اسمش برای طرفداران امروزی فوتبال ممکن است کمی نا آشنا باشد که البته کمی هم طبیعی به نظر می رسد. اما برای طرفداران قدیمی فوتبال به ویژه آنهایی که از دهه 80 و 70 فوتبال را دنبال می کنند کاملا آشناست. مردی از شهر اسپلیت که حتی یک مقطع به فوتبال ایران آمد و سرمربی تیم ملی بود. مردی که آمد تا فوتبال ما را از پایه و ریشه بسازد اما متاسفانه در این راه شکست خورد.
تولد
ایویچ در تاریخ 30 ژوئن 1933 در شهر اسپلیت در کشور یوگسلاوی سابق (اسپلیت در کرواسی فعلی واقع شده است) به دنیا آمد
A. آغاز دوره مربی گری
1.هایدوک
ایویچ دوران مربی گری خود را از تیم جوانان هایدوک اسپلیت آغاز کرد او از سال 1968 تا 1972 در تیم جوانان هایدوک اسپلیت مربی گری کرد شروع او در دو سال اول تقریبا متوسط بود اما در ادامه راه موفق شد هر سه سال جام جوانان یوگوسلاوی که با شرکت تیم های پایه تیم های بزرگ یوگوسلاوی آغاز می شد را به دست بیاورد. او پس از نتایج درخشان با تیم پایه در نهایت به تیم اصلی هایدوک پیوست او نخست قهرمان جام حذفی شد. و سپس در د در بالاترین سطح فوتبال یوگوسلاوی موفق به قهرمانی در لیگ شد و حیرت همه را بر انگیخت قهرمانی او در لیگ فقط محدود به سال اول نشد بلکه در دومین حضور خود در رقابت ها بازهم قهرمان لیگ یوگسلاوی شد. و جام حذفی فوتبال یوگوسلاوی را فتح کرد و دوگانه داخلي را به دست آورد. در فصل بعد نیز ایویچ مجددا موفق به تکرار قهرمانی و تکرار 2 گانه داخلي شد. در سال 1974 او مجددا جام حذفی را گرفت و در فصل76 -1975 برای آخرین بار قهرمان لیگ یوگوسلاوی شد.
2.آژاکس
او درسال 1976 به تیم آژاکس آمستردام پیوست. در فصل اول او در لیگ هلند سوم شد اما در دومین فصل حضور او در تیم آژاکس به مقام قهرمانی در لیگ هلند رسید شیوه بازی او در هلند همواره مورد انتقاد رسانه ها و اهالی فوتبال هلند قرار داشت شیوه بازی در هلند موسوم به توتال فوتبال مبتنی بر جابه جایی مداوم بازیکنان و کارهای ترکیبی و فانتزی و بازی تهاجمی بود اما سبک بازی ایویچ بازی درگیرانه و فیزیکی و فوتبال کاملا اقتصادی بود که مربیان کروات به آن فوتبال پارتیزانی می گویند. فوتبالی که حملات کمتر و خطرناک تر انجام می داد کم حمله می کرد اما به همان اندازه گل می زد. به عنوان مثال در یکی از بازی ها آژاکس فقط 3 شوت داشت که هر 3 شوت در چارچوب بودند و نتیجه آن شد 3 گل! و این سبک دقیقا خلاف فلسفه فوتبال هلند بود به همین دلیل در آخر به دلیل فشار هواداران و رسانه ها تومیسلاو ایویچ ناچار شد آژاکس را ترک کند. اما این پایان کار نبود او مجددا به لیگ یوگوسلاوی برگشت و مجددا برای بار آخر قهرمان لیگ یوگسلاوی شد.
3.آندلخت
او در سال 1980 به تیم آندرلخت بلژیک پیوست. دوران حضور او در آندرلخت بی نقص بود و در اولین حضور خودش در آندرلخت موفق شد در فصل 80-81 قهرمان لیگ فوتبال بلژیک شود. او در فصل بعد موفق نشد قهرمان لیگ بلژیک بشود و بنابرین آندرلخت را ترک کرد.
4.گالاتاسرای
دوران حضور او در گالاتاسرای کوتاه بود او فقط یک فصل در گالاتاسرای باقی ماند و در نهایت از این تیم جدا شد و به تیم دیگر فوتبال یوگوسلاوی یعنی دینامو زاگرب پیوست.
5.پاناتینایکوس
مربی گری در یونان دال بر کور شدن اشتهای او برای جام بردن نبود او حتی در لیگ یونان هم در اولین فصل حضور خود موفق به کسب مقام قهرمانی در لیگ و جام حذفی آن کشور شد و دو جام دیگر را به ویترین افتخارات خود اضافه کرد. او در پاناتینایکوس فقط یک فصل باقی ماند اما در همان یک فصل موفق شده بود 2 گانه داخلي را به دست آورد. و بعد از آن به عنوان مربی موقت به هایدوک برگشت.
6. پورتو
ایویچ در پورتو یکی از بهترین مقاطع دوران مربی گری خود را گذراند او در پورتو عملا همه چیز برد هم جام های داخلي و هم جام های اروپایی و حتی جام بینالمللی. او در زمانی که هدایت پورتو را بر عهده داشت بهترین سرمربی جهان شد.
او در سال 1987 قهرمان لیگ برتر فوتبال پرتغال شد و سوپرجام اروپا را با پیروزی 2_0 در مقابل آژاکس به دست آورد. اما این پایان ماجرا نبود او در همان سال موفق شد جام بین قاره ای را به همراه تیم پورتو کسب کند و به همان دلیل فیفا جایزه بهترین مربی سال را به او داد. روند جام آوردن او در پورتو تمام نشد بلکه با قهرمانی جام حذفی در سال 1988 ادامه پیدا کرد. او در اواخر سال 1988 از پورتو خداحافظی کرد.
7.پاریس سنت ژرمن
او دو سال در پاریسن ژرمن بود اما از لحاظ جام و افتخار موفقیت خاصی کسب نکرد او در سال 1988 به تیم پاریس پیوست و در سال 1990 این تیم را بدون دستاورد خاصی ترک کرد و به اتلتیکو مادرید پیوست.
8.اتلتیکو مادرید
بعد از پاریس، وی در سال 1990 به اتلتیکو مادرید پیوست ایویچ در اتلتیکو مادرید موفق به قهرمانی در لیگ نشد اما موفق شد کوپا دل ری یا جام حذفی فوتبال اسپانیا را به دست آورد جام حذفی اسپانیا تنها دستاورد دوران حضور ایویچ در اتلتیکو مادرید بود. او سال 1991 از اتلتیکو مادرید جدا شد.
9.مارسی
بعد از قهرمانی در جام حذفی اسپانیا با اتلتیکو مادرید ایویچ مجددا به لیگ فرانسه برگشت اما این بار به عنوان مربی موقت جانشین مربی وقت مارسی (که رقیب سنتی پاریس در فرانسه بود) که به دلیل نتایج ضعیف برکنار شده بود شد. شروع او در مارسی عالی بود و با وجود اینکه به صورت موقت به تیم مارسی پیوسته بود موفق شد که قهرمان لیگ فرانسه شود. اما او در نهایت از مارسی جدا شد. اما مجددا در سال 2001 به تیم مارسی برگشت.
10. تیم ملی فوتبال امارات
ایویچ در فوتبال آسیا هم مربی گری کرده است او در سال 1996 به تیم ملی امارات پیوست و در جام ملت های آسیا شرکت کرد. تیم او در آن رقابت ها موفق شد که به فینال راه پیدا کند اما در فینال و در ضربات پنالتی با نتیجه 4-2 مغلوب تیم ملی عربستان شد و توانست به مقام نائب قهرمانی برسد. تیم ملی فوتبال کشورمان در آن رقابت ها به جایگاه سوم رسید.
11.حضور در ایران
او در سال 1997 به صورت موقت هدایت تیم فوتبال پرسپولیس را بر عهده گرفت اما در پایان فصل از تیم پرسپولیس جدا شد.
بعد از پرسپولیس او هدایت تیم ملی فوتبال ایران قبل از جام جهانی 1998 را بر عهده گرفت تیم ملی قبلا با والدر ویرا برزیلی به جام جهانی صعود کرده بود. او می گفت که دوست دارد فوتبال ایران را از پایه و اساس بسازد در اولین جلسه تمرین تیم ملی ایویچ متوجه شد که بازیکنان ایران حتی اصول اولیه دفاع کردن را به طور کامل از بر نیستند. بنابرین 3 اردوی تمرینی فوقالعاده فشرده و سنگین برگزار کرد. اولویت اول او تمرینات بدنسازی بود. خداداد عزیزی بازیکن سابق تیم ملی ایران در آن مقطع درباره تمرینات ایویچ گفت : اگر تمرینات ایویچ نبود ما در مقابل آلمان به بدترین شکل ممکن تحقیر می شدیم و با اختلاف گل بیش تر می باختیم. تومیسلاو ایویچ در نهایت از هدايت تیم ملی فوتبال برکنار شد اما هیچکس علت اخراج اورا نفهمید و علت اخراج ایویچ یکی از معماهای فوتبال ایران است. برخی می گویند علت اخراج او باخت 7-1به تیم آاس رم در یک مسابقه دوستانه بوده! اما به نظر نمی رسد یک مربی صرفا به دلیل یک باخت اخراج شود.
12.الاتحاد عربستان
عملکرد ایویچ در الاتحاد نسبتا خوب بود او در الاتحاد عربستان موفق شد که جام ولیعهد عربستان را به دست آورد. الاتحاد آخرین تیمی بود که ایویچ در آن مربی گری کرد.
درگذشت
تومیسلاو ایویچ در تاریخ 24 ژوئن 2011 یعنی 6 روز قبل از تولدش از دنیا رفت.
تاثیرات او در فوتبال
او از بنیان گذاران و توسعه دهندگان فوتبال مدرن است.
آنچه که ما فوتبال مدرن می نامیم عبارت است از فوتبالی مبتنی بر برنامه و تاکتیک و نظم و انضباط درون تیمی و تمرینات مشخص و با برنامه پیش فصل می باشد. البته منظور آن نیست که فوتبال قبلا بی نظم بوده بلکه معنای نظم از نظر مربیان دهه 50 با تعریف و معنای نظم از نظر مربیان دهه 70 تا 2000 متفاوت است. پینتو بازیکن سال های دور بنفیکا درباره ایویچ گفته بود که او تنها مربی ای بود که به من گفت 3 بار در روز تمرین کنم!
او از طرفداران سبک بازی تدافعی بود
هواداران فوتبال همواره مربیان بزرگ را به 2 دسته تدافعی و تهاجمی تقسیم می کنند. تومیسلاو ایویچ در این تقسیم بندی جزو مربیان تدافعی بود وی یکی از بزرگان بازی تدافعی و از طرفداران سیستم 4.4.2 مدرن یعنی سیستم 4.4.1.1 بود و در بیش تر تیم هایش از این سیستم استفاده می کرد.
او الگوی ژوزه مورینیو است
ژوزه مورینیو همواره از تومیسلاو ایویچ به عنوان الگوی خود یاد کرده، و می گوید که از منابع تمرینی او استفاده می کند. مورینیو حتی یکبار در یک اظهار نظر جنجالی تومیسلاو ایویچ را بهترین مربی تاریخ دانست و گفت نه کاپلو نه فرگوسن بلکه ایویچ بهترین تاریخ است. او یکبار ایویچ را به ورزشگاه استمفورد بریج دعوت کرد و کتاب زندگی نامه خود را به او داد و گفته بود امیدوارم روزی مربی ای مانند شما بشوم.
منابع تمرینی
ایویچ منابع تمرینی مخصوص به خود را داشت ژوزه مورینیو معروف ترین کسی است که از این منابع استفاده می کند برخی از مربیان که تاکتیک های تدافعی استفاده می کنند از منابع تمرینی تومیسلاو ایویچ استفاده می کنند. منابعی که بر تمرینات بدنسازی سخت و فشرده تاکید می کند.
نشریه ورد ساکر تومیسلاو ایویچ را 36 مین سرمربی برتر تاریخ معرفی کرد
و نشریه فرانس فوتبال در سال 2019 ایویچ را 42 مین مربی برتر تاریخ دانست.
پایان
امیدوارم از این مطلب لذت برده باشید خواهشا نظرتون رو در کامنت ها بهم بگید
فهرست منابع
https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%...
https://www.hamshahrionline.ir/news/...
Isna. ir کدخبر: 99021308663