درد مقعد چیست و دلایل ایجاد آن
درد مقعد چیزی است كه قبل ، هنگام یا بعد از انجام اجابت پیش می آید و شدت آن از كم شروع و آنچنان زیاد میشود كه شخص قادر به انجام فعالیت های روزمره خود نخواهد بود. این درد دلایل زیادی دارد كه اكثرا عمومی است . اگر درد مقعد طی 24 تا 48 ساعت رفع نشد می بایست توسط پزشك بررسی شود. در مقایسه , اگردرد همراه با تب باشد باید فورا به پزشك رجوع شود.
عمومی ترین دلایل درد مقعد چیست؟
در اکثر مواقع علل ایجاد کننده درد مقعد بی خطر هستند اما به دلیل وجود اعصاب زیاد در این ناحیه، درد میتواند شدید باشد. علت درد مقعد در بیشتر موارد قابل تشخیص است.
هموروئید ترومبوزه خارجی
هموروئید ترومبوزه خارجی، لخته شدن خون در كیسه ای خونی درست خارج از مقعد (بافت های هموروئید) می‌باشد. درد بصورت ناگهانی با جابجایی مدفوع شروع و میتواند طی 48 ساعت بعدی شدیدتر شود ولی كم كم طی چند روز فروكش می كند. اگر پوست بیرونی هم باز شود ، خونریزی مشاهده میشود. برای درمان بواسیر (ترومبوزهموروئید) یا آن را برداشته و یا به كمك وان آب گرم ، داروی مسكن یا نرم كننده های مدفوع آن را تسكین میدهند. برداشتن بواسیرغالبا سریع و قابل تحمل است و اگر در چند روز اول پس از شروع علائم باشد میشود در دفتر دكتر و یا اورژانس طی بی حس كننده موضعی انجام شود.
شقاق مقعد
شقاق مقعد شکاف بیضی شکل کوچکی در سر مقعد است که باعث درد و خون ریزی هنگام اجابت می شود. شقاق برای اکثر مردم تقریبا یک چیز عادی است ولی غالبا با بواسیرکه آن هم با درد و خون ریزی همراه است اشتباه گرفته میشود. بهترین درمان برای شقاق حاد نرم كردن مدفوع بكمك رژیم غذایی فیبر دار ، كرم های موضعی و وان آب گرم برای 10 الی 20 دقیقه چند بار در روز (مخصوصا پس از اجابت) است. وان آب تسكین دهنده و آرام بخش عضلات مقعد است تا بهبودی كامل بدست آید. شقاق های مزمن خیلی به ندرت نیاز به جراحی پیدا میكنند.
اکثر شقاق ها (85 الی 90 درصد) در پشت مقعد و 10 الی 15 درصد در جلو و برای تعداد معدودی هم در جلو و هم در عقب مقعد رخ میدهد. شقاقی که در محل دیگری واقع باشد مربوط به بیماری های دیگری است که باید بیشتر بررسی شود.
آبسه و فیستول
آبسه مقعد ، حفره ایست عفونی پر از چرك در كنار مقعد یا ركتوم. فیستول مجرایی است كه زیر پوست تشكیل و غدد عفونی مسدود شده را به بخش آبسه شده متصل میكند. درمان آبسه در اكثر موارد با تخلیه و جراحی غالبا ضروری است. جراحی هرچند راحت و ساده است ولی بعضی مواقع پیچیده و امكان جراحی در چند مرحله وجود دارد.
عفونت‌های قارچی یا بیماری های مقاربتی
بیمارانی كه دچار عفونت قارچی یا بیماری مقاربتی شده اند علائم درد بلند مدت از ملایم تا شدید در مقعد یا اطراف آن خواهند داشت و این هیچ ارتباطی با اجابت ندارد. بیماری های مراقبتی شامل سوزاك ، كلامیدیا ، تبخال ، سفلیس و غیره میشود. این بیماران از خون ریزی كم ، ترشح عفونی و خارش رنج میبرند . درمان معمولا از طریق آنتی بیوتیك یا ضدقارچ از نوع خوردنی یا پماد می باشد.
بیماری‌های پوستی
اختلالات پوستی كه در دیگر نقاط بدن رخ میدهند مانند زگیل یا پسوریازیس میتوانند در مقعد هم ایجاد شوند. بیمار دچار خارش ، خون ریزی و بعلاوه دردی كه آمد و رفت دارد میشود. راه حل , تشخیص زود هنگام جهت درمان مناسب می باشد و در بعضی موارد نمونه برداری از پوست لازم است. درمان بستگی به ارزیابی نمونه و تشخیص پزشك دارد.
سرطان
هرچند اكثر دردهای مقعد خوش خیم هستند ولی تومورها پس از مدتی شروع به درد ، خون ریزی ، چركین و غالبا تغییر در حالت اجابت میشوند . هر نوع درد یا خون ریزی مقعدی كه التیام نیابد و طی زمان بدتر شود باید توسط پزشك بررسی گردد. سرطان مقعد یا تومورهای دیگر میتوانند به شیمی درمانی ، پرتونگاری و یا جراحی نیاز پیدا كنند. پزشك در وحله ی اول معاینه ی دقیق و كامل توسط آنوسكوپی (معاینه ی مقعد با دوربین ریز چراغ دار) و نمونه برداری از جرم میكند. اگر درد زیاد اجازه نمیدهد تست در مطب دكتر انجام داد ، مورد در اتاق عمل طی بیهوشی صورت میگیرد تا احتمال سرطان رد شود.
