیقه 28 ضربه سر کرمانی مقدم به تیر دروازه میزبان هم برخورد کرد اما گلی در پی نداشت. اولین حمله چینی ها در سی امین دقیقه روی یک ارسال از جناح چپ بدست آمد که با خروج مناسب عابدزاده توپ ارسالی به مهاجم حریف نرسید. در ادامه نیمه اول یک بار دیگر هم چینی ها روی یک شوت از راه دور دروازه عابدزاده را تهدید کردند که این توپ هم راهی به دروازه پیدا نکرد تا نیمه اول بازی علی رغم مالکیت تیم ملی کشورمان بر بازی، بدون گل تمام شود. در نیمه دوم اما ماجرا کاملا متفاوت بود، هرچه به سمت اواخر بازی می رفتیم نیروی بدنی ایرانی ها کاهش می یافت و این چینی ها بودند که بر توپ و میدان مسلط میشدند. در دقیقه 55 محمد تقوی پا به توپ وارد محوطه جریمه چینی ها شد و با خطای مدافع چینی نقش بر زمین شد اما داور اعتقادی به پنالتی نداشت. شش دقیقه بعد روی اشتباه مدافعان کشورمان در آفساید گیری مهاجم چینی در مصافی تک به تک با عابدزاده قرار گرفت که با درخشش دروازه بان ایرانی این موقعیت هم برای میزبان گلی در پی نداشت. از این لحظه به بعد روند بازی به شکلی بود که بازیکنان ایرانی از نظر بدنی کاملا افت کرده بودند و چینی ها با استفاده از ضعف خط دفاعی ایران در کناره ها، با ارسالهای گاه و بی گاه روی دروازه ایران خطرناک ظاهر می شدند. در دقایق 62 و 70 دوبار عابدزاده با خروج هایش مانع گلزنی چینی ها روی ضربات سر شد اما سرانجام در دقیقه 72 روی یکی از همین سانتر ها گل اول بازی به ثمر رسید. ارسال هافبک چینی از جناح راست و ضربه سری که جیا ژو کوان روی تیر نزدیک قبل از عابدزاده به توپ زد بعد از برخورد به تیر دورتر وارد دروازه ایران شد. این صحنه 9 دقیقه بعد هم تکرار شد و باز هم توپ ارسالی از جناح راست این بار با خروج بد عابدزاده همراه شد تا ضربه سر ژانگ ژیو ون به گل دوم چینی ها تبدیل شود تا کار تیم ملی با این دو گل در چین تمام شود.
با این شکست صعود ایران به اما و اگر کشیده شد چرا که در صورت پیروزی برابر چینی ها در ایران باید منتظر امتیاز گرفتن تایلند از چین در آخرین بازی گروه می بودیم که امری تقریبا محال به نظر می رسید.
به هر ترتیب شش روز بعد ورزشگاه آزادی به همراه نود هزار هوادار پرشور ایرانی میزبان چینی ها بود. کادر فنی ایران برای پوشاندن ضعف های تیم ملی در کناره های دفاع جواد زرینچه و محمد حسن انصاری فرد را جایگزین تقوی و خاکپور کردند. در خط حمله هم محسن گروسی به فرشاد پیوس اضافه شد تا کنار مرتضی کرمانی مقدم سه مهاجم تیم ملی را تشکیل دهند. چینی ها هم برای از کار انداختن خط حمله ایران سه بازیکن را مامور مهار مستقیم ابطحی، نامجو و افتخاری کرده بودند تا توپی به مهاجمان فرصت طلب ایرانی نرسد. بازی با حملات بی امان تیم ملی آغاز شد و دوبار در دقایق ابتدایی توسط گروسی و ابطحی دروازه بان چینی به واکنش وادار شد. در سمت مقابل هم چینی ها در یک صحنه خطرناک با ضربه سر یار شماره 9 خود تیر دروازه ایران را لرزاندند.
حملات ایران خیلی زود نتیجه داد و در چهاردهمین دقیقه گل اول بازی به ثمر رسید. توپ ارسالی از جناح راست روی دروازه چین بعد از چند رفت و برگشت بین مدافعان و مهاجمان پشت محوطه جریمه به انصاری فرد رسید. ضربه سرضرب انصاری فرد که میرفت درون دروازه قرار بگیرد با دخالت به موقع گروسی تغییر مسیر داد و به گل اول بازی تبدیل شد.
چینی ها هنوز تلخی گل اول را در کام داشتند که خیلی زود اختلاف دو برابر شد. دو دقیقه بعد روی حرکت پا به توپ انصاری فرد و خطای یار چینی در فاصله 25 متری دروازه حریف یک ضربه ایستگاهی نصیب ایران شد که علی افتخاری با یک ضربه تماشایی توپ را به کنج دروازه چینی ها فرستاد.
بعد از گل دوم فشار حملات ایران کاهش یافت و فرصتی برای چینی ها پیدا شد که خود را در زمین پیدا کنند و بعد از چند حمله نصفه و نیمه از طرف چینی ها و آسیب دیدگی جواد زرینچه باعث شد فریبرز مرادی در دقیقه سی ام بازی جانشین او در دفاع راست تیم ملی شود. با شروع نیمه دوم باز هم میلی برای حمله در بازیکنان ایرانی دیده نمی شد و این موضوع باعث شد تا چینی ها برای جبران گل های خورده جلو بکشند. این جلو کشیدن از جانب چینی ها بر خلاف انتظار همه به گل سوم ایران منجر شد. در دقیقه 51 در یک ضد حمله سریع توپ بلندی که نامجو مطلق از زمین خودی به جناح راست فرستاد با ارسال کرمانی مقدم و ضربه سر دقیق فرشاد پیوس به گل سوم بازی تبدیل شد.
تیم ملی با سه گل از حریف پیش افتاد اما در این بازی هم مثل تمام مسابقات قبلی بازیکنان تیم ملی از دقیقه 60 به بعد دچار افت بدنی شدند و همین موضوع باعث شد تا چینی ها دو گل از سه گل خورده را جبران کنند. گل اول در دقیقه 63 از روی نقطه پنالتی به ثمر رسید. توپ ارسالی از یک ضربه ایستگاهی از نزدیکی ها نقطه کرنر در جناح چپ دفاع ایران با ضربه سر مهاجم چینی به سمت دورازه ایران می رفت که علی افتخاری با دست مانع گل شدن توپ شد و داور به درستی خطای پنالتی را اعلام کرد. سه دقیقه بعد از این گل هم مجددا روی یک ارسال این بار از جناح راست دفاع ایران مالینگ درون محوطه جریمه بدون مزاحم با یک ضربه سر زیبا گل دوم چینی ها را به ثمر رساند.
در ادامه مسابقه چینی ها حتی شانس زدن گل تساوی را هم داشتند اما درخشش عابدزاده مانع این امر شد و ایران موفق شد با نتیجه 3-2 از سد چینی ها در تهران عبور کند. این نتیجه باعث شد فقط روی کاغذ کورسوی امید ایران برای صعود به دور بعدی همچنان باقی بماند. حالا تمام امید فوتبال ایران به نتیجه گیری تایلند در برابر چینی ها بود که امری دور از ذهن به نظر می رسید و همین اتفاق هم افتاد و در آخرین بازی این گروه چینی ها در خانه با نتیجه 2-0 تایلند را شکست دادند و با امتیاز مساوی با ایران و به لطف تفاضل گل بهتر نسبت به ایران به دور بعدی مسابقات صعود کند.
پیروزی تلخ ایرانی ها برابر چین نتوانست به صعود از دور اول گروهی منجر شود تا رویای حضور در جام جهانی بعد از 12 سال به این ترتیب بر باد برود. ایران اگر چین را با نتیجه 3 بر صفر شکست می داد و بعد از زدن 3 گل، دروازه اش را حفظ می کرد، این شانس را داشت که به دور بعد صعود کند اما خوردن 2 گل بعد از زدن آن سه گل باعث شد چین تفاضل گل بهتری نسبت به ما داشته باشد و با یک برد راحت مقابل تایلند به مرحله بعدی برود.
بیشتر بخوانید:
ایرانِ جهانی، قسمت هشتم | یک تیم ملی پر از حواشی، بدون سرمربی