میزوری (به انگلیسی: Missouri) از ایالت‌های غرب میانه آمریکا است. مرکز آن جفرسون‌سیتی و شهرهای مهم آن کانزاس‌سیتی و سنت‌لوئیس هستند. تلفظ صحیح نام ایالت در آوای بومی و ساکنین کنونی آن میزوری است و نه میسوری. میزوری نام خود را از زبان سرخپوستان قبیله سو می‌گیرد که به معانی مختلف تعبیر (از جمله مثلاً «مردم قایق سوار» یا «قایق بزرگ» یا «قایق چوبی») شده‌است. در جنوب و برخی مناطق دیگر ایالت گاه مشاهده می‌شود که نام ایالت را میزورا نیز تلفظ می‌کنند.
میزوری در سال ۱۸۰۳ در واقعه خرید لوئیزیانا توسط توماس جفرسون از کشور فرانسه خریداری شد. هفده سال بعد یعنی در سال ۱۸۲۱ میلادی میزوری به عنوان بیست و چهارمین ایالت آمریکا به ایالات متحده پیوست. میسوری در جنگ داخلی آمریکا یکی از اعضای اتحادیه شمال بود. هری ترومن سی و سومین رئیس‌جمهور آمریکا در تاریخ از این ایالت است. میزوری غالباً دارای آب و هوای قاره ایست: زمستانهای سرد و برفی و تابستانهای گرم و شرجی دارد. میزوری به ویژه در «کوچه پیچندها» (Tornado Alley) قرار دارد. ایالت میزوری دو شهر بزرگ دارد: یکی سنت لوئیس و دیگری کانزاس سیتی که هر دو بالای دو میلیون نفر جمعیت دارند. چند شهر دیگر نیز در ایالت وجود دارند که در مقیاس شهرهای متوسط محسوب می‌گردند. در این گروه می‌توان جفرسون سیتی (پایتخت ایالت)، اسپرینگفیلد، کلمبیا، سنت جوزف و جاپلین نام برد. در سال ۲۰۱۲، این ایالت تولید ناخالص داخلی برابر با ۲۷۹٬۰۹۹ میلیارد دلار داشت، که بیش از تولید ناخالص داخلی کشور سنگاپور (۲۷۶٬۵۲۰ میلیارد دلار) بود
از شرکت‌های مهم دیگر این ایالت می‌توان مک‌دانل داگلاس، هالمارک کاردز، شرکت‌های معروف معماری آرکیتکچر ۳۶۰، هلموث، اوباتا و کاساباوم و پاپولوس، شرکت شراب‌سازی انهایزر بوش و شرکت محاسبات و تحلیل آماری اچ اند آر بلاک را نام برد. در کشاورزی، مهم‌ترین محصولات این ایالت سویا و برنج است.
به غیر از شهرهای بزرگ همانند سنت لوئیس و کانزاس سیتی، اغلب ایالت جمهوری خواه هستند. با اینحال نمایندگان دموکرات نیز از این ایالت به مقام و منصب‌های بالا نیز می‌رسند. میزوری در حال حاضر در کنگره آمریکا شش جمهوریخواه و دو دموکرات (یعنی در مجموع هشت نماینده) دارد.
میزوری یک سیستم پارلمان دو مجلسی دارد: مجلس نمایندگان میزوری ۱۶۳ عضو دارد که به مدت چهار تا ترم دو ساله می‌توانند در مقام خود خدمت کنند. تیم جونز (ج) سخنگوی مجلس است. مجلس سنای میزوری نیز ۳۴ عضو دارد که می‌توانند به مدت دو ترم چهار ساله در مقام خود خدمت کنند. پیتر کیندل (ج) ریاست سنا را بر عهده دارد. مجلس سنا و نمایندگان ایالت در کاپیتول ایالت میزوری قرار دارد. این ساختمان، دیوان عالی ایالت میزوری، و دیگر ادارات دولتی ایالت در شهر پایتخت میزوری، یعنی جفرسون سیتی قرار دارند.
از افراد مشهور این سرزمین می‌توان امینم رپر، رندی اورتن کشتی کچ کار، کلمن هاوکینز، شریل کرو، مارک تواین٫ والتر کرانکایت٫ هری ترومن٫ سناتور جیمز فولبرایت٫ ماریان مور، و تی. اس. الیوت را نام برد. همچنین می‌توان ادوین هابل، یولیسیز سایمن گرانت، جان اشکرافت، استیون چو، چاک بری، چارلز لیندبرگ، دیوید لی (بسکتبال)، مایا آنجلو، ریچارد اسمالی و مت بومر را نام برد. طاق گیت وی، موزه هنر نلسون اتکینز و موزه هنر میلدرد لین کمپر در این ایالت قرار دارند. موزه و کتابخانه ریاست جمهوری هری ترومن نیز در میزوری واقع است.
در آموزش عالی، این ایالت دارای موسسات بسیار معتبریست. از آن جمله می‌توان دانشگاه واشنگتن در سنت لوییس را در وهله نخست نام برد که در سال ۲۰۱۳ در جهان (بر طبق رده‌بندی مؤسسه ARWU) در مقام ۳۲ در دنیا و نیز در رتبه ۱۴ در آمریکا (بر طبق یو اس نیوز اند ورلد ریپورت) قرار داشت.
دانشگاه میزوری در کانزاس سیتی، دانشگاه میزوری در رولا، و دانشگاه میزوری در کلمبیا هر سه از دانشگاه‌های دولتی بزرگ ایالت محسوب می‌شوند که شعبه اصلی آنها در شهر کلمبیا دارای شهرت فراوانی در میان دانشگاه‌های دولتیست. دانشگاه میزوری در رولا دارای یک راکتور هسته‌ای ۲۰۰ کیلوواتی است و دانشگاه میزوری در کلمبیا نیز یک رآکتور هسته‌ای ۱۰ مگاواتی آزمایشی دارد. میزوری از نظر منابع طبیعی بسیار غنی می‌باشد. جنگل ملی مارک توین در جنوب این ایالت گسترده شده‌است که بسیار مورد بازدید دوستداران طبیعت از سرتاسر آمریکا قرار دارد. این پارک بر نیمه شمالی رشته‌کوه اوزارک در جنوب ایالت میزوری گسترده شده‌است. از دهها پارک ایالتی متعدد در میزوری می‌توان پارک ایالتی درخت بزرگ بلوط، پارک ایالتی بابلر، پارک ایالتی هاون، پارک ایالتی غار اونونداگا، پارک ایالتی بنت اسپرینگ و پارک ایالتی رودخانه کویور را به‌طور نمونه نام برد.
لقب میسوری “دروازه غرب” است. تاق دروازه معروف در سن لوئیز نماد توسعه کشور به سوی غرب در سال های قرن نوزدهم است. اما این ایالت به خاطر موسیقی خود نیز معروف است. موسیقی رگتایم در نخستین سال های قرن بیستم در این جا محبوبیت یافت و تاثیر آن را هنوز هم می توان در موسیقی سبک بلوز در سن لوئیز و سبک جاز در کانزاس سیتی مشاهده کرد. شهر برانسون هم به خاطر موسیقی روستایی و تفریحات خانوادگی خود معروف است.
میسوری همچنین به ایالت “به من نشان بده” معروف است. معمولا این اصطلاح به یک نماینده کنگره از ایالت میسوری به نام ویلارد دانکن وندیور (Willard Duncan Vandiver) نسبت داده می شود که در سال ۱۸۹۸ گفت: “من اهل میسوری هستم. تو باید به من نشان بدهی.” اما این اصطلاح، فارغ از چگونگی شکل گیری آن، اکنون بیانگر آن چیزی است که اهالی میسوری از آن به عنوان “شخصیت غیر زودباور” خود یاد می کنند.
کانزاس سیتی، بزرگترین شهر میسوری، در حاشیه غربی این ایالت قرار دارد و با کانزاس هم مرز است. اما اشتباه نکنید. ایالت کانزاس هم یک کانزاس سیتی دارد – اما آن شهر بسیار کوچکتر است و در فاصله چهار مایلی کانزاس سیتی میسوری قرار دارد. سن لوئیس در حاشیه شرقی میسوری قرار دارد و با ایلینوی هم مرز است. شهر جفرسون سیتی، مرکز این ایالت، نیز بین این دو شهر قرار گرفته است.
“اتاق آبی” چهار شب در هفته شبیه به یک باشگاه شبانه دهه ۱۹۳۰ تبدیل می شود و نواهای جاز شهر کانزاس در آن طنین انداز می گردند. این مکان در طول روز به عنوان بخشی از موزه جاز آمریکا محسوب می شود که در منطقه تاریخی موسیقی جاز در تقاطع خیابان های هجدهم و واین در کانزاس سیتی قرار دارد. موسیقی رگتایم همه ساله در ماه ژوئن در جشنواره یک هفته ای رگتایم اسکات جاپلین در سدالیا گرامی داشته می شود. جاپلین، آهنساز و پیانونواز آمریکایی آفریقایی تبار، زاده سدالیا نبود؛ اما در آنجا به دانشگاه رفت و تاثیرات موسیقایی آن منطقه، او و این سبک موسیقی را شکل داد.
برانسون، واقع در جنوب غربی میسوری، به عنوان یک لاس وگاس خانوادگی و یک مکان مناسب برای خانواده ها محسوب می شود و شهری است که در آن تقریبا ۱۰۰ برنامه موسیقی زنده اجرا می گردد. برانسون نیز همانند لاس وگاس دارای یک “نواره” (strip) است، اما این نواره، با “شهر سیلور دالر” خود که یک پارک تفریحی موضوعی قرن نوزدهمی است، طوری طراحی شده که برای کودکان مناسب تر باشد. همچنین در برانسون تالار نمایش و غذاخوری دیکسی استمپید متعلق به دالی پارتون وجود دارد که در آن ۳۲ اسب و اسب سوار شیرین کاری های مرتبط با سوارکاری را به نمایش می گذارند.
میسوری موطن یکی از معروف ترین تیم های اسب موسوم به “کلایتزدیل های بادوایزر” است. از اصطبل های تزئین شده آنها در کارخانه آبجوسازی انهایزر- بوش در سن لوئیز، و همچنین از مزرعه پرورش اسب وارم اسپرینگز که یک مزرعه ۱۲۰ هکتاری ویژه پرورش اسب های کلایتزدیل واقع در نزدیکی بون ویل در میسوری است، بازدید کنید.
شیوه زندگی دو تن از سرشناس ترین مشاهیر میسوری را مشاهده کنید. خانه دوران کودکی نویسنده معروف مارک تواین و یک موزه اختصاص یافته به نوشته های او، در هانیبال، در حدود ۱۶۰ کیلومتری شمال غربی سن لوئیز، واقع شده است. در فصل تابستان در روزهای جمعه و شنبه شما می توانید تام سایر و بکی تاچر، دو تن از شخصیت های داستان های تواین، را ببینید که در حالی که لباس هایی مشابه لباس های سال ۱۸۷۶، یعنی سالی که کتاب ماجراهای تام سایر نوشته مارک تواین منتشر شد، را به تن کرده اند، در اطراف پرسه می زنند. هری ترومن، پس از پایان دوران ریاست جمهوری خود در سال ۱۹۵۳ و ترک کاخ سفید به این ایالت بازگشت. خانه شخصی ترومن، سی و سومین رئیس جمهوری ایالات متحده، و کتابخانه ریاست جمهوری او هر دو در ایندپندنس، در حومه کانزاس سیتی، قرار دارند.
فکت های میسوری
1- اسکان بشر حداقل برای 12000 سال پیش در این منطقه ثبت شده است.
2- بین 16 دسامبر 1811 و اواخر آوریل 1812 ، بیش از دو هزار زمین لرزه در دره رودخانه می سی سی پی رخ داده است ، در این دوره ، سه مورد از بزرگترین زمین لرزه ها (بین 7.5 تا 8.8 در مقیاس ریشتر امروز) در تاریخ ایالات متحده در میسوری در نزدیکی نیو مادرید رخ داده است.
3- پدر ژاک مارکت و لوئیس جولیت نخستین اروپاییانی بودند که در سال 1673 هنگام مسافرت در رودخانه می سی سی پی ، به این سرزمین وارد شدند.
4- مارک تواین ، نویسنده مشهور و تأثیرگذار جهان ، در سال 1835 در میسوری به دنیا آمد.
5- میسوری یکی از تولید کنندگان پیشرو در زمینه تجهیزات حمل و نقل است.
6- میسوری همچنین به عنوان ایالت غار شناخته می شود. زیرا بیش از 6000 غار دارد.
7- براساس مجله مانی ، سنت پیترز بهترین مکان برای زندگی در میسوری و در بین 100 منطقه مسکونی برتر در آمریکا است. خانه ها در سنت پیترز بسیار مقرون به صرفه هستند.
........................................
آرشیو
