از رسم و رسوم برگزاری مراسم عروسی آذری ها خبر دارید ؟ میدانید که این قوم بزرگ ایرانی مراسم عروسیشان را چطور برگزار میکنند؟ اگر شما آذری هستید این مطلب را بخوانید و نظراتتان را برایمان بنویسید .
هر کدام از اقوام بختیاری، آذری، کرد، لر و ... که در کشورمان زندگی می کنند آداب و رسوم خاص خودشان را برای شروع زندگی مشترک دارند و این رسوم سالهاست در بین مردم رواج دارد. خیلی های ما از این آداب و رسوم چیزی نمی دانیم و از آنجایی که ممکن است روزی بخواهیم با یکی از همین اقوام ازدواج کنیم، لازم است درباره ی آداب و رسوم شان بیشتر بدانیم. البته این آداب و رسوم معمولا جزئیات زیادی دارد اما ما سعی کردیم پررنگ ترین های آنها که هنوز اجرا می شود را در ادامه با هم مرور کنیم وگرنه مراسم های مختلف و بسیار زیادی در گذشته وجود داشته که در حال حاضر انجام نمی شود.
خواستگاری کردن
مردان آذری زمانی که تصمیم به ازدواج می گیرند و دختر مورد علاقه شان را پیدا می کنند معمولا از خواهر و مادر خودشان می خواهند که به دیدن دختر بروند و صحبت های اولیه را با او انجام بدهند. بعد از اینکه این دیدار به نتیجه رسید و خانواده ی دختر با آن موافقت کردند نوبت می رسد به مردان خانواده که صحبت های جدی را شروع کنند.
چند روز بعد مردها برای تعیین کردن مهریه، شیربها، روز مراسم نامزدی و خواستگار رسمی به خانه ی دختر خوانم می روند تا صحبت های اولیه را انجام بدهند. بعد از اینکه هر دو طرف با میزان مهریه و مسائلی که در آن بین مطرح شده است موافقت کردند یک یا چند کله قند را می آورند وسط مراسم و شروع می کنند به شکستن به این نیت که شادی و خوشحالی بین خانواده ها و عروس و داماد بیشتر شود.
بعد چای ریخته می شود و عروس خانم با تعارف چای و همان قندی که در مراسم خواستگاری شکسته شده از مهمان ها پذایریی می کند. در این مراسم خانواده ی داماد می توانند انگشتری به دست دختر کنند تا او به شکل رسمی نامزد پسرشان شود. البته بعضی ها انگشتر دست کردن را به یک مراسم دیگر موکول می کنند و هم زمان در آن مراسم انگشتر به دست کرده و نامزدی می گیرند. بعد از اینکه دختر به این شکل به نامزدی پسر در آمد، از خانه ی داماد برای او چند خنچه برده می شود تا در همان روز تاریخ شیرینی خوران و عقد کنان و مراسم رسمی دیگر مشخص شود.
شیرینی خوران چطور انجام می شود؟
روزی که قرار است شیرینی خوران انجام شود طبق معمول خانواده ی داماد به خانه ی عروس خانم می روند تا مراسم را انجام دهند. زمانی که خانواده ی داماد به خانه ی عروس خانم رسیدند، عروس نزد مادر شوهر آینده اش می رود و دست او را می بوسد و مادر عروس انگشتری که از قبل تهیه کرده را دست عروس خانم می کند و زیور آلاتی را که برای او در نظر گرفته را به او می دهد.
بعد از این مراسم رسما نامزدی صورت می گیرد و تاریخ های مهم مشخص می شود. بعد از این تاریخ خانواده ی عروس شروع می کنند به جهیزیه تهیه کردن و خانواده ی داماد به فکر مراسم عروسی و خرید عروس خانم می افتند و تاریخ مراسم هم بر اساس زمانی که عروس و داماد برای رسیدن به این کارها نیاز دارند انتخاب می شود.
عیدی بردن
در زمانی که عروس نامزد است تا وقتی که به خانه ی خودش برود خانواده ی داماد در اعیاد مختلف مانند نوروز، قربان، غدیر، فطر، مبعث و ... برای عروس خانم عیدی می برند. این عید معمولا طلا به همراه میوه و شیرینی و لباس است. این رسم تا هر زمان که عروس در خانه ی پدری اش باشد ادامه دارد.
جهاز بران
بعد از تهیه شدن جهیزیه و یک یا دو هفته مانده به عروسی مراسم جهاز بران انجام می شود. البته این رسم مشترک در اغلب اقوام هست و هنوز به شکل متداول انجام می شود. اما در آذری ها این رسم پررنگ تر است. عروس خانم وسایل خانه را به بهترین شکل تزئین کرده و در خانه می چیند تا اقوام چند روز مانده به عروسی بیایند و وسایلی که او تهیه کرده است را ببینند.
از آنجایی که دختران آذری معمولا هنری را از مادرشان می آموزند اگر قلاب بافی کرده باشند، قالی بافته باشند یا خیاطی آموخته باشند، نمونه هایی از کارهایی که بلد است را در جهیزیه می گنجانند تا بازدید کنندگان از هنرهای عروس خانم هم باخیر بشوند. هنوز در بین اقوام آذری مرسوم است که همه ی فامیل در تهیه ی وسایل داخل یخچال، ترشی، شور و سبزیجات مشارکت کنند.
بعد از اینکه تمام وسای چیده شد، نوبت می رسد به تهیه کردن لیست جهیزیه که به آن «سیاه ی جهیزیه» هم گفته می شود. این کار به این شکل انجام می شود که یک نفر شروع می کند به لیست برداری از اقلام جهیزیه و آن را در دو نسخه تنظیم می کند. این نسخه ثبت می شود و به امضا می رسد و بعد یکی در خانه ی خود عروس می ماند و یکی هم به پدر و مادر داماد داده می شود تا بدانند عروس شان چه مقدار جهیزیه به خانه ی پسرشان آورده است. این لیست به این علت تهیه می شود که اگر خدای نکرده عروس و داماد نتوانستند با یکدیگر زندگی کنند و تصمیم به جدایی گرفتند عروس خانم بتواند جهیزیه ی اش را پس بگیرد. که البته این کار شرط و شروط خودش را دارد.
حنا کردن دست و پا
یکی از جذاب ترین مراسم هایی که هنوز خیلی ها انجام می دهند، برگزاری مراسم حنابندان است. این مراسم قبلا شب قبل از عروسی برگزار می شد اما از آنجایی که عروس و داماد خسته می شدند و نایی برای روز جشن عروسی برای شان باقی نمی ماند در حال حاضر معمولا دو تا سه شب قبل از عروسی برگزار می شود. در این مراسم به دست های عروس و داماد و افرادی که در مراسم هستند حنا گذاشته می شود. البته قبل از شروع مراسم حنابندان آذری ها رسم دارند که دوستان داماد، او را به داخل حمام ببرند و به دست او حنا بگذارند و بعد در مراسم شرکت کنند. در بعضی از مناطق که هنوز سنتی عمل می کنند ، زنان سر و پاهای خود را حنا می گذارند و دختران مجرد نوک انگشتان شان را حنا می گیرند تا از یکدیگر قابل تشخیص باشند.
حمام دامادی
حتما اصطلاح «حمام دامادی» را بارها شنیده اید. این حمام آرزویی است که خیلی از بزگترها برای پسران شان می کنند. میزبان این حمام آقا داماد است. او جوان های خانواده ی عروس و خانواده ی خودش را به حمام عمومی شهرشان دعوت می کند تا با هم جشن حمام قبل از دامادی را بگیرند.
لباس هایی که قرار است در این حمام به تن آقا داماد شود، توسط خانواده ی عروس در یک بقچه پیچیده می شود و به دست داماد می رسد. در این بقچه لباس زیر، پیراهن، شلوار، جوراب، دستمال و ... وجود دارد که به همراه مقداری شیرینی، میوه و آب میوه ی خنک به داخل حمام برده می شود تا آقا داماد آخرین حمام مجردی اش را با چند نفر از دوستانش جشن بگیرد.
بعد از اینکه دست و پای داماد حنا بسته شده، داماد لباس های دامادی اش را به تن می کند و همراه با دوستانی که او را به حمام برده اند به خانه ی پدری اش می رود و مراسم کوچکی در آنجا می گیرد.
سیب سرخ به سمت عروس
یکی از رسوم جذاب آذری ها که هنوز بین خودشان متداول است، پرتاب کردن سیب به سمت عروس خانم است. در این مراسم که در شب عروسی انجام می شود، آقا داماد به پشت بام خانه می رود و منتظر می ماند تا عروس خانم از راه برسد. زمانی که عروس به سمت خانه در حرکت است، آقا داماد یک سیب سرخ و درشت را از بالای پشت بام به سمت عروس خانم پرتاب می کند و بقیه شروع می کنند به کف زدن. این کار در واقع خوشامد گویی به عروس خانم است. البته آقا داماد باید حواسش را حسابی جمع کند که نشانه گیری اش درست باشد و عروس خانم جراحتی نبیند.
مادر زن سلام
این رسم در بین اغلب اقوام مشترک است. به این ترتیب که داماد، صبح روز بعد از عروسی همراه با دسته گل و هدیه ای که در نظر گرفته است، به خانه ی همسرش می رود و از مادر همسرش برای دختری که به دنیا آورده و حالا عروس اوست تشکر می کند. آذری ها در این مراسم معمولا به داماد هم هدیه ی کوچکی می دهند تا او را با دست پر به خانه برگردانند.
مهمان بازی
بعد از مراسم عروسی، عروس و داماد معمولا تا چند هفته غذای خانه ی خودشان را نمی خورند چون آنها برای پا گشا شدن توسط اقوام دعوت می شوند. در این مراسم که به آن پا گشا گفته می شود، عروس و داماد به خانه ی اقوام یکدیگر می روند تا بیشتر با آنها آَشنا شوند. در مراسم پا گشا، میزبان هدیه ای به عروس خانم می دهد تا به این ترتیب رفت و آمد شان را با یکدیگر شروع کنند. پا گشا معمولا اول از همه توسط پدر و مادرها انجام می شود و بعد فامیل یکی یکی شروع می کنند به دعوت کردن و انجام مراسم پا گشا.
نظر شما راجع به مراسم عروسی آذری ها چیست ؟ اگر خودتان آذری هستید چه رسم و رسومی دارید که در مورد آن صحبت نشده ؟ برایمان در بخش "شما چه فکر می کنید " بنویسید
