مطلب ارسالی کاربران
ظهور چنگيز خان . . .
اجداد چنگيز خان مدتها خراجگزار سلطان چين شمالى بودند. پدر چنگيز كه مردى مدبر و كاردان بود در راه وحدت و يگانگى مغولها كوشش بسيار كرد، تا جايى كه سلطان چين از بسط قدرت او نگران گرديد و در جنگى كه بين او و قواى مغول درگرفت، پيروزى نصيب مغولها شد. چنگيز هنگامى كه پدرش در گذشت، 13 ساله بود. در آغاز كار جمعى از سران مغول سر از اطاعت او پيچيدند ولى چنگيز به- شدت، آنها را سركوبى كرد و مخالفين را در ديگ هاى آبجوش انداخت و در فاصله سالهاى 571 تا 603 حدود متصرفات خود را از مشرق به سرزمين خاقان چين و از مغرب به منطقه نفوذ قراختائيان رسانيد. چنگيز پس از منكوب كردن طوايف مغول، به كمك چهار فرزند شجاع خود به چين حمله برد و در طول مدت پنج سال، قسمت اعظم چين و شهرهاى تاريخى پكن را به تصرف خود درآورد و خاقان را مغلوب ساخت.
در اين ايام، كوچلك خان، يكى از مخالفين چنگيز، پس از شكست از او نزد گور خان پادشاه قراختائى رفت و گور خان او را با مهر فراوان پذيرفت و دختر خود را به او داد ولى كوچلك خان پس از تجديد قوا به گورخان خيانت كرد و به كمك سلطان محمد خوارزمشاه و حكمران سمرقند از جنوب به سرزمين قراختائيان هجوم برد و مناطق نفوذ آنان را بين خود و سلطان محمد خوارزمشاه تقسيم كرد.
چنگيز پس از چندى به جنگ كوچلك خان شتافت و او را شكست داد و سراسر تركستان شرقى را به ممالك خود ملحق ساخت. در همين ايام، قوم اويغور، كه پس از تسلط به تركستان شرقى و آميزش با تخارها داراى فرهنگ و تمدن درخشانى شده بودند، همينكه آوازه فتوحات چنگيز را شنيدند نمايندگانى نزد خان مغول فرستاده اطاعت خود را اعلام كردند و چنگيز از خط اويغورى و سابقه تمدن اين قوم براى اداره امپراتورى وسيع خود استفاده فراوان كرد.
منبع
تاريخ اجتماعى ايران، ج٢ ،ص: ٢٨٤