رئیس بعدی باشگاه رئال مادرید، آنتونیو اورتگا گوتییرز، از مهم‌ترین اعضای حزب کمونیست اسپانیا و یکی از چهره‌های اسطوره‌ای مبارزه با فاشیسم در طول جنگ داخلی اسپانیا بود. پس از حذف اعضای محافظه‌کار از باشگاه رئال مادرید، اورتگا تصمیم به عضویت در رئال مادرید گرفت و به زودی به ریاست باشگاه رسید. او تا پایین جنگ داخلی به سیاست‌های حمایتی رئال مادرید از نیروهای مبارز ادامه داد و در پایان، با پیروزی نیروهای فرانکو و تصرف مادرید، توسط فاشیست‌ها تیرباران شد.
در شرایطی که بازیکنان رئال مادرید یا در جبهه‌ها در حال جنگ و یا در مادرید تحت محاصره بودن، تیم بارسلونا برای برگزاری تعدادی بازی دوستانه به مکزیک و سپس ایالات متحده سفر کرد. در این مقطع از تاریخ کاتالونیا، انقلاب خودساخته‌ی آنارشیست‌ها در حال له شدن زیر چکمه‌ی استالینیست‌ها بود. در همین سال، هواپیمایی متعلق به بنیتو موسولینی، دفاتر باشگاه بارسلونا را در حمایت از فرانکو بمباران کرد. خسارت ناشی از این حملات منجر به این شد که بارسلونا، درآمد ناشی از بازی‌های دوستانه‌ی مذکور را که قرار بود به نیروهای کارگری مبارز اهدا بشن، صرف بازسازی و جلوگیری از انحلال باشگاه کنه. از اعضای باشگاه که به مکزیک سفر کردن، تنها هفت نفر تصمیم به بازگشت به اسپانیا گرفتن؛ باقی بازیکن‌ها و کارمندان، تصمیم گرفتن در مکزیک یا فرانسه ساکن بشن. این یکی از نکات جالب در بررسی رقابت بارسلونا و رئال مادرید در دهه‌ی ۱۹۳۰ه؛ این که بسیاری از بازیکنان رئال مادرید در طول جنگ در کشور باقی موندن و مبارزه کردن، در حالی که بازیکنان بارسا تصمیم به حصول اطمینان از امنیت خود و آینده‌ی مالی باشگاه گرفتن.
پس از سقوط کامل جمهوری اسپانیا و آغاز دیکاتوری فرانکو، سال‌ها طول کشید تا فرانکو به پتانسیل باشگاه‌های ورزشی در مستحکم کردن ایده‌ئولوژی‌ها و رویاهای یک ملت کاملاً پی ببره. در سال‌های ابتدایی، فرانکو به رئال مادرید و بارسلونا به یک اندازه مشکوک بود؛ با این حال، به طور ویژه در طول دهه‌ی پنجاه میلادی، موفقیت‌های رئال مادرید در رقابت‌های خارجی و موقعیت مرکزی این باشگاه، فرانکو رو متوجه این حقیقت کرد که در اسپانیا، تیم‌های فوتبال می‌تونن ابزاری برای نیل به اهداف سیاسی باشن. فرانکو هرگز به فوتبال علاقه‌ی خاصی نداشت؛ اما با دیدن ارتباط نزدیک بارسلونا با ایده‌ئولوژی مبارزه در کاتالونیا، جدایی‌ناپذیر بودن سیاست و فوتبال اجتناب‌ناپذیر شد. به همون نسبت که بارسلونا بیشتر و بیشتر به پناهگاه مردم سرخورده‌ی کاتالونیا که در پی خفقان و فشارهای دیکتاتوری فرانکو اجازه‌ی بروز ابعاد هویت مستقل ایالتشون رو نداشتن تبدیل شد، فرانکو با تصرف رئال مادرید، دستچین کردن رؤسا و هیأت مدیره‌ی تیم (هر چند فرانکو رؤسای بارسلونا رو هم در طول دهه‌ی پنجاه، شصت و هفتاد انتخاب می‌کرد) و تلاش برای ایجاد هم‌بستگی بین رئال مادرید و حکومت مرکزی اسپانیا به ویژه در نظر کشورهای خارجی (رئال مادرید به عنوان تیم موفق‌تر در این دوران، کاندیدای مناسب‌تری نسبت به اتلیتیکو مادرید بود) هویت پیشین باشگاه رو تا حد خوبی آسیمیله کرد. این که رئال مادرید نامزد اصلی این تصرف بود، عجیب نیست. برای یک دیکتاتور ملی‌گرا و تمامیت‌خواه، پایتخت کشور اهمیت ویژه‌ای داره. رئال مادرید تیم برتر پایتخت بود، با تاریخچه‌ای قدیمی و موفق و اصالت کاستیانی. بیرون از روایات فانتری و اغراق‌شده‌ای که برخی هواداران بارسلونا می‌پرورن، شکی در این نیست که رئال مادرید موفقیت‌های خودش رو مدیون فرانکو نبود؛ بلکه فرانکو تصمیم گرفت موفقیت‌های رئال مادرید رو به عنوان انضمامی بر قدرت خودش، قدرت مادرید و حکومت مرکزی و برتری ارزش‌های سنتی کاستیا نشون بده. بنابراین، رئال مادرید به ابزار سیاسی و دیپلماتیک برای فرانکو تبدیل شد که ضمن نشون دادن تصویری موفق و افتخارآمیز به کشورهای خارجی، مبارزه و سرکوب کاتالونیا و دیگر ایالت‌های حاشیه‌ای رو به زمین فوتبال بکشونه.
در تمام سال‌های پس از جنگ، پس از مرگ فرانکو و سال‌های اخیر، بارسلونا، مثل همیشه و مطابق فرهنگ رایج کاتالونیا، علاقه‌ی وافری به ارائه‌ی روایتی دراماتیک از تاریخ باشگاه نشون داده. این باشگاه بودجه‌ی زیادی رو صرف چاپ کتاب‌هایی درباره‌ی تاریخ باشگاه، پیوستگی‌ش با مبارزات کاتالونیا و اهمیت حمایت از بارسلونا در برابر قدرت مرکزی کرده. در مقابل، رئال مادرید بسیار کم‌تر به دراماتیزاسیون تاریخش علاقه نشون داده، اسطوره‌سازی اهمیت خاصی در این باشگاه نداره و سیاست‌گذاری‌های باشگاه همیشه در جهتی بوده که به خود فوتبال بیشتر از هر چیز دیگه‌ای پرداخته بشه. به قول سید لو، از نظر موفقیت در پروپاگاندا، بدون شک بارسلونا همیشه دست بالا رو داشته.
قسمت اول
قسمت دوم
قسمت سوم
منابع
- George Orwell, Homage to Catalonia, 1938, Harvill Secker.
- Sid Lowe, Fear and Loathing in La Liga: Barcelona Vs. Real Madrid, 2014,- Nation Books.
- Hunter Shobe, "Place, Identity and Football: Catalonia, Catalanisme and Football Club Barcelona, National Identities 10, 3, (2008).
- Goig, “Identity, Nation State and Football in Spain. The Evolution of Nationalist Feelings in Spanish Football.” (2008).
- Lopez-Gonzalez, Hibai, Frederic Guerrero-Sole,and Richard Haynes,"Manufacturing conflict narratives in Real Madrid versus Barcelona football matches."International Review for the Sociology of Sport (2014): 688-706.
- Solís, Fernando León. Negotiating Spain and Catalonia: Competing Narratives of National Identity. Intellect, )2003.(
- Phil Ball. Morbo: The Story of Spanish Football. London: WSC Books, (2001).
