در تاریخ ۲۵ ماه مه 2020 (5 خرداد 1399)، جورج فلوید، مرد ۴۶ ساله آفریقایی- آمریکایی در بازداشت پلیس در مینیاپولیس درگذشت. مرگ وی تاکنون منجر به اتهام قتل به یکی از افسران درگیر شده است. فلوید غیرمسلح بود و تحت فشار شدید واضحاً هشدار او به افسر پلیس گویای این واقعیت بود که نمیتواند نفس بکشد زیرا با دستان دستبند شده، صورت او به کف خیابان چسبیده بود، زانوی افسر پلیس روی گردن او قرار گرفته و به تنه و گردن فشار وارد میکرد. فیلمها نشان میدهد که افسر پلیس، «دراکس شووین» همچنان زانوی خود را بر گردن جورج فلوید نگه داشته و طبق شواهد، بیش از هشت دقیقه این کار را ادامه داده بود. موارد دیگری از مرگ سیاه پوستان در کشورهای مختلف قبل و حتی بعد از فلوید پیش آمده است.
دادخواهی برای فلوید
هفتههای اخیر با توجه به اتفاقات رخ داده در اعتراض به نژاد پرستی واکنشهای مختلفی از جانب ورزشکاران به ویژه فوتبالیستها چه در زمین بازی یا تمرین و چه در شبکههای اجتماعی مجازی، را به همراه داشته است. در بوندس لیگا (شنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۹- ۲۰۲۰ June ۶)، وستون مک کینی، هافبک شالکه و تیم ملی ایالات متحده آمریکا پیام «عدالت برای جورج» (Justice for George) را روی بازوبند کاپیتانی خود نوشته بود. یک روز بعد، جیدن سانچو و اشرف حکیمی پس از گلهای خود در پیروزی بوروسیا دورتموند مقابل پادربورن، هر دو از متن مشابهی در زیر پیراهن خود رونمایی کردند.
مک کنی بعد از بازی گفته بود که داور از وی خواسته شده است تا آن پیام را بردارد. وی به نشریه Forbes گفت: «من دوست داشتم و آن را بر نمیدارم.»
او همچنين گفت: «قانونی در لیگ وجود دارد که شما نمیتوانید اظهارات سیاسی را بیان کنید. اما نظر من این است که اگر واقعاً به این به عنوان یک بیانیه سیاسی نگاه میکنید، نمی دانم چه چیزی را به شما بگویم. لیگ و همه [در فوتبال] همیشه درباره «نه به نژاد پرستی» موعظه میکنند. بنابراین فکر نمیکردم مشکلی پیش بیاید. اگر قرار باشد برای ابراز عقیده، ابراز احساسات و ایستادن به احترام آنچه به آن اعتقاد دارم، عواقبی را تحمل کنم، پس این کاری است که من باید انجام دهم.»
سانچو در صفحه شخصي خود در توضيحي عكسي كه پيام خود را زير پيراهنش نشان مي دهد، نوشت: اولین هت تریک دوران حرفهای. لحظهای تلخ و شیرین شخصی در حالی که امروز چیزهای مهمتری در جهان رخ میدهد که باید به بپردازیم و به ایجاد تغییر کمک کنیم. باید به عنوان یک واحد گرد هم بیایم و برای عدالت مبارزه کنیم. ما باهم قوی هستیم!
از آنجا که درگذشت جورج فلوید آخرین نمونه تراژیکی است که یک موضوع با ابعاد گستردهتر را به نمایش میگذارد، اقدامات اعتراض آمیز دیگری در هفته اخیر بوندسلیگا وجود داشته است. مارکوس تورام بعد از گلزنی برای بوروسیا مونشن گلادباخ مقابل اتحادیه برلین، روی یک پا زانو زد و سرش به نشانه تعظیم پایین آورد.
قوانین فیفا بازیکنان فوتبال را از نمایش شعارهای سیاسی، مذهبی، شخصی، یا تصاویر و یا تبلیغات غیر از آرم سازنده در طول مسابقات منع کرده است و اتحادیه فوتبال آلمان اعلام کرده است که پروندههای مربوط به حکیمی، مک کنی و سانچو را بررسی میکند.
با این حال، فریتز کلر، رئیس اتحادیه فوتبال آلمان، در یک اظهار نظر همدلانه گفت که «به آنها افتخار میکند.» جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، همان موقع بیانیه خود را صادر کرده است که در آن آمده است: «برای جلوگیری از تردید، در مسابقات فیفا، تظاهرات اخیر بازیکنان در مسابقات بوندس لیگا مستحق تشویق و مجازات نیست.»
سانجی بانداری (Sanjay Bhandari) رئیس سازمان ضد نژادپرستیِ "Kick it Out" (بندازش بیرون!) خواستار «مدارا» شده و اعتقاد دارد با شروع لیگ برتر که قرار است اواسط ژوئن از سر گرفته شود، بازیکنان بیشتری کارهایی مانند کار تورام را دنبال میکنند. بانداری گفت: «من نمی دانم چگونه میتوانید مارکوس تورام را محروم کنید. من فکر نمیکنم که او مرتکب اشتباهی شده باشد. او فقط زانو زده است.»
«نمی دانم شاید اگر بازیکنان بخواهند اعتراض کنند، تشویقشان کنم. اگر یک گل زدید و زانو بزنید آیا همه میتوانند این کار را انجام دهند؟ نه فقط بازیکنان سیاه پوست، بلکه بازیکنان سفید پوست هم، همه.»
«نژاد پرستی مربوط به بازیکنان سیاه یا هواداران رنگین پوست نیست. این در مورد همه ما است، نژادپرستی جامعه را دچار فرسایش میکند و همه ما از آن آسیب میبینیم. همه باید بخواهند و همبستگی و انزجار خود را نشان دهند.»
«من میخواهم اعتراض بازیکنان را تشویق کنم، اگر بخواهند این کار را انجام دهند، اما همچنین میخواهم آنها را تشویق کنم تا به گونهای این کار را انجام دهند که خودشان را در معرض مجازاتهای غیر ضروری قرار ندهند.»
«اگر آنها توانستند با زانو زدن این کار را انجام دهند، اگر هر بازیکنی این کار را انجام میداد، این پیام قدرتمندی خواهد شد. من علاقه مند خواهم بود که بشنوم که مقامات درباره آنچه فکر میکنند، آیا این امر نقض قوانین خواهد بود. برای من، این [فقط] نشان دادن همبستگی است.»
چرا تیمهای لیگ برتر زانو میزنند
چندین تیم لیگ برتر قبلاً در جلسات تمرین زانو زدهاند اما مشخص نیست شاهد این باشیم که بازیکنان در بازیها هم چنین کاری انجام میدهند یا نه. لیورپول، نیوکاسل و چلسی از این ژست برای ابراز حمایت از جنبش «زندگی سیاهها مهم است» Black Lives Matter استفاده کردهاند.
در جای دیگر، ماریو بالوتلی از صفحه شخصی خود برای ترویج آگاهی استفاده کرد. مهاجم سابق منچسترسیتی و لیورپول در چند نوبت مورد آزار و اذیت نژادپرستانه قرار گرفته است و حتی به دلیل گزارش یک مورد به داور لیگ ۱ فرانسه در اواسط بازیهای فصل گذشته، کارت زرد دریافت کرده بود. (ژست بالوتلي را در صفحه اينستاگرام او ببنيد:https://www.instagram.com/p/CA5wBGkq...)
فیگور او در ادای احترام به دو عمل اعتراض آمیز علیه ظلم نژادی در تاریخ ورزش، یکی معاصر و دیگری که بیش از نیم قرن پیش روی داد. او مشت خود را بلند کرده و در حال اجرای «احترام قدرت سیاه» (Black Power salute) که زمانی، جان کارلوس (برنده مدال برنز دو ۲۰۰ متر المپیک ۱۹۶۸) و تامی اسمیت (برنده مدال طلای دو ۲۰۰ متر المپیک ۱۹۶۸) در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی هنگام ایستادن روی سکو به نمایش گذاشتند، به نمادی از مقاومت تبدیل شد. عمل نشستن روی یک زانو که توسط بازیکنان و تیمهایی که در بالا به آنها اشاره شد نیز تقلید شد، امروز منشأ بسیار تازهتری پیدا کرده است.
در فوتبال امریکایی و در حین یک بازی پیش فصل ۲۰۱۶ NFL (لیگ ملی فوتبال امریکایی)، کالین کیپرنیک ستاره تیم سان فرانسیسکو فورتی ناینرز (San Francisco ۴۹ers) در حین پخش سرود ملی که قبل از هر رویداد ورزشی در آمریکا پخش میشود، نشست در حالی که حاضران میایستادند. بعدها کیپرنیک شروع به زانو زدن کرد و اولین بار هم تیمی او، اریک رید به او ملحق شد. کیپرنیک دلیل این اعتراض مسالمت آمیز را اینگونه توضیح داد: «من نمیخواهم بایستم تا به پرچم کشوری که به مردم سیاه پوست و رنگین پوست ظلم می¬کند، افتخار کنم».
«برای من، این بزرگتر از فوتبال است و از طرف من خودخواهی این است که به گونهای دیگر نگاه کنم». وی گفت: «این چیزی نیست که من توسط هر کسی کنترل شوم. من به دنبال تأیید نیستم. من باید برای افراد مظلوم بایستم. … اگر آنها فوتبال را از بین ببرند، با تأییدهای که از من شده است، می دانم که من به خاطر آنچه درست است، ایستادم». دوران حرفهای کیپرنیک در نتیجه اعتراضهای او لطمه خورد. وی از زمان فسخ قرارداد خود با ۴۹ers در سال ۲۰۱۷، بازیکن آزاد بوده است.
زندگی سیاهان مهم است
"Black Lives Matter " گروه فعالانی است بیشترین ارتباط را با اعتراضات اخیر دارد، «مأموریت آنها ریشه کن کردن برتری سفید و ایجاد قدرت محلی برای مداخله در خشونتهای اعمال شده به جوامع سیاهان است». این جنبش در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد که جورج زیمرمن پس از شلیک به یک نوجوان (ترایوون مارتین، Trayvon Martin) از اتهام قتل تبرئه شد. با این حال، ژلانی کاب (Jelanni Cobb) نویسنده نیویورکر (newyorker) در صفحات این نشریه اظهار داشت: گروه "Black Lives Matter تا تابستان بعد، وقتی افسر پلیس به نام دارن ویلسون، مایکل براون را در فرگوسن شلیک کرد و به قتل رساند، به گستردگی عمومیتر نرسیده بود». روزنامه نگاری وسلی لندی، تأثیر قتل مایک براون و متعاقب آن ناآرامیهای فرگوسن را در متنی بلند در Guardian به طور خلاصه آورد: جنبش عدالت اجتماعی که از خون ریخته مایک براون به وجود آمد، باعث شد، شهر پس از شهر به اقدامات اعتراضی، توئیت ها و هشتگ هایی زیر پرچم مشکی Black Lives Matter به مقابله با نژاد پرستی بپردازند. تا بلاخره آمریکا مجبور شد اینگونه در نظر بگیرد که همه راهپیمایی در خیابانها نمیتوانند اشتباه باشند.
مارکوس رشفورد، مهاجم منچستریونایتد نیز این داستان را در صفحه اجتماعی خود برجسته کرده است، او در رسانههای اجتماعی نوشت: «می دانم که شما بچهها چند روز از من چیزی نشنیدهاید.»
او در صفحه شخصي اش نوشت: «من سعی کردم آنچه را که در جهان اتفاق میافتد را پردازش کنم. در زمانی که من از مردم خواستهام که کنارهم باشند، با هم کار کنند و متحد شوند، به نظر میرسد که ما بیش از همیشه پراکنده شدهایم. مردم آسیب دیدهاند و نیاز به پاسخ دارند. زندگی سیاهان مهم است. فرهنگ سیاه اهمیت دارد. جوامع سیاه مهم است. ما مهم هستیم.»
علاوه بر رشفورد و دیگران قربانیان دیگری در زمینه نژاد پرستی وجود دارند که در نهایت متوجه یک پاسخ مشترک از سوی برخی کاربران شدهاید و پیام آن است این است که بگویند «زندگی همه مهم است». آلیسیا گارزا موسس گروه فعالان … گفته است: «من می گویم تغییر موضوع زندگی سیاه به تمام زندگی، عملی برای همبستگی نیست. چیزی که هست نمایشی از چگونگی درک نژادپرستی ساختاری در این کشور است. وقتی میگوییم زندگی همه مهم است، البته، ما همه انسان هستیم (همه ما قرمز خونیم) اما واقعیت موضوع این است که برخی از زندگی انسانها بیشتر از دیگران ارزش دارند و این یک مشکل است.»
علي پشابادي
برگرفته از www.squawka.com