طرفداری- لوئیس فن خال سرمربی مطرح و بازنشسته اروپایی توانایی های یک مدیر ورزشی را اینگونه شرح می دهد: «شما به دانش بازی، روش‌های تمرینی، تجربه در آماده‌سازی، آموزش جوانان، استعدادیابی و تفکر در رابطه با ساختار نیاز دارید.»
امروزه تاثیر مدیر ورزشی گاهی از تاثیر یک سرمربی هم فراتر رفته و حتی می تواند موجب افزایش عملکرد سرمربی یا کاهش آن شود. در این مقاله قصد داریم از تاثیرات مفید و مضر برخی مدیر ورزشی ها بر عملکرد باشگاه ها و سرمربی های مطرح صحبت کنیم.
1) ساباتینی و یک انقلاب عظیم در رم
از عملکرد ساباتینی به همین نکته میتوان بسنده کرد که در فصل 2016-2017 باشگاه رم 87 امتیاز کسب کرد (رکوردی بی سابقه در 10 سال اخیر) و 120 میلیون یورو سودآوری مالی داشت. رم در مدت حضور ساباتینی میانگین امتیاز 80 را به جا گذاشت. از استعدادهای جذب شده در زمان ساباتینی میتوان به راجا ناینگولان، محمد صلاح، ادین ژکو، میرالم پیانیچ، آلیسون بکر، کوستاس مانولاس، اریک لاملا، مارکینیوش، کوین استروتمن و مهدی بن عطیه اشاره کرد.این خریدها در شرایط بسیار سخت و محدود فیرپلی انجام شد. عملکرد ساباتینی بر روی عملکرد مربیان هم تاثیر مستقیم داشته است. فقط کافیست عملکرد دی فرانچسکو با تیمی که ساباتینی به جا گذاشته بود تیمی که مونچی به جا گذاشته را مقایسه‌ای کنید. رم در فصل 2017-2018 با کسب 77 امتیاز در سری آ مقام سوم را کسب کرد و در لیگ قهرمانان اروپا با حذف دراماتیک بارسلونا به نیمه نهایی رسید و در این مرحله در بازی برگشت تنها یک قدم برای کامبکی دیگر کم آورد. اما در فصل 2018-2019 ورق به کلی برگشت! در این فصل رم با کسب 66 امتیاز لیگ را در رده ششم تمام کرد و در لیگ قهرمانان هم با حذف مقابل پورتو در مرحله یک هشتم سند اخراج دی فرانچسکو که تا سال قبل قهرمان رم بود امضا شد.
2) ماروتا، یکی از شاهکارهای پروژه آنیلی
امکان ندارد که صحبت مدیران ورزشی موفق شود و شما نامی از جوزپه ماروتا نشنوید! یکی از شاهکار های آندره آ آنیلی کشف یکی از بهترین مدیر ورزشی های دنیا از سمپدوریا بود. ماروتا به مذاکرات برد-برد، مذاکرات ضربتی و توافقات لحظه ای معروف بود. ماروتا در سال اولش در یووه آنچنان که باید موفق نبود. در سال دوم ماروتا ورق را برگرداند و خودش را به خانواده آنیلی اثبات کرد. از شاهکار های ماروتا میتوان به خرید رایگان آندرا پیرلو هافبک 32 ساله میلان، آرتور ویدال با 10.5 میلیون یورو در حالی که در آستانه انتقال به بایرن مونیخ بود، پل پوگبا به صورت رایگان از منچستر یونایتد، آلوارو موراتا با 20 میلیون یورو از رئال مادرید، کارلوس توز از منچسترسیتی با قیمت 9 میلیون یورو، فرناندو یورنته از اتلتیکو بیلبائو به صورت رایگان، دنیل روگانی با 5 میلیون یورو از امپولی، پاتریس اورا مدافع چپ باتجربه منچستریونایتد تنها با 5/1 میلیون یورو، الکس ساندرو با قیمت 26 میلیون یورو و پائولو دیبالا تنها با 32 میلیون یورو از پالرمو اشاره کرد. از شاهکارهای ماروتا میتوان فقط به همین نکته بسنده کرد که از 14 بازیکنی که در فینال لیگ قهرمانان 2015 مقابل بارسلونا به میدان رفتند، 11 تن از آن‌ها توسط ماروتا خریداری شده بودند. ماروتا سر انجام پس از حضوری 8 ساله در یوونتوس این تیم را ترک کرد و به اینتر رفت و تا به اینجای کار با همکاری آنتونیو کونته (کسی که ماروتا او را به مربیگری در یوونتوس منصوب کرد) عملکرد درخشانی از خود به جای گذاشته‌اند.
3) آن روی سکه، عملکرد فاجعه بار مونچی در رم
هر چه قدر که ساباتینی ترکیب کامل و مجهزی را به مونچی تحویل داد، مونچی ترکیب بسیار نامتعادل‌تر و ناقص‌تری را به مدیر بعدی تحویل داد. اگر بخواهیم برای عملکرد بد یک مدیر ورزشی مثالی بیاوریم، قطعا مونچی آن مدیر ورزشی خواهد بود! مونچی که علاقه زیادی به خرید و فروش دارد و این را در سویا هم نشان داده بود، با فروش محمد صلاح، آلیسون بکر، راجا ناینگولان، کوین استروتمن، آنتونیو رودریگر تقریبا اسکلت آن تیم مستحکمی که به نیمه نهایی لیگ قهرمانان رسیده بود را نابود کرد. همچنین مونچی در آستانه فروش ادین ژکو مهاجم رم به چلسی در پنجره زمستانی بود که خود این بازیکن مانع این انتقال شد. خرید های مونچی هم چنگی به دل نزد! مونچی که تمام وقت تابستان 2017 را صرف خرید ریاض محرز کرد، با شکست در این پروژه و به نوعی خود نمایی دست به خرید پاتریک شیک با مبلغ 42 میلیون زد. این درحالی است که پاتریک شیک رقم فسخ قراردادش 25 میلیون یورو بود! پاتریک شیک به عنوام گرانترین خرید تاریخ باشگاه رم بعد از یک سال و نیم بازی در رم هنوز عملکرد درخشان و ثبات خاصی از خود نشان نداده است. یکی از بزرگترین اشتباهات مونچی فروش ناینگولان و بدتر از ان خرید جانشین او یعنی استیون انزونزی از سویا بود. انزونزی در مدت حضور خود در رم نشان داد که آن بازیکنی نبود که رم به آن نیاز داشته باشد.از شاهکار های مونچی میتوان به لغو کردن خرید حکیم زیاش با مبلغ 27 میلیون یورو و خرید خاویر پاستوره با مبلغ 25 میلیون یورو اشاره کرد! خاویر پاستوره هم در مدت حضور خود در رم عملکرد نا امید کننده ای از خود بر جای گذاشت.
4) سیلویو برلوسکونی، ناجی و فرشته مرگ میلان
مشهور است که وقتی اسکندر تخت جمشید را با آتش کشید، مجسمه خشایار شاه به روی زمین افتاد و اسکندر گفت: «آیا باید به خاطر روح عالی و صفات نیکویت تو را از روی زمین بردارم یا بگذارم که روی زمین بمانی تا به خاطر تاخت و تازت به یونان مجازات شوی؟»
نحوه چگونگی برخورد اسکندر با مجسمه خشایار شاه به مانند رفتار و نظرات هواداران میلان درباره برلوسکونی می باشد. هنگامی که میلان در اوایل دهه 80 میلادی به دلیل پرداخت رشوه به سری بی فرستاده شد، میلان برای اولین بار در تاریخ باید در سری بی بازی می‌کرد. حال و روز میلان اصلا مساعد نبود هرچند که پس از یک سال دوباره به سری آ بازگشتند اما این بازگشت طولی نکشید و در فصل بعد با کسب رتبه 14 دوباره به سری بی سقوط کردند. در سال 1986 جوزپه فارینا حاضر به فروش تیم افول کرده میلان به میلیاردر ایتالیایی یا فرشته نجات میلان، سیلیو برلوسکونی شد. برلوسکونی به محض مالکیت باشگاه دست به خرج عظیمی زد و یکی از بهترین تئورسین ها و سرمربیان وقت یعنی آریگو ساکی را به عنوان سرمربی میلان منصوب کرد و خیلی سریع 3 تن از بهترین بازیکنان جوان که هر سه هلندی بودند یعنی: فان باستن، رودی گولیت و رایکارد را به میلان آورد. ساختار باشگاه میلان آنقدر قوی شده بود که حتی بعد از کاپلو هم تیم به موفقیت های خودش ادامه داد. آکادمی میلان یکی از درخشان ترین دوران خود را سپری می‌کرد و بازیکنانی مانند پائولو مالدینی و فرانکو بارزی به تیم اصلی راه پیدا کرده بودند و بیجا نیست اگر بگوییم میلان در آن زمان در هر نقطه از زمین یک فوق ستاره داشت. با ورود کاپلو به میلان این تیم به به سه قهرمانی متوالی در سری آ رسید و سه بار متوالی به فینال لیگ قهرمانان اروپا صعود کرد و این تیم به قدری قدرتمند شده بود که بسیاری از فوتبال دوستان میلان دهه 90 را بهترین تیم تاریخ می‌دانند. شروع قرن 21 نیز برای میلان خوش یمن بود و در بازه 2003 تا 2007 تیم میلان سه بار به فینال لیگ قهرمانان با هدایت کارلو آنچلوتی صعود کرد و دو بار هم در این رقابت ها به مقام قهرمانی رسید. اما روند فوق العاده میلان در سال 2007 و پس از قهرمانی این تیم در لیگ قهرمانان موقف شد. افزایش میانگین سنی تیم و اشباع شدن بازیکنان و همچنین از دست دادن فوق ستاره هایی نظیر کاکا، زلاتان، پیرلو و تیاگو سیلوا و تقویت نکردن تیم بعد از خروج فوق ستاره ها سبب حال بد تیم میلان از سال 2011 شد و اخرین اسکودتو تیم میلان هم به همان سال بر می‌گردد. سر انجام در سال 2017 و طی نتایج فاجعه بار میلان در چند سال اخیر و اعتراضات هواداران باشگاه میلان به لی یونگ هونگ و هان لی فروخته شد.
- نتیجه گیری: با جلو رفتن زمان و پیچیده‌تر شدن فوتبال نقش افراد در باشگاه هر روز کلیدی تر از قبل می شود. روزگاری به مدیر ورزشی آنقدر اهمیت داده نمی‌شد و بسیاری از مربیان خود مسئول استعدادیابی و مذاکره با گزینه های خود می‌شدند تا الان که برخی مربیان شرط قبول هدایت تیمی را در داشتن مدیر ورزشی در آن تیم می‌دانند. به گفته پپ گواردیولا یکی از بزرگترین مربیان حال حاضر جهان، تاکتیک بازیکنان هستند. شناسایی و انتخاب بازیکن مناسب با سبک مربی و خرید آن با قیمت مناسب یکی از اصلی ترین وظایف مدیران ورزشی می باشد. حال متوجه می‌شویم که عملکرد یک مدیر ورزشی در انتخاب بازیکنان رابطه مستقیمی در نتیجه گیری مربیان دارد. انتخاب یک مدیر ورزشی خبره و اعمال ساختار ورزشی درست در باشگاه می تواند علاج درد تیمی مانند منچستریونایتد باشد.
