زمان ابلاغ مهمترین رسالت نبوی است
دوست و دشمن در این که امیرمؤمنان تنها فرد شایسته برای جانشینی رسول خدا است شک ندارند؛
چرا که او اولین مسلمان و نخستین نمازگزار در پشت سر پیامبر است؛
در دعوت نزدیکان - که " یوم الإنذار " خوانده می شود - او برادر ، وصی و جانشین پیامبر معرفی می شود؛
در لیلة المبیت (شب هجرت)، اوست که جان فدای نبوت میکند؛
در بدر، اوست که کمر شرک را میشکند؛
آسمان اُحد برای او "لافتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار" می سراید؛
خیبر را او فاتح است؛
جای جای قرآن مشحون از فضایل و مناقب اوست؛
و این همه را پروردگار و رسول خدا بهتر از هر کسی میدانند؛
....اما فتنه جویانی در میان پیروانش دارد، که دلهایشان از حسد و کینه نسبت به علی مرتضی لبریز است...
ای علے ! تو را جز مؤمن دوست نمیدارد و جز منافق کسی با تو دشمنی نمیکند. (1)
️قلبی که جایگاه ایمان است ، علے را دوست دارد؛
آری ، .... امیر مؤمنان و اولاد او محور محبت الهیاند؛
دوستدار ایشان دوستدار خداست و دلهای اهل ایمان به سوی شان پر میکشد؛
چه زیبا فرموده است امام حسن عسکری علیه السلام :
فرزندم ، مَهدی ! بدان که دل های مردمِ طاعت پیشه و با اخلاص ، به سان پرنده ای که به سوی لانه پر می کشد ، مشتاقانه راهی توست .«2»
1 صحیح مسلم کتاب الایمان جامع ترمذی ۲۲۹/۲
الریاض النضرة ۲۱۳/۲
کنزالعمال ۳۹۱/۶
أسنی المطالب ص۸ (همه از مدارک اهل تسنن)
2 بحارالانوار ۳۵/۵۲
⬅مرور غدیر خم:
حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله و حضرت امیرالمؤمنين علیه السلام بر فراز منبر(۱)
مقارن ظهر، انتطار مردم به پایان رسید و منادی حضرت ندای نماز جماعت داد. مردم از خیمه ها بیرون آمدند و مقابل منبر جمع شدند و صفهای نماز را منظم کردند. پیامبر صلی الله علیه و آله نیز از خيمه خود بیرون آمدند و در جایگاه نماز قرار گرفتند، و نماز جماعت را اقامه فرمودند.
بعد از آن مردم ناظر بودند که پیامبر صلی الله علیه و آله از منبر غدیر بالا رفتند، و بر فراز آن ایستادند. سپس اميرالمؤمنين عليه السلام را فراخواندند، تا بر فراز منبر در سمت راستش بایستند. قبل از شروع خطبه، حضرت امیرالمومنین علیه السلام بر فراز منبر یک پله پائین تر در طرف راست حضرت ایستادند و دست پیامبر صلی الله علیه و آله بر شانه آن حضرت بود
آن حضرت نگاهی به راست و چپ جمعیت نمودند و منتظر شدند تا مردم کاملا جمع شوند. زنان نیز در قسمتی از محل نشستند، که پیامبر صلی الله علیه و آله را به خوبی می دیدند.
پس از آماده شدن مردم ، پیامبر صلی الله علیه وآله سخنرانی تاریخیِ و آخرین خطابه رسمی خود را برای جهانیان آغاز کردند
با در نظر گرفتن این شکل خاص سخنرانی، که دو نفر بر فراز منبر ایستاده اند، و بیش از صد و بیست هزار بیننده، آن مُبلَّغ اعظم را می نگرند؛ به استقبالِ سخنانِ حضرت خواهیم رفت.
دقت در این نکته لازم به نظر می رسد که اجتماع ۱۲۰۰۰۰ نفر برای یک سخنرانی و در مقابل یک خطیب که همه بتوانند او را ببینند، در دنیای امروز هم مسئله غیر عادی است؛ تا چه رسد به عصر بعثت که در گذشته شش هزار ساله انبیاء تا آن روز هرگز چنین مجلس عظیمی برای سخنرانی تشکیل نشده بود.
احقاق الحق ج ۲۱ ص ۵۳، ۵۷
اثبات الهداة ج ۲ ص ۲۶۷ ح ۳۸۷، ۳۹۱(۱)
.
سخنرانی پیامبر صلی الله عليه و آله (۱)
✍سخنرانی تاریخی پیامبر صلی الله علیه و آله در غدیر که حدود یک ساعت طول کشید، در یازده بخش قابل ترسیم است:
📒 روضة الواعظین ج ۱ ص۸۹
الاحتجاج ج ۱ ص ۶۶
الیقین ص ۳۴۳ باب۱۲۷
🔽🔽🔽🔽
بنده خدا و تسلیم اویم
✍حضرت در اولین بخش سخن، به حمد و ثنای الهی پرداختند و صفات قدرت و رحمت حق تعالی را ذکر نمودند، و بعد از آن به بندگی خود در مقابل ذات الهی شهادت دادند و فرمودند:
"به او و ملائکه اش و کتابهایش و پیامبرانش ایمان می آورم. دستور او را گوش می دهم و اطاعت می نمایم و به آنچه او را راضی می کند مبادرت می ورزم و در مقابل مقدرات او تسلیم می شوم"
یا ایها الرسول بلغ!
✍در بخش دوم، سخن را متوجه مطلب اصلی نمودند و تصریح کردند که باید فرمان مهمی درباره علی بن ابی طالب ابلاغ کنم، و اگر این پیام را نرسانم رسالت الهی را نرسانده ام و ترس از عذاب او دارم. همچنین تصریح کردند که خداوند به من چنین وحی کرده است:
"يا أيها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و إن لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس"(۱)
"ای پیامبر ابلاغ کن آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده درباره علی، یعنی خلافت علی بن ابی طالب و اگر انجام ندهی رسالت او را نرسانده ای، و خداوند تو را از مردم حفظ می کند"
سپس امر مؤكد پروردگار درباره اعلام ولایت را با صراحت تمام مطرح کردند و فرمودند: جبرئیل سه مرتبه بر من نازل شد و از طرف خداوند سلام پروردگارم - که او سلام است . مرا مأمور کرد که در این محل اجتماع بپاخیزم و بر هر سفید و سیاهی اعلام کنم که علی بن ابی طالب برادر من و وصی من و جانشین من بر امتم و امام بعد از من است. نسبت او به من همانند نسبت هارون به موسی است جز اینکه پیامبری بعد از من نیست. و او صاحب اختیار شما بعد از خدا و رسولش است"
✍خداوند در این مورد آیه ای از کتابش بر من نازل کرده است: «انما ولیكم الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلاة و يؤتون الزكاة و هم راكعون»(۲)
" صاحب اختیار شما خدا و رسولش هستند و کسانی که ایمان آورده و نماز را بپا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند» و علی بن ابی طالب است که نماز را بپا داشته و در حال رکوع زکات داده و در هر حال خداوند عزوجل را قصد می کند. خداوند از من راضی نمی شود مگر آنچه در حق علی بر من نازل کرده ابلاغ نمایم"
سوره مائده آیه ۶۷(۱)
سوره مائده آیه ۵۵ (۲)
.
دوازده امام علیهم السلام تا آخر دنیا
✍در سومین بخش، امامت دوازده امام بعد از خود را تا آخرین روز دنیا اعلام
فرمودند تا همه طمعها بكباره قطع شود.
برای درک عمیق از اهمیت مسئله فرمودند: ای مردم، این آخرین باری است که در چنین اجتماعی بپا می ایستم. پس بشنوید و اطاعت کنید و در مقابل امر خداوند پروردگارتان سر تسلیم فرود آورید.
✍ از نکات مهم در سخنرانی حضرت، اشاره به عمومیت ولایت آنان بر همه انسانها و در طول زمانها و در همه مکانها و تقوذ کلماتشان در جميع امور بود، که به این صورت اعلام فرمودند: خداوند عزوجل صاحب اختیار شما و معبود شما است، و بعد از خداوند رسولش و پیامبرش که شما را مخاطب قرار شده و بعد از من علی صاحب اختیار شما و امام شما به امر خداوند است و بعد از او امامت در نسل من از فرزندان اوست تا روزی که خدا و رسولش را ملاقات خواهید کرد.
✍ نیابت ائمه علیهم السلام از خدا و رسول در حلال و حرام و جميع امور دنیا
و آخرت از نکات بسیار مهم خطبه بود که آن را با کلماتی دقیق بیان فرمودند:
"حلالی نیست مگر آنچه خدا و رسولش و آنان (امامان) حلال کرده باشند و حرامی نیست مگر آنچه خدا و رسولش و آن (امامان) بر شما حرام کرده باشند، خداوند عزوجل حلال و حرام را به من شناسانده است و آنچه پروردگارم از کتابش و حلال و حرامش به من آموخته به او سپرده ام"
✍ پس از بیان این همه عظمت، مردم را از مخالفت برحذر داشتند و فرمودند: "ای مردم او از طرف خداوند امام است، و هر کس ولایت او را انکار کند خداوند هرگز توبه اش را نمی پذیرد و او را نمی بخشد"
"ای مردم، به خدا قسم پیامبران و رسولان پیشین به من بشارت داده اند، و من به خدا قسم خاتم پیامبران و مرسلین و حجت بر همه مخلوقین از اهل آسمانها و زمینها هستم. هر کس در این مطالب شک کند مانند کفر جاهلیت اول کافر شده است. و هر کس در چیزی از این گفتار من شک کند در همه آنچه بر من نازل شده شک کرده است، و هر کس در یکی از امامان شک کند در همه آنان شک کرده است، و شک کننده درباره ما در آتش است"
"بدانید که جبرئیل از جانب خداوند این خبر را برای من آورده است و می گوید: «هر کس با علی دشمنی کند و ولایت او را نپذیرد لعنت و غضب من بر او باد»
✍در اینجا حضرت می خواستند حساس ترین قسمت سخنرانی را که
برنامه ای عملی نیز همراه داشت بیان کنند. لذا برای آمادگی مردم فرمودند: به خدا قسم، باطن قرآن را برای شما بیان نمی کند و تفسیرش را برایتان روشن نمی کند مگر این شخصی که من دست او را می گیرم و او را به سوی خود بالا می برم و بازوی او را می گیرم و با دو دستم او را بلند می کنم و به شما می فهمانم که:
"هر کس من صاحب اختیار اویم این علی صاحب اختیار او است؛ و او علی بن ابی طالب برادر و جانشین من است، و ولایت او از جانب خداوند عزوجل است که بر من نازل کرده است"
✍ و سپس تصویر زیبایی از ارتباط دو رکن اعظم اسلام ارائه نمودند و فرمودند: ای مردم، علی و پاکان از فرزندانم از نسل او ثقل اصغرند و
قرآن ثقل اکبر است. هر یک از این دو از دیگری خبر می دهد و با آن موافق است. آنها از یکدیگر جدا نمی شوند تا بر سر حوض کوثر بر من وارد شوند. بدانید که آنان امین های خداوند بین مردم و حاکمان او در زمین هستند
✍در این مرحله با قاطعیتی تمام هر گونه تعرض به مقام صاحب غدير را حرام شمردند و فرمودند: "بدانید که امیرالمؤمنینی جز این برادرم نیست، بدانید که"امیرالمؤمنین" بودن بعد از من برای احدی جز او حلال نیست"
🌸من کنت مولاه فهذا علی مولاه
✍در بخش چهارم خطبه، پیامبر صلی الله عليه و آله پس از مقدمه چینی های قبل و ذکر مقام خلافت و ولایت حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام، برای آنکه تا آخر روزگار راه هر گونه شک و شبهه بسته باشد و در این راه هر تلاشی در نطفه خنثی شود، آنچه به طور لسانی فرموده بودند به صورت عملی انجام دادند.
✍ابتدا به حضرت امیرالمؤمنين علیه السلام که بر فراز منبر کنارشان ایستاده بودند، فرمودند: "نزدیکتر بیا" آن حضرت نزدیکتر آمدند و پیامبر صلی الله علیه و آله از پشت سر دو بازوی او را گرفتند. در این هنگام حضرت اميرالمؤمنین علیه السلام دست خود را باز کردند تا دستهای هر دو به سوی آسمان قرار گرفت.
✍سپس پیامبر صلی الله علیه و آله حضرت اميرالمؤمنین علیه السلام را که یک پله پایین تر قرار داشتند. از جا بلند کردند تا حدی که پاهای آن حضرت محاذی زانوهای پیامبر صلی الله عليه و آله قرار گرفت و مردم سفیدی زیر بغل ایشان را دیدند که تا آن روز دیده نشده بود. در این حال فرمودند:
"من کنت مولاه فهذا علي مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله"
" هر کس من نسبت به او از خودش صاحب اختیارتر بوده ام این علی هم نسبت به او صاحب اختیارتر است. خدایا دوست بدار هر کس على را دوست بدارد، و دشمن بدار هر کس او را دشمن بدارد، و یاری کن هر کس او را یاری کند، و خوار کن هر کس او را خوار کند"
✍ در این قسمت از خطبه، نزول وحی درباره کمال دین با ولایت حضرت امیرالمؤمنين عليه السلام را اعلام نمودند که بسیار احساس برانگیز بود. حضرت فرمودند: پروردگارا، تو هنگام روشن شدن این مطلب و منصوب نمودن علی در این روز، این آیه را درباره او نازل کردی: "اليوم أكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الإسلام دينا"(۱)☆ "و من يبتغ غير الإسلام دينا فلن يقبل منه و هو في الآخرة من الخاسرين»(۲)
" امروز دین شما را برایتان کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و اسلام را به عنوان دین شما راضی شدم»(۱)«هر کس دینی غیر از اسلام انتخاب کند هرگز از او قبول نمی شود و در آخرت از زیانکاران خواهد بود"(۲)
پروردگارا، تو شاهدی که من ابلاغ نمودم
سوره مائده آیه ۳(۱)
سوره آل عمران آیه ۸۵(2)
🌸دین خدا کامل شد
✍در بخش پنجم حضرت صريحا فرمودند: «ای مردم، خداوند دین شما را با امامت او کامل نمود. پس هر کس اقتدا نکند به او و به کسانی که جانشین او از فرزندان من و از نسل او هستند تا روز قیامت و روز رفتن به پیشگاه خداوند عزوجل، چنین کسانی اعمالشان در دنیا و آخرت از بین رفته و در آتش دائمی خواهند بود»
✍سپس برای آنکه مردم قدر چنین نعمتی را بدانند فرمودند: "پیامبرتان بهترین پیامبر و وصیتان بهترین وصی و فرزندان او بهترین اوصیاء هستند. ای مردم، نسل هر پیامبری از صلب خود او هستند ولی نسل من از صلب حضرت امیرالمؤمنین علی است"
✍بعد از آن ضمن بیان شمله ای از فضائل حضرت اميرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: "بدانید که با علی دشمنی نمی کنا۔ مگر شقی و با علی دوستی نمی کند مگر با تقوی، و به او ایمان نمی آورد مگر مؤمن مخلص" در اینجا با توجه به آیه "رضیت لکم الاسلام دينا" فرمودند:
💫"ای مردم، من خدا را شاهد گرفتم و رسالتم را به شما ابلاغ نمودم، و بر عهده رسول جز ابلاغ روشن چیزی نیست، ای مردم از خدا بترسید آن طور که باید ترسید، و از دنیا نروید مگر آنکه مسلمان باشید"
🌸ماجرای سقیفه!
مرحله ششم از سخنان پیامبر صلی الله عليه و آله جنبه غضب الهی را نمودار کرد. حضرت با تلاوت آیات عذاب و لعن از قرآن فرمودند:
"منظور از این آیات عده ای از اصحاب من هستند که مأمور به چشم پوشی از آنان هستم، ولی بدانند که خداوند ما را بر معاندین و مخالفین و خائنین و مقصرین حجت قرار داده است، و چشم پوشی از آنان در دنیا مانع از عذاب آخرت نیست"
✍در این مرحله به خلقت نورانی خود و اهل بیت اشاره کردند و فرمودند: ای مردم، نور از جانب خداوند عزوجل در من نهاده شده و سپس در علی بن ابی طالب و بعد در نسل او تا مهدی قائم؛ که حق خداوند و هر حقی که برای ما باشد می گیرد"
✍سپس به امامانِ گمراهی که مردم را به جهنم می کشانند اشاره کرده فرمودند: ای مردم، بعد از من امامانی خواهند بود که به آتش دعوت می کنند و روز قیامت کمک نمی شوند. ای مردم، خداوند و من از آنان بیزار هستیم. ای مردم، آنان و یارانشان و تابعینشان و پیروانشان در پائین ترین درجه آتش اند و چه بد است جای متکبران!
✍سپس اشاره ای رمزی به ماجرای سقیفه نمودند که نطفه آن توسط منافقان در حجة الوداع با امضای صحیفه ملعونه در مکه منعقد شده بود، و فرمودند: «بدانید که آنان اصحاب صحیفه هستند. پس هر یک از شما در صحیفه خود نظر کند»!!
✍وقتی پیامبر صلی الله عليه و آله نام «اصحاب صحیفه» را آورد اکثر مردم منظور حضرت از این کلام را نفهمیدند و برایشان سؤال انگیز شد، و فقط مجریان سقیفه و عده کمی که توسط آن حضرت از ماجرا مطلع بودند، مقصود حضرت را فهمیدند.
✍احساس رساندن پیامی بزرگ توسط بزرگ پیامبران، سنگینی آن را از دوش حضرت برداشته بود. این بود که کلماتی حاکی از این رضایت قلبی بر لسان مبارک حضرت جاری شد و فرمودند:
"من رسانیدم آنچه مأمور به ابلاغش بودم، تا حجت باشد بر حاضر و غائب، و بر همه کسانی که حضور دارند یا ندارند، به دنیا آمده اند یا نیامده اند. پس حاضران به غانبان، و پدران به فرزندان تا روز قیامت برسانند"
✍در اینجا با صراحت بیشتری درباره سقیفه فرمودند: "به زودی امامت را بعد از من به عنوان پادشاهی و با ظلم و زور می گیرند. خداوند غاصبين و تعدی کنندگان را لعنت کند"
✍سپس مسئله امتحان الهی و عاقبت غاصبین را چنین مطرح کردند : "ای مردم، خداوند عزوجل شما را به حال خود رها نخواهد کرد تا آنکه خبیث را از پاکیزه جدا کند، و خداوند شما را بر غیب مطلع نمی کند. ای مردم، هیچ سرزمین آبادی نیست مگر آنکه خداوند اهل آن را در اثر تکذیب آیات الهی قبل از روز قیامت هلاک خواهد کرد و آن را تحت حکومت مهدی در خواهد آورد، و خداوند وعده خود را عملی می نماید»
🌸ولایت و محبت اهل بیت علیهم السلام
✍در بخش هفتم، حضرت تكیه سخن را بر اثراتِ ولایت و محبت اهل بیت علیهم السلام قرار دادند و سوره حمد را که همه روزه تمام مسلمانان آن را می خوانند قرائت کردند و فرمودند: «این سوره درباره من نازل شده، و به خدا قسم درباره ایشان (امامان) نازل شده است. به طور عموم شامل آنهاست و به طور خاص درباره آنان است. و بیان کردند که اصحاب صراط مستقیم در سوره حمد شیعیان اهل بیت علیهم السلام هستند.
✍سپس آیاتی از قرآن درباره اهل بهشت تلاوت فرمودند و آنها را به شیعیان و پیروان آل محمد عليهم السلام تفسير فرمودند. آیاتی هم درباره اهل جهنم تلاوت کردند و آنها را به دشمنان آل محمد عليهم السلام معنی کردند. از جمله فرمودند:
"بدانید که دوستان ایشان کسانی اند که با سلامتی و در حال امن وارد بهشت می شوند، و ملائکه با سلام به ملاقات آنان می آیند و می گویند: "سلام علیکم، طبتم، فادخلوها خالدبن»
"سلام بر شما، پاکیزه شدید، پس برای همیشه داخل بهشت شوید"
🌸نسل امامت، مسئله دیگری بود که با لسان دیگری در این بخش مورد تأكيد حضرت قرار گرفت و فرمودند: "ای مردم، بدانید که من پیامبرم و علی امام و وصی بعد از من است. و امامان بعد از او فرزندان او هستند، بدانید که من پدر آنانم و آنها از صلب او بوجود می آیند"
🌸حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف
✍در بخش هشتم مطالبی اساسی درباره حضرت بقية الله الأعظم حجة من الحسن المهدی ارواحنا فداه فرمودند و مفصلا اوصاف و شئون خاص حضرتش را مطرح کردند و آینده ای پر از عدل و داد به دست امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را به جهانیان مژده دادند، سخنان بلند حضررت برای جمعیتی که در آغاز راه اسلام بودند بسیار تعجب انگیز بود که فرمودند:
"بدانید که آخرینِ امامان، مهدی قائم از ماست. اوست غالب بر ادیان، اوست انتقام گیرنده از ضالمين، او ست فاتح قلعه ها و منهدم کننده آنها، اوست غالب
بر هر قبیله ای از اهل شرک و هدایت کننده آنها، بدانید که اوست گیرنده انتقام هر خونی از اولیاء خدا، اوست یاری دهنده دین خدا"
"بدانید که اوست استفاده کننده از دریای عمیق، اوست که هر صاحب فضیلتی را به قدر فضیلتش و هر صاحب جهالتی را به قدر جهلش نشانه می دهد، اوست انتخاب شده و اختیار شده خداوند ، اوست وارث هر علمی و احاطه دارنده به هر فهمی"
" بدانید که اوست خبر دهنده از پروردگارش، و بالا برنده آیات الهی، اوست هدایت یافته محکم بنیان، اوست که کارها به او سپرده شده است ، اوست که پیشینیان به او بشارت داده اند، اوست که به عنوان حجت باقی می ماند و بعد از او حجتی نیست، هیچ حقی نیست مگر همراه او، و هیچ نوری نیست مگر نزد او "
️"بدانید او کسی است که غالبی بر او نیست و کسی بر ضد او کمک نمی شود. اوست ولى خدا در زمین و حکم کننده او بین خلقش و امین او بر نهان و آشکارش"
🌸پیمان وفاداری با غدیر
✍در بخش نهم مسئله بیعت را مطرح کردند و ارزش و پشتوانه آن را چنین بیان فرمودند: "بدانید که من بعد از پایان خطابه ام شما را به دست دادن با من به عنوان بیعت با او و اقرار به او، و بعد از من به دست دادن با خود او فرا می خوانم. بدانید که من با خدا بیعت کرده ام و علی با من بیعت کرده است، و من از جانب خداوند برای او از شما بیعت می گیرم.
☀️در این باره به قرآن استناد کردند و فرمودند: خداوند می فرمایند:
"إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا"(۱)
" کسانی که با تو بیعت می کنند در واقع با خدا بیعت می کنند، دست خداوند بر روی دست آنان است. پس هر کس بیعت را بشکند این شکستن بر ضرر خود اوست، و هر کس به آنچه با خدا عهد بسته وفادار باشد خداوند به او اجر عظیمی عنایت خواهد کرد"
سوره فتح آیه ۱۰(۱)
🌸احکام الهی جاودانه است
✍در دهمین بخش، حضرت درباره احکام الهی سخن گفتند که مقصود بیان چند پایه مهم عقیدتی بود:
✍یکی پیش بینی آینده مسلمین در مشکلات که فرمودند: "اگر زمان طویلی بر شما گذشت و کوتاهی نمودید با فراموش کردید. علی صاحب اختبار شما است و برای شما بیان می کند. او که خداوند عزوجل بعد از من به عنوان امین بر خلقش او را منصوب نموده است. او از من است و من از اویم. او و آنانکه از نسل منند از آنچه سوال کنید به شما خبر می دهند و آنچه را نمی دانید برای شما بیان می کنند"
✍سپس مسئله ثابت بودن احکام الهی تا ابد را با عباراتی بلند بیان فرمودند:
"ای مردم، هر حلالی که شما را بدان راهنمایی کردم و هر حرامی که شما را از آن نهی نمودم، هرگز از آنها بر نگشته ام و تغییر نداده ام. این مطلب را به یاد داشته باشید و آن را حفظ کنید و به یکدیگر سفارش کنید، و آن را تبدیل نکنید و تغییر ندهید"
✍نکته دیگر مسائل جدیدی بود که در آینده برای مسلمین پیش می آمد که در این باره فرمودند: " مأمورم که از شما بیعت بگیرم و با شما دست بدهم بر اینکه قبول کنید آنچه از طرف خداوند عزوجل درباره امیرالمؤمنین علی و جانشینان بعد از او آورده ام که آنان از نسل من و اویند، (و آن موضوع) امامتی است که فقط در آنها بپا خواهد بود، و آخر ایشان مهدی است تا روزی که خدای مدبرِ قضا و قدر را ملاقات کند"
✍دیگر اینکه بالاترین امر به معروف و نهی از منکر را تبلیغ پیام غدیر اعلام کردند و فرمودند:
" بدانید بالاترین امر به معروف آن ست که سخن مرا بفهمید و آن را به کسانی که حاضر نیستند برسانید و او را از طرف من به قبولش امر کنبد و از مخالفتش نهی نمائید، چرا که این دستوری از جانب خداوند عزوجل و از نزد من است، و هیچ امر به معروف و نهی از منکری نمی شود مگر با امام معصوم"
🌸با دوازده امام علیهم السلام بیعت کنید!
✍در آخرین مرحله خطابه بیعتِ لسانی انجام شد، برای این هدف دو زمینه سازی انجام شد:
✍یکی بیان علت این بیعت لسانی بود. درباره اینکه قبل از بیعت با دست به صورت زبانی از آنان اقرار گرفتند، فرمودند:
"ای مردم، شما بیش از آن هستید که با یک دست و در یک زمان با من دست دهید، و پروردگارم مرا مامور کرده است که از زبان شما اقرار بگیرم درباره آنچه منعقد نمودم برای علی امیرالمؤمنين و امامانی که بعد از او می آیند و از نسل من و اویند، چنانکه به شما فهماندم که
فرزندان من از صلب اویند"
✍دیگری تعیین عبارات حاکی از محتوای بیعت بود که می بایست همه مردم به آن اقرار می کردند و بیعت با دست هم حساب می شد. از آنجا که این بیعت بر سر یک مسئله موقت و زود گذر نبود بلکه بر سر یک اعتقاد آن هم به بلندای ابدیت بود، لذا حضرت عبارات مفصلی را بر لسان مبارک جاری کردند و از مردم خواستند آنها را عینا تکرار کنند. لذا خطاب به حاضرین فرمودند: پس همگی چنین بگوئید:
" ما شنیدیم و اطاعت می کنیم و راضی هستیم و سر تسلیم فرود می آوریم درباره آنچه از جانب پروردگار ما و خودت به ما رساندی، درباره امر امامت اماممان على اميرالمؤمنین و امامانی که از صلب ار به دنیا می آیند "
"بر این مطلب با قلبهایمان و با جانمان و با زبانمان و با دستانمان با تو بیعت می کنیم. بر این عقیده زنده ایم و با آن می میریم و (روز قیامت) با آن محشور می شویم، نغییر نخواهیم داد و تبدیل نمی کنیم و شک نمی کنیم و انکار نمی نمائیم و تردید به دل راه نمی دهیم و از این قول برنمی گردیم و پیمان را نمی شکنیم"
" تو ما را به موعظه الهي نصيحت نمودی درباره على اميرالمؤمنين و امامانی که گفتی بعد از او از نسل تو و فرزندان اويند، يعني حسن و حسین و آنانکه خداوند بعد از آن دو منصوب نموده است. پس برای آنان عهد و پیمان از ما گرفته شد، از قلبهایمان و جانهایمان و زبانهایمان و ضمایرمان و دستهایمان. هر کس توانست با دست بیعت می نماید وگرنه با زبانش اقرار می کند. هرگز در پی تغییر این عهد نیستیم و خداوند ( در این باره) از نفسهایمان دگرگونی نبیند"
" ما این مطالب را از قول تو به نزدیک و دور از فرزندانمان و فامیلمان می رسانیم، و خدا را بر آن شاهد می گیریم. خداوند در شاهد بودن کفایت می کند و تو نیز بر این اقرار ما شاهد هستی»
✍پیداست که حضرت، عین کلامی را که می بایست مردم تکرار کنند به آنان القا فرمودند و عبارات آن را مشخص کردند تا هر کس به شکل خاصی برای خود اقرار نکند، بلکه همه به مطلب واحدی که حضرت از آنان می خواهد التزام دهند و بر سر آن بیعت نمایند. مردم نیز پس از هر جمله، آن را تکرار می کردند و بدینوسیله از همان فراز منبر بیعت عمومی گرفته شد.
✍همچنین از مردم خواستند خدا را بر چنین نعمتی سپاسگزار باشند که اجازه نداد مردم با انتخاب ناقص خود خلیفه ای برای خود برگزینند، بلکه ذات الهی مستقیما در این باره تصمیم گیری نمودند و نتیجه آن را به بشر الزام فرمودند.
✍کلمات نهایی پیامبر صلی الله عليه و آله دعا برای اقرارکنندگان به سخنانش و نفرین بر منکرین اوامر آن حضرت بود، و با حمد خداوند خطابه حضرت پایان یافت.
*سقیفه اجتماعی است که چندی پس از غدیر خم در اواخر ماه صفر و بلافاصله بعد از شهادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، به منظور غصب خلافت مولا امیرالمؤمنین صلوات الله علیه به سرکردگی منافقان و اشرار مدینه شکل گرفت که سر منشأ تمام انحرافات دین خداوند از همان روز نحس در سقیفه بنی ساعده می باشد.
عهدشکنان و منافقین مدینه خلافت و جانشینی خاتم الانبیا صلی الله علیه و آله و سلم را که حق الهی و شک ناپذیر امیر مومنان علی علیه السلام بود را به جبر و زور غصب و بین خود تقسیم نمودند و اساس تمام جرم و جنایات بعدش از جمله به شهادت رساندن دختر پیامبر خانم فاطمه زهرا سلام الله علیها و همینطور واقعه عاشورا را بنیان نهادند.