اختصاصی طرفداری - تیم ملی فوتبال ایران با 3 قهرمانی در جام ملت های آسیا سومین تیم پرافتخار قاره است. از زمان شروع این تورنمنت در سال 1956 ایران سه بار در سال های 1968، 1972 و 1976 توانست در قهرمانی جام ملت های آسیا هت تریک کند؛ رکوردی که تا به امروز پابرجا است. در بخش های اول و دوم به قهرمانی ایران در سال 1968 و 1972 پرداختیم و حالا نوبت به قهرمانی در سال 1976 می رسد... میزبانی این دوره از مسابقات ابتدا به لبنان داده شده بود ولی به دلیل جنگ لبنان با سوریه، ایران برای دومین بار در تاریخ خود میزبان جام ملت های آسیا شد. این دور از مسابقات در دو مرحله مقدماتی و نهایی برگزار شد. تیم ملی ایران به دلیل اینکه مدافع عنوان قهرمانی و میزبان نهایی بود، بدون شرکت در مرحله مقدماتی حضورش در مرحله نهایی تعیین شده بود.
مرحله مقدماتی
گروه A
کویت و یمن جنوبی از گروه اول بدلیل انصراف سوریه، پاکستان، لبنان و بحرین مستقیما به مرحله نهایی صعود کردند.
| تیم |
وضعیت |
| کویت |
صعود مستقیم به مرحله نهایی مسابقات |
| یمن جنوبی |
صعود مستقیم به مرحله نهایی مسابقات |
| سوریه |
انصراف از مسابقات مرحله مقدماتی مسابقات |
| لبنان |
انصراف از مسابقات مرحله مقدماتی مسابقات |
| پاکستان |
انصراف از مسابقات مرحله مقدماتی مسابقات |
| بحرین |
انصراف از مسابقات مرحله مقدماتی مسابقات |
گروه B
عربستان پس از صعود از مرحله مقدماتی از حضور در مرحله نهایی انصراف داد و عراق تنها نماینده این گروه در دور نهایی بود.
| رتبه |
تیم |
برد |
تساوی |
باخت |
امتیاز |
| 1 |
عراق |
5 |
1 |
0 |
11 |
| 2 |
عربستان سعودی |
3 |
1 |
2 |
7 |
| 3 |
قطر |
2 |
1 |
3 |
5 |
| 4 |
افغانستان |
0 |
1 |
5 |
1 |
گروه C
تایلند تیم دوم این گروه نیز که حضورش در مرحله بعد قطعی شده بود، از حضور در مرحله نهایی انصراف داد و مالزی تنها نماینده این گروه در دور نهایی بود.
| رتبه |
تیم |
برد |
تساوی |
باخت |
امتیاز |
| 1 |
مالزی |
3 |
1 |
0 |
7 |
| 2 |
تایلند |
3 |
0 |
1 |
6 |
| 3 |
کره جنوبی |
2 |
0 |
2 |
4 |
| 4 |
اندونزی |
1 |
1 |
2 |
3 |
| 5 |
ویتنام جنوبی |
0 |
0 |
4 |
0 |
گروه D
این گروه خود در دو مرحله برگزار شد. تیم های چین و کره شمالی به دور نهایی راه یافتند؛ تیم کره شمالی از حضور در دور نهایی مسابقات انصراف داد.
| رتبه |
تیم |
برد |
تساوی |
باخت |
امتیاز |
| 1 |
کره شمالی |
4 |
0 |
0 |
8 |
| 2 |
چین |
3 |
1 |
0 |
7 |
| 3 |
هنگ کنگ |
1 |
2 |
1 |
4 |
| 4 |
ژاپن |
1 |
1 |
2 |
3 |
| 5 |
سنگاپور |
0 |
0 |
2 |
0 |
| 6 |
برونئی |
0 |
0 |
2 |
0 |
تیم ملی ایران و میزبانی مسابقات
این نسل از تیم ملی فوتبال بدون شک از پر مهره ترین تیم های ملی تاریخ آسیا بود. در فاصله چند روز مانده به آغاز دور نهایی مسابقات حشمت مهاجرانی جانشین فرانک اوفارل سرمربی بریتانیایی پیشین تیم ملی ایران میشود. در این مسابقات، مهاجرانی به دلیل جراحی آپاندیس ناصر حجازی، از منصور رشیدی به عنوان دروازه‌بان اصلی استفاده کرد. در نوک حمله گزینه اولش ترکیب حسن روشن جوان و ناصر نورایی بود اما غلامحسین مظلومی را نیز در ترکیب خود داشت. علیرضا عزیزی، علیرضا خورشیدی و ابراهیم قاسمپور هم ستارگان تکنیکی تیم ملی در گوش‌ها بودند که به تناوب، دو نفر از آنها در ترکیب قرار می‌گرفتند. در دفاع راست، حسن نظری و در دفاع چپ آندرانیک اسکندریان حضور داشتند و در زوج دفاع میانی هم ترکیب عبداللهی با ذوالفقارنسب تیم را یاری میکردند و سهام میرفخرایی بر روی نیمکت ذخیره‌ها قرار داشت. در قلب زمین هم زوج علی پروین و پرویز قلیچ‌خانی حضور داشتند و بازیکنانی مثل محمد صادقی و حسن نایب آقا و گارنیک شهبندری ذخیره آن دو بودند. این سومین جام ملت‌های قلیچ‌خانی بود و بازوبند کاپیتانی هم بر بازوی او بود. او یکی، دو سال قبل را درگیر مسائل سیاسی و گرایشش به سازمان‌های چپگرا گذرانده بود و در بازی‌های ملی‌اش وقفه افتاده بود. مهاجرانی با کنار گذاشتن بازیکنانی نظیر ابراهیم اشتیانی و علی جباری نیز انتقادات زیادی را با خود همراه کرد.
بازی های گروه A در استادیوم باغ شمال تبریز برگزار شد و بازی های گروه B و مرحله حذفی نیز در استادیوم آزادی که آن زمان آریا مهر نام داشت برگزار شد.
ترکیب تیم ملی ایران در جام ملت های اسیا 1976 - استادیوم آریا مهر
بازی نخست مرحله گروهی | عراق حریف محبوب ایران برای آغاز
همانند دوره قبلی جام ملت های آسیا، ایران جام را با پیروزی مقابل هم گروهی اش عراق شروع میکند. این مسابقه با حضور 50،000 تماشاگر انجام شد و ماریجان روس یوگوسلاو قاضی این رقابت بود. بازی در نیمه اول متعادل در جریان است تا اینکه در واپسین لحظات نیمه نخست ناصر نورایی از روی یک ارسال دقیق با ضربه سر توپ را وارد دروازه عراق میکند تا با همین نتیجه نیمه اول به اتمام برسد. با شروع نیمه دوم بازی جان تازه ای میگیرد و حسن روشن در دقیقه 58 بر حکم شکست عراق مهر تایید میزند تا بازی نخست را ایران با حساب 2-0 بر عراق پیروز شود.
روزنامه اطلاعات / شماره 15027 / صفحه 25
تقابل تیم های ملی ایران و عراق
بازی دوم مرحله گروهی | یمن زیر چرخ های ماشین گلزنی ایران
این بازی که با حضور 10،000 تماشاگر و با قضاوت اکرم الحق هندی برگزار شد. زدن هشت گل در یک بازی، تبدیل به پرگل‌ترین پیروزی تیم ملی ایران در تاریخ جام ملت‌های آسیا شد. شاگردان حشمت مهاجرانی در برابر چشمان ۱۱۰ هزار هوادار حاضر در ورزشگاه آزادی هشت بار دروازه این کشور را باز کردند که سه گل از غلامحسین مظلومی، دو گل از نورایی، دو گل از عزیزی و تک گل علیرضا خورشیدی حکم صعود ایران به دور بعد این مسابقات را داشت. عراق نیز به عنوان تیم دوم راهی مرحله بعد شد.
روزنامه اطلاعات / شماره 15031 / صفحه 29
بازیکنان تیم ملی یمن جنوبی
نتایج مرحله گروهی
در نهایت از گروه اول تیم های کویت و چین، و از گروه دوم تیم های ایران و عراق موفق به صعود شدند. تیم های یمن جنوبی و مالزی نیز در این مرحله حذف شدند.
گروه A | استادیوم باغ شمال تبریز
| رتبه |
تیم |
برد |
تساوی |
باخت |
تفاضل گل |
امتیاز |
| 1 |
کویت |
2 |
0 |
0 |
+ 3 |
4 |
| 2 |
چین |
0 |
1 |
1 |
- 1 |
1 |
| 3 |
مالزی |
0 |
1 |
1 |
- 2 |
1 |
گروه B | استادیوم آریا مهر تهران
| رتبه |
تیم |
برد |
تساوی |
باخت |
تفاضل گل |
امتیاز |
| 1 |
ایران |
2 |
0 |
0 |
+ 10 |
4 |
| 2 |
عراق |
1 |
0 |
1 |
- 1 |
2 |
| 3 |
یمن جنوبی |
0 |
0 |
2 |
- 9 |
0 |
مرحله نیمه نهایی | پیروزی نفس گیر مقابل چین
بازی نیمه نهایی با حضور 60،000 تماشاگر برگزار شد. آسامی از ژاپن داور این بازی بود. چین بازی را هجومی آغاز کرد و ایران را در لاک دفاعی فرو برد. به تدریج بازی متعادل شد و ایران هم چند موقعیت گل روی دروازه چین ایجاد کرد ولی در نهایت نیمه نخست با تساوی بدون گل به پایان رسید. نیمه دوم هم بازی بسیار سنگین و با موقعیت گل های نفس گیر فراوان به اتمام میرسد تا فینالیست در وقت های اضافه مشخص شود. در دقیقه صد یک کرنر از سمت چپ توسط اندرانیک اسکندریان ارسال میشود. توپ به حسن روشن میرسد و او نیز علی پروین را صاحب توپ میکند؛ علی پروین به سمت دروازه شوت میکند توپ برگشت میخورد تا علیرضا خورشیدی ان را به تور دروازه چین بچسباند. در دقیقه 119 نیز حسن روشن با توپی که از وسط زمین به او سپرده شده با حرکتی تکنیکی و سرعتی خود را به دروازه چین میرساند و تیر خلاص را بر پیکره چین وارد میکند. تیم ملی کویت نیز با برتری 3-2 بر عراق در وقت های اضافه حریف ایران در بازی فینال میشود.
- ایران 2-0 چین
- کویت 3-2 عراق
روزنامه اطلاعات / شماره 15033 / صفحه 33
ترکیب تیم ملی جمهوری چین
ترکیب تیم ملی ایران برابر چین
فینال و رده بندی | هت تریک جام با کاشته علی سلطان در پرتماشاگر ترین فینال تاریخ
تیم چین تازه وارد با شکست یک بر صفر مقابل عراق توانست به مقام سوم برسد و اولین عنوان ملی خود را جشن بگیرد. در بازی فینال 112،000 بیننده در استادیوم آریا مهر گرد هم آمده بودند. داور این بازی جین دوباچ از کشور سوئیس بود. در نیمه اول ایران خط هافبک را کنترل کرد و همراه قاسم پورف قلیچ خانی و پروین، 3 مهاجم ایران را تغذیه میکردند. ایران قدرت خود را بر حریف دیکته کرد و در این بازی 10 کرنر برای ایران بدست امد. دو شوت از راه دور قاسم پور و نورایی احمد الترابولی دروازه بان درخشان کویت را به زحمت انداخت. به رغم برتری ایران در جریان بازی فتحی کمیل با سرعت بالای خود چند موقعیت جدی روی دروازه ایران ایجاد کند. در نیمه دوم بازی متعادل تر شد کویت تسلط بیشتری روی توپ داشت؛ با تکل های فراوان فشار زیادی روی خط هافبک ایران اعمال شد و فتحی کمیل با تکنیک خود خط دفاع ایران را به دردسر انداخته بود. مهاجرانی برای تغییر این شرایط تیم را به سمت بازی هوایی و توپ های بلند هدایت کرد تا ایرانی ها از امتیاز قد بلندتر خود استفاده کنند. در دقیقه 65 قلیچ خانی یک توپ مورب برای حسن روشن سرعتی فرستاد. دروازه بان کویت از محوطه بیرون می آید و توپ را مشت میکند و داور یک خطا به سود ایران اعلام میکند. علی پروین پشت توپ می آید و با یک ضربه رعد آسا تک گل ایران در این بازی را به ثمر میرساند. در ادامه کویت حملات خود را بیشتر میکند اما تیم مهاجرنی بازی را کنترل میکند تا ایران با کاشته علی پروین به سومین قهرمانی متوالی خود در جام ملت های آسیا دست پیدا کند.
روزنامه اطلاعات / شماره 15035 / صفحه 32
تصویری از گل کاشته علی پروین مقابل کویت
جشن قهرمانی تیم ملی ایران در جام ملت های آسیا 1976
رکورد های ویژه تیم ملی ایران
با قهرمانی ایران در این دوره از جام ملت ها، ایران به چندی از رکورد های فردی و تیمی دست یافت:
- ایران پرافتخارترین تیم جام ملت های آسیا ( تا پیش از سال 2011)
- ایران تنها تیمی که در جام ملت های آسیا موفق به 3 قهرمانی متوالی شده است.
- منصور رشیدی تنها دروازه بانی که بدون گل خورده قهرمان آسیا شده است.
- پرویز قلیچ خانی پرافتخارترین بازیکن تاریخ جام ملت ها با 3 قهرمانی در این تورنمنت.
- علی پروین بهترین بازیکن جام ملت های آسیا 1976
- غلامحسین مظلومی و ناصر نورایی آقای گل های این دوره از جام ملت های آسیا (مشترکا با فتحی کمیل).
- ایران-کویت، پرتماشاگرترین فینال تاریخ جام ملت های اسیا با 112،000 تماشاگر.
کاپ قهرمانی اسیا در دستان کاپیتان پرویز قلیچ خانی پرافتخارترین بازیکن تاریخ جام ملت های آسیا
کاپ قهرمانی آسیا در دستان منصور رشیدی، تنها دروازه بان تاریخ که بدون گل خورده فاتح جام ملت های آسیا شده است.
کاپ قهرمانی اسیا در دستان علی پروین زننده گل فینال و بهترین بازیکن این دور از جام ملت های آسیا
غلامحسین مظلومی آقای گل این دوره از جام ملت های آسیا
