جزایر کرگولن (در فرانسوی: Îles Kerguelen) گروهی از جزایر کوچک در اقیانوس هند هستند. این جزایر در جنوبیترین بخش اقیانوس هند واقع شدهاند و هوای بسیار سرد آنها سبب شده گردشگران به ندرت به این منطقه بیایند و جزیرهٔ اصلی متروکه شدهاست. فاصله آن با نزدیکترین منطقه ای که انسان در آن زندگی میکند ۳۳۰۰ کیلومتر است. این جزایر به همراه سرزمین ادلی، جزایر کروزه، آمستردام، و سن پل سرزمینهای جنوبی و جنوبگانی فرانسه را تشکیل میدهند و به گونه مستقل و جدا مدیریت میشوند. جمعیت ثابتی در این جزایر وجود ندارد اما فرانسه همواره جمعیتی نزدیک به ۵۰ تا ۱۰۰ دانشمند، مهندس، و پژوهشگر را در این جزایر سکونت میدهد.ایو دو کرگلن، دریانورد اهل برتانی (برتون)، در سال ۱۷۷۲ این جزایر را کشف کرد؛ این جزایر در سال ۱۹۴۹ ضمیمۀ فرانسه شدند.
به این جزایر، جزایر ویرانی نیز گفته میشود. جزایر کرگولن گروهی از جزایر هستند که جزء منزویترین مکانهای روی زمین محسوب میشوند. این مجموعه جزایر در منطقه قطب جنوب واقع شده و در آنجا بخشی از فلات کرگلن را تشکیل میدهند که در سطح دریا قرار دارند. بقیه فلات در آبهای اقیانوس غوطهور است. این جزایر در فاصله بیش از 3300 کیلومتری ماداگاسکار، در نزدیکترین مکان با زیستگاه انسانی قرار دارد. جزایر کرگولن تحت مدیریت اراضی جنوبی فرانسه و قطب جنوب قرار دارد. بزرگترین جزیره این گروه Grand Terre نام دارد که مساحت آن 6،675 کیلومترمربع است. آبوهوا در این جزیره برای هر زندگیای بدون مقدمات ویژه بسیار سخت است. بادهای سرد و شدید در تمام طول سال میوزند و دریاهای اطراف را متلاطم میکنند. علیرغم شرایط چالش برانگیز، فرانسه گروهی دائمی حدود 45 تا 100 سرباز، دانشمند، مهندس و سایر متخصصان خود را در این جزایر نگه میدارد. تنها راه رسیدن به این جزایر با کشتی است.
قبل از کشف این سرزمین در سال 1772 ، کرگوئلن با نام Ile de Nachtegal در نقشه فیلیپ بواشه در سال 1754 دیده شده بود. این جزایر به صورت رسمی در 12 فوریه 1772 توسط دریانورد فرانسوی ایوس جوزف کرگوئلن ترمالک Yves-Joseph de Kerguelen-Trémarec کشف شد. روز بعد شارل دوبواگهنوک Charles de Boisguehenneuc به این جزیره خود را رساند و حاکمیت فرانسه بر آن را اعلام کرد. پس از آن کاوشگران و دریانوردان زیادی از جمله جیمز کوک از این جزایر بازدید کردند و کوک حضور دریانورد فرانسوی جوزف کرگوئلن را نیز از پیامی که از او به جا مانده بود تایید کرد.
بعد از کشف این جزیره شکارچیان به صورت منظم در این جزیره حضور پیدا می کردند تا فک ها و نهنگ های آبهای اطراف آن را صید کنند و این امر به نابودی اکثر فک های این جزیره منجر شد. بعد از حضور کشتی های مختلف در کرگوئلن، تنها انسان به دنیا آمده در سرزمین جنوبگان در این جزیره چشم به دنیا گشود. جیمز کرگوئلن رابینسون James Kerguelen Robinson در 11 مارچ 1859 و بعد از حضور پدر و مادرش همراه کشتی شان در این جزیره به دنیا آمد و اولین انسانی بود که در سرزمین های جنوبگان متولد شده.
در سالهای 1874 و 1875 اعزامیانی از ایالات متحده و انگلستان و آلمان جهت دیدن گذر زهره به این جزیره آمده بودند. گذر زهره یا گذر ناهید به پدیدهٔ عبور سیارهٔ زهره از مقابل قرص خورشید (از دید زمین) گفته میشود. گذرهای سیارهای از مقابل خورشید از پدیدههای کمیاب آسمانند که از دید ناظر زمینی تنها برای دو سیاره تیر و زهره (سیارات داخلی مدار زمین) رخ میدهند. گذرها پدیدههایی مثل خورشیدگرفتگی هستند، با این تفاوت که در خورشیدگرفتگی کامل، ماه تمام قرص خورشید را میپوشاند و دیگر نوری از خورشید به زمین نمیرسد، اما تیر و زهره آن قدر از زمین دورند که هنگام گذر مثل لکهٔ گرد سیاهی بر قرص درخشان خورشید دیده میشوند. ایستگاه های مختلفی نیز برای بازدید از این پدیده در کرگوئلن پدید آمد.
جزیره کرگوئلن تا سال 1955 بخشی از مستعمرات فرانسه در کشور ماداگاسکار محسوب می شد تا اینکه بعدها به همراه چند جزیره اطراف خود به عنوان سرزمین جنوبگان فرانسه معروف شدند. بلندترین نقطه این جزیره کوه راس Mont Ross نام دارد با ارتفاع 1850 متر در امتداد ساحل جنوبی این جزیره.
بیشترین فعالیت ها در این جزیره ، فعالیت های علمی مربوط به زمین شناسی و زیست شناسی است. فرانسه ایستگاهی برای ردیابی موشک و ماهواره در این جزیره دایر کرده است. در این جزیره مدتی نیز فرانسویان نوعی خاص از گوسفندان را پرورش می دادند که گوسفند بیزت Bizet sheep نام داشتند. همچنین فقط تعداد محدودی از کشتی ها حق ماهیگیری را در اختیار دارند.
این جزیره بخشی از شبه قاره غرق شده به نام کرگوئلن است که سه دوره از بین 100 میلیون سال پیش و 20 میلیون سال پیش ظهور کرده بود. این شبه قاره در 20 میلیون سال قبل به آب فرو رفت. سنگهای رسوبی این شبه قاره غرق شده بسیار شبیه سنگهای رسوبی استرالیا و هند است و باعث توجه دانشمندان به آن به منظور یافتن چگونگی جدایی شبه قاره استرالیا و هند و قطب جنوب از یکدیگر شده است.
زیست گیاهی این جزیره بیشتر با گلسنگ ها ، چمنزارها و خزه ها شناخته می شود. البته کلم کرگوئلن Pringlea antiscorbutica در این جزیره معروف است و بومی خود جزیره است و منبع غنی ویتامین سی است. در دهه 1950 و 1960، زمین شناس فرانسوی ادگار آلبرت د لا روئو شروع به بررسی ماهی های آزاد این جزیره کرد و هفت گونه یافت و از آن هفت گونه تنها قزل آلای جویبار Salvelinus fontinalis و قزل آلای قهوه ای Salmo trutta تا به امروز باقی مانده اند.
.................................
آرشیو