طرفداری / اندکی قبل از بسته شدن آخرین پنجره نقل و انتقالاتی سال ۲۰۲۰ بارسلونا موفق شد در رقابت برای جذب سرجینیو دست، بایرن مونیخ را کنار بزند و مدافع ۱۹ ساله آمریکایی با جدایی نلسون سمدو به مقصد لیگ برتر و باشگاه ولورهمپتون، به جمع کاتالان ها پیوست.
پست دفاع راست در ۵ سال اخیر بزرگ ترین نگرانی برای بلوگرانا بوده است و از خرید جدید باشگاه انتظار می رود تعادلی که ترکیب بارسلونا از زمان جدایی دنی آلوز فاقد آن بوده را سر انجام به آن ها باز گرداند.
در این یادداشت سبک بازی سرجینیو دست و همچنین چگونگی تطابق او با تفکرات سرمربی جدید کاتالانی ها رونالدو کومان، را مورد بررسی قرار می دهیم. با طرفداری همراه باشید.
نقش مدافعین کناری در بارسلونای رونالد کومان
قبل از ارزیابی سبک بازی دِست، ابتدا با این سوال مواجه می شویم: وظایف یک مدافع کناری در بارسلونا به چه صورت است؟
به عنوان یک قاعده کلی، به سبب سبک بازی عمدتا هجومی بارسلونا، مدافعین کناری باید در اکثر اوقات وظایف یک وینگ-بک را ایفا کنند و در هنگام حملات در یک سوم زمین حریف حضور داشته باشند.
کومان پس از بر عهده گرفتن هدایت بلوگرانا نشان داد که به اصول خودش پایبند است و استفاده از چینش همیشگی اش به جای ۳-۳-۴ سنتی بارسلونا نیز شامل این موضوع می شود. اما این تغییر دقیقاً چه تاثیری بر روی مدافعین کناری می گذارد؟
در سیستم ۱-۳-۲-۴ مدافعین کناری نقش بسیار مهمی در هجوم ها دارند و به سبب عدم حضور بال یا وینگر در این نوع ترکیب، وظیفه نفوذ از کناره بر عهده آن هاست. در عکس زیر می توانید ترکیب مد نظر رونالد کومان برای بارسلونا و وظایف حرکتی هر یک از بازیکنان را مشاهده کنید.
در تفکرات هجومی رونالد کومان، بازی از کناره ها اهمیت زیادی دارد. از این رو در حملات به وینگ بک هایی نیاز است که توانایی پیشروی در فضاهای ایجاد شده را داشته باشند. در هنگام حملات آنتوان گریزمان و آنسو فاتی به ترتیب در سمت راست و چپ زمین حضور پیدا می کنند. آنسو فاتی می تواند به کناره ها برود یا برای مدافع کناری که در سمت او قرار دارد، فضا ایجاد کند. این در حالی است که گریزمان بیشتر سعی می کند تا متمایل به مرکز بازی کند.
بازیکن جدید بارسلونا، فرانسیسکو ترینکائو نیز در هنگام بازی در سمت راست، وظایف یکسانی با آنتوان گریزمان دارد. وینگر پرتغالی متمایل به چپ بازی می کند. همین امر باعث میشود که مدافعین کناری در ترکیب ۱-۳-۲-۴، دو وظیفه مهم را برعهده داشته باشند .
۱ - در هنگام بازیسازی از عقب زمین می بایست در Half space حضور موثر داشته باشند و کانال های کناری را برای حرکت مهاجمین خالی بگذارند.
۲ - در حملات برای پشتیبانی از مهاجمین در میانه میدان قرار بگیرند. به گونه ای که در مواقع لزوم بتوانند از فضاهای خالی ایجاد شده در کناره ها بهره ببرند.
نمونه کامل آن را در تصویر زیر می بینید.
البته این تنها بخشی از اصول کلی مربوط به وظایف مدافع کناری در ترکیب ۱-۳-۲-۴ است و با توجه به بازی های ابتدای فصل، می توان نقش فولبک آمریکایی در تفکرات رونالد کومان را حدس زد. اما آیا او توانایی لازم برای اجرای وظایف خود را دارد ؟ در ادامه مطلب خواهید فهمید.
سرجینیو دست؛ مدافعی با خصوصیات تهاجمی بالا
به محض شروع حملات، توانایی های دِست آشکار می شود. این بازیکن ۱۹ ساله تبحر خاصی در نفوذ به یک سوم زمین حریف و ارسال توپ از جناحین دارد. به نقشه حرارتی و پاس های او در بازی آژاکس مقابل ختافه در جریان رقابت های لیگ اروپا توجه کنید.
همانطور که در تصویر سمت چپ پیداست، دسِت در بازی مثال زده شده به طور معمول در میانه میدان حضور پیدا می کرد و بیشترین پاس رد و بدل شده وی به ترتیب با رایان گراونبرچ (هافبک)، پِر شوورز (مدافع میانی) و دنیلو(وینگر) است.
ما در ابتدای این مطلب به نقش مدافعین کناری در سیستم ۱-۳-۲-۴ رونالد کومان اشاره کردیم و از نقشه حرارتی و پاس های مدافع آمریکایی چنین پیداست که او ذاتا یک وینگ-بک است. سرجینیو دست را می توان بازیکنی دانست که در حملات زود تر از بقیه به مهاجمین اضافه می شود اما در امور دفاعی نیز می توان روی او حساب باز کرد.
با توجه به خصوصیات سرجینیو دست، هماهنگی وی با وینگر یا هافبک راست تیم بسیار حائز اهمیت است. با فرض حضور گریزمان یا فرانسیسکو ترینکائو در این پست می توانیم حدس بزنیم که دِست بخواهد از قابلیت های تهاجمی خودش بیشتر استفاده کند.
در مثال بالا، دِست توپ را در نیمه خودی دریافت می کند اما تا زمان یافتن وینگر راست تیم، آن را نزد خود نگه داشته و به سمت دروازه حریف به پیش می رود. سرانجام با خارج شدن مدافع حریف از موقعیت خود، فضا فراهم شده و مدافع آمریکایی پس از حرکت -یک و دو- با هم تیمی اش، به سادگی به یک سوم میدان حریف راه پیدا می کند.
در بارسلونا انجام چنین حرکاتی نیازمند دقت و تلاش بسیار بیشتری است زیرا در حضور مهاجمانی تراز اول در لالیگا و رقابت های اروپایی که می توانند هر مدافعی را به چالش بکشند، احتیاط شرط عقل است!
با این حال، دِست در حملات ساده و بی پروا است. اگرچه او بازیکنی تکنیکی به شمار می رود اما به ندرت سعی می کند تا در موقعیت های دشوار قرار گیرد و ترجیح می دهد تا از سرعت و استقامت خودش استفاده کند.
اما این نکته نباید باعث آن شود که توانایی دِست در کار با توپ را دست کم بگیریم.
تصویر زیر نمایانگر آمار برترین مدافعین کناری زیر ۲۵ سال اروپا در امر تعداد دریبل و نفوذ های موفق (به یک سوم حریف) است. ما همچنین جوردی آلبا، نلسون سمدو و سرجی روبرتو را برای مقایسه بهتر به این آمار اضافه کردیم.
دِست به طور میانگین با ۴.۸۴ دریبل و ۲.۳۹ نفوذ موفق، برتری چشمگیری نسبت به سایر مدافعین کناری بارسلونا دارد. البته باید تفاوت سطح اردیویسه و لالیگا را نیز در نظر گرفت.
بارسلونا با حضور فاتی و جوردی آلبا، اکثر حملات خود را از سمت چپ پایه ریزی می کند. در واقع ۴۵ درصد از حملات بارسلونا در این سمت شکل می گیرد. ۳۰درصد از مرکز و تنها ۲۵ درصد از سمت راست. این آمار برای تیمی مانند بارسلونا که به بازی شناور تکیه دارد، اصلا خوب نیست.
یکی از دلایل این امر را می توان حضور نلسون سمدو در ترکیب دانست. مدافع پرتغالی سابق کاتالان ها اگر چه از قدرت بدنی مناسب و تکنیک بالایی برخوردار بود، اما در جایگیری و هماهنگی با سایر بازیکنان ضعف مشهودی داشت.
اما دِست متفاوت است. مدافع آمریکایی از درک محیطی بالایی برخوردار بوده و سعی می کند تا همیشه در موقعیت درست قرار بگیرد. به تصویر زیر توجه کنید.
در آژاکسِ اریک تن هاگ این اجازه به مدافعین کناری داده می شود تا در حملات پویا و فعال باشند.
در مثال بالا، هنگامی که وینگر آژاکس سعی می کند تا مسیر خود را عوض کند، دِست بلافاصله می فهمد که باید تغییر مکان دهد تا بتواند پاس احتمالی هم تیمی اش را دریافت کند. درک محیطی و هماهنگی وی دقیقا همان چیزی است که بارسلونا به آن نیاز دارد.
دِست ۱۹ ساله یک ویژگی مثبت دیگر در بازی خود دارد : تطابق پذیری
مدافع جدید کاتالان ها می تواند در پست دفاع و وینگ-بک راست به میدان رود و همچنین در مواقع لزوم قابلیت بازی در پست دفاع چپ را نیز دارد. ما در ابتدای پست به وظایف مدافعان کناری در بارسلونا اشاره کردیم؛ به نظر می آید که دِست بتواند از پس وظایف خود به خوبی برآید. علاوه بر این میل هجومی وی باعث می شود تا تنوع در حملات بارسلونا افزایش یابد. به مثال زیر توجه کنید.
در دو تصویر بالا می توانیم ببینیم که دست سعی دارد تا یک حمله را شروع کند. او ابتدا به مرکز رفته، پاس را از هم تیمی اش دریافت میکند و پس از انجام یک حرکت ترکیبی، با آگاهی از موقعیت خود به محل علامت گذاری شده در یک سوم میدان حریف نفوذ می کند تا پاس احتمالی را دریافت کند. انجام چنین حرکاتی نشان دهنده انعطاف پذیری، نقش موثر در حملات و آگاهی محیطی بالای این مدافع ۱۹ ساله است.
تاثیر گذاری در محوطه ۱۸ قدم حریف و اطراف آن
یکی از بزرگ ترین مشکلات بارسلونا در فاز هجومی طی سال های اخیر، عدم وجود فولبک هایی با توانایی پیشروی به یک سوم حریف بوده است. زیرا مدافعین کناری آنها - به استثنای جوردی آلبا - از سرعت و مهارت کافی برای نفوذ به مناطق خطرناک حریف برخوردار نیستند.
با اضافه شدن سرجینیو دِست این مشکل سر انجام می تواند حل شود. ما نیز در گام اول برای روشن نمودن این امر، با چند مقایسه آماری شروع می کنیم.
تصویر زیر به مقایسه برترین فولبک های زیر ۲۵ سال اروپا + (نلسون سمدو، سرجی روبرتو، جوردی آلبا) در تعداد لمس توپ در محوطه جریمه حریف و شوت در هر ۹۰ دقیقه پرداخته است.
جوان ۱۹ ساله آمریکایی در این آمار از رتبه بسیار خوبی برخوردار است. فقط جوردی آلبا به طور میانگین در هر ۹۰ دقیقه اندکی بیشتر از او در محوطه ۱۸ قدم حریف لمس توپ داشته اما هیچ یک از مدافعین کناری بارسلونا به اندازه دِست شوت نمی زنند. مورد دیگری که ما در این آمار گنجانده ایم، مقدار XG یا Expected goals ( توضیح در اینجا )در هر ۹۰ دقیقه است که با اندازه ی نقاط نشان داده شده است. - در واقع هرچه نقطه بزرگتر باشد، مقدار xG بالاتر است -
از نگاه کلی آمار، دِست نسبت به سایر مدافعین کناری بارسلونا در فاز هجومی تهدید بزرگتری برای حریفان به شمار می آید؛ اما بیایید جزئی تر به این موضوع نگاه کرده و او را مستقیما با مدافع راست سابق کاتالان ها یعنی نلسون سمدو مقایسه کنیم. تصویر زیر به مقایسه مدافع فعلی و سابق بارسلونا در امر خلاقیت و توانایی های هجومی پرداخته است. آمار به طور میانگین در ۹۰ دقیقه محاسبه شده اند.
به طور کلی سرجینیو دِست به غیر از دو مورد ( ارسال پاس هوشمندانه و درصد موفقیت دریبل ) در تمام پارامتر ها نسبت به مدافع پرتغالی برتری دارد؛ برجسته ترین برتری دِست نسبت به نلسون سمدو در امر پاس کلیدی و ارسال سانتر به داخل محوطه جریمه حریف است. اگر چه ممکن است به سبب سبک بازی بارسلونا این قابلیت وی به اندازه کافی مورد استفاده قرار نگیرد.
سخن نهایی
سرجینیو دِست تنها ۱۹ سال دارد و ما نباید این نکته را فراموش کنیم.
علاوه بر این، نقش بیشتر در حملات به معنای رها کردن دفاع نیست و اگر وی بخواهد در سمت راست دفاع بارسلونا دوباره طراوت ایجاد کند، باید مسئولیت های دفاعی خود را نیز به خوبی بداند . با این حال به سبب عواملی همچون حضور رونالد کومان در بارسلونا، رقیبی به نام سرجی روبرتو و استعداد و توانایی او، حدس اینکه سرجینیو دِست بتواند در آینده نه چندان دور تبدیل به یکی از عناصر مهم خط دفاع بارسلونا شود، چندان دشوار نیست.
