تَبّت (به زبان تبی: བོད، تلفظ: بُد) یک ناحیه جغرافیایی در غرب چین است که در قدیم کشوری مستقل بود و حدود ۲٬۴۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت داشته‌است؛ (دو برابر منطقه خودمختار تبت). ناحیهٔ تبت از سال ۵۱–۱۹۵۰ به کشور چین ضمیمه شده‌است. ناحیهٔ تبت بر روی فلاتی بلند به نام فلات تبت قرار گرفته که میانگین ارتفاع آن ۴۹۰۰ متر بالاتر از سطح دریاست و مرتفعترین فلات جهان به‌شمار می‌آید. مردم تبت قومیت، هویت، زبان، و دین خاص خود را دارند اما امروزه مهاجرت شمار فراوانی از چینیان هان و هوئی اقلیت بزرگی از چینی‌تباران را در تبت به‌وجود آورده‌است. تبتیان دو دین اصلی دارند که یکی دین قدیمی بون (Bön) است و دیگری بوداگرایی. پایتخت سنتی تبت، شهر لهاسا است که با ۵۶۰ هزار نفر جمعیت اکنون مرکز منطقه خودمختار تبت در چین است.
زمانی که ارتش آزادی‌بخش خلق در سال ۱۹۵۰ به تبت حمله کرد تبت حکومتی دین‌سالار به رهبری دالایی‌لامای چهاردهم داشت. دالایی‌لامای چهاردهم که تنزین گیاتسو نام دارد از آن زمان در هندوستان در تبعید به‌سر می‌برد. بسیاری از اهالی تبت خود را به دالایی لاما، رهبر معنوی در تبعید تبت وفادار می‌دانند. بسیاری از تبتی‌ها از این مسئله شکایت دارند که فرهنگ بومی آنها به دلیل سیاست‌های دولت چین در حال محو شدن است. حاکمیت چین بر تبت کماکان به صورت مسئله‌ای بحث‌برانگیز باقی مانده‌است و سازمان‌های مدافع حقوق بشر، مقامات چین را متهم می‌کنند که درصددند فرهنگ بودایی‌های تبت را نابود و وفاداران به دالایی لاما رهبر روحانی تبعیدی آنها را سرکوب کنند.
تَبّت (به زبان تبی: བོད، تلفظ: بُد) یک ناحیه جغرافیایی در غرب چین است که در قدیم کشوری مستقل بود و حدود ۲٬۴۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت داشته‌است؛ (دو برابر منطقه خودمختار تبت). ناحیهٔ تبت از سال ۵۱–۱۹۵۰ به کشور چین ضمیمه شده‌است. ناحیهٔ تبت بر روی فلاتی بلند به نام فلات تبت قرار گرفته که میانگین ارتفاع آن ۴۹۰۰ متر بالاتر از سطح دریاست و مرتفعترین فلات جهان به‌شمار می‌آید. مردم تبت قومیت، هویت، زبان، و دین خاص خود را دارند اما امروزه مهاجرت شمار فراوانی از چینیان هان و هوئی اقلیت بزرگی از چینی‌تباران را در تبت به‌وجود آورده‌است. تبتیان دو دین اصلی دارند که یکی دین قدیمی بون (Bön) است و دیگری بوداگرایی.
زمانی که ارتش آزادی‌بخش خلق در سال ۱۹۵۰ به تبت حمله کرد تبت حکومتی دین‌سالار به رهبری دالایی‌لامای چهاردهم داشت. دالایی‌لامای چهاردهم که تنزین گیاتسو نام دارد از آن زمان در هندوستان در تبعید به‌سر می‌برد. بسیاری از اهالی تبت خود را به دالایی لاما، رهبر معنوی در تبعید تبت وفادار می‌دانند. بسیاری از تبتی‌ها از این مسئله شکایت دارند که فرهنگ بومی آنها به دلیل سیاست‌های دولت چین در حال محو شدن است. حاکمیت چین بر تبت کماکان به صورت مسئله‌ای بحث‌برانگیز باقی مانده‌است و سازمان‌های مدافع حقوق بشر، مقامات چین را متهم می‌کنند که درصددند فرهنگ بودایی‌های تبت را نابود و وفاداران به دالایی لاما رهبر روحانی تبعیدی آنها را سرکوب کنند.
از لحاظ تاریخی، جنوب و شرق تبت همواره پرجمعیت‌ترین بخش کشور را تشکیل داده‌است. در آن منطقه، در اواسط قرن ششم، پادشاهی‌های رقیب پرشماری حضور داشتند که تحت اختیار تعدادی رهبر قبیله عمل می‌کردند. یکی از آنها پادشاهی یارلونگ بود که در دره یارلونگ قرار داشت. عنوان رسمی مهم‌ترین رهبر قبیله یارلونگ، «تسنپو» بود که معنی پادشاه و قدرقدرت می‌دهد. این عنوان پس از آن برای همه پادشاهان امپراتوری تبت نیز مورد استفاده قرار گرفت. نخستین پادشاهان یارلونگ نیز از نام دودمانی پوگیه‌ل، پادشاه پو، استفاده می‌کردند که به احتمال زیاد با خاستگاه این سلسله در منطقه پووو، در جنوب شرقی تبت مرتبط بود.
دوره‌گذار از زمانی که رهبران یارلونگ به عنوان رهبران قبیله‌ای منطقه عمل می‌کردند به زمانی که ایشان تبدیل به شاهان امپراتوری تبت شدند، نقطه آغاز تشکیل امپراتوری تبت به‌شمار می‌آید. این‌گذار در پایان قرن ششم میلادی صورت گرفت. تاریخ تبت متحد با فرمانروایی سونگتسن گامپو (۶۰۴–۶۵۰) آغاز شد. او بخش‌هایی از دره رودخانه یارلونگ را متحد کرد و امپراتوری تبت را بنیان نهاد. پیش از سونگتسن گامپو، شاهان تبت بیشتر جنبه افسانه‌ای دارند و شواهد کافی برای اثبات وجود آنها وجود ندارد. سونگتسن گامپو تحت تأثیر ملکه‌های نپالی و چینی خود بوداگرایی را به تبت وارد کرد. ابداع الفبای تبتی و در نتیجه، تثبیت زبان کلاسیک تبتی در منطقه، نیز از کارهای اوست.
در نیمه دوم سده هفتم و نیمه دوم سده هشتم، امپراتوری تبت یکی از قدرتمندترین مملکت‌های مرکز آسیا بود. امپراتوری و سلسله فرمانروای آن در میانه‌های سده نهم دچار زوال شد و پس از آن تبت یک قرن از تشتت سیاسی را تجربه کرد. در ابتدای سده ۱۱، حکومت لامایی در آنجا برقرار گشت.
از سال ۱۲۳۹، گودان خان، از رهبران مغول، بخشی از تبت را تصرف کرد. فرمانروایی مغول‌ها بر تبت، حدوداً دوره ۱۲۵۰ تا ۱۳۶۰ را پوشش داد. در این دوره، تبت میزان محدودی از خودمختاری منطقه‌ای را تجربه کرد که توسط کاربه‌دستان طریقت ساکیا، که یکی از مکتب‌های بوداگرایی تبتی است، به اجرا گذاشته می‌شد. این خودمختاری البته توسط یک ساختار اداری که توسط حاکمان مغول ایجاد شده بود، محدود نگه داشته می‌شد. دین‌سالاران بودایی، معروف به لاماها، تا قرن ۱۵–۱۶ که دوره تأسیس دالایی لاما بود، مستبدانه بر تبت حکومت کردند.
این کشور و مخصوصاً شهر لهاسا از بزرگترین مراکز مذهبی پیروان بودا و نیایشگاه‌ها و بتکده‌های عظیم آن زیارتگاه بزرگ بودائیان جهان است و شخص دالایی لاما یک قدرت مذهبی و سیاسی است. دالایی لاما چین را متهم به نسل‌کشی فرهنگی در قبال مردم تبت کرده‌است. موارد متعد خودسوزی راهب‌ها و راهبه‌های تبتی در اعتراض به سیاست‌های چین در تبت، از رویدادهای خبری مورد توجه رسانه‌های جهان بوده‌است.
نهضت مقاومت تبت با ارتش آزادی‌بخش خلق، وارد جنگی نابرابر شد. در تاریخ ۱۰ مارس ۱۹۵۹ میلادی، مقاومت لهاسا در هم شکست، بسیاری از راهب‌های بودایی، قتل‌عام شدند و تبت به اشغال نظامی جمهوری خلق چین درآمد. رابطه دولت چین با دالایی لاما بسیار تیره است. چین رهبر معنوی تبت در تبعید را به تلاش برای جدایی تبت از جمهوری خلق چین متهم می‌کند. دالایی‌لاما اما تأکید دارد که خواستار استقلال تبت نیست بلکه در پی دستیابی به خودمختاری بیشتر برای این منطقه است.
منطقه خودمختار تبت یکی از ۵ منطقه خودمختار چین است و در یادداشت‌های کتب چینی از آن باعنوان «سی زانگ» یاد می‌شود. این منطقه در مرز جنوب غربی چین و جنوب غربی فلات» چینگ های- تبت» واقع است. این منطقه در جنوب و غرب با کشورهایی مانند برمه، هند، بوتان و نپال هم‌مرز بوده و خط مرزی آن به حدود ۴ هزار کیلومتر می‌رسد. مساحت کل این ناحیه بیش از یک میلیون و ۲۲۰ هزارکیلومتر مربع می‌باشد و ۱۲ممیز ۸ درصد مساحت کل چین را تشکیل می‌دهد. تبت یک منطقه کم جمعیت و نیز با تراکم جمعیتی کم در چین به‌شمار می‌رود. تراکم جمعیت در هر کیلومتر مربع کمتر از دو نفر است.تبت در جنوب غربی چین و بر سرحد شمالی نپال واقع است و آن را از جهت ارتفاعی که از سطح دریا دارد، بام دنیا گویند چه بزرگترین و مرتفعترین فلات آسیا و جهان است که در میان بزرگترین و معظم‌ترین رشته‌کوه‌های جهان قرار دارد و رودهای قابل اهمیت جنوبی و شرقی آسیا از آن سرازیر می‌گردد. فلاتی است لم یزرع و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۵۰۰۰ متر است (ارتفاع قله دماوند از سطح دریا ۵۶۴۰ متر است). جنوب آن را ارتفاعات بسیار بلند هیمالیا فراگرفته‌است. کوه‌های مرتفع دیگری از آن جمله قراقرومدر جنوب غربی و آلتین تاغ در شمال و نان شان در شمال شرقی این سرزمین واقع است. وسعت آن ۱٬۲۱۵٬۰۰۰ کیلومترمربع و دارای ۱٬۲۷۴٬۰۰۰ تن سکنه‌است. پایتخت آن شهر مذهبی «لهاسا» است و «دالایی لاما» بر آن فرمانروایی داشت.
با آنکه رودهای عظیمی از این منطقه سرچشمه می‌گیرد با این وجود در داخل این کشور رودها و برکه‌های قابل توجه و مورد استفاده کمتر وجود دارد و مخصوصاً بر اثر یخبندان بودن کمتر به کار کشاورزی می‌آید. رودهای مهم آن عبارتند از: «اندوس» و «تسانگ پو» رود اخیر چون وارد سرحد هند و برمه شود «براهماپوتر» نام دارد.
فلات تبت با مساحتی برابر غرب اروپا و با متوسط ارتفاع ۴۵۰۰ متر در شمال هیمالیا قرار دارد. سرزمینی کوهستانی، خشک و سرد؛ معروف به بام دنیا. فلات تبت پهنه‌ای در حدود ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومترمربع را فراگرفته‌است. به آن در زبانزد «بام جهان» می‌گویند، زیرا بلندترین و گسترده‌ترین فلات در جهان است که پهنه‌ای برابر ۲٫۵ میلیون کیلومتر مربع (کمابیش ۴ برابر اندازهٔ ایالت تگزاس آمریکا یا کشور فرانسه) دارد. فلات تبت را رشته‌کوه‌های بلندی فراگرفته‌است، از شمال غربی به رشته‌کوه‌های کولون (که آن را از حوضه آبریز تاریم جدا می‌سازد) محدود می‌شود و در شمالی‌ترین نقطه با رشته‌کوه‌های کیلیان که فلات را از بیابان گوبی جدا می‌سازد، در ارتباط است. در جنوب، فلات با درهٔ رود «یارلونگ سانگپو» که در بستر رشته‌کوه هیمالیا جریان دارد و با صفحهٔ گستردهٔ جلگه سند و گنگ برش خورده‌است، ارتباط دارد. در غرب نیز پیچش رشته‌کوه‌های ناهموار قره‌قروم در شمال کشمیر را در بر می‌گیرد. تحقیقات دانشمندان آلمانی و هندی نشان می‌دهد فلات تبت و رشته کوه هیمالیا هنگامی بوجود آمد که ابرقاره «گوندواناً دچار شکستگی شد و شبه قاره هند "با سرعت زیاد» به صفحه اوراسیا برخورد کرد. صفحه هند۵۰میلیون سال پیش در حرکت به سوی شمال با قاره اوراسیا برخورد کرد و این تصادم عظیم موجب فشرده و جمع شدن زمین و تشکیل مرتفعترین رشته کوه جهان شد.
هوای این سرزمین بسیار سرد و درجه حرارت متوسط این منطقه ۱۰ درجه سانتیگراد زیر صفر است و بر اثر این سرما زراعت و درخت کاری در آنجا بسیار نادر و ناچیز است و تنها منبع ثروت عمده این کشور پرورش حیوانات است و علاوه بر فقر مواد غذایی که در این سرزمین حکمفرمااست، بر اثر فقدان جنگل موضوع سوخت هم در آنجا یکی از مسائل مشکل را بوجود آورده‌است.
حیواناتی که در این کشور پرورش می‌دهند عبارتند از: نوعی گاومیش، اسب، گوسفند و بز که پشم و پوست و چرم آنها بزرگترین رقم صادراتی کشور تبت را تشکیل می‌دهد. پشم بز و گوسفند تبت بر اثر سرما بسیار مرغوب است و در درجه اول قرار دارد و پارچه‌های پشمی آن بسیار لطیف و شهره آفاق است. معادن طلا در این خطه فراوان است و بطرز بدوی استخراج می‌گردد و بیشتر رودهایی که بطرف مشرق این سرزمین جریان دارند، دارای ذرات طلا می‌باشد که در جریان‌های آرام رودها بدست می‌آید. واردات این کشور نخ، پارچه، مواد غذائی، برنج و چای است و بزرگترین مرکز بازرگانی آن «گیانگتسه» و «یاتونگ» و «گارتوک» و «شی گاتسه» است که سه شهر اول برای داد و ستد بازرگانان خارجی و استقرار نمایندگی‌ها آزاد است.
ارتفاع خط آهن تبت که «راه‌آهن از درون ابرها» نامگذاری شده‌است، ۳۶۰۰ تا ۴۰۰۰ متر از سطح دریا در نقاط مختلف آن است. در مسیر این خط آهن که از شهر لهاسا تا شهر شیگاتسه در تبت کشیده شده‌است، ۲۹ تونل و ۱۱۶ پل وجود دارد که در مجموع، نزدیک به نیمی از تمامی طول این خط آهن را تشکیل می‌دهند. طی این مسیر بین دو شهر یاد شده در تبت برای قطارها حدود دو ساعت طول می‌کشد.
مردم بومی تبت مردم فقیری هستند و کشاورزی در آب و هوای آن جوابگوی جمعیت زیاد نیست. منطقه تبت با وجود وسعت زیادش دارای جمعیت کمی می‌باشد. ویکی از رسوم مردم تبت این است که جسد مردگان در آن خوراک پرندگان و حیوانات می‌شود. تبت تنها کشوری است که در آن زنان، در شرایط خاص، مجاز به داشتن چند شوهر می‌باشند. به این صورت که اگر مردی چند پسر داشته باشد و استطاعت مالی کافی برای ازدواج همهٔ آنها را نداشته باشد، برای همهٔ آنها یک زن می‌گیرد.
قوم تبتی حدود ۴ میلیون و ۶۰۰هزار تن جمعیت دارد و در این میان حدود ۲ میلیون و ۱۰۰هزارنفر در منطقه خودمختار تبت و دیگران نیز به‌طور پراکنده در استان‌های «چینگ‌های "؛ " سی چوان "، " گان سو " و " یون نان» زندگی می‌کنند. قوم تبت زبان خاص خود را دارد. ریشه‌های این زبان به پیش از سدهٔ هفتم پیش از میلاد می‌رسد و نوعی از زبان چینی-تبتی به حساب می‌آید. از سمت چپ به راست نوشته می‌شود و در تمام مناطق قومی، تبتی رایج است.دین بودای تبتی که صاحب خصوصیات محلی تبت است از هند باستانی به تبت رواج یافته و با دین کهن محلی در هم آمیخته‌است. مذهب بودا در تبت که تبتی‌ها به آن اعتقاد دارند آمیخته‌ای از مذهب بودا با مذهب پیشین تبت به‌شمار می‌آید و در عین حال ویژگی‌های خود را نیز حفظ کرده‌است. برای نمونه نظام تناسخ در جسم به این معنا که پس از مرگ بودای بزرگ کودکی به عنوان جانشین وی توسط هیئت داوران لامائی تعیین می‌شود.فراورده کشاورزی محلی تبتی‌ها جو کوهی است. " زان‌با " پخته شده با گرد جو کوهی خوراک عمده مردم تبت است. خوراک فرعی مردم تبت گوشت گاو و گوسفند و خوک است. علاوه بر این، شیر و فراورده‌های تهیه شده از شیر خوراک مورد علاقه مردم تبت به‌شمار می‌آید.
جنبش استقلال تبت (انگلیسی: Tibetan independence movement) یک حرکت برای استقلال تبت و جدایی سیاسی تبت از چین می‌باشد. این حرکت به‌طور عمده سبب پراکنش تبتی‌ها به کشورهای هند و آمریکا و حضور افراد مشهور تبتی در آمریکا و اروپا شد. این جنبش توسط دالایی لامای چهاردهم حمایت نشد هر چند حمایت‌هایی از جانب او طی سال‌های ۱۹۶۱ تا اواخر دهه ۱۹۷۰ صورت گرفت و نوعی از سطح بالای استقلال در سخنرانی سال ۱۹۸۸ در استراسبورگ پیشنهاد شد و پس از این موقعیت او و خودمختاری مردم تبتی در منطقه خودمختار تبت محدود شد. او خواستار گسترش ناحیه خودمختاری به مناطقی از ایالت‌های چینی همسایه که ساکنانش تبتی بودند(تبت بزرگ)، شد. اغلب منطقه خودمختار تبت (با وسعت ۱٬۲۲۸٬۴۰۰ کیلومتر مربع) با تبت بزرگ (با وسعت حدود ۲٬۴۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع) اشتباه می‌شود. در ۱۹۵۰ ارتش آزادی خلق جمهوری خلق چین پس از در دست گرفتن بقیه کشور از دست جمهوری چین پس از ۵ سال جنگ داخلی وارد تبت شد. در ۱۹۵۱ قرارداد هفده مورد توافق برای آزادی صلح‌آمیز تبت بین نمایندگان دالایی لاما و پانچین لاما (Panchen Lama) برای فراهم کردن یک دولت مشترک تحت نظر نمایندگان دولت مرکزی و دولت تبت امضا شد.
تبت منطقه ای خودگردان در کشور چین است. این منطقه در جنوب غربی چین واقع شده و از سمت غرب با هند، از جنوب غربی با نپال و از سمت جنوب شرق با برمه و بوتان مرز مشترک دارد. فلات تبت مرتفع ترین فلات در دنیاست و رشته کوه هیمالیا در این منطقه قرار دارد. کوه هایی مثل اورست (۸۸۵۰ متر)، ماکالو (۸۴۸۱ متر) و بسیاری کوه های مرتفع در این سرزمین قرار دارند. میانگین ارتفاع این کوه ها ۸۰۰۰ متر (۲۶۰۰۰ فوت) است.
تبت یک فرودگاه بین المللی دارد؛ فرودگاه لهاسا گونگار و فرودگاه دیگر یعنی نگری گونسا فرودگاهی با کاربرد نظامی و همگانی است. فرودگاه لهاسا گونگر در ۶۲ کیلومتری لهاسا، پایتخت منطقه خودگردان تبت، قرار دارد. میانگین ارتفاع این منطقه ۳۶۵۰ متر است! کوهنوردانی که به این منطقه سفر می کنند قبل از هرچیز باید کمی صبر کنند تا الگوی تنفسشان کم کم با این ارتفاع بالا هماهنگ شود. این اطلاعات به شما کمک می کند تا دلیل پرواز نکردن هواپیما در تبت را بهتر درک کنید.
سرزمین تبت با دارا بودن مجموعه ای از کوه های مرتفع (بلندترین آنها اورست با ۸۸۵۰ متر) تبدیل به منطقه ای پرمخاطره برای هواپیماها شده است. هواپیماها برای پرواز محدودیت ارتفاع دارند و کمتر و بیشتر از ارتفاعی مشخص اجازه ندارند پرواز کنند. حداکثر ارتفاعی که هواپیماها می توانند پرواز کنند ۸۰۰۰ متر است. همانطور که دیدیم ارتفاع بسیاری از کوه های این منطقه نزدیک به ۹۰۰۰ متر است، بنابراین هواپیماها به طور معمول اجازه ندارند بر فراز رشته کوه هیمالیا پرواز کنند. همچنین در ارتفاع بالا مسئله ای به نام لایه های جوی وجود دارد. این امر دلیل دیگر پرواز نکردن هواپیما در تبت است.
خب، همانطور که ممکن است بدانید جو زمین از چهار لایه تشکیل شده است. نزدیک ترین لایه به زمین تروپوسفر نام دارد که از سطح زمین تا ارتفاع حدود ۱۱۰۰۰ متری (۷ مایلی) ادامه دارد. همانطور که دیدیم رشته کوه هیمالیا در ارتفاع ۸۸۵۰ متری (۵٫۵ مایلی) قرار دارد. بنابراین در منتها الیه لایه اول و در نزدیکی لایه دوم جو قرار دارد. بین لایه های جوی مرزی نامرئی وجود دارد که از آنجا به بعد لایه بعدی شروع می شود. پس از این ارتفاع، تروپوسفر جای خود را به لایه دوم، یعنی استراتوسفر می دهد. اکثر هواپیماها در بالای لایه تروپوسفر پرواز می کنند و پرواز در لایه جوی استراتوسفر تنها در صورتی مجاز است که ذخیره اکسیژن کافی داشته باشید. با زیاد شدن ارتفاع از تراکم هوا کم می شود. به این معنا که هرچه بالاتر می رویم حجم اکسیژن در هوا کاهش پیدا می کند. همچنین با افزایش ارتفاع، فشار هوا بیشتر می شود. این دو در کنار هم باعث آشفتگی و اختلالات هوا می شود. در صورتی که رشته کوه های مرتفع وجود نداشته باشد، مواجهه با فشار هوا در چنین ارتفاعی راحت تر خواهد بود. اما مشکل این جاست که علاوه بر فشار هوا، کوه هایی سر به فلک کشیده نیز وجود دارند که پرواز در این منطقه را بسیار خطرناک می کنند. اگر هواپیمایی بخواهد در این منطقه پرواز کند علاوه بر مواجهه با آشفتگی های جوی در لایه استراتوسفر باید مراقب رشته کوه مرتفع هیمالیا که مثل مانعی بر سر راه هواپیما هستند نیز باشد.
اکثر هواپیماها قادر هستند در ارتفاع بالاتر از ۶۰۰۰ متر پرواز کنند، اما اغلب آنها تنها ۲۰ دقیقه ذخیره اکسیژن دارند. بر طبق قوانین صنعت هواپیمایی، هواپیما پیش از آنکه ذخیره اکسیژن مسافرانش تمام شود باید به ارتفاع ۳۰۰۰ متری برگردد. اگر هواپیمایی بر فراز این منطقه پرواز کند، به دلیل وجود کوه های با ارتفاع بیشتر از ۸۰۰۰ متر، کاهش به موقع ارتفاع و برگشتن به ارتفاع ۳۰۰۰ متری ممکن است دشوار باشد. پرواز بر فراز رشته کوه هیمالیا ریسک زیادی به همراه دارد، چون در چنین ارتفاعی آشفتگی های جوی کنترل همه چیز را از دست خلبان خارج می کنند و نمی توان زمان بندی درستی برای کاهش ارتفاع داشت. اگر هواپیمایی این کارپرمخاطره را انجام دهد احتمال دارد در اواسط پرواز ذخیره اکسیژنش تمام شود و جان خود و مسافران به خطر بیفتد. از آنجا که ایرلاین ها نمی خواهند چنین ریسک پرخطری را بپذیرند به کل از پرواز بر فراز تبت خودداری می کنند. هواپیماها هنگامی که از زمین بلند می شوند مسیری منحنی (Geodesic) را در پیش می گیرند و کم کم ارتفاع خود را زیاد می کنند، برای فرود نیز هواپیما لازم همین مسیر منحنی را طی کنید تا بتواند به طور صحیح و بی خطر فرود بیاید. مسیر پرواز تمام هواپیماها بر اساس این منحنی ژئودزیکی برنامه ریزی می شود. اما در تبت فرودگاه زیادی وجود ندارد و همانطور که گفتیم تنها دو فرودگاه در تبت وجود دارد. این دو فرودگاه هم ۱۳۵۷ کیلومتر از هم فاصله دارند. خب، با توجه به دلایل بالا و همانطور که دیدیم هواپیماها بر فراز تبت پرواز نمی کنند؛ اما نه به دلایل مرموز و رمزآلود، بلکه به دلایلی کاملا علمی و ناشی از ویژگی های طبیعی منطقه تبت.
دیدنی‌های تبت
کاخ پوتالا : کاخ پوتالا درست در وسط شهر لهاسا قرار دارد. نام این کاخ از کوهی که در نزدیکی آن است گرفته شده و به معنی الهه‌ی رحمت است. امروزه کاخ پوتالا به موزه‌ای تبدیل شده است و همچنین در سال ۱۹۹۴ نام آن در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد. در این کاخ بیش از هزار اتاق وجود دارد و ۲۰۰ هزار مجسمه در آن به چشم می‌خورد.
موزه‌ی تبت : موزه‌ی تبت که در غرب شهر لهاسا قرار دارد، با مساحتی بیش از ۵۳ هزار متر مربع در تلاش برای زنده کردن تمام بقایای فرهنگی و تاریخی تبت است. در این موزه از هنر اصیل تبریز گرفته تا صنایع دستی و سکه‌های قدیمی به چشم می‌خورد.
معبد گل رز وحشی : معبد سرا (sera) یکی از معابد اصلی تبت است و در ۲ کیلومتری شمال لهاسا قرار گرفته است. هم اکنون بیش از سه هزار راهب در این معبد زندگی می‌کنند.
شهر چشمه های آبگرم : یانگباجینگ شهری است که در ۹۰ کیلومتری شمال غرب لهاسا است. این شهر در یک دره‌ی سرسبز قرار دارد و به دلیل داشتن چشمه‌های آب گرم شهرت بسیار دارد. این چشمه‌ها خواص درمانی فراوان دارند و همچنین از آنها برای تولید برق هم استفاده می‌شود.
اولین پارک تبت : عمارت زیبای نوربولینکا (norbulingka) که قدمت آن به سال ۱۷۵۵ می‌رسد، در غرب شهر لهاسا قرار دارد. این عمارت که یکی از آثار ثبت شده در یونسکو به شمار می‌رود، جاذبه‌‌ای قوی برای گردشگران محسوب می‌شود. همچنین در اطراف این عمارت پارکی زیبا قرار دارد که به عنوان اولین و بهترین پارک تبت شناخته می‌شود.
دریاچه‌ی نمتسو : در اطراف این دریاچه جزایر فراوان در اندازه‌های مختلف وجود دارند. آب و هوای این ناحیه بسیار متغیر است و برف نیز به طور مکرر در حال بارش است. اگر شما جزو آن دسته از دوستداران طبیعت هستید، حتما از این دریاچه دیدن کنید.
فکت های تبت
۱. قدمت سکونت بشر در تبت به ۲۱ هزار سال پیش بر می‌گردد. در ادامه، در قرن ششم میلادی بود که در این منطقه، امپراتوری تبت آغاز به حکومت کرد.
۲. تبت در ابتدا کشوری مستقل بود؛ اما در سال ۱۹۵۹ به یکی از استان‌های کشور چین تبدیل شد. امروزه نیز، این منطقه که متعلق به کشور چین است، به صورت خود مختار اداره می‌شود.
۳. این منطقه با ارتفاع ۴۵۰۰ متری از سطح دریا، بلندترین فلات روی کره‌ی زمین محسوب می‌شود.
۴. شش رودخانه‌ی بزرگ و اصلی آسیا که از آب شیرین بهره می‌برند از تبت سرچشمه می‌گیرند. این رودخانه‌ها آب بیشترین تعداد مردم جهان را نسبت به دیگر رودخانه‌ها تامین می‌کنند.
۵. همانطور که گفته شد، با توجه به تعداد زیاد رودخانه در این منطقه و در پی آن ذخیره‌های برفی و یخی، تبت به «سومین قطب کره‌ی زمین» مشهور است.
۶. تبت بزرگترین استان چین به شمار می‌رود، در حالی که کم‌جمعیت‌ترین استان این کشور نیز محسوب می‌شود.
۷. امروزه، این منطقه جمعیتی در حدود ۳ میلیون نفر دارد.
۸. زبان مردم این منطقه، تبتی و «چینی ماندرین» (Mandarin) است. همچنین پرطرفدارترین دین مردم تبت، بودایی است.
۹. شغل مردم تبت، اکثرا کشاورزی و دامداری است.
۱۰. دریاچه‌ی «نامتسو» (Namtso) در تبت، دومین دریاچه‌ی شور بزرگ چین محسوب می‌شود.
۱۱. دریاچه‌ی «مانساروار» (Mansarovar) مرتفعترین دریاچه‌ی جهان است که از آب شیرین بهره می‌برد.
۱۲. قله‌ی اورست که بلندترین قله‌ی جهان محسوب می‌شود، در مرز بین تبت و نپال قرار دارد.
۱۳. مرکز تبت، شهر «لهاسا» (Lhasa) است که جمعیتی ۵۶۰ هزار نفری دارد.
۱۴. قصر «پاتولا» (Potala) که از جاذبه‌های تبت به شمار می‌رود، در آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. قدمت این بنای تاریخی به قرن هفتم میلادی برمی‌گردد.
۱۵. به طور کلی «دالایی لاما» لقبی است که به رهبران دینی بوداییان تبت نسبت داده می‌شود. چهاردهمین دالایی لاما تبت، «تنزین گیاتسو» (Tenzin Gyatso) نام دارد. او در سال ۱۹۵۹ پس از قیام مردم تبت و پیوستن این منطقه به کشور چین، به کشور هند تبعید شد. پس از آن نیز، به فعالیت‌های خود ادامه داد و امروزه به عنوان یکی از رهبران بودا مطرح است.
۱۶. قصر «نربولینگکا» (Norbulingka)، قصر تابستانی دالای لاما محسوب می‌شده است که در شهر لهاسا قرار دارد. این قصر ۳۶ هکتاری، ۳۷۴ اتاق دارد و در سازمان یونسکو به ثبت رسیده است.
۱۷. شهر «یانگ باجینگ» (Yangbajing) که شهر کوچکی در تبت است، مرتفعترین شهر جهان است که دارای چشمه‌های آب گرم است.
۱۸. دره‌ی «سنگپو» با نام کامل (Yarlung Tsangpo Grand Canyon) عمیق‌ترین دره‌ی جهان محسوب می‌شود. این دره با میانگین عمق ۲ کیلومتری و با بیشترین عمق ۶ کیلومتری، از دره‌ی بزرگ آمریکا، «گرند کنیون» (Grand Canyon) نیز عمیق‌تر است.
۱۹. گاومیش‌ها در تبت از اهمیت زیادی برخوردار هستند و به نوعی با فرهنگ مردم تبت، گره خورده‌اند. مردم این منطقه از آنها برای جابجایی و حمل بار در مسیر‌های کوهستانی استفاده می‌کنند. همچنین از پوست، مو، شیر و گوشت آنها نیز بهره می‌برند.
۲۰. در انتها جالب است بدانید که مردم تبت بر این باورند که در اعماق دریاچه‌ها، اژدها زندگی می‌کند. همچنین آنها باور دارند که کوه‌ها و صخره‌ها، دارای روح و جان هستند.
.....................................
شناخت کشورها
شناخت مناطق مختلف
