جمهوری کیریباتی (به انگلیسی: Kiribati) کشوری جزیره‌ای در اقیانوس آرام است که در پایین‌ترین نقطه زمین نسبت به سطح دریا قرار دارد. پایتخت آن تاراوای جنوبی است و در تاریخ ۱۲ ژوئیه ۱۹۷۹ از بریتانیا اعلام استقلال کرد. مساحت آن ۸۱۱ کیلومتر مربع و از نظر وسعت رتبه ۱۸۶ را دارد. جمعیت کل آن بر اساس آمار سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۱۱۰ هزار نفر برآورد شده‌است. این کشور از ۳۳ آب‌سنگ تشکیل شده که ۲۱ عدد آن مسکونی هستند. جمهوری کیریباتی مجموعه‌ای از ۳۳ جزیره در اقیانوس آرام است که بخشی از آن‌ها بالای خط استوا و بخشی دیگر در پایین خط استوا قرار دارد. این جزایر با نام جزایر گیلبرت هم شناخته می‌شوند. این مجموعه جزایر، فضایی به طول ۴۰۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰۰۰ کیلومتر را اشغال کرده‌اند. بسیاری از جزایر مرجانی این کشور غیرقابل سکونت بوده و با بالا آمدن آب دریا هنگام مد زیر آب می‌روند. با توجه به این، تنها ۸۱۱ کیلومتر مربع از این جزایر قابل سکونت است. کیریباتی تنها کشور جهان است که در هر چهار نیم‌کره واقع است. یکی از نکات جالب در مورد این کشور کوچک این است که در دو سوی خط بین‌المللی تاریخ قرار گرفته‌است یعنی در یک سوی این خط، تاریخ یک روز عقب‌تر از سوی دیگر است. با توجه به این موضوع، دولتمردان این کشور در سال ۱۹۹۵ خط را به سمت شرق حرکت دادند تا همهٔ کشور در یک روز قرار بگیرد. همین اتفاق سبب شد تا روز اول ژانویه سال ۲۰۰۰ کیریباتی اولین کشور بخش مسکونی زمین باشد که وارد هزاره سوم میلادی می‌شود و پس از آن نام جزیره کارولین ـ که اولین بخش جهان بود که سال جدید را تجربه کرد ـ به جزیرهٔ هزاره[الف] تغییر کرد. زبان‌های رسمی کیریباتی، کیریباتیایی (گیلبرتی) و انگلیسی هستند. واحد پول کیریباتی، دلار استرالیا با واحد جزء (سنت) است.
کیریباتی از قدیمی‌ترین اقامت‌گاه‌های مردم اقیانوسیه به‌شمار می‌رود. به‌طوری‌که اولین ساکنان کیریباتی یک سده پس از میلاد مسیح به این جزایر مهاجرت کردند و این مهاجرت در سده ۱۴ میلادی به اوج خود رسید. عمدهٔ مهاجران فیجیایی و تونگایی‌تبار بودند. فرهنگ مردم کیریباتی برگرفته از فرهنگ سنتی میکرونزیایی است. به‌علت وجود معادن فسفر در این جزایر، با رسیدن کشتی‌های انگلیسی و آمریکایی در اواخر سدهٔ ۱۸ و اوایل سدهٔ ۱۹ میلادی، پای غربی‌ها به این جزایر باز شد. نخستین مهاجرنشینان بریتانیایی در سال ۱۸۳۷ به کیریباتی رسیدند و در سال ۱۸۹۲ کیریباتی که تا اوایل قرن بیستم تحت‌الحمایهٔ بریتانیا شد. پس از آن جزایر گیلبرت و اِلیس در سال ۱۹۱۵ و ۱۹۱۶ و جزیرهٔ کیریتیماتی یا کریسمس در سال ۱۹۱۹ و جزایر فینیکس در سال ۱۹۳۷ به‌صورت املاک خالصه بریتانیا به کیریباتی اضافه شدند. به‌خاطر اینکه تحت‌الحمایهٔ بریتانیا بودن در زمان جنگ جهانی دوم این کشور محل جنگ ژاپن و آمریکا بود.تاراوا و جزایر گیلبرت در جنگ جهانی دوم توسط ژاپنی‌ها تصرف شدند. در تاراوا یکی از خونین‌ترین رخدادهای جنگ جهانی دوم رقم خورد که در نوامبر ۱۹۴۳ نیروی دریایی آمریکا برای بیرون راندن نیروهای ژاپنی از کیریباتی با آن‌ها درگیر شده و چندین هزار تن از دو طرف کشته شدند. جزایر گیلبرت و الیس (که اکنون توالوو خوانده می‌شود) در سال ۱۹۷۵ از کیریباتی جدا شدند و توسط بریتانیا به خودمختاری رسیدند. کیریباتی نیز در ۱۲ ژوئیه ۱۹۷۹ از بریتانیا اعلام استقلال کرد. در سال ۱۹۹۹ کیریباتی به عضویت سازمان ملل متحد درآمد.
مجلس مهم ترین رکن سیاسی کیریباتی هست. رئیس جمهور و کابینه و بقیه از میان نماینده‌های مجلس، با رای مردم انتخاب می‌شن. در اولین حضور حزب مخالف بعد از ۱۲ سال ریاست جمهوری Anote Tong ،Taneti Maamau از سال ۲۰۱۶ به عنوان پنجمین رئیس جمهور و کسی که مورد حمایت سومین رئیس جمهور کیریباتی (Teburoro Tito) هست، انتخاب شد. میشه گفت سیاست توی کیریباتی حلقه بسته‌ای داره که خروجیش خیلی به نفع کل مردم نبوده. دین مردم کیریباتی اول کاتولیک، بعد پروتستان و در نهایت بهائی هست. از نظر اقتصادی کشور ضعیف و فقیری بحساب می آید که ذخایر فسفرش در دوره استعمار به شدت مورد استفاده قرار گرفته و حالا ماهیگیری، نارگیل و گردشگری از اهمیت بالایی برخورداره.
مردم کیریباتی همچنان از منابع زمینی و دریایی استفاده کرده و در زندگی روزمره از آن‌ها بهره‌مند می‌شوند. ماهیگیری میکنند و ماهی می‌خورند. از درختان نارگیل برای ساخت اسباب چوبی و مبلمان و همچنین ساخت قایق استفاده میکنند. برگ درختان نارگیل را برای استفاده به عنوان پناهگاه و بافندگی به کار می‌برند و از میوه آن برای غذا و نوشیدنی استفاده میکنند. کسانی که به دریانوردی علاقه‌مند هستند، بلیط هواپیما بانابا را برای رفتن به مدرسه معتبر جهانی دریانوردی در بانابا خریداری میکنند. فارغ‌التحصیلان این مدرسه هم‌اکنون در صنعت دریانوردی مشغول هستند و بزرگ‌ترین کشتی‌ها را در سراسر جهان اداره میکنند.
طبیعت بکر و زیبای این کشور مکان بسیار خوبی برای ماهیگیری، تماشای پرندگان، غواصی و قایق سواری است. توریست های زیادی از نقاط مختلف دنیا به این کشور سفر می کنند تا از جزایر مرجانی بی نظیر کیریباتی دیدن کنند. سواحل کیریباتی شن هایی سفید دارند که با درخت های نخل تزیین شده اند. کیریباتی شاهد وقایع زیاد و خونینی در طی جنگ جهانی دوم بوده که همچنان بقایایی از آن ها در بعضی از جزیره ها قابل مشاهده است، از جمله اسلحه های دفاع ساحلی، پناهگاه ها و جعبه های چوبی، کشتی و هواپیماهای جنگی.
گردش در کیریباتی
جزیره Tabuaeran : کاپیتان کشتی آمریکایی اولین اروپایی بود که در سال 1798 پا به این جزیره گذاشت. در آن زمان این جزیره، خالی از سکنه بود و حتی ساکنین بومی هم در آن سکنی نداشتند. در سال 1855 شروع به تولید روغن نارگیل و صادرات آن به نقاط مختل دنیا کردند. همه ساله از ساکنین این جزیره ی زیبا کم می شود و مردم برای امکانات و رفاه بیشتر، این جزیره را ترک میکنند.تالابی زیبا در این جزیره وجود دارد که عمق آن به 15 متر می رسد با این حال اکثر نقاط آن کم عمق است و گردشگران برای دیدن آن به این جزیره می آیند. ساحلی رویایی با شن های سفید و نرم در این منطقه وجود دارد که برای شنا انتخاب خوبی است چون در دیگر نقاط مرجان هایی سخت وجود دارد و شنا را سخت می کند.
جزیره ی بناناBanaba Island : جزیره ای مرجانی و منحصر به فرد در اقایانوس آرام است که مساحت آن 6 کیلومتر است. بنانا یکی از مهم ترین جزایر غنی از فسفات است و بلندترین نقطه در آن که ارتفاعی 87 متری دارد، بلندترین نقطه در کشور کیریباتی نیز به حساب می آید. در تاریخ شفاهی این جزیره آورده شده است که بومی های این منقطه مردمی از قبیله ی ته آکا بوده اند و بعدها مهاجرینی از هند و دیگر نقاط کیریباتی به این جزیره وارد شدند. در سال 1801 اولین اروپایی پا به این جزیره گذاشت و در سال 1900 صادرات فسفات از این منطقه را شروع کردند و در اوایل 1970 این صادرات به 550 هزار تن در سال رسید و بعد از اعلام استقلال این جزیره این استعمار به پایان رسید. از سال 1942 تا 1945 این جزیره توسط ژاپنی ها تصرف شد و بسیاری از بومی های این منطقه را کشتند.
جزیره ماراکایی | Marakei : ماراکایی جزیره ای کوچک در جزایر گیلبرت شمالی است که تالاب آن از چندین حوضچه ی عمیق تشکیل شده است. مساحت کل این جزیره 14 کیلومتر است که متاسفانه با ساخت جاده بخش زیادی لجن از این تالاب خارج شده است و موجب کمبود اکسیژن و در نتیجه رکود تالاب شد. داستان جالبی که راجع به پیدایش این جزیره وجود دارد این است که ارواح از درختی به نام درخت زندگی که در ساموآ وجود دارد، شاخ و برگ آورده اند و این جزیره را ساختند.
جزیره ی Abaiang : این جزیره ی مرجانی زیبا که در اقیانوس آرام قرار دارد قبلا به نام جزیره ی شارلوت شناخته می شد و در سرشماری سال 2010، 5502 نفر جمعیت داشته. مساحت این جزیره 603 کیلومتر است و تالابی زیبا در آن وجود دارد. این جزیره از 18 دهکده ی کوچک تشکیل شده است که در اثر گرمایش زمین و طوفان هایی که پیش آمده بسیاری از ساکنین این جزیره خانه های خود را رها کردند و از منطقه رفتند. تالاب زیبای این جزیره تنوع زیبایی از مرجان و ماهی دارد که گردشگران برای دیدن آن بدین منطقه می آیند. در این جزیره موز، پاپایا و نارگیل های بسیار با کیفیت و بزرگ تولید می شوند و چون این جزیره به پایتخت نزدیک است، تجارت این مواد غذایی از رونق خوبی برخوردار است.
فکت های کیریباتی
1- کیریباتی تا سال ۱۹۹۵ دو طرف خط بین‌المللی زمان (IDL) قرار داشت یعنی یه طرف کشور یک روز عقب تر از بقیه کشور بود تا اینکه در سال ۱۹۹۵ خط رو کمی به سمت شرق خم کردن و کیریباتی اولین کشوری شد که وارد فردا میشه. اولین جایی که سال جدید رو جشن می‌گیره و هزاره ها توش تغییر می‌کنن.
2- کیریباتی تا حدود ۴۵ سال دیگه اولین کشوری خواهد بود که به دلیل تغییرات آب و هوایی از روی نقشه محو میشه.
3- کیریباتی سال ۱۷۷۷ توسط جیمز کوک انگلیسی با وجود اینکه گم نشده بود، برای اروپا کشف میشه.
4- توی دوران جنگ سرد، بین سال‌های ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۲، ۳۲ تا سلاح اتمی توی کیریباتی، جایی که تنها فرودگاه بین المللیش در زمان جنگ جهانی دوم توسط آمریکا ساخته شده، آزمایش شد. اثرات این آزمایش‌ها به صورت عمومی هیچ وقت بررسی یا اندازه‌گیری نشدن.
5- کیریباتی در سیاست بین الملل به جز موردی که تایوان مستقل رو مثل بقیه دنیا، به جز واتیکان، به رسمیت نشناخت، هیچ نقش جدی نداشته و تنها برای سخنرانی کوتاه درباره تغییرات آب و هوایی دعوت میشه.
6- ساکنین این جزیره آن را کریباس تلفظ می کنند.
7- پرچم کیریباتی برای اولین بار در ۱۲ ژوئیه ۱۹۷۹ به رسمیت شناخته شد.به عنوان پرچم ملی و نشان ملی شناخته می‌شود و همچنین دارای تناسب ۱:۲ می‌باشد.نماد غروب و دریا در این پرچم نمایان است.
..............................
آشنایی با کشورها (7) : قرقیزستان
آشنایی با کشورها (6) : گرنادا
آشنایی با کشورها (5) : عمان
آشنایی با کشورها (4) : لیختن اشتاین
آشنایی با کشورها (3) : گواتمالا
آشنایی با کشورها (2) : بوتان
آشنایی با کشورها (1) : سیشل
