روز پنج شنبه، 25 ژوئن 2021 یوفا اعلام کرد قانون گل زده در خانه حریف از ابتدای فصل 22-2021 در تمام تورنمنت های باشگاهی زیر مجموعه یوفا (لیگ قهرمانان اروپا، لیگ اروپا و لیگ کنفرانس اروپا) لغو خواهد شد؛ یک تغییر بزرگ در جهان فوتبال ایجاد می شود. این تغییر مخالفان و موافقان زیادی داشته که در این مطلب به بررسی جوانب مختلف حذف این قانون می پردازیم.
قانون گل زده در خانه حریف چیست؟
قانون گل زده در خانه حریف، باعث می شود تیمی که در خانه حریف گل می زند بابت گل خارج خانه اش مزیت داشته باشد. این قانون می تواند برنده یک دیدار رفت و برگشت در صورت تساوی را تعیین کند. مثلا اگر تیم A با نتیجه 3-2 در خانه تیم B پیروز شود اما اگر در خانه خودش 1-0 شکست بخورد، به خاطر گل زده بیشتر در خانه حریف با تساوی 3-3 راهی مرحله بعدی می شود. حالت دیگر این است که اگر بازی تیم های A و B در خانه تیم B با نتیجه 2-2 تمام شود و بازی برگشت در خانه تیم A، با تساوی 1-1 به پایان برسد، این تیم A است که به خاطر گل زده بیشتر در خانه حریف به مرحله بعد می رسد.
قانون گل زده در خانه حریف چرا وضع شد؟
در اصل این قانون برای این وضع شد تا از انجام بازی تکراری در زمین بی طرف یا برگزاری بازی پلی آف که با شلوغ شدن تقویم تیم ها، خستگی بازیکنان را در پی دارد، جلوگیری شود. قانون گل زده در خانه حریف، تیم مهمان را تشویق می کند تا برای دستیابی به مزیت گل زده در خانه حریف، حمله کند و بازی ها جذاب شود. تیم میزبان هم در تلاش است گل نخورد تا به حریف مزیت ندهد. به همین علت، بازی برگشت می تواند با جذابیت بیشتری دنبال شود. معمولا در دیدارهای رفت و برگشت، تیمی که در بازی برگشت میزبان است، شانس بالاتری دارد و به همین علت است که به خاطر این مزیت اندک، تیم های صدرنشین مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا در دور برگشت یک هشتم نهایی میزبان هستند.
معایب قانون گل زده در خانه حریف
این قانون با انتقادات زیادی روبرو شده است که معایب آن را می توان از دلایل احتمالی یوفا برای حذف این قانون دانست. یکی از معایب این قانون، مزیت ناعادلانه تیم مهمانِ بازی برگشت در صورت کشیده شدن بازی به وقت اضافه است. به عنوان مثال، در فصل 21-2020 تیم های پورتو و یوونتوس در وقت های قانونی دو دیدار رفت و برگشت به تساوی 3-3 رسیدند (نتیجه 2-1 در تورین و پورتو). بازی به وقت های اضافه رفت و پورتو که در استادیوم خالی از تماشاگر آلیانتس به میدان می رفت، 30 دقیقه بیشتر برای زدن گل در خانه حریف وقت داشت که توانست این کار را هم انجام دهد. یوونتوس 3-2 پیروز شد و مجموع بازی های رفت و برگشت با تساوی 4-4 به پایان رسید اما به خاطر گل زده پورتو در وقت اضافه در خانه یوونتوس، این تیم توانست راهی دور بعد شود. بسیاری از کارشناسان معتقدند که خودِ قانون گل زده در خانه حریف منطقی است اما مزیت تیم مهمان در وقت اضافه جهت داشتن 30 دقیقه بیشتر برای زدن گل، ناعادلانه است.
پورتو به لطف گل زده بیشتر در خانه یوونتوس به یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا رسید اما آن ها در 120 دقیقه موفق شدند این کار را انجام دهند
یکی دیگر از انتقادات وارده به این قانون، این است که در صورت تساوی مثلا 1-1 و 0-0 در دو بازی رفت و برگشت، واقعا چه لزومی دارد که صرفا به خاطر دو تساوی، تیمی که یک گل زده راهی دور بعد شود. یک مثال خاص، این موضوع را بیان می کند؛ در نیمه نهایی لیگ قهرمانان فصل 03-2002، تیم های اینتر و میلان که هر دو در استادیوم سن سیرو بازی می کنند به مصاف هم رفتند. بازی رفت به میزبانی میلان با تساوی 0-0 و بازی برگشت با تساوی 1-1 خاتمه یافت. میلان به خاطر گل زده در خانه حریف! راهی دور بعد شد. درست است که میزان حضور تماشاگران دو تیم در دو بازی متفاوت بود اما می توان گفت میلان نسبت به اینتر، صرفا خوش شانس تر بود. علاوه بر این قانون گل زده در خانه حریف حتی می تواند در مرحله گروهی هم مورد استفاده قرار گیرد. مثلا فرض کنید که دو تیم در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا هم امتیاز شده اند و نتیجه بازی رو در روی دو تیم هم مساوی است اما یک تیم گل زده در خانه حریف بیشتری دارد. در این صورت تیمی که گل زده بیشتر در خانه حریف دارد حتی در صورت داشتن تفاضل گل پایین تر می تواند راهی مرحله بعد شود و این حذف برای تیمی که در خانه خودی گل خورده، بسیار دردناک است.
مزایای قانون گل زده در خانه حریف
قانون گل زده در خانه حریف باعث می شود تیم ها در هر دو دیدار رفت و برگشت به رقابت ادامه دهند و حتی با باخت سنگین در بازی رفت، برای بازی برگشت جای جبران باشد. یک انتقاد به حذف این قانون، کم شدن شانس تیم های ضعیف تر مقابل تیم های قدرتمند است و مزیت گل زده در خانه حریف به تیم های ضعیف تر کمک می کرد تا به لطف گل زده شان در خانه حریف بتوانند به رقابت ادامه دهند. در واقع با حذف این قانون، شانس تیم ها برای کامبک زدن کاهش می یابد. مثلا بدون این قانون، آاس رم نمی توانست با پیروزی 3-0 خانگی مقابل بارسلونا راهی نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا شود و بازی به وقت اضافه می رفت. این قانون می تواند جذابیت بازی ها را هم کم تر کند. با لغو قانون گل زده در خانه حریف، تیم مهمان تمایلی برای جلو کشیدن ندارد و صرفا دفاع می کند که این مسئله می تواند باعث کم گل تر شدن بازی ها شود. قانون گل زده در خانه حریف معمولا از رسیدن بازی ها به ضربات پنالتی در مسابقات لیگ قهرمانان اروپا جلوگیری می کند. ضربات پنالتی وابستگی زیادی به شانس دارد و در این صورت می توانیم شاهد رسیدن مسابقات بیشتری به ضربات حساس پنالتی باشیم که این یعنی بخت و اقبال می تواند شانس مهمی در پیروزی تیم ها ایفا کند.
نظر شما چیست؟ به نظر شما حذف قانون گل زده در خانه حریف به بهبود و جذاب تر شدن فوتبال کمک می کند؟
