اختصاصی طرفداری - کستر سمنیا نامی آشنا برای علاقه‌مندان دو و میدانی در جهان است، وی اولین بار در سال 2009 در ماده 800 متر قهرمان جهان شد اما بیش از توانایی فنی وی، هیبت مردانه این دونده اهل افریقای جنوبی مورد توجه همگان قرار گرفت. سمنیا در 10 سال گذشته بارها در چندین جدال حقوقی رودرروی فدراسیون جهانی دو و میدانی IAAF که حالا با نام WA شناخته می‌شود قرار گرفته بود، تا اینکه سرانجام روز سه‌شنبه 8 آگوست وکیل وی اعلام کرد که دادگاه عالی فدرال سوئیس فرجام‌خواهی سمنیا را نپذیرفته و این دونده اهل افریقای جنوبی به احتمال فراوان امکان حضور در سومین المپیک خود را از دست داده است، پیش از این دادگاه CAS حکم فدراسیون جهانی دو و میدانی در مورد تغییر قوانین این ورزش را پذیرفته بود و دادگاه عالی فدرال سوئیس آخرین شانس کستر سمنیا بود.
آشنایی با کستر سمنیا
کستر سمنیا متولد سال 1991 در شهر پیترسبورگ در افریقای جنوبی است، شهری که در حال حاضر با نام پولوکواین شناخته می‌شود. سمنیا در مدارک رسمی خود زن محسوب می‌شود و به عنوان یک دختر بزرگ شده است اما به دلیل اختلالات رشد جنسی، دارای تستوسترون بالا و توانایی‌های مردانه نیز هست.
سمنیا اولین بار در مسابقات دو و میدانی قهرمانی جهان سال 2009 مورد توجه جهانیان قرار گرفت، وی در این مسابقات در 18 سالگی در ماده 800 متر موفق به کسب مدال طلا شد اما ظاهر مردانه سمنیا ابهامات زیادی در مورد وی ایجاد کرد. به همین دلیل کستر سمنیا با نظر فدراسیون جهانی دو و میدانی مورد آزمایشات تعیین جنسیت قرار گرفت، نتایج این آزمایشات هیچگاه به شکل رسمی منتشر نشد. چند ماه بعد وزارت ورزش افریقای جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد که طبق توافق سمنیا و IAAF مدال طلای این ورزشکار از وی پس گرفته نخواهد شد. از این بیانیه اینطور استنباط شد که طبق این توافق سمنیا با حفظ مدال قبلی دیگر در مسابقات زنان شرکت نخواهد کرد، استنباطی که اشتباه بود و یک سال بعد و در سال 2010 سمنیا بار دیگر اجازه پیدا کرد تا در مسابقات زنان شرکت کند. سمنیا در مسابقات جهانی 2011 و المپیک 2012 در هر دو مسابقات مغلوب ماریا ساوینووا از روسیه شد و در هر دو رقابت به مدال نقره دست یافت، اما هر دو مدال نقره سال‌ها بعد و با مثبت شدن دوپینگ دونده روس به مدال طلا تبدیل شدند. برخی از کارشناسان اعتقاد داشتند که سمنیا در هر دو مسابقه توانایی رسیدن به مدال طلا را داشت اما به دلیل جنجال‌های سال 2009 ترجیح داد تا به مدال نقره بسنده کند تا بیش از پیش مورد آماج حملات رسانه‌های مخالف خود قرار نگیرد. نظریه‌ای که با دیدن فیلم این دو رقابت چندان قابل اثبات به نظر نمی‌رسد.
سکوی المپیک 2012، ساوینووا (وسط) بعدا به دلیل دوپینگ مدال طلای خود را از دست داد
سمنیا به دلایل شخصی در مسابقات جهانی 2013 شرکت نکرد، بعد از غیبتی طولانی وی که از آمادگی به دور بود در مسابقات جهانی 2015 در مرحله نیمه‌نهایی در گروه خود آخر شد. سمنیا با آمادگی بیشتر در المپیک 2016 ریودوژانیرو شرکت کرد و در مسابقه فینال به عنوان نفر نخست از خط پایان گذشت تا برخلاف دوره قبل اینبار در روز مسابقه مدال طلای المپیک را بر گردن بیاویزد. اما این مسابقه با جنجال‌های بیشتری نسبت به قبل همراه شد، علاوه بر سمنیا، نفر دوم فرانسین نیونسابا از بروندی و نفر سوم مارگارت وامبوی از کنیا هم با تستوسترون بالا و ظاهری مردانه در مسابقات شرکت کرده بودند و این موجب اعتراض سایر شرکت‌کنندگان شد، نفراتی که اعتقاد داشتند این سه دونده با داشتن عضلات مردانه نسبت به سایرین برتری دارند و روند مسابقه در حضور این نفرات عادلانه نیست! در همین سال IAAF اعلام کرد که به دنبال تصویب قانونی برای ممنوعیت حضور دوندگان زن با تستوسترون بالا در مسابقات جهانی و المپیک است، اما پیش از نهایی شدن این قانون سمنیا در مسابقات جهانی 2017 هم موفق شد در ماده 800 متر قهرمان جهان شود و در ماده 1500 متر هم به مدال برنز دست پیدا کند.
سکوی المپیک 2016، از راست به چپ: نیونسابا، سمنیا و وامبوی
کستر سمنیا در مجموع در طول دوران ورزشی خود 2 مدال طلای المپیک، 3 طلا و 1 برنز قهرمانی جهان، 2 طلای بازی‌های کشورهای مشترک‌المنافع، 5 مدال طلای قهرمانی افریقا و 1 مدال طلای بازی‌های افریقایی را کسب کرده است. با وجود 29 ساله بودن سمنیا اما به دلیل تغییر قوانین فدراسیون جهانی اضافه شدن به این تعداد مدال دور از ذهن خواهد بود.
تغییر قانون و محرومیت سمنیا
فدراسیون جهانی دو و میدانی که از سال 2016 به دنبال تغییر قانون بود، سرانجام در سال 2018 اعلام کرد که دوندگان زنی که میزان تستوسترون خون آنان از میزان مشخصی بیشتر باشد اجازه شرکت در سه ماده 400، 800 و 1500 متر را ندارند و باید با مصرف دارو میزان تستوسترون خود را پایین بیاورند! نکته جالب اینکه قانون اعلام شده فقط برای همین سه ماده است و شامل سایر مواد دو و میدانی نمی‌شود! اکثریت مطلق کارشناسان باور دارند که این قانون فقط برای ممنوع کردن حضور کستر سمنیا وضع شده و به همین دلیل تنها سه ماده احتمالی وی را هدف قرار داده است. نفرات دوم و سوم المپیک 2016 هم طبق همین قانون امکان حضور در مسابقات دو و میدانی را از دست دادند.
سمنیا با شکایت به دادگاه CAS سعی در به چالش کشیدن فدراسیون جهانی دو و میدانی در این مسیر داشت و پس از عدم موفقیت، اعتراض خود را به دادگاه عالی فدرال سوئیس برد و حالا با اعلام رای این دادگاه، کستر سمنیا عملا شانسی برای دفاع از عنوان قهرمانی خود ندارد. پیش از این اعلام شده بود که سمنیا در صورت شکست در دادگاه تلاش خود را برای کسب سهمیه المپیک در ماده 200 متر انجام خواهد داد، ماده‌ای سرعتی که اختلاف زیادی با ماده تخصصی نیمه استقامتی وی دارد و حتی در صورت حضور در المپیک وی شانسی برای مدال نخواهد داشت.
سمنیا در کنار وکیلش
هورمون تستوسترون چیست؟
تستوسترون هورمونی است که نقش مهمی در ایجاد مشخصه‌های جنسی مردانه دارد، اگرچه بدن زنان نیز این هورمون را تولید میکند ولی مقدار آن بسیار کمتر از میزان تستوسترون در بدن مردان می‌باشد. تستوسترون بالا در زنان می‌تواند علائمی مانند بم شدن صدا یا بیشتر شدن موی بدن داشته باشد اما این هورمون تاثیر زیادی بر رشد عضلات و توده استخوانی نیز دارد و به همین دلیل بالا بودن میزان تستوسترون در بدن ورزشکاران زن می‌تواند کمک تاثیرگذاری به افزایش توان فیزیکی آنان کند.
تعیین جنسیت ورزشکاران همواره یکی از مشکلات کمیته بین‌المللی المپیک و فدراسیون‌های جهانی ورزشی بوده و در طول تاریخ از روش‌های مختلفی در این مورد استفاده شده است. IOC تا قبل از المپیک آتلانتا از تست کروموزوم برای تعیین جنسیت ورزشکاران استفاده می‌کرد، اما در سال 1996 این روش به دلیل دقیق نبودن کنار گذاشته شد. کمیته بین‌المللی المپیک در حال حاضر از روش‌های مختلفی برای تعیین جنسیت در صورت شکایت از هر ورزشکار استفاده میکند اما در مجموع این موضوع بیشتر به کشورها واگذار شده است، IOC فعلا محدودیتی بر میزان تستوسترون خون ورزشکاران ندارد و این قانون تنها مختص فدراسیون جهانی دو و میدانی است. این قانون جدید با موافقین و مخالفین فراوانی روبرو شده است، از طرفی بسیاری معتقد هستند که افرادی مانند سمنیا نقشی در اختلالات ژنتیکی خود نداشته‌اند و ممنوع کردن حضور آنان از مسابقات زنان غیرمنصفانه است اما از سوی دیگر افراد زیادی هم هستند که باور دارند رقابت ورزشکارانی مانند سمنیا با سایرین به دلیل برتری فیزیکی و عضلات مردانه آنان عادلانه نیست.
سمنیا همراه تیم قاره افریقا در ماده 4 در 400 متر امدادی مختلط
طبق قانون جدید، سمنیا می‌تواند با استفاده از دارو و پایین آوردن میزان تستوسترون خود در مسابقات المپیک شرکت کند، اما این راه حل با مخالفت شدید این ورزشکار روبرو شد. سمنیا اعلام کرد که حاضر نیست سلامتی خود را به خطر بیندازد. کستر سمنیا پس از اعلام رای نهایی دادگاه عالی فدرال سوئیس در توئیتر خود نوشت:
آنها می‌توانند قوانین را عوض کنند، اما نمی‌توانند روش زندگی من را تغییر دهند. حرف من این است که من ممکن است حالا شکست خورده باشم اما در واقعیت من این نبرد را سال‌ها قبل برده‌ام. افتخارات من را ببینید تا متوجه منظور من بشوید. درها ممکن است بسته شده باشند، اما قفل نشده‌اند.
