به نام آنکه جان را فکرت آموخت
همه ازوییم و به او بر خواهیم گشت
سلام دوستان و هم قطاران
امروز هم نقشی دیگر از صحنه سینمای ایران برای همیشه پر کشید ..."پدر سالار" محمد ابراهیم" و...
تا فرصت داریم از بودن با یکدیگر استفاده کنیم چرا ک بعدا حسرت و ای کاش هیچ دردی رو درمون نمیکنه
شاید حق این بود ک امشب اثری از اثاری این پدر بازیگری رو در کافه فیلم بررسی میکردیم اما بنا بدلایلی معذور و شرمنده ایم
باز خداروشکر در گذشته مهمترین نقش (البته ب زعم بنده) در فیلم علی حاتمی "مادر" رو بررسی کردیم
باشد تا روح ان بزرگوار با نیکان محشور شود
نثار روح همه رفتگان صلوات ...
=============
نام اثر : مسیر سبز (1999) - green mile
کارگردان: Frank Darabont (فرانک دارابونت)
نویسنده: Stephen King (استفن کینگ), Frank Darabont (فرانک دارابونت)
ستارگان : Tom Hanks, Michael Clarke Duncan, David Morse
نمرات فیلم
imdb : 8.5
متاکریتیک: 61
روتن تومیتوز: 0.80
================
خلاصه داستان :
مسیر سبز فیلمی فانتزی جنایی درام به کارگردانی فرانک دارابونت است که بر اساس رمانی از استیون کینگ ساخته شده‌است و در آن تام هنکس در نقش پل اجکام و مایکل کلارک دانکن در نقش جان کافی بازی می‌کنند. «اجکوم» (هنکس) سر نگهبان بخش محکومان مرگ یک زندان ایالتی است. یکی از زندانیان، سیاه پوست تنومند و قوی هیکلی به نام «جان کافی» (دانکن) است که به اتهام قتل به اعدام محکوم شده، در حالی که…
داستان این فیلم درباره پل اجکام است که به علت کهولت سن در خانه سالمندان است و به بیان بخشی از خاطرات خود در زمان خدمت در پلیس می پردازد. اجکام در سال ۱۹۳۵ در زندان مسئول گروه اعدام کنندگان بوده و در آنجا با یک سیاهپوست درشت اندام و خوش قلب به نام جان کافی اشنا میشود
==================
نقد و بررسی
نقد اول
پنج سال پس از آنكه اولین فیلم كارگردان تازه كار با استقبال مواجه شد و جایزه هاى متعددى دریافت كرد، دارابونت دومین فیلمش را با نام «مسیر سبز» ساخت. فیلمى بسیار خوش ساخت كه نشان داد تجربه اول فیلمساز اتفاقى نبوده است. «مسیر سبز» ماجراى زندانى است كه بندى با این نام دارد. در این بند زندانیانى نگهدارى مى شوند كه اعدامشان حكمى است. آنها منتظرند تا دادگاه روز مرگشان را تعیین كند.
پل و همكارانش در این بند كار مى كنند. در شروع فیلم یك زندانى قوى هیكل به نام جان كافى به زندان آورده مى شود. جرم او هتك حرمت و كشتن دو دختر خردسال است. جرمى كه طبعاً امكان هرگونه همدردى تماشاگر با كافى را از بین مى برد. فیلم عجله اى براى ارایه كلایمیكس اصلى خود ندارد. شخصیت ها معرفى مى شوند و در تقابل با یكدیگر جان مى گیرند. فضا تعریف مى شود، آدم ها با شرایط آداپته مى شوند. فیلم با حوصله تماشاگر را به جایى مى رساند كه انتظار اتفاق خارق العاده اى را مى كشد. وقتى جان كافى درد مثانه پل را فقط و فقط با گرفتن او و انتقال انرژى درمان مى كند فیلم وارد مسیر دیگرى مى شود. كافى باز هم این كار را مى كند و یك بار همسر رئیس زندان را نجات مى دهد. شخصیت ها در میانه فیلم سرنوشت دیگرى پیدا مى كنند. خصوصاً شخصیت اصلى فیلم یعنى جان كافى. او هرچند مثل بقیه محكومین به مرگ، مسیر سبز را طى مى كند اما در راه، دنیاى بكرى را پیش روى تماشاگران قرار مى دهد. جان كافى، شخصیتى كه در آغاز فیلم دوست داشتنى نبود در اواسط فیلم به قهرمانى تبدیل مى شود كه تماشاگران همراه كاركنان زندان همگى به دنبال راهى براى رهایى او هستند. جهان فرانك دارابونت در فیلم «مسیر سبز» جهانى معناشناختى (نه معناگرا) است. فیلم در بسترى قصه گو شخصیتى متافیزیكى را معرفى مى كند. «مسیر سبز» شاید مصداق این جمله معروف باشد كه: «معجزه ها در جاهاى عجیب و غریب اتفاق مى افتند.» جان كافى شخصیت دوست داشتنى فیلم كه با بیان كودكانه خود بیشتر به دل مى نشیند دقیقاً براساس روایتى متافیزیكى از موجودات متافیزیكى خلق شده است. او مثل آدم هاى خوب افسانه ها بسیار تنومند است. كارهایى كه كافى در فیلم انجام مى دهد و باعث حیرت حاضران مى شود همان قدر باور نكردنى است كه تمام اعمال عجیب افسانه ها غیرمنطقى به نظر مى رسند. اما دارابونت شخصیت جان كافى را چنان قوى مى سازد كه تماشاگر وادار مى شود او را باور كند.
از دیگر نكاتى كه «مسیر سبز» را به فیلمى برجسته تبدیل مى كند پرداخت كم نقص شخصیت هاى فرعى فیلم است. تمام زندانبانان هویت مستقل خود را مى یابند. كارگردان براى ساختن شخصیت مستقل زندانبانان به ترجیع بندهاى كلیشه اى پناه نمى برد.
شخصیت هاى فیلم در بطن داستان فیلم شكل مى گیرند. دارابونت به سنت هاى كلاسیك قصه گویى وفادار مى ماند. بدمن هاى فیلم تمام خصوصیات شر داستان هاى كلاسیك را دارند. با این تفاوت كه در این فیلم نسبت به «رهایى در شائوشنگ» تلاش بیشترى براى چند لایه كردن شخصیت هاى بد فیلم شده است. رهایى در فیلم مسیر سبز معنایى متفاوت از رستگارى اندى در شائوشنگ دارد. فیلم به سوى اعدام قهرمان فیلم یعنى جان كافى پیش مى رود. در پایان فیلم كافى از جهانى آزاد مى شود كه توان تحمل رستگارى درونى او را ندارد. مسیر رستگارى شخصیت فیلم دارابونت در فیلم مسیر سبز بسیار كوتاه تر از مسیرى است كه اندى در فیلم رهایى از شائوشنگ طى مى كند. در فیلم مسیر سبز كلماتى كه از زبان شخصیت ها گفته مى شود اهمیت زیادى دارند. خصوصاً جملاتى كه در عین سادگى جان كافى و دیگر محكومین به مرگ مى گویند و تاثیر زیادى بر تماشاگر مى گذارد. دارابونت در «مسیر سبز» از داخل زندانى با صندلى هاى الكتریكى مرگبار داستان بهشت را روایت مى كند. او رستگارى را این بار از درون جهنم خلق مى كند. مسیر سبز با بازى درخشان مایكل كلارك دانكن در نقش جان كافى و تام هنكس در نقش پل مهارت فیلمساز را در روایت خلاقانه داستان هاى ساده تائید كرد. دیگر بازیگران فیلم یعنى دیوید مورس، سم راكول و جیمز كرامول هم بازى خوبى را ارائه مى دهند. «مسیر سبز» از یك جهت نیز موفق تر از «رهایى در شائوشنگ» است. با وجود اینكه مسیر سبز فیلمى طولانى تر از شائوشنگ است اما تمهیداتى كه دارابونت مى اندیشد سبب مى شود تا تماشاگر خسته نشود. اجتناب از نماهاى بلند در لوكیشن هاى محدود و ایجاد ماجراهاى كوچك در درون ماجراى اصلى فیلم باعث مى شود تا فیلم ۱۸۸ دقیقه اى «مسیر سبز» به هیچ وجه خسته كننده به نظر نرسد. روایت دارابونت از صندلى هاى الكتریكى و اعدام و هیجان و وحشت لحظات پیش از مرگ كه بر فضا سایه مى اندازد جهنمى را خلق مى كند كه در بعضى از صحنه ها مشمئزكننده مى شود.
این فیلم را میتوان نمایشی از قربانی شدن حقیقت دانست كه در آن جان كافی كه یك ناجی و راهنماست به ناحق به اعدام محكوم میشود . یكی از نكات این فیلم نام john coffey است كه حروف اول آن مانند jesus christ می باشد و به نوعی تشبیهی از مسیح هم می تواند باشد كه در نهایت به صلیب كشیده شد.
در مجموع به نظر من منظور از مسیر سبز در این فیلم مسیری كه است كه برخی از افراد با طی كردن آن به طرف آزادی و پاك شدن از گناهان حركت می كنند همانطور كه سایر زندانیان با طلب بخشش از این مسیر گذشتند و افرادی كه پست و جنایتكار بودند از جمله قاتل دو كودك از آن مسیر كه به اطاق اعدام منتهی میشد عبور نكردند.فیلم یک درون گرایی خاص دارد یک فرد سیاه ژست قول پیکر زشت منظر …..اما با قلبی مهربان و انسانی وارسته و در مقابل شخصیتهایی مدرن با خوی شیطانی این در واقع شخصیت مدرنیته انسان امروز است که در فیلم به درستی نمایش داده میشود به هر حال دیدن این فیلم را ۱۰۰۰ بار توصیه میکنم….وامیدوارم همگی در مسیر سبز گام برداریم …هرچند که پر از خطر باشد اما ما با ایمان قدم بر میداریم چون میدانیم که مسیر سبز است.
نقد دوم
مانند بسیاری دیگر از عناوین بزرگ فیلم “مسیر سبز” نیز با کم لطفی جشنواره های سینمایی مانند اسکار مواجه شد .مسیر سبز جایگاه خود را در قلب مردم به دست آورد و در گیشه فیلم موفقی بود و فروش حدودا ۳۰۰ میلیون دلاری داشت. فیلمی که با بودجه ۶۰ میلیونی ساخته شده بود .فیلم مسیر سبز کاندید ۴ جایزه اسکار شد. (بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین فیلمنامه اقتباسی، بهترین فیلمبرداری) اما موفق به کسب هیچکدام از جوایز در حضور رقیب سرسختی به نام American beauty نشد. همانطور که میدانیم اسکار هیچوقت نمایانگر ارزش های یک فیلم نبوده و بسیاری از آثار غنی در طول تاریخ، مورد کم لطفی اسکار قرار گرفته اند.
بند زندانیان منتظر اعدام که لحظات پایانی عمر خود را در این بند سپری می کنند .
مسیر سبز نام یک بند از زندان است . بند زندانیان منتظر اعدام که لحظات پایانی عمر خود را در این بند سپری می کنند . در ابتدای فیلم “پُل اجکام” شخصیت اصلی داستان با بازی تام هنکس در خانه سالمندان به دلیل کهولت سن حضور دارد و روایت گر داستان مسیر سبز می باشد . او برای دوستش الین داستان اتفاقات باور نکردنیه سال ۱۹۳۵ در “مسیر سبز” را روایت می کند که در آنجا با یک سیاهپوست درشت اندام و خوش قلب به نام جان کافی (مایکل کلارک دانکن) آشنا میشود که قدرتی خارق‌العاده دارد و به واسطه آن اجکام را از درد و بیماری رها می‌کند. این زندانی متهم به قتل فجیع دو دختر بچه بود، پل به تدریج دریافت که جان نه تنها سنگدل نبوده بلکه از نیرویی عجیب و شفابخش نیز سرشار بوده‌است.جان کافی فرشته ای شفا بخش در دنیای کثیف ما است، که جایگاهی در این جهنم ندارد…
داستان مسیر سبز با گذر زمان هیچ گاه از ذهن شما خارج نخواهد شد
در مسیر سبز شاید اتفاقات به صورت فانتزی به نمایش در آمده اما روایتگر داستانی که هر روزه در دنیای ما اتفاق می افتد . در دنیای امروزی ما افرادی که پاک و نجیب هستند نه تنها دیده نمی شوند بلکه مانند جان کافی متهم به گناهی نکرده شده و بی گناه مجازات می شوند . جان در فیلم برای نجات دختران رفته بود اما پس از ناکامی در نجاتشان غرق در خون آن ها پیدا شده بود و محکومیت اعدام کمترین مجازات برای جرم به این واضحی بود!! داستان مسیر سبز با گذر زمان هیچ گاه از ذهن شما خارج نخواهد شد و به قدری این فیلم ماندگار و تاثیر گذار ساخته شده است که شما پس از سال ها باز هم فیلم را باز جزئیات به یاد خواهید داشت.
آقای جینگلز موش داستان رو هم دیگر لازم به گفتن نیست…
در مسیر سبز شاهد نمایش فوق العاده ای از مجموعه بازیگران فیلم هستیم . انتخاب بازیگر فوق العاده مسیر سبز یکی از بهترین آثار تاریخ در عرصه بازیگری رو رقم زده است علاوه بر تام هنکس و مایکل کلارک دانکن که نمایش بی نظیری دارند تمامی نقش ها چه کوتاه و چه بلند با نمایش فوق العاده زیبای بازیگران روبرو شده و شما پس از تماشای مسیر سبز بسیاری از بازیگران این مجموعه را به خاطر بازی در مسیر سبز به یاد خواهید داشت. نمایش بی نظیر sam rockwell در نقش بیل وحشی خود به تنهایی یک جایزه اسکار رو می طلبیده است. Doug Hutchison در نقش پرسی جوری با روان بیننده بازی کرده است که همیشه از او متنفر خواهید بود. مثالی دیگر از بازیگری به یاد ماندنی در مسیر سبز Harry Dean Stanton است که برای لحظات کوتاهی فقط برای تست صندلی الکتریکی در فیلم حضور دارد اما به قدری شخصیت های مسیر سبز دوست داشتنی هستند که حتی از او هم نمی توان به راحتی گذشت . آقای جینگلز موش داستان رو هم دیگر لازم به گفتن نیست !!
نمایش بی نظیر sam rockwell در نقش بیل وحشی خود به تنهایی یک جایزه اسکار رو می طلبیده است.
مسیر سبز انتقاد صریحی به نابود شدن انسان های پاک در جهانی آلوده دارد و در انتهای فیلم تنها شخصی که از اعدام “جان کافی” قهرمان داستان ناراحت نیست خود جان کافی است! او می گوید که خسته است و می خواهد آزاد شود ، آری ما فرشتگانی مانند جان کافی را نابود می کنیم . پل اجکام پس از اعدام جان کافی محکوم به زندگی ابدی میشود، بله محکوم !! مجازات پل برای اعدام جان زنده ماندن و تماشای مرگ تمام عزیزانش است!!
صحنه اعدام جان کافی از تاثیر گذار ترین و به یاد ماندنی ترین صحنه های تاریخ سینما محسوب می شود…
صحنه اعدام جان کافی و گریه بازیگران مخصوصا تام هنکس اگر تاثیرگذار ترین و به یادماندنی ترین صحنه سینما نباشد؛ قطعا یکی از برترین هاست و برای شخص بنده حتی نوشتن در مورد این صحنه همان حسی را تداعی می کند که اولین بار به تماشای آن داشته ام ، لازم به ذکر است که تا کنون ۵ بار فیلم رو نگاه کردم و هر بار بیش از قبل لذت بردم .
=================
تحلیل فیلم
از نكاتى كه فیلم مسیر سبز 1999 را به فیلمى برجسته تبدیل مى كند پرداخت كم نقص شخصیت هاى فرعى فیلم است. تمام زندانبانان هویت مستقل خود را مى یابند. كارگردان براى ساختن شخصیت مستقل زندانبانان به ترجیع بندهاى كلیشه اى پناه نمى برد.
شخصیت هاى فیلم The Green Mile 1999 در بطن داستان فیلم شكل مى گیرند. دارابونت به سنت هاى كلاسیك قصه گویى وفادار مى ماند. بدمن هاى فیلم تمام خصوصیات شر داستان هاى كلاسیك را دارند. با این تفاوت كه در این فیلم نسبت به «رهایى در شائوشنگ» تلاش بیشترى براى چند لایه كردن شخصیت هاى بد فیلم شده است.
فیلم The Green Mile 1999 را میتوان نمایشی از قربانی شدن حقیقت دانست كه در آن جان كافی كه یك ناجی و راهنماست به ناحق به اعدام محكوم میشود. یكی از نكات این فیلم نام john coffey است كه حروف اول آن مانند jesus christ می باشد و به نوعی تشبیهی از مسیح هم می تواند باشد كه در نهایت به صلیب كشیده شد.
در مجموع به نظر من منظور از مسیر سبز در این فیلم مسیری است كه برخی از افراد با طی كردن آن به طرف آزادی و پاك شدن از گناهان حركت می كنند همانطور كه سایر زندانیان با طلب بخشش از این مسیر گذشتند و افرادی كه پست و جنایتكار بودند از جمله قاتل دو كودك از آن مسیر كه به اطاق اعدام منتهی میشد عبور نكردند. فیلم یک درون گرایی خاص دارد یک فرد سیاه ژست قول پیکر زشت منظر… اما با قلبی مهربان و انسانی وارسته و در مقابل شخصیتهایی مدرن با خوی شیطانی این در واقع شخصیت مدرنیته انسان امروز است که در فیلم به درستی نمایش داده میشود.
گاهی وقت ها اتفاقاتی در جهان رخ میده که تعجب اوره که خدا میذاره که رخ بده.
مسیر سبز،فیلمی که دیالوگ های بی نظیرش فقط پوسته ی ظاهریشن و در باطنش می تونید بی شمار مفهوم عمیق پیدا کنید.
مسیر سبز به کارگردانی فرانک دارابونت فیلمی اقتباسی که از رمان استیون کینگ ساخته شده در ابتدای کار مورد کم لطفی جشنواره ها و مردم قرار گرفت ولی رفته رفته به محبوبیتش اضافه شد.
مسیر سبز روایت داستانی سیاه در بند اعدامی های یک زندانه که با گذشت زمان هر روز به مرگ نزدیک تر می شن.
داستان یه سیاه پوسته که بر خلاف ظاهر سیاهش قلب روشنی داره و متهم به قتل دو دختریه که جنازشون رو تو بغلش پیدا کردن.
سیاه پوستی که به دلیل متفاوت بودنش و منطق غلط ادم ها چون شبیه ادم های دیگه نیست و متفاوته کسی حرفش رو باور نمی کنه.سیاه پوستی که اصرار داره اسمش جان کافیه البته تلفظش شبیه قهوه است ولی مثل قهوه نوشته نمیشه.در واقع شاید شخصیت واقعی جان کافی هم همین طور باشه و در ظاهر یه ادم زمخت سیاه پوست باشه ولی باطن مهربون و ضعیفی داره که حتی از تاریکی شب ها می ترسه.
ادامه ی نقد و بررسی مسیر سبز حاوی اسپویله
مسیر سبز در واقع مسیر زندگی ادم ها رو برامون به تصویر می کشه،مسیری که همه ی ما از تولد تا مرگ طی می کنیم.مهم لحظه ی سیاه و تاریک مرگ نیست مهم مسیریه که طی کردیم و تو لحظه ی مردن قراره چه احساسی داشته باشیم.پشیمونی،گناه،افتخار،در ارامش یا تشویش.
نکته ی بی نهایت فوق العاده ی مسیر سبز زمان طولانی و سه ساعته ی فیلمه و در واقع فیلم هیجان یا اتفاق عجیبی نداره ولی تو این سه ساعت هوشمندانه شما رو با خودش همراه می کنه جوری که به هیچ عنوان ضعفی رو احساس نمی کنید و باهاش همراه میشید.
مسیر سبز قصه ی قصاوت هاست.قصه ی پدر و مادری که جنازه ی بچه هاشون رو بغل یه سیاه پوست پیدا کردند ولی حتی بهش فرصت حرف زدن و دفاع رو ندادن.و هیچ وقت هم نفهمیدن کسی که بچه هاشون رو ازشون گرفت کسی بود که دوستش داشتن و باهاش هم سفره بودن.
مسیر سبز قصه ی تاریکی ها و روشنی هاست و این رو مدام بهتون نشون می ده.ادم هایی که به نوبت به استقبال مرگ می رن و فیلم جوری شما رو اماده کرده که از احساساتشون تو اون لحطه با خبرین.
قصه ی تنهایی انسان ها،این که انسان تو تنهایی هاش حتی با یه موش هم رفاقت می کنه و دوباره ی قصه ی قضاوت هایی که شاید در ظاهر اون موش یه حیوون مزاحم تو زندان بود و همه می خواستن از اون جا بیرونش کنن ولی در نهایت اون موش رفیق یکی از زندانی ها شد.
زندانی چون تنها بود اون موش رو خوب دید،استعدادهاش رو شناخت و باهاش رفاقت کرد.قصه ی ابن که ما ادم ها خودمون تصمیم میگیریم که انتخاب کنیم رفیق باشیم یا رفیق هامون رو زیر پا له کنیم.
در نهایت دیالوگی که جان کافی موقع مرگش گفت اون کشتشون(قاتل دخترها) با همه ی عشقی که بهش داشتن.این چیزیه که هر روز در همه جای جهان رخ میده. و این جمله بی نظیره چون دقیقا جان کافی هم داشت به دست کسی اعدام میشد که بی نهایت دوسش داشت.
و همه ی ما ادم ها اینو تجربه کردیم چون این چیزیه که هر روز در همه جای جهان رخ میده.
================
دیالوگ ماندگار
جان کافی : خیلی خسته ام رییس، خسته از تنها سفر کردن، تنها مثل یه چلچله زیر بارون. خسته از اینکه هیچ وقت رفیقی نداشتم پهلوم باشه و ازم بپرسه از کجا اومدم، به کجا میرم یا چرا! انقدر خسته ام از اینکه آدما همدیگه رو اذیت میکنن، خسته از تمام درد هایی که تو دنیا حس میکنم و می شنوم، هر روز دردهام بیشتر میشه درد تو سرم مثل
خرده های شیشه ست، تمام مدت.
می تونین بفهمین؟
منابع: نقد فارسی حسین یوسفی - مسعود چراغی و...
