موقعیت نکا،
نیروگاه تولید برق نکا یک نیروگاه۲۰۰۰مگاواتی حرارتی گازی است که در سواحل شرقی مازندران قرار دارد مسئول تامین برق شهرهای بزرگی چون ساری تهرانو کرج است و هرنوع آسیب جدی به آن اخلال جدی در امور روزمره ایران پدید می آورد و با توجه به دور بودن ذاتی نکا با لجمن جنگ و عدم توانایی عراق در سوختگیری هوایی از دسترس عراق
خارج به نظر میرسید
از طرفی ایران همیشه عراق را متهم به استفاده از فرودگاه کشورهای حاشیه خلیج فارس برای حمله به خارک میکرد و عراقی ها تصمیم داشتند پاسخی به این ادعا هم داده باشند برای این منظور پس از بررسی‌های فنی و اطلاعاتی بسیار هدف را انهدام دیگ‌های نیروگاه نکا قراردادند
اما همچنان چالش اصلی در سرجای خود بود
پیکره بندی که برای این عملیات درنظر گرفته شده بود متشکل از ۲بمب شدیدالانفجارفرانسویSAMP T200 دو مخزن سوخت زیربال به گنجایش۱۱۰۰ لیتر و یک مخزن زیر بدنه به گنجایش ۲۲۰۰ لیتر بود اما مسئله اصلی اینجا بود که حداکثر وزن برخواست میراژ اف۱
برابر۱۶۲۰۰ کیلوگرم است اما پیکره‌بندی موردنظر عراق برابر۱۷۴۰۰ کیلوگرم بوده است و بررسی‌های عراق سرانجام به اینجا ختم شد که هواپیماها با باک سوخت‌خارجی خالی به پرواز دربیایند و در طول مسیر پیش از ورود به خاک ایران سوخت کافی را دریافت نمایند
نکته، بمب SAMP T200 یک بمب شدیدالانفجار فرانسوی است که دو نوع فیوز دارد که یک فیوز در انتهای خود دارد که پس از خارج شدن چتر و جدایش آن فعال میشود و فیوز دوم،فیوز ضربه‌ایی در سر بمب است که پس از برخورد به زمین عمل میکند و خلبان می تواند انتخاب کند که کدام یک از فیوزها عمل کند
پس از سوختگیری در خاک عراق ۸فروند جنگنده(۳فروند مهاجم ۳فروند سوخت‌رسان و دو فروند ذخیره) از پایگاه هوایی صدام در بغداد به پرواز درآمدند و قصد داشتند با کمک ارتفاعات شرق عراق و پرواز در ارتفاع پست به محیط داخلی ایران نفوذ کنند که با تشخیص لیدر دسته به علت بدی شرایط جو
لغو شد اولین اقدام به انجام این عملیات در تاریخ۱۵ آذر۱۳۶۴راس ساعت ۲بعد ازظهر آغاز شد و توسط لیدر دسته لغو شدو تلاش بعدی برای انجام این عملیات به۱۲ ماه بعد موکول شد(به دلیل مسائل فنی و حفاظتی امکان انجام زودهنگام این دست عملیات‌ها ممکن نیست)
و تلاش دوم در تاریخ۷مهر۱۳۶۶ انجام شد
در این تاریخ هواپیماها پس از پرواز در۵کیلومتری پایگاه مبدا اقدام به سوختگیری اولیه کردند و پس از آن اقدام به کاهش ارتفاع تا۱۰۰متری زمین کردند و با کمک نقاط کور رادار ایران حتی از کنار پایگاه شکاری نوژه نیز گذشتند و حتی مسیری بالغ بر۲۵۰ کیلومتر را در ارتفاع۲۰متری برروی دریای‌خزر
طی کردند!!!!
توجه کنید که مشابه حمله به الولید در این عملیات دوساعت و دوازده دقیقه‌ایی هم سکوت رادیویی در تمام طول پرواز حفظ شده بود علاوه بر این جنگنده‌ایی که تا این حد سنگین است به شدت کند به فرامین خلبان پاسخ میدهد و قدرت مانورپذیری آن به شدت کاهش میابد و قطعا
خلبانان کارکشته‌ایی برای این پرواز به کارگرفته شدند در فاصله۳۰ کیلومتری از نیروگاه بمب‌ها مسلح شدند و در فاصله۱۵کیلومتری از هدف هر۳ پرنده به ۸۰متر افزایش ارتفاع دادند و نکا را کوبیدند!
به دلیل غافلگیری محض پدافند کمترین آسیبی به میراژها نرسید و همگی سالم به بغداد برگشتند!
شدت انفجار نیروگاه به حدی بود که ۴۵ذقیقه بعد از بمباران همچنان آتش سوزی در جریان بود
با اینکه این حمله تنها یک نفر کشته و چند مجروح به ایران تحمیل کرد اما ضربه مهلکی به ساختار صنعت برق ایران زد و باعث خاموشی های چند ده ساعت در کلان شهر های شمال ایران شد
چند نکته در آخرین سطور متذکر میشوم:
۱-نیروهای مسلح عراق بالاخص نیروی هوایی این کشور ابدا نیروی دست و پابسته‌ایی که سینمای دفاع مقدس نشان میدهد، نبودند
۲-اهمیت امر آموزش و تمرین در نتیجه نهایی عملیات
۳-اهمیت استفاده از سلاح به‌روز و کارآمد
۴-اهمیت بحث حفاظت اطلاعات و اطلاعات درجهت شناسایی اهداف پر اهمیت خصم
در نهایت هم لازم به ذکر است هدف نگارنده از بیان مطالب فوق صرفا ارزش گذاری و عیارسنجی خلبانان و افسرانی است که۸ سال پنجه در پنجه با ارتش عراق بودن
باید پذیرفت که عراقیها دشمن لایق احترامی بودند و بارها اینرا اثبات کردند
متاسفانه این نیروگاه در سال های بعد دوبار دیگر هم بمباران شد و حکومت هم تمهیدات خاصی برای دفاع از آن انجام نداد. در شدید ترین این حملات ۲۳تفر از پرسنل نیروگاه شهید شدند
متاسفانه باید اعتراف کنیم آنقدر که پیروزی هایمان توجه می کنیمم از شکستهامان درس نمی گیریم که نتیجه آن ضربه خوردن های غیر منتظره می شود
