|
بخش Dr. Money حزب دکتران تقدیم می‌کند.
|
تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری جزء اولین موضوع‌‌هایی است که هر تازه‌وارد بازارهای مالی ممکن است به آن‌ها بیندیشد. تابه‌حال چند بار در بحث‌های مالی و اقتصادی جمله: «بورس قماربازی است.» را شنیده‌ای؟ بله، صحیح است. هم قمار و هم سرمایه گذاری هر دو شامل ریسک و به خطر انداختن پول و سرمایه می‌شوند. یعنی، هم در قمار و هم در سرمایه گذاری، ما سرمایه اولیه خودمان را به خطر می‌اندازیم تا بتوانیم در آینده سودی کسب کنیم.
اما اشتراک در ویژگی ریسک، نمی‌تواند به‌تنهایی دو عمل قمار و سرمایه گذاری را شبیه به هم کند. خیلی از دادوستدها و شغل‌های آزاد شامل ریسک می‌شوند، اما آیا همه این شغل‌ها و تجارت‌ها یک نوع قمار محسوب می‌شوند؟
در این بخش از آموزش‌های ویتارو، ما قرار است به بیان اصلی‌ترین تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری بپردازیم و تلاش کنیم تصور غلط: «بورس قماربازی است.» را از بین ببریم.
سرمایه گذاری
سرمایه گذاری یعنی تخصیص سرمایه به یک دارایی (مانند سهام یا ملک) به هدف کسب درآمد یا رسیدن به سود. انتظار رسیدن به یک سود یا درآمد هسته اصلی سرمایه گذاری را تشکیل می‌دهد. سرمایه گذاری با ریسک کردن رابطه مستقیم دارد؛ یعنی هرچه قدر که ریسک‌پذیری ما بیشتر باشد، احتمال رسیدن به بازدهی‌های بالاتر نیز بیشتر است و هرچه ما کمتر ریسک کنیم، معمولاً به بازدهی کمتری نیز می‌رسیم.
قمار
قمار یعنی شرط بستن بر روی احتمالی که نتیجه آن، به‌شدت نامعلوم و تصادفی باشد. می‌توانیم بگوییم که در قمار شانس وزنه سنگینی دارد و نتیجه، از اختیارات ما خارج است. اما ما با اصطلاح شانس مخالفت داریم و معتقدیم، هیچ‌چیز در این جهان شامل شانس نمی‌شود.
ما اگر به علت هر اتفاقی آگاهی نداشته باشیم، آن را به شانس ارتباط می‌دهیم؛ درحالی‌که علت آن اتفاق ازنظر ما ناشناخته است، نه اینکه علتش نامعلوم باشد. درنتیجه این عدم شناخت، ما را مجبور می‌کند که توجیه بی‌مورد کنیم و یک نیروی غیرواقعی را عامل اصلی یک اتفاق بدانیم.
شباهت‌های میان قمار و سرمایه گذاری
قبل از توضیح تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری باید به کلیدی‌ترین شباهت‌های این دو عمل بپردازیم. بالاتر اشاره کردیم که هر دو عمل قمار و سرمایه گذاری شامل ریسک می‌شوند؛ زیرا تنها با پذیرش ریسک است که یک سرمایه بازدهی می‌دهد. اگر ما ریسک از دست دادن پول را نپذیریم، هرگز نمی‌توانیم در هیچ نوع بازاری به سوددهی یا درآمد برسیم.
شباهت بعدی، در قاعده کلیدی این دو عمل است. هر دو این قاعده قبول دارند که باید ریسک را به حداقل و بازدهی را به حداکثر برسانند. هم سرمایه گذارها و هم قماربازها با همه ابزار موجود، تلاش می‌کنند که به پول بیشتری برسند و درعین‌حال، میزان کمتری از پول خود را به خطر بیندازند.
تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری
قمار و سرمایه گذاری شاید شباهت‌هایی به یکدیگر داشته باشند، اما تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری بسیار اساسی‌تر و بزرگ‌تر از شباهت‌هایش است. تعداد تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری بسیار زیاد و نیازمند چندین سری مقاله است. بنابراین ما تنها به کلیدی‌ترین تفاوتهای این دو عمل می‌پردازیم.
1. ماهیت وجودی
از اولین تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری همان ماهیت وجودی آن‌هاست. منظور ما از ماهیت وجودی این است که در سرمایه گذاری، شخص مالک یک دارایی می‌شود، اما در قمار، شخص قمارباز صاحب هیچ‌چیزی نمی‌شود.
برای مثال وقتی یک سرمایه گذار در بازار بورس سهام یک شرکت را می‌خرد، یعنی او صاحب بخشی از آن شرکت در دنیای واقعی شده است. اما در قمار هیچ انتقال مالکیتی صورت نمی‌پذیرد.
2. کنترل زیان
از دیگر تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری می‌توان به کنترل زیان اشاره کرد. یک قمارباز به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند ضرر و زیان خود را محدود یا کنترل کند. اگر تو یک‌میلیون تومان بر برد یک تیم شرط ببندی و آن تیم ببازد، تو همه یک‌میلیون تومانت را از دست داده‌ای.
اما در سرمایه گذاری ابزارهای زیاد و متنوعی برای کنترل زیان وجود دارند که یک سرمایه گذار می‌تواند با ترکیب همه این ابزارها، ضرر و زیانش را به‌خوبی تحت کنترلش دربیاورد. یکی از این ابزارهای رایج، حد ضرر است. برای مثال اگر قیمت یک سهم 10% ریزش کند و سرمایه گذار سهمش را به شخص دیگری بفروشد، می‌تواند با 90% باقی‌مانده سرمایه‌اش، آن ضرر کنترل‌شده را جبران نماید.
3. فاکتور زمان
از دیگر کلیدی‌ترین تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری مفهوم زمان است. قمار محدود به زمان است و معمولاً در مدت کوتاهی اتفاق می‌افتد، اما سرمایه گذاری می‌تواند تا آخر عمر نیز ادامه یابد. در قمار وقتی‌که دست، بازی، یا مسابقه به اتمام رسید، فرصت تو نیز برای کسب سود یا جلوگیری از زیان نیز به اتمام می‌رسد. یا بردی و یا باختی.
در همین فاکتور زمان، بحث مهم دیگری نیز وجود دارد. ازنظر ریاضی، هر چه قمار باز بیشتر قمار کند، احتمال از دست دادن پولش نیز بیشتر می‌شود. اما در سرمایه گذاری عکس این موضوع اتفاق می‌افتد و با گذر زمان، پول بیشتری به سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد. دلیلش واضح است، قمار باز علیه میزبان شرط‌بندی می‌کند و همه می‌دانیم که در بلند‌مدت، هیچ‌وقت میزبان بازنده نیست.
4. دسترسی به اطلاعات
هم سرمایه گذارها و هم قماربازها، برای رسیدن به سود، به گذشته می‌نگرند و عملکرد تاریخی را با توجه به عملکرد حال تحلیل و بررسی می‌کنند. اطلاعات هم در قمار و هم در سرمایه گذاری باارزش است. اما در اینجا تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری پررنگ‌تر می‌شود.
اطلاعات شرکت‌های بازار سهام در دسترس عموم مردم قرار دارد. درآمد شرکت، نسبت‌های مالی، ترازنامه، تیم مدیریتی و دیگر اطلاعات همگی در دسترس همگان قرار دارند و سرمایه گذاران می‌توانند این اطلاعات را تحلیل و بررسی نمایند.
اما در نقطه مقابل، قماربازها یا هیچ اطلاعاتی از متغیرهای موجود در شرط‌بندی ندارند، یا اگر هم دارند، ناقص، محدود و یا نادرست است. یک قماربازی که در لاس‌وگاس پشت میز بازی بلک جک (به انگلیسی: Black Jack) می‌نشیند، نمی‌داند که درگذشته چه اتفاقی در این میز افتاده تا بتواند بر آن اساس تحلیلی داشته باشد. هر اتفاقی که در این میز می‌افتد، بر اساس احتمالات به‌شدت تصادفی و نامعلوم است.
البته که دلایل بسیار زیاد دیگری برای تمیز دادن این دو عمل کاملاً متفاوت وجود دارند، اما دلایل ذکرشده در مقاله تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری می‌توانند به‌راحتی راه این دو عمل از یکدیگر جدا نمایند. اگر بازهم در جمعی قرار گرفتی که به دلیل ضرر کردن در بازار بورس، آن را یک عمل قمار گونه خواندند، ابتدا موضوعات مطرح‌شده در این مقاله را با ایشان در میان بگذار، سپس به آن‌ها توصیه کن هیچ‌وقت در هیچ عملی شتاب‌زده و بدون داشتن علم، آگاهی و دانش تصمیم نگیرند.
میدواریم از مقاله تفاوتهای میان قمار و سرمایه گذاری چیز جدیدی آموخته و از آن لذت برده باشی. دیدگاه خود را با ما در بخش نظرات همین پست یا در شبکه‌های اجتماعی ما به آدرس @Vitaroir در میان بگذار. نظرات، انتقادات و پیشنهادها تو نه‌تنها عامل اصلی پیشرفت ماست، بلکه انگیزه قدرتمندی برای ادامه کار در ما ایجاد می‌کند.
متشکریم که با ما همراه بودی، تا بعد.
