طرفداری - سرانجام نغمه های مدیترانه یی، جای شور و پول آنگلوساکسونی را گرفت و به نت اول سرود قدرت لیگ قهرمانان تبدیل شد. برخلاف سیاست، در فوتبال، آفتاب امپراتوری انگلیس غروب کرد: آن هم خیلی سریع!
لیگ قهرمانان درحالی به مرحله یک هشتم نهایی رسید که اسپانیا برای نخستین بار از فصل ۲۰۰۴-۲۰۰۳ (نخستین فصل در نظر گرفتن مرحله یک هشتم نهایی برای لیگ قهرمانان) به تنهایی صاحب بیشترین تیم (۴ نماینده) در مرحله یک هشتم نهایی لیگ قهرمانان است.
در چند فصل اخیر همواره انگلیسی ها در جمع برترین های مراحل حذفی می درخشیدند. کافی است به یاد بیاورید فصل ۲۰۰۸-۲۰۰۷ را که جزیره نشینان فقط به دست خودشان حذف شدند. لیورپول پس از شکست دادن آرسنال در مرحله یک چهارم نهایی به چلسی باخت و چلسی هم در نخستین فینال تمام انگلیسی و سومین فینال تک ملیتی تاریخ لیگ قهرمانان مغلوب من یو شد.
به عبارت بهتر غیر از فصل گذشته که ایتالیا به یاد روزهای درخشانش در اوایل دهه ۹۰ در مرحله یک هشتم نهایی بیشترین نماینده را داشت، انگلیسی ها از سال ۲۰۰۵ همواره حرف اول را زده اند.
داستان امپراتورها
اسپانیا بدون تلفات با ۴ نماینده به یک هشتم نهایی فصل جاری رسید و ایتالیا که برای نخستین بار در شیوه جدید برگزاری رقابت های حذفی، کمتر از لوشامپیونا نماینده داشت، آبروداری کرد و هر دو تیم قدرتمند خود را خوشحال در روز پایانی مرحله گروهی دید.
لیگ برتر پس از عمری اقتدار تیمی به نام منچسترسیتی داشت که موفق شد رکورد بدترین نتایج یک تیم انگلیسی از زمان برپایی لیگ قهرمانان را از بلکبرن برباید! من یو و آرسنال به یاد گذشته پرچم دار کشوری هستند که به اندازه آلمان هم نماینده ندارد.
اما آلمان… بوندس لیگای بدون بدهی، بوندس لیگای دارای استادیوم های مجهز، بوندس لیگای پرتماشاگر، بوندس لیگای لبالب از درخواست برای خرید حق پخش تلویزیونی، امسال پس از اسپانیا با ۳ تیم در مرحله حذفی می درخشد.
فرانسه به پاری سن ژرمن میلیاردر می نازد و پرتغال، اسکاتلند، اوکراین و ترکیه به دُردانه های خود دل بسته اند اما حضور نمایندگان ۹ کشور، دستاویزی برای نامیدن این فصل به عنوان متنوع ترین فصل به لحاظ حضور کشورهای مختلف تلقی می شود.
از فصل ۲۰۰۴-۲۰۰۳، تنها برای سومین بار شاهد حضور ۹ کشور در مرحله یک هشتم نهایی هستیم. اتفاقا امسال برای دومین بار متوالی این اتفاق رخ داده: آنچه نشان دهنده تقسیم قدرت در سطح اول فوتبال اروپاست.
به هرحال سیاست های سوسیال محور پلاتینی بر پایه اقداماتی مانند اختصاص سهمیه های آزاد به لیگ های ضعیف، ایجاد قانون فیر پلی اقتصادی و… سایه ظاهرا از بین نرفتنی غول ها را تا حدود زیادی محو کرده است!
در فصول ۲۰۰۵-۲۰۰۴، ۲۰۰۹-۲۰۰۸، ۲۰۱۱-۲۰۱۰، کمترین تنوع قدرت (حضور تنها ۷ کشور) را شاهد بودیم. در هیچ فصلی کمتر از ۷ و بیشتر از ۹ کشور اروپایی در مرحله یک هشتم نهایی سهم نداشته اند. فرانسه، آلمان، انگلیس، اسپانیا و ایتالیا، همیشه در جمع ۱۶ تیم برتر نماینده داشته اند و لیگ برتر، لالیگا و سری A هیچگاه با کمتر از دوتیم در جمع ۱۶ باشگاه برتر قاره سبز دیده نشده اند.
این دو آمار آخر نشان می دهد الگوهای تفاوت ساز این سه لیگ معتبر دنیا تا چه اندازه در موفقیت یک لیگ تاثیر دارد: استفاده مناسب از سرمایه های خودساخته، توجه به مسائل مهمی مانند حق پخش تلویزیونی و بالابردن کیفیت لیگ با تلفیق بومی گرایی و خرید ستارگان بزرگ.
هر چقدر اروپای غربی در لیگ قهرمانان رشد کرده، قسمت شرقی توفیق چندانی به دست نیاورده: نشان به آن نشان که تنها در فصول ۲۰۰۴-۲۰۰۳ و ۲۰۱۲-۲۰۱۱ بیش از یک نماینده درمرحله یک هشتم نهایی داشته و از فصل ۲۰۰۴-۲۰۰۳ در ۶ فصل، هیچ یک از نماینده این بلوک به مرحله حذفی راه نیافته اند. پرچمدار شرق، روسیه نام دارد. میزبان جام جهانی ۲۰۱۸ تنها کشور شرقی است که در یک فصل لیگ قهرمانان با بیش از یک نماینده دیده شده. امسال ترکیه و اسکاتلند برای نخستین بار از فصل ۲۰۰۸-۲۰۰۷ در جمع بهترین ها نماینده دارند، پرتغال هشتمین حضور در یک هشتم نهایی در ۹ فصل اخیر را تجربه می کند. در حقیقت این لیگ که در تاریخ خود به تعداد انگشتان دو دست هم تعدد قهرمان نداشته، غیر از فصل ۲۰۱۱-۲۰۱۰ همیشه خودش را به مرحله یک هشتم نهایی رسانده. شاختار، قدر قدرت امروز فوتبال اوکراین می تواند به عملکرد خوبش در فصل جاری افتخار کند. به هر حال تنها دو حضور اوکراین درجمع ۱۶ تیم برتر توسط دارو دسته لوچسکیو رقم خورده: هرچند دیناموکیف در زمان برگزاری بازی ها به شیوه قبلی (دو دور گروهی و بدون مرحله یک هشتم نهایی) با حذف بزرگانی مانند بارسا تا نیمه نهایی فصل ۱۹۹۹-۱۹۹۸ پیش رفت.
لیگ برتر: ترسناک
از زمان شکل گیری مرحله یک چهارم نهایی در فصل ۱۹۹۵-۱۹۹۴، انگلیسی ها خیلی خوب عقده پنج سال دوری از رقابت های اروپایی به دلیل حوادث فینال سال ۸۵ را فریاد زدند!
من یو با حضور در مرحله یک چهارم نهایی فصل ۱۹۹۷-۱۹۹۶، نخستین انگلیسی حاضر در مراحل حذفی تاریخ لیگ قهرمانان (این بازی ها تا قبل از فصل ۱۹۹۳-۱۹۹۲ جام باشگاه های اروپا نامیده می شد) نام گرفت. اقتدار جزیره نشین ها با حضور ثابت و قهرمانی شیاطین سرخ در سال های بعدی ادامه یافت تا اینکه در فصل ۲۰۰۰- ۱۹۹۹ انگلیس برای نخستین بار درمراحل حذفی لیگ قهرمانان صاحب دو نماینده (منچستریونایتد و چلسی) شد.
از آن مقطع، غیر از فصل ۲۰۰۳-۲۰۰۲، لیگ برتر هر فصل حداقل دو تیم و در ۵ فصل، ۴ نماینده درجمع ۱۶ تیم برتر داشته: هرچند در دو فصل اخیر، برای نخستین بار از زمان برچیده شدن بساط مرحله دوم گروهی، فقط دو تیم، زیرنشان صلیب سنت جورج به میدان می روند، نه بیشتر!
اسپانیا: بهترین؟
زمانی مارک بهترین لیگ دنیا به لالیگا الصاق شده بود: فرضیه یی که با توجه به عملکرد این فصل نمایندگان لالیگا، هنوز درست به نظر می رسد. ماتادورها کم تنوع ترین قهرمانان لیگ های معتبر در لیگ قهرمانان و جام باشگاه های اروپا (رئال و بارسا) را دارند اما در فصل ۲۰۰۱-۲۰۰۰ به اصطلاح چشم تنوع را کور کردند! ۸ تیم از ۱۶ تیم حاضر در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان و جام یوفای سابق از این کشور می آمدند!
مردان مدیترانه یی از فصل ۱۹۹۵-۱۹۹۴ تا فصل ۲۰۰۰-۱۹۹۹ هر سال در جمع ۸ تیم برتر حضور داشتند و از آن فصل تا به حال هرگز کمتر از دو تیم به مرحله حذفی نفرستاده اند!
سری A: شروع دوباره
روزگاری سه جام اروپایی زیر چکمه متوسط ترین تیم های ایتالیا بود اما با ورشکستگی میلیادرهای عاشق دوربینی مانند کرانیوتی، تاتزی و جدایی ستارگان، این لیگ تا آستانه نزول به حد استانداردهای لوشامپیونا پیش رفت.
امسال شخصیت دو تیم پرافتخار به داد آنها رسید و حضور صددرصد ایتالیایی های مرحله گروهی در دور حذفی تضمین شد. سری A قبلافقط در فصل ۲۰۰۴-۲۰۰۳، مانند امسال در مرحله یک هشتم نهایی تنها دوتیم داشت و بیشتر اوقات شبیه فصل گذشته با ۳ نماینده، دارای بهترین عملکرد بوده است.
بوندس لیگا: پیشرفت آشکار
تصمیم یوفا مبنی بر کم کردن یک سهمیه از سری A و افزودن به بوندس لیگایی های حاضر در لیگ قهرمانان کاملا درست به نظر می رسد.
آلمانی ها امسال به رکورد خودشان در فصل ۲۰۰۵-۲۰۰۴ رسیده اند: ۳ تیم در مرحله حذفی. همزمانی حال و روز شالکه و دورتموند، بسیاری از دوستداران فوتبال آلمان را به تکرار اتفاقی شبیه داستان رویایی سال ۱۹۹۷ امیدوار کرده است.
بزرگ ترین دشمنان فوتبال آلمان، سال ۱۹۹۷ قهرمان لیگ قهرمانان و جام یوفای سابق شدند و امسال در حضور بزرگانی مانند رئال مادرید و آرسنال، سرگروه! ژرمن ها در ۳ فصل اخیر همواره در یک هشتم نهایی دو نماینده داشته اند اما پیش از این، ۳ سال پیاپی فقط یک نماینده خود را در حال جنگ با بزرگان می دیدند.
لوشامپیونا: در حسرت «دو» شدن
هنوز مارسی، درست یا غلط تنها قهرمان فرانسوی لیگ قهرمانان است.
پاری سن ژرمن به عنوان یگانه شریک تیم جنوبی در افتخارات باشگاهی فرانسه در تمام رقابت های اروپایی، قصد دارد به زودی برای دومین بار مردان سرزمین گل را بر بام اروپا بنشاند: افتخاری که قبلادر گام های آخر از نانت و موناکو سلب شد.
فرانسه از زمان قهرمانی مارسی در نخستین دوره لیگ قهرمانان، تنها یک فینالیست به نام موناکو داشته و یک بار لیون و نانت به نیمه نهایی رسیده اند. لوشامپیونا از فصل ۱۹۹۵-۱۹۹۴ تا فصل ۱۹۹۸-۱۹۹۷ همیشه در مراحل حذفی یک نماینده داشته اما تا فصل ۲۰۰۴-۲۰۰۳ رنگ مراحل حذفی را به چشم ندید و در آن سال برای نخستین بار دو تیم (لیون و موناکو) درجمع ۱۶ تیم برتر جنگیدند. این رویه، ۲ فصل دیگر ادامه یافت و تا امروز فرانسه به طور متوسط یک سال درمیان، یکی دو تیم در مراحل حذفی دارد.
منبع:آتزوری.کام
