🌼kən: وقتیکه، درحالیکه
🍄طبق فرمول عکس این پسوند اگه به فعل بچسبه نحوه وقوع فعل اصلي را توضيح دهد. بيشتر با افعال وسيع(دارای پسوند دوگانه ar, ərمثل عکس) ، به کار میره به صورتی که بعد از ریشه فعل و پسوند وسیع ساز ar.ər همین پسوند میاد و تمام. بدین صورت:
gedər میره..... وقتی که داشت میرفت gedərkən
secər برمیگزینه....وقتی داشت برمیگزید secərkən
durar می ایسته.... وقتی که داشت می ایستاد durarkən
açar باز میکنه....وقتی که داشت باز میکرد açarkən
**تو ترجمه همهشون یه «داشت»میبینیم که نشون دهنده ی پروسهای شدن فعل توسط kən هستش.
🌷🌸حالا توی جمله و با پسوند فعل وسيع : ar/ər/
Dünən oxula gedərkən onu gördüm.
ديروز وقتي كه داشتم به مدرسه مي رفتم او را ديدم.
Yemək yeyərkən danışmayın
در حال غذا خوردن صحبت نکنین.
Onu görərkən ağladı.
وقتي او را ديد گريه كرد.
🌲🌺گاهی زمان گذشته نقلي –miş هم با kən بکار میره.با کمی تغییر در معنی مثلا:
otağa getmişkən darağı da gətir حالا که داری میری(یا رفتی) به اتاق، شونه رو هم بیار
ayağa durmuşkən bir stəkan su ver حالا که سرپا وایستادی یه استکان آب بده
**پس معنیش با گذشته نقلی میشه: حالا که...
🍃🍁این پسوند، مثل عکس میتونه به اسم یا صفت ها هم ملحق بشه:
Dədəm qardaşım üç yaşındaykən ölmüş.
پدربزرگم وقتي كه داداشم سه سالش بود (در سه سالهگي اش) فوت كرده است
Uşaqkən saçlarım sarıymış.
وقتیکه بچه بودم موهايم زرد بوده است.
اگر اسم به مصوت ختم شود y میانجی میاد.
Evdəykən çox şad idik
وقتي خانه بودم خيلي شاد بودیم
Uşaqkən çox kök idiniz
وقتي بچه بودم/ هنگام بچگي خيلي چاق بودید.
Onunla öyrənciykən tanışdı
وقتیکه دانشجو بود با او آشنا شد.
Xəstəykən
هنگام بيماري
gənckən
هنگام جواني
💡🔎تمرین:
وقتی از خانه بیرون میرفتی خواهرم اومد.
وقتی داشتم فیلم میدیدم پدرم وارد اتاق شد
سر کوچه که نشسته بودیم علی رو دیدیم
وقتی که داشتم میوه پوست میکندم دستم رو بریدم
حالا که تا انقلاب میری اون کتاب رو بگیر.
وقتی در روستا بودید استراحت کردید.
در جوانی باید کار کنی