اختصاصی طرفداری - دوراندو پیتری (Dorando Pietri) احتمالا یکی از معدود ورزشکاران تاریخ است که به دلیل پیروز نشدن در یک مسابقه به شهرت جهانی رسید. این دونده ایتالیایی در المپیک 1908 لندن در مسابقه دوی ماراتن به عنوان نفر نخست از خط پایان گذشت اما مدال طلا را به دلیل کمکی که ناخواسته برای عبور از خط پایان دریافت کرده بود از دست داد. شبکه رای 1 ایتالیا در سال 2012 با ساخت و نمایش فیلمی به نام "رویای دونده ماراتن" زندگی دوراندو پیتری را برای بینندگان خود به نمایش گذاشت.
پوستر فیلم "رویای دونده ماراتن"
آشنایی با دوراندو پیتری
دوراندو پیتری متولد سال 1885 در حومه شهر کورجو ایتالیا است، وی که در یک خانواده کشاورز به دنیا آمده بود در 12 سالگی به همراه خانواده خود به شهر کارپی مهاجرت کرد. دوراندو که در یک مغازه شیرینی‌پزی کار می‌کرد در اوقات فراغت خود به دویدن و دوچرخه‌سواری می‌پرداخت تا اینکه اتفاقی در سال 1904 زندگی وی را به طور کامل تغییر داد. در این سال مشهورترین دونده ایتالیا در آن زمان به اسم پریکله پالیانی در یک مسابقه در شهر کارپی شرکت کرد، دوراندو که با لباس کار خود در میان جمعیت مسابقه را تماشا می‌کرد از میانه مسیر به دنبال پالیانی دوید و توانست تا خط پایان پا به پای قهرمان کشورش پیش برود، در بسیاری از منابع گفته شده که وی حتی زودتر از پالیانی از خط پایان عبور کرده است!
پس از این اتفاق دوراندو به شکل جدی به دویدن روی آورد و پس از موفقیت در مسابقات داخلی توانست جواز حضور در المپیک 1906 آتن را کسب کند. در آن زمان قرار بود المپیک هر دو سال یکبار برگزار شود و مسابقات سال 1906 هم با شرایطی مشابه سایر المپیک‌ها به انجام رسید هرچند که کمیته بین‌المللی المپیک بعدا اعتبار آن مسابقات را به عنوان چهارمین دوره المپیک تابستانی لغو کرد و در حال حاضر مسابقات برگزار شده در سال 1906 را به عنوان المپیک رسمی محسوب نمی‌کند. دوراندو پیتری در این رقابت در حالی که در ابتدا حتی 5 دقیقه هم از سایرین پیش افتاده بود در نهایت به دلیل تقسیم انرژی اشتباه در کیلومتر 24 مجبور به کناره‌گیری شد. دو سال بعد پیتری این بار با آمادگی و تجربه بیشتر بار دیگر جواز حضور در المپیک را با پیروزی در مسابقات داخلی کسب کرد تا راهی لندن شود.
دوراندو در طول مسیر
مسابقه ماراتن المپیک 1908 لندن
رقابت دوی ماراتن المپیک لندن در روز 24 جولای 1908 در حد فاصل بین کاخ ویندسور تا استادیوم وایت سیتی برگزار شد، تا پیش از آن مسافت دقیقی برای دوی ماراتن وجود نداشت و این اولین بار در طول تاریخ بود که یک مسابقه ماراتن با مسافت دقیق 42 کیلومتر و 195 متر برگزار می‌شد، عددی که بعدا با استانداردسازی دوی ماراتن، به عنوان مسافت رسمی این ماده در سطح جهان در نظر گرفته شد.
مسابقه با حضور 55 دونده در یک روز گرم در ساعت 2 و 33 دقیقه ظهر آغاز شد. سه دونده بریتانیایی مسابقه را با سرعتی بسیار زیاد آغاز کردند، اما پیتری با تجربه‌ای که از المپیک قبلی کسب کرده بود در ابتدای مسابقه عقب نشست و به تقسیم انرژی پرداخت. دوندگان بریتانیایی یکی پس از دیگری خسته شده و از کورس رقابت کنار رفتند. پس از گذشت 32 کیلومتر چارلز هفرون از افریقای جنوبی صدرنشین بود و دوراندو با 4 دقیقه اختلاف در رده دوم قرار داشت. وقتی خبر خستگی و کم شدن سرعت هفرون به دونده ایتالیایی رسید، وی بر سرعت خود اضافه کرد و در نهایت در کیلومتر 39 و در سه کیلومتری خط پایان از صدرنشین اهل افریقای جنوبی عبور کرد. پیتری که برای رسیدن به هفرون انرژی زیادی مصرف کرده بود وقتی به استادیوم وایت سیتی رسید دیگر توانی در بدن نداشت، در حالی که هنوز باید حدود 300 متر دیگر برای رسیدن به خط پایان روی پیست استادیوم طی می‌کرد.
پیتری در هنگام ورود به استادیوم
دوراندو پس از ورود به استادیوم به سمت اشتباه حرکت کرد، وی با اشاره داوران مسیر خود را اصلاح نمود اما از فرط خستگی به زمین افتاد. پیتری که نمی‌توانست روی پای خود بایستد با کمک داوران از زمین بلند شد تا به مسیر ادامه دهد اما 4 بار دیگر به زمین افتاد و هر بار با کمک داوران سر پا ایستاد تا در نهایت با تشویق بی امان 75 هزار تماشاگر استادیوم وایت سیتی از خط پایان عبور کند. زمان وی در انتهای مسیر 2 ساعت و 54 دقیقه و 46 ثانیه بود که 10 دقیقه از آن فقط برای طی کردن حدود 400 متر انتهایی مسیر صرف شد!
پیتری در لحظه عبور از خط پایان
نفر دوم این مسابقه جانی هیز از امریکا بود که به دلیل اتفاقات مترهای پایانی تنها 32 ثانیه پس از پیتری به آخر خط رسید، تیم امریکا به نتیجه نهایی و کمکی که در انتهای مسیر به پیتری شده بود اعتراض کرد، شکایتی که مورد قبول هیئت برگزاری قرار گرفت و در نتیجه زمان دونده ایتالیایی از دور مسابقات حذف شد. با کنار گذاشته شدن دوراندو، چارلز هفرون که به عنوان نفر سوم و با زمان 2 ساعت و 56 دقیقه و 6 ثانیه از خط پایان گذشته بود به رتبه دوم ارتقا پیدا کرد و دونده دیگری از امریکا نیز به مدال برنز دست یافت. دوراندو پیتری در حالی به دلیل تخلف داوران و مسئولین برگزاری در کمک رساندن به وی از مسابقات اخراج شد که در آن لحظات سخت شخصا کمکی از آنان درخواست نکرده بود!
جانی هیز
پس از ماجرا
ملکه بریتانیا در آن زمان، ملکه الکساندرا که با حضور در استادیوم قرار بود جایزه نفرات برتر را اهدا کند تحت تاثیر عملکرد قهرمانانه پیتری قرار گرفت و یک روز پس از دوی ماراتن، در مراسمی دیگر جامی مشابه با جام نفر اول المپیک را به قهرمان ایتالیایی هدیه کرد. آرتور کانن دویل نویسنده شهیر بریتانیایی و خالق داستان‌های شرلوک هلمز که مسئولیت گزارش نویسی رقابت‌های المپیک برای روزنامه دیلی میل را بر عهده داشت تصمیم گرفت که با کمک خوانندگان این روزنامه مبلغی را برای کمک به دوراندو جمع‌آوری کند.
جام اهدایی به دوراندو در شهر کارپی نگهداری می‌شود
داستان تلاش جانانانه دوراندو پیتری در سرتاسر جهان پخش شد و از وی بارها برای شرکت در تورهای دو و میدانی دعوت به عمل آمد، دوراندو که حالا دیگر به شکل حرفه‌ای فعالیت می‌کرد (و در نتیجه دیگر امکان حضور در المپیک‌های بعدی را نداشت) در ماه نوامبر همان سال 1908 به امریکا دعوت شد تا در رقابتی مجدد با جانی هیز قهرمان المپیک لندن مسابقه دهد. رقابتی دو نفره که در حضور پرشور تماشاگران در شهر نیویورک در نهایت به سود دونده ایتالیایی به پایان رسید. پیتری یک بار دیگر در اوایل سال 1909 هم در مسابقه‌ای دیگر مجددا به رقابت با هیز پرداخت و این بار هم موفق به شکست قهرمان المپیک شد.
پوستر تبلیغ رقابت اول دوراندو و هیز در نوامبر 1908 در مدیسون اسکوئر گاردن نیویورک
دوراندو که از سال 1908 تا 1911 به عنوان دونده حرفه‌ای به سرتاسر جهان دعوت شده بود و در تورهای مختلف دو و میدانی شرکت می‌کرد سرانجام در سال 1911 در آخرین مسابقه خود در کشور سوئد نیز به مقام نخست رسید و در سن 26 سالگی از دنیای دویدن خداحافظی کرد. با ثروت چشمگیری که در این سه سال نصیب وی شده بود، پیتری همراه برادرش وارد صنعت هتل‌داری شد، امری که در آن موفق نبود و پس از ورشکستگی در سال 1923 به شهر سنرمو رفت و در آنجا باقی عمر خود را با بازگشایی یک گاراژ تعمیر اتومبیل سپری کرد، وی نهایتا در سال 1942 و در سن 56 سالگی به دلیل سکته قبلی درگذشت. جامی که توسط ملکه بریتانیا به وی اهدا شد در بانکی در شهر کارپی نگهداری شده و در مناسبت‌های مختلف مورد بازدید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.
مجسمه دوراندو پیتری در شهر کارپی
ویدئوی IOC در مورد این اتفاق با زیرنویس فارسی
لازم به توضیح است که در ویدئوی زیر علاوه بر تصاویر طنز بازسازی شده، از تصاویر واقعی مربوط به 112 سال پیش نیز استفاده شده است.
